انواع سرطان رحم + برای پیشگیری از سرطان رحم چه بخوریم؟
سرطان رحم به سرطانی گفته می‌شود که بافت رحم را درگیر می‌کند. رحم اندام گلابی‌شکل توخالی و داخل لگن است که در آن امکان رشد جنین فراهم می‌شود. سرطان رحم در لایه‌ای از سلول‌هایی که پوشش داخلی رحم (اندومتر) را تشکیل می‌دهند، شروع می‌شود. انواع دیگر سرطان رحم ازجمله سارکوم رحم وجود دارد که شیوع آن بسیار کمتر از سایر سرطان‌های رحم مانند آندومتر است.
امکان تشخیص سرطان آندومتر در مراحل اولیه به راحتی وجود دارد زیرا این سرطان اغلب باعث خونریزی غیرطبیعی واژن می‌شود. اگر سرطان رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود، برداشتن رحم با جراحی، آن را به راحتی درمان می‌کند. در این مقاله در خصوص انواع سرطان رحم، علائم و درمان آن صحبت خواهیم کرد.
سرطان رحم چه سرطانی است؟
رحم اندام تناسلی توخالی و معکوس گلابی‌شکل در لگن است. این اندام در قسمت بالا به لوله‌های فالوپ متصل می‌شود که این لوله‌ها سبب اتصال رحم به تخمدان‌ها شده و اجازه می‌دهند در هر سیکل قاعدگی یکی از این تخمک‌ها (ovum) به رحم منتقل شود. قسمت پایینی رحم به سمت دهانه آن، جایی که رحم را به کانال واژن متصل می‌کند و بسیار باریک است. زمانی که باردار نیستید، پوشش داخلی رحم که آندومتر نام دارد، تخریب‌شده و سبب شروع چرخه قاعدگی در زنان می‌شود.
متأسفانه زمانی که سلول‌های رحم شروع به رشد خارج از کنترل می‌کنند، سرطان ایجاد می‌شود. شایع‌ترین نوع سرطان رحم، سرطان آندومتر است. سرطان آندومتر زمانی شروع می‌شود که سلول‌های آندومتر به طرز غیرطبیعی تکثیر می‌شوند. سارکوم رحم، شکل نادری از سرطان رحم، نیز نوعی سرطان است که در ماهیچه‌های این اندام یا سایر بافت‌های مرتبط ایجاد می‌شود.
انواع سرطان رحم و آندومتر
- سرطان آندومتر (همچنین به عنوان آدنوکارسینوم آندومتر شناخته می شود): بیش از ۸۰ درصد از تمام سرطان های آندومتر، آدنوکارسینوم آندومتر هستند
- آدنوکارسینوم سروزی: این سرطان بیشتر به غدد لنفاوی و سایر نقاط بدن گسترش می یابد
- کارسینوم آدنوسکواموس: سرطانی نادر، بسیار شبیه آدنوکارسینوم آندومتر، که لایه بیرونی رحم را می پوشاند
- کارسینوسارکوم رحم: سلول‌های سرطانی شبیه سرطان آندومتر و سارکوم هستند، اما خطر انتشار به غدد لنفاوی و در سراسر بدن را دارند
- سارکوم رحم: سرطان نادری است که در دیواره عضلانی رحم تشکیل می شود و کمتر از ۴ درصد از کل سرطان ها را تشکیل می دهد
انواع سارکوم رحم به شرح زیر است:
- لیومیوسارکوم رحم: شایع ترین نوع سارکوم رحم در دیواره عضلانی رحم است که ۲ درصد از سرطان‌های رحم را تشکیل می دهد
- سارکوم های استرومایی آندومتر: این سرطان در بافت همبند که از رحم حمایت می کند ایجاد می شود و کمتر از ۱٪ از همه سرطان های رحم را نشان می دهد. با این حال، این نوع سرطان معمولاً کند رشد می کند
- سارکوم تمایز نیافته: کمتر از ۱ درصد از تمام سرطان های رحم را شامل می شود، سارکوم تمایز نیافته مانند سارکوم استرومای آندومتر است
پزشکان انواع مختلف سرطان آندومتر را بر اساس شکل ظاهری سلول‌ها و شدت آن‌ها در هنگام بررسی زیر میکروسکوپ طبقه‌بندی می‌کنند.
علل اصلی ابتلا به انواع سرطان رحم چیست؟
عوامل خطر سرطان رحم عبارت‌اند از:
- رشد بیش‌ازحد آندومتر (هیپرپلازی)
- چاقی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- افرادی که هرگز باردار نشده‌اند
- قاعدگی زودرس
- یائسگی بعد از ۵۵ سالگی
- هورمون درمانی استروژن بدون پروژسترون
- مصرف تاموکسیفن (دارویی که برای درمان سرطان استفاده می‌شود)
- تابش اشعه پرتودرمانی به لگن
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان رحم
- سن بالا
- ابتلا به سندرم لینچ
عامل ابتلا به سرطان آندومتر چیست؟
متأسفانه علت اصلی سرطان آندومتر ناشناخته است. کارشناسان معتقدند که جهش ژنتیکی در DNA سبب تغییراتی در سلول‌های پوشش رحم شده و آن‌ها را سرطانی می‌کند. به‌طورمعمول زمانی که سلول‌های سالم سرطانی می‌شوند، تکثیر طبیعی آن‌ها متوقف‌شده و با به راه افتادن مسیرهای مولکولی دچار مرگ می‌شوند. زمانی که تغییرات DNA ایجاد می‌شود، سلول‌های سرطانی آندومتر بر خلاف حالت عادی رشد کرده و به‌طور غیرقابل کنترلی تقسیم می‌شوند. این تقسیم غیرطبیعی درنهایت سبب ایجاد یک توده یا تومور می‌شود.
به گفته‌ی kucancercenter علامت اصلی سرطان رحم معمولاً خونریزی غیرطبیعی واژینال است که بسیاری از زنان را نگران کرده و آن‌ها را برای بررسی بیشتر به مراکز درمانی می‌فرستد.
علائم سرطان رحم نسبتاً مشخص است. در صورت بروز هر یک از علائم لازم است که سریعاً با پزشک خود صحبت کرده و برای بررسی تخصصی‌تر آزمایش دهید:
- خونریزی بعد از یائسگی
- ترشحات بدبو واژن
- لکه بینی بین سیکل‌های قاعدگی
- خونریزی غیرطبیعی
- تغییر در رنگ ادرار
- درد شکم
- رابطه جنسی دردناک
- وجود توده در واژن
- وجود توده در لگن
- کاهش وزن
- احساس سیری بی‌دلیل
چگونه می‌توان انواع سرطان رحم را زود تشخیص داد؟
سرطان آندومتر را می‌توان در مراحل اولیه تشخیص داد؛ مثلاً زمانی که به‌طور طولانی‌مدت و شدید علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی واژینال دارید باید به احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان آندومتر شک کنید. تقریباً ۷۰ درصد از زنان علائم ابتلا به انواع سرطان رحم را به‌موقع تشخیص می‌دهند. متأسفانه ۲۰ درصد از زنان پس از گسترش سرطان به اندام‌های مجاور به پزشک متخصص مراجعه می‌کنند و سرطان در حدود ۱۰ درصد از زنان پس از متاستاز شدید به سایر نقاط بدن تشخیص داده می‌شوند.
مراجعه منظم به پزشک و انجام چکاپ می‌تواند به حفظ سلامتی و تشخیص زودهنگام بیماری‌ها کمک کند. اگر این بیماری زود تشخیص داده شود، درمان آن موثرتر است. متأسفانه تا به امروز هیچ آزمایش غربالگری خاصی برای سرطان رحم وجود ندارد. بااین‌حال در طول معاینه سالانه لگن، متخصص زنان رحم شما را بررسی می‌کند تا وجود توده‌های احتمالی را تشخیص دهد. اگر پس از مطالعه علائم بالا متوجه شدید شما هم برخی از این علائم را دارید، یا پزشکتان اخیراً مورد مشکوک را گزارش داده، برای تشخیص بهتر آزمایش‌های بیشتری را انجام دهید.
گزینه‌های درمانی سرطان رحم
- هیسترکتومی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- هورمون‌درمانی
- مصرف داروهای هدفمند
- ایمونوتراپی
آیا می‌توان پس از طی درمان سرطان به طور کامل بهبود یافت؟
بله زنان می‌توانند پس از طی درمان‌های تهاجمی مانند جراحی و پرتودرمانی به طور کامل از سرطان رحم بهبود یابند. بسیاری از زنان حدود ۱-۲ هفته پس از جراحی احساس بهتری دارند و می‌توانند پس از ۱-۲ ماه فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرند. اگر سلول‌های سرطانی به سایر قسمت‌های بدن متاستاز داده باشند، بهبودی پس از سرطان رحم کمی چالش‌برانگیزتر است. میزان بقای ۵ ساله برای تمام سرطان‌های رحم ۸۱٫۲٪ است. بسته به میزان پیشرفت سرطان، داده‌ها متفاوت‌تر هستند.
رژیم غذایی مناسب برای کاهش ریسک ابتلا به انواع سرطان رحم
به‌طورکلی عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند سبب کاهش ریسک ابتلا به انواع سرطان رحم شوند. رعایت رژیم غذایی مناسب یکی از عواملی است که می‌تواند وضعیت کلی سلامت شما را تا حد زیادی بهبود ببخشد و خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. حتی با رعایت رژیم غذایی مناسب، نیاز به غربالگری‌های منظم سرطان رحم مانند سونوگرافی رحم وجود دارد. از این گذشته، تشخیص و درمان زودهنگام بیماری به میزان قابل‌توجهی میزان بقا را در افراد بیمار افزایش می‌دهد. برای مشاوره در مورد غربالگری سرطان رحم پزشک متخصص صحبت کنید.
زنان مبتلا به سرطان رحم باید از رژیم غذایی گیاهی پیروی کنند، وزن مناسب داشته باشند و حداقل دو ساعت در هفته فعالیت بدنی داشته باشند. بهتر است مواد غذایی زیر را در رژیم خود جای دهید:
- سبزیجات غیر نشاسته‌ای مانند سبزیجات برگ دار، فلفل و هویج
- غلات کامل؛ از جمله برنج قهوه‌ای، کینوا و جو دوسر
- حبوبات؛ مانند لوبیا، نخود و بادام زمینی (به عنوان یک جایگزین گوشت و منبع خوبی از فیبر و مواد شیمیایی گیاهی)
- میوه کامل به جای آب میوه
از مصرف موارد زیر پرهیز کنید:
- چربی‌های اشباع
- لبنیات پرچرب
- غذاهای دارای قند بالا مانند نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای فرآوری شده
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
