درمان گیاهی ریزش مو + ۱۸ ماده گیاهی برای درمان ریزش مو

شاید اولین سوالی که پس از دیدن عنوان “درمان گیاهی ریزش مو” به ذهنتان خطور می‌کند این است که آیا واقعاً عصاره‌های گیاهی برای درمان ریزش مو مؤثر هستند؟ ما در این مقاله سعی داریم که با ارائه مطالب تحقیقاتی از پایگاه‌های پزشکی دنیا به این سوال پاسخ دهیم. همان‌طور که می‌دانیم امروزه و با گسترش صنعت مد، ظاهر و زیبایی به یکی از دغدغه‌های مردم تبدیل شده است و در این میان نگرانی از ریزش مو در آقایان بیشتر به چشم می‌خورد.

همان‌طور که در مقالات قبلی مجله سلامت هومکا اشاره شد، ریزش مو دلایل متعددی ازجمله ژنتیک، تغییرات هورمونی، اختلالات تیروئیدی، استرس و کمبود ویتامین‌ها دارد و دارویی که بتواند به‌طور قطعی موجب رشد مجدد مو شود تاکنون تولید نشده است. تمام داروهای موجود به‌صورت نسبی و در مدت‌زمان طولانی قادرند بخشی از موی ازدست‌رفته را جایگزین کنند.

این مطلب در طب سنتی نیز صادق است و ما نمی‌توانیم از عصاره یا روغن گیاهی نام ببریم که بتواند در رشد مجدد موها تأثیر قطعی داشته باشد. هدف از این مقاله آشنایی شما با انواع درمان‌های موجود در طب سنتی است و هرگز به معنای استفاده خودسرانه و بدون مشاوره پزشکی از ترکیبات گیاهی نیست.

روغن‌های گیاهی برای درمان ریزش مو

روغن‌های گیاهی تقویت مو که به آن‌ها تونیک مو نیز گفته می‌شود، ترکیبی از عصاره‌ و روغن حامل هستند. در بعضی محصولات، روغن‌های مو با چندین ترکیب گیاهی ترکیب می‌شوند. روغن‌های محبوب که برای تهیه تونیک مو استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:

• روغن نارگیل
• بادام
• گردو
• روغن زیتون
• معدنی
• روغن جوجوبا
• روغن جوانه گندم

تعدادی از گیاهان مورداستفاده در تونیک‌های مو به شرح زیر هستند.

درمان گیاهی ریزش مو با براهمی (Bacopa monnieri)

براهمی که باکوپا نیز نامیده می‌شود، گیاهی خزنده است که در طب آیورودا (یک روش درمانی هندی) کاربرد دارد. باکوپا حاوی آلکالوئیدهایی است که تصور می‌شود پروتئین‌های دخیل در رشد مو را فعال می‌کنند.

آب پیاز و ریزش مو

مطالعات علمی نشان می‌دهند که آب پیاز از راه‌های مختلفی به کاهش ریزش مو کمک می‌کند. پیاز سرشار از گوگرد است، که عنصری ضروری برای بدن به شمار می‌رود. گوگرد در اسیدهای آمینه که اجزای تشکیل‌دهنده پروتئین‌ها هستند، یافت می‌شود. پروتئین‌ها به‌ویژه کراتین که غنی از گوگرد است برای داشتن موهای سالم حائز اهمیت هستند.

حنا و ریزش مو

امروزه بسیاری از مردان و زنان از حنا برای تقویت موهای نازک شده یا در حال ریزش استفاده می‌کنند. حنا یکی از ارزان‌ترین محصولاتی است که هم طبیعی است و هم خیلی بهتر از داروها و ترکیبات شیمیایی می‌تواند موها را تقویت کند. درمان ریزش مو با حنا یکی از روش‌های متداول طب سنتی جهت رفع مشکل ریزش مو و درمان نازکی تارهای مو است.

هیبیسکوس چینی (Hibiscus rosa sinensis)

هیبیسکوس چینی درختچه‌ای همیشه سبز است که از  گل‌های خوراکی آن برای تهیه چای گیاهی استفاده می‌شود. بعضی از محققان بر این باورند که هیبیسکوس به تحریک فولیکول‌های مو، افزایش اندازه فولیکول‌ها و رشد مجدد مو کمک می‌کند.

تریداکس پروکامبنت (Tridax procumbent)

تریداکس که گیاه دکمه کتی نیز نام دارد یک گیاه خزنده و غنی از آنتی‌اکسیدان است که به‌تنهایی و یا در ترکیب با سایر عصاره‌های گیاهی برای رشد مو مفید است.

جاتامانسی (Nardostachys jatamansi)

جاتامانسی درختچه‌ای کوچک است که ریزوم آن رشد مو را تسریع می‌کند. در مطالعات تحقیقاتی مشخص‌شده که جاتامانسی به رشد مو در آلوپسی ناشی از شیمی‌درمانی کمک می‌کند.

جینسینگ (Panax ginseng)

جینسینگ از دیرباز برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات ازجمله ریزش مو کاربرد داشته است. این گیاه دارویی حاوی ساپونین است که تصور می‌شود با مهار ۵آلفا-ردوکتاز، رشد مو را تقویت می‌کند. البته آنزیم ۵آلفا -ردوکتاز در سلول‌های پوست مردان وجود دارد و یکی از آنزیم‌های دخیل در ریزش موی مردان به شمار می‌رود.

لازم به ذکر است، افرادی که بیماری خاصی دارند، زنان باردار و مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند نباید بدون مشاوره پزشکی از ترکیبات گیاهی و یا شیمیایی جهت تقویت مو استفاده کنند.

روش استفاده از روغن‌های گیاهی ریزش مو

بعضی از روغن‌های مو به‌صورت شامپو فرمولاسیون و تولیدشده‌اند، بنابراین در هنگام استفاده بایستی به دستورالعمل شرکت سازنده توجه شود.

پمادهای گیاهی برای ریزش مو

پمادهای گیاهی که گاهی مرهم گیاهی نیز نامیده می‌شوند، معمولاً از ترکیب مواد مؤثره گیاهی با روغن‌هایی مانند لانولین یا ژله نفتی و آب تولید می‌شوند. سایر ترکیبات احتمالی، شامل موم زنبورعسل یا کره کاکائو است. پمادهای چند گیاهی معمولاً حاوی چندین عصاره گیاهی هستند. بعضی از گیاهان مورداستفاده در پمادهای گیاهی به شرح زیر است.

گوتو کولا (Centella asiatica)

گوتو کولا یکی از محبوب‌ترین گیاهان دارویی در طب سنتی برای درمان ریزش مو است. تجربیات طب سنتی نشان می‌دهد که این گیاه دارویی احتمالاً با افزایش گردش خون در پوست سر، طول مو را افزایش داده و رشد مو را تحریک می‌کند.

ریحان مقدس (Ocimum sanctum)

ریحان مقدس گیاهی معطر و دارای خواص درمانی است. شواهد موجود در طب سنتی بیانگر تأثیر این گیاه در جلوگیری از ریزش موی ناشی از شوره، خارش و تغییرات هورمونی است.

انگور فرنگی (Emblica officinalis)

انگور فرنگی یک گیاه دارویی در طب سنتی است که به دلیل برخوردار بودن از آنتی‌اکسیدان‌های قوی، برای تقویت مو استفاده می‌شود.

درمان گیاهی ریزش مو با آلوئه‌ورا (A. Barbadensis Mill)

آلوئه‌ورا یک گیاه استوایی و محبوب برای کاربردهای پزشکی مثل سوختگی و مشکلات گوارشی است. همچنین این گیاه برای حفظ سلامت پوست سر و رشد طبیعی موها مفید است.

روش استفاده از پمادهای گیاهی مو

پمادهای گیاهی معمولاً به‌صورت موضعی روی پوست سر استفاده می‌شوند. جهت استفاده مطلوب، باید طبق دستورالعمل شرکت سازنده و با دست‌های تمیز پماد را روی پوست سر خود به‌آرامی ماساژ دهید.

کرم‌های گیاهی برای ریزش مو

کرم‌های گیاهی نیز از روغن‌های گیاهی و آب تهیه می‌شوند با این تفاوت که حاوی روغن کمتر و آب بیشتری نسبت به پمادهای گیاهی هستند و به‌راحتی توسط پوست جذب می‌شوند. در ادامه به بعضی از گیاهانی که برای تهیه کرم‌های گیاهی استفاده می‌شوند اشاره می‌کنیم.

گیاهان سیس (Cuscuta reflexa Roxb)

بر اساس نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۰۸، گیاهان سیس با مهار آنزیم ۵آلفا -ردوکتاز به درمان آلوپسی ناشی از هورمون‌های استروئیدی کمک می‌کنند.

هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis)

هندوانه ابوجهل گیاهی بیابانی و میوه‌دار است که از مغز میوه آن برای درمان ریزش مو استفاده می‌شود. این گیاه حاوی گلیکوزیدهایی است که تصور می‌شود در رشد مو تأثیر دارند.

اکلیپتا (Eclipta alba)

اکلیپتا گیاهی است که در طب سنتی برای افزایش رشد مو کاربرد دارد. بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد اکلیپتا به تحریک فولیکول‌های مو کمک می‌کند.

یاسمن شب گل (Nyctanthes arbortristis)

در تحقیقات آزمایشگاهی سال ۲۰۱۶ مشخص شد که این درختچه گل‌دار بومی جنوب آسیا، تأثیر معناداری در رشد مو در موش‌ها دارد و احتمالاً در برابر آلوپسی نیز مؤثر باشد.

روش استفاده از کرم‌های گیاهی برای ریزش مو

طبق دستورالعمل شرکت سازنده، با دستان تمیز کرم مو را روی پوست سر ماساژ دهید.

به گفته وب‌سایت healthline عارضه احتمالی محصولات گیاهی موضعی واکنش‌های آلرژیک است. پیش از استفاده از هر محصول گیاهی موضعی مقدار کمی از محصول را به بر روی مچ دست خود بمالید و تا ۲۴ ساعت صبر کنید.

اگر در طی این مدت علامتی مبنی تحریک و آلرژی مشاهده نکردید، به این معنی است که دارو برای پوست شما ایمن است، اما اگر هرکدام از علائم زیر بروز کند نشانه واکنش‌های آلرژیک است:

• راش و کهیر
• قرمز شدن پوست
• خارش
• مشکلات تنفسی
• سرگیجه
• سردرد

اگر محصول گیاهی با پوست شما ناسازگار باشد عوارض احتمالی زیر را به دنبال خواهد داشت:

• نازک شدن مو
• افزایش ریزش مو
• خشکی پوست سر
• قرمزی و تحریک پوست سر

ژل‌های گیاهی ریزش مو

ژل‌های گیاهی حاوی عصاره‌های گیاهی بر پایه ژل بوده و معمولاً فاقد روغن هستند. گیاهان مورداستفاده در ژل‌های گیاهی برای حفظ موهای سالم شامل موارد زیر است.

درمان گیاهی ریزش مو با شنبلیله (Trigonella foenum-graecum)

این گیاه از خانواده نخودفرنگی است. شنبلیله یک ادویه پخت‌وپز محبوب با فواید بالقوه برای رشد مو است. بر اساس تحقیقات انجام‌شده در سال ۲۰۰۶، عصاره دانه شنبلیله در بهبود حجم و ضخامت مو در مردان و زنان مؤثر است.

بلاذر (Semecarpus anacardium)

گیاه بلاذر در منطقه هیمالیا یافت می‌شود و در طب سنتی هند برای کمک به رشد مو استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که شواهد علمی کافی در خصوص اثربخشی و ایمنی بلاذر موجود نیست.

روش استفاده از ژل‌های گیاهی ریزش مو

طبق دستورالعمل شرکت سازنده، با دست‌های تمیز ژل را روی پوست سر خود ماساژ دهید.

سوسپانسیون کوبوزومی

کوبوزوم‌ها نانوذرات کریستالی و مایعی هستند که به‌عنوان نانو حامل‌های دارویی جهت حمل داروها و گاهی مواد مؤثره گیاهی در بدن استفاده می‌شوند. بعضی از گیاهان مورداستفاده در سوسپانسیون‌های کوبوزومی به شرح زیر است.

سرو خمره‌ای (Thuja orientalis)

درخت همیشه‌سبز سرو خمره‌ای عضوی از خانواده سرو است که از عصاره آن برای درمان طاسی استفاده می‌شود. بر اساس نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۱۳، این گیاه با برانگیختن فولیکول‌های مو در حال استراحت، به رشد مو کمک می‌کند.

گوجی بری (Lycium chinense Mill)

گوجی بری یک درختچه میوه‌دار در طب چینی است که برای تقویت رشد مو استفاده می‌شود. این درختچه حاوی روی است که با مهار شوره سر، از ریزش مو جلوگیری می‌کند.

پلی گنوم شبدر (Polygonum multiflorum)

پلی گنوم یک داروی طب چینی است که با دارا بودن ترکیبات مهارکننده آنزیم –۵آلفا -ردوکتاز به جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند. همچنین این گیاه دارویی در تحریک فولیکول‌های مو تأثیر دارد.

روش استفاده از سوسپانسیون‌ها

با دست‌های تمیز و طبق توصیه پزشک سوسپانسیون گیاهی کوبوزومی را بر روی پوست سر ماساژ دهید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.