لیکن پلان مویی + علائم و درمان لیکن پلان

اگر تاکنون درباره لیکن پلان مویی چیزی نشنیدید و یا اینکه به‌تازگی فهمیدید که مبتلا به این بیماری پوستی هستید، مطالعه این مقاله هومکا را از دست ندهید. لیکن پلان مویی یا پوستی ازجمله بیماری‌های التهابی شایعی است که در صورت کنترل نشدن می‌تواند عوارض خفیف تا شدید همچون خارش پوست سر و ریزش مو درپی داشته باشد. در این قسمت از هومکا قصد داریم به شما بگوییم این بیماری چیست، چگونه به وجود می‌آید و چطور می‌توانید آن را درمان کنید.

لیکن پلان چیست؟

لیکن پلان یکی از بیماری‌های التهابی نسبتاً شایع است که پوست و یا داخل دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بروز بیماری لیکن پلان سبب به وجود آمدن ضایعات مشخص پوستی یا دهانی می‌شود. افرادی که مبتلا به لیکن پلان مویی هستند، معمولاً از خارش شدید پوست شکایت می‌کنند. محققین و متخصصین بر این باورند که ممکن است رابطه‌ای بین لیکن پلان دهانی و نوع پوستی یا مویی آن وجود داشته باشد و احتمالاً یکی زمینه‌ساز بروز دیگری است. تقریباً نیمی از افرادی که مبتلا به لیکن پلان نوع دهانی هستند، ضایعات لیکن پلان پوستی را نیز دارند.

سرعت انتشار لیکن پلان

شروع بیماری لیکن پلان چه از نوع دهانی و چه از نوع مویی/ پوستی تدریجی است، اما در گروهی نیز سرعت شروع و گسترش این بیماری بسیار بالا گزارش‌شده است. جالب است بدانید که هنوز هم علت دقیق التهابی که منجر به لیکن پلان می‌شود، یافت نشده است.

لیکن پلان یک بیماری عفونی است؟

بسیاری از افرادی پس از دیدن ضایعات دهانی و پوستی ناشی از لیکن پلان بسیار نگران می‌شوند و درباره قابلیت انتقال این بیماری سال می‌پرسند. باید بگوییم که لیکن پلان یک بیماری عفونی نیست و فرد مبتلا یا افراد نزدیک به او اصلاً نباید از این بابت نگرانی داشته باشند. همچنین این بیماری اصلاً قابلیت انتقال از فرد مبتلا به دیگر افراد سالم را ندارد. برخی نیز بر این باورند که لیکن پلان نوعی سرطان است، که باید در همین‌جا این ادعا را رد کنیم. لیکن پلان هیچ ارتباطی با انواع بیماری سرطان ندارد.

دلایل بروز لیکن پلان مویی، پوست و دهان

علت ابتلای افراد به بیماری لیکن پلان معمولاً مشخص نیست، اگرچه علل احتمالی این بیماری شامل موارد زیر می‌شود:

• هپاتیت C: هپاتیت C ویروسی است که به کبد حمله می‌کند. گاهی در افراد مبتلا به بیماری هپاتیت C بیماری لیکن پلان مشاهده می‌شود
• مصرف برخی داروها: بعضی از دارو ازجمله داروهایی که برای درمان فشارخون بالا، دیابت، بیماری قلبی و مالاریا مورداستفاده قرار می‌گیرند، موجبات بروز علائم بیماری لیکن پلان را فراهم می‌کنند
• واکنش ناشی از دندان‌پزشکی: شاید این مورد بسیار نادر باشد، اما در برخی از افراد مشاهده شده که پس از انجام درمان دندان‌ها به‌ویژه پر کردن دندان با فلز علائم بیماری لیکن پلان پدیدار شده است
• واکنش خودایمنی: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سیستم دفاعی خود بدن، اشتباهاً به سلول‌های دهان، پوست و فولیکول‌های مو حمله می‌کند

علائم لیکن پلان

علائم لیکن پلان نشانه‌هایی ثابت نیستند. بنابراین بر اساس نوع منطقه درگیر علائم بخصوصی ظهور می‌کنند، همچنین ممکن است علائم لیکن پلان مویی با لیکن پلان دهانی و پوستی متفاوت باشد. علائم رایج لیکن پلان به شرح زیر است.

علائم لیکن پلان مویی

قرمزی، تحریک و برجستگی‌های ریز علائم لیکن پلان روی پوست سر هستند. در مواردی ریزش مو نیز علامت بروز بیماری لیکن پلان محسوب می‌شود. گاهی افراد مبتلا به لیکن پلان از نازک شدن و ریزش تکه‌ای موی سر شکایت می‌کنند.

علائم پوستی لیکن پلان

شایع‌ترین علائم لیکن پلان، برآمدگی‌های قرمز براق یا بنفش است. این برجستگی‌ها سفت هستند و ممکن است کمی یا زیاد خارش داشته باشند. شما ممکن است تنها چند ضایعه پوستی داشته باشید یا اینکه تمام پوستتان درگیر این ضایعات باشند. خطوط یا پوسته‌های سفید ریز ممکن است در کنار برآمدگی‌های قرمز و بنفش دیده شوند.

آن‌ها می‌توانند در هر نقطه از بدن به وجود بیایند، اما بیشتر در مچ دست، بازو، پشت و مچ پا دیده می‌شوند. ممکن است لکه‌های پوسته‌پوسته ضخیم روی ساق پا و مچ پا ظاهر شوند. گاهی اوقات، برجستگی‌هایی روی پوست شما ممکن است در ناحیه‌ای ظاهر شود که پوست شما خراشیده یا سوخته است. لکه‌های تیره پوست ممکن است جایگزین برجستگی‌های پوستی شوند که محو می‌شوند. این لکه‌ها معمولاً پس از چندین ماه محو می‌شوند.

علائم دهانی لیکن پلان

لیکن پلان اگر از نوع دهانی باشد، داخل دهان لکه‌هایی توری شکل، سفید و ریز مشاهده خواهد شد. این لکه‌ها ممکن است در داخل گونه‌ها یا روی زبان شما ایجاد شوند. آن‌ها ممکن است علائم دیگری ایجاد نکنند. در موارد شدید، قرمزی و زخم ایجاد می‌شود.

علائم لیکن پلان در ناخن

لیکن پلان ممکن است روی تعدادی یا تمام ناخن‌های دست‌وپا ظاهر شود. نازک شدن، برآمدگی، شکافتن و افتادن ناخن‌ها از علائم لیکن پلان هستند که در ناخن‌ها بروز می‌کنند.

علائم لیکن پلان در اندام تناسلی

لیکن پلان ممکن است ناحیه تناسلی را نیز تحت تأثیر قرار دهد. لکه‌های قرمز روشن و دردناک ازجمله علائم لیکن پلان در ناحیه تناسلی به‌شمار می‌روند.

چه کسی در معرض خطر ابتلا به لیکن پلان قرار دارد؟

از هر ۱۰۰ نفر ۱ نفر مبتلا به لیکن پلان می‌شود. این بیماری عفونی نیست و اصلاً نباید نگران انتقال آن به دیگران باشید. لیکن پلان مویی و دیگر انواع لیکن پلان معمولاً در میان‌سالی مردان و زنان را درگیر می‌کند. شیوع لیکن پلان پوستی و مویی در مردان و زنان برابر است. اما زنان ۲ برابر بیشتر از مردان دچار لیکن پلان دهانی می‌شوند. جالب است بدانید که لیکن پلان بیماری است که به‌ندرت در افراد خیلی مسن و خیلی جوان بروز می‌کند.

به گفته وب‌سایت hopkinsmedicine اگر دچار لیکن پلان مویی هستید و از ریزش مو رنج می‌برید، خوب است بدانید که به‌طورکلی نمی‌توانید جلوی بروز این بیماری را بگیرید. اما پس از ابتلا، می‌توانید کارهایی انجام دهید که جلوی پیشروی بیماری را بگیرند و از شدت ریزش مو کم کنند:

• بیشتر مراقب پوست سر باشید و دقت کنید به پوست و موها آسیب وارد نشود
• از کمپرس خنک روی پوست استفاده کنید
• از استرس و هر نوع موقعیتی که تنش روانی ایجاد می‌کند دوری کنید
• سیگار نکشید و مصرف الکل را نیز متوقف کنید
• غذاهایی که باعث تحریک پوست می‌شوند را نخورید

تشخیص لیکن پلان مویی و دیگر انواع آن

متخصص پوست بر اساس تغییراتی که در پوست و موهای شما رخ داده می‌تواند پی بروز این بیماری ببرد. همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق‌تر بیوپسی انجام دهد و تکه‌ای بسیار کوچک از پوست را بردارد تا زیر میکروسکوپ موردبررسی قرار گیرد. همچنین برای شناسایی دقیق‌تر علت ریزش مو، تست ریزش مو می‌تواند به شما کمک کند.

درمان لیکن پلان مویی

اگر بیوپسی شما لیکن پلان را نشان داد و هیچ علامتی نداشتید، احتمالاً نیاز به درمان نیست. در بیشتر موارد لیکن پلان در عرض ۲ سال برطرف یا درمان می‌شود. اگر علائمی مانند خارش شدید پوست سر، زخم پوست، زخم در دهان یا ناحیه تناسلی داشته باشید، پزشک از روش‌های درمانی برای بهبود وضعیت شما استفاده می‌کند. اگر لیکن پلان روی پوست سر رشد کرده باشد، درمان برای جلوگیری از ریزش دائمی موها بسیار ضرورت دارد.

روش‌های درمان لیکن پلان مویی و دیگر انواع آن

لیکن پلان هیچ درمان قطعی ندارد، اما درمان‌های مختلفی می‌توانند در تسکین و افزایش سرعت بهبود آن کمک کنند. درمان‌های مؤثر در روند بهبود بیماری لیکن پلان عبارت‌اند از:

• آنتی‌هیستامین‌ها: آنتی‌هیستامین یکی از داروهایی است که می‌تواند در رفع خارش ناشی از لیکن پلان مؤثر باشد
• استروئیدهای پوستی: استروئیدهای پوستی یا دهانی می‌توانند برای مبارزه با التهاب ناشی از لیکن پلان مؤثر باشند. اگر وضعیت بیمار خیلی حاد باشد ممکن است پزشک مصرف قرص استروئیدی را تجویز کند
• درمان با اشعه: این روش نوعی درمان با اشعه ماوراءبنفش به نام PUVA است
• رتینوئیک اسید: این دارو درواقع از ویتامین A تهیه ‌شده است. از این دارو معمولاً جهت درمان آکنه استفاده می‌کنند، اما در تسکین بیماری لیکن پلان نیز مؤثر است
• تاکرولیموس و پیمکرولیموس: این دو پمادهایی هستند که معمولاً برای درمان اگزما تجویز می‌شوند، اما می‌توانند در بهبود علائم پوستی لیکن پلان نیز مؤثر باشند

عوارض ابتلا به لیکن پلان مویی

برخی از شواهد نشان می‌دهند که لیکن پلان دهانی شاید یک هشدار اولیه برای سرطان دهان باشد. بنابراین حتماً حداقل سالی دو بار برای معاینه دهان به دندان‌پزشک و جهت معاینه پوست به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.