میگرن چشمی چیست؟
میگرن چشمی یکی از انواع دردهایی است که در سر رخ می‌دهد و بسیار آزاردهنده است. میگرن چشمی خود یک سردرد خاص محسوب نمی‌شود و در حقیقت یکی از شاخه‌های سردرد میگرنی محسوب می‌شود. افرادی که مرتباً دچار میگرن چشمی می‌شوند و از دردهای آن رنج می‌برند، از تاری دید، ایجاد نقاط کور و جرقه‌های نور حین دیدن محیط شکایت می‌کنند. در این مقاله از مجله هومکا می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم و بفهمیم که برای درمان میگرن چشمی چه کاری می‌توان انجام داد.
میگرن چشمی چیست؟
میگرن چشمی یکی از شاخه‌های سردرد میگرنی است. افرادی که دچار این نوع میگرن می‌شوند علائمی همچون تغییرات بینایی، نداشتن دید کافی، نقاط کور، دیدن خطوط زیگزاگ، جرقه‌های نور یا ستاره را تجربه می‌کنند. انواع میگرن معمولاً همراه با درد بروز می‌کنند، اما میگرن چشمی گاهی با درد و گاهی نیز بدون درد رخ می‌دهد. گاهی از اصطلاح میگرن چشمی برای اشاره کردن به میگرن شبکیه نیز استفاده می‌کنند که در صورت بروز آن فرد اختلالات بینایی را تنها در یک چشم پیش از شروع سردرد میگرنی تجربه می‌کند.
علائم میگرن چشمی چیست؟
علائم میگرن چشمی مجموعه اختلالات بینایی هستند که در یک یا هر دو چشم بروز می‌کنند. ازجمله شایع‌ترین علائم می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- دیدن خطوط روشن
- مشاهده هاله در اطراف اشیاء
- نقاط کور، به‌خصوص در قسمت مرکزی میدان بینایی
- مشاهده چراغ‌های سوسوزن
- مشاهده خطوط زیگزاگی
- دیدن الگوهایی مانند ستاره‌ها
- مشاهده جرقه‌های نور
- سردرد همراه با علائم دیگر
چه عواملی سبب بروز میگرن چشمی می‌شوند؟
دلیل میگرن چشمی هنوز هم کاملاً روشن نشده، ولی متخصصین معتقدند که هاله‌های میگرنی ناشی از فعالیت الکتریکی غیرطبیعی هستند. این تحریکات الکتریکی سطح خارجی مغز را درگیر می‌کنند و به همین علت فرد هاله‌هایی در اطراف اجسام مشاهده می‌کند. اگر با انجام اسکن مغز و آزمایشات خاص مشخص شود که میگرن ناشی از اختلالات ژنتیکی و هورمونی است، لازم است که روش درمانی ویژه به‌کار گرفته شود. اما مواردی هستند که می‌توانند محرک میگرن باشند. محرک‌های اصلی بروز و تشدید میگرن چشمی عبارت‌اند از:
- محرک‌های بصری
- خیره شدن به صفحه‌نمایش برای یک مدت‌زمان طولانی
- نورهای خشن همچون فلورسنت‌ها
- رانندگی کردن در یک مسافت طولانی
- ترکیبات و افزودنی‌های برخی از مواد غذایی
- پیاز
- آجیل
- شکلات
- پنیر کهنه یا دودی
- گوشت فرآوری شده حاوی نیترات
- کافئین
- فشارخون بالا
- نوشیدن مشروبات الکلی بخصوص شراب قرمز
- کاهش سطح قند خون
- کم‌آبی بدن
- قرار گرفتن در ارتفاع بالا
تشخیص میگرن چشمی
میگرن چشمی با تهیه شرح‌حال، آزمایش و غربالگری‌های به‌خصوص تشخیص داده می‌شود. معمولاً با استفاده از تکنیک‌های زیر می‌توان آن را تشخیص داد:
روش معاینه مستقیم
تست غربالگری چشم همان معاینه چشم است. برای معاینه مستقیم چشم ابتدا بیمار روی صندلی می‌نشیند، سپس چراغ خاموش می‌شود. متخصص استفاده از عدسی‌های چشمی، چشم را معاینه می‌کند. گاهی پزشک از بیمار می‌خواهد که حین معاینه چشم‌هایش را به جهات مختلف بگرداند و یا اینکه به زاویه‌های دیگری نگاه کند.
معاینه غیرمستقیم چشم
در این روش بیمار دراز می‌کشد. سپس پزشک عدسی افتالموسکوپ را مستقیماً روبروی چشم قرار می‌دهد و با استفاده از آن ساختارهای پشت چشم را با جزئیات بیشتر می‌بیند. در طول معاینه پزشک از بیمار می‌خواهد که جهات مختلف نگاه کند. گاهی در این روش متخصص از یک پروب خیلی کوچک برای فشار واردکردن به چشم استفاده می‌کند. فشار حاصل از این پروب بسیار خفیف است و دردی ایجاد نمی‌کند.
معاینه لامپ شکاف
با استفاده از لامپ شکاف می‌توان بزرگنمایی بیشتری از پشت چشم نسبت به معاینه غیرمستقیم ایجاد کرد. در این روش برای بزرگ‌تر کردن مردمک‌ها از قطره‌های گشادکننده مردمک استفاده می‌کنند. سپس بیمار چانه و پیشانی خود را روی دستگاه می‌گذارد و نور از طریق لامپ شکاف به چشم تابانده می‌شود. سپس متخصص با استفاده از میکروسکوپ پشت چشم را ارزیابی می‌کند.
سایر تست‌های تشخیص میگرن چشمی
از دیگر روش‌های تشخیص می‌توان به اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، توموگرافی کامپیوتری، آزمایش خون و ضربه زدن به ستون فقرات اشاره نمود.
درمان میگرن چشمی
امروز برای درمان بسیاری از انواع سردردها تکنیک‌های متعددی وجود دارد و این موضوع درمورد درمان میگرن چشمی نیز صدق می‌کند. برای درمان میگرن چشمی معمولاٌ از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
دارودرمانی
دارودرمانی یکی از تکنیک‌های متداول درمان بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات به‌خصوص سردردهاست. برای درمان میگرن چشمی معمولاً متخصصین داروهای زیر را تجویز می‌کنند:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی برای کاهش درد
- داروی ضد صرع
- داروهای سه حلقه ضدافسردگی
- داروی ضد تهوع
- داروهای مسدودکننده کانال کلسیم
اصلاح سبک زندگی
در بسیاری از موارد شما می‌توانید با ایجاد تغییر در سبک زندگی بسیاری از اثرات بیماری‌ها را کاهش دهید و یا درمان کنید. ازجمله توصیه‌های تغییر سبک زندگی برای درمان میگرن چشمی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سیگار نکشید
- از مصرف داروهای ضدبارداری یا درمان‌های جایگزینی هورمونی خودداری کنید
- به چشمان خود استراحت دهید
- در معرض نور شدید خورشید یا دیگر نورهای شدید قرار نگیرید
- مدت‌زمان کمتری را صرف تماشای نمایشگر کنید
- از محرک‌های میگرن دوری کنید
چگونه میگرن چشمی اتفاق می‌افتد؟
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم هاله میگرنی به دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی بروز می‌کند و نقاط خاصی از قشر خارجی مغز را به خود درگیر می‌کند. این فعالیت الکتریکی سرعتی در حدود ۳ میلی‌متر در هر دقیقه دارد. به‌تدریج گسترش پیدا می‌کند و سراسر قشر مغز را دربر می‌گیرد. پس‌ازاینکه کاملاً در سر پخش شد سبب بروز اختلال بینایی به مدت‌زمان ۲۰ الی ۶۰ دقیقه می‌شود.
برخی معتقدند که میگرن شبکیه نیز به همین علت بروز می‌کند، تنها تفاوتشان در این است که میگرن شبکیه در پشت چشم و در داخل شبکیه به وجود می‌آید و یا اینکه احتمالاً به دلیل کم شدن جریان خون در شبکیه بروز می‌کند.
به‌صورت کلی ضمن دلایل بالا افراد با قرار گرفتن در مقابل محرک‌ها شانس ابتلا و تکرار حملات میگرنی چشم را افزایش می‌دهند. به‌عنوان‌مثال فرد کافئین زیاد مصرف می‌کند، در طول روز ساعات زیادی را مقابل نور خورشید می‌ایستد، چند ساعت به صفحه نمایشگر خیره می‌شود و یا اینکه مواد غذایی محرک میگرن مصرف می‌کند.
روش تسکین دردهای میگرن چشمی
از دیرباز قبل از اینکه روش‌های درمانی سردرد امروز متداول شوند، متخصصین به روش‌های دیگری نیز می‌توانستند دردها را تسکین دهند. برای تسکین دردهای میگرنی نیز روش‌های طبیعی موثری وجود دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
طب فشاری
منظور از طب فشار اعمال فشار بر روی اندام‌ها و بخش‌های خاصی از بدن است. متخصصین طب فشار معتقدند که می‌توانند با تحریک و فشار وارد کردن به برخی از نقاط بدن تنش عضلات را کم کرده و درد حاصل از میگرن را کاهش دهند. ماساژ سر هم می‌تواند برای درمان سردرد مفید باشد.
یکی از تکنیک‌ها رایج در طب فشار ماساژ و فشار نقطه LI-4 است. این نقطه دقیقاً بین شست چپ و انگشت اشاره قرار دارد. وقتی این نقطه را به مدت ۵ دقیقه با استفاده از دست مخالف فشار دهید، میگرن چشمی شما تسکین پیدا می‌کند. علاوه بر این طب فشار می‌تواند در کاهش و درمان استفراغ و تهوع حاصل از میگرن نیز مؤثر باشد.
برای مطالعه بیشتر: علت سردرد و حالت تهوع
به گفته وب‌سایت medicalnewstoday یکی از راه‌های درمان میگرن انجام یوگا است. یوگا جریان خون را بهبود می‌بخشد و تنش عضلات را کم می‌کند که می‌تواند باعث بهبود درد میگرن شود.
تغییر رژیم غذایی
اگر دقت کنید برخی از مواد سبب تشدید مشکل میگرن در شما می‌شوند. این مواد غذایی محرک میگرن چشمی هستند، بنابراین با کاهش مصرفشان یا حذف کاملشان از رژیم غذایی خود می‌توانید شدت درد را کاهش دهید. شکلات، الکل، شراب قرمز، غذاهای پرنمک و فرآوری شده ازجمله مواد غذایی هستند که سردرد را تحریک می‌کنند.
زنجبیل یکی از داروهای مؤثر در کاهش سردرد و انواع مختلف میگرن به‌شمار می‌رود. اگر مرتباً دچار میگرن و سردردهای آزاردهنده می‌شوید، توصیه می‌کنیم با تجویز پزشک از مقدار کافی زنجبیل استفاده کنید و عوارض جانبی میگرن را کاهش دهید.
دوری از استرس
کاری که هیچ هزینه‌ای ندارد، اما نتیجه رعایت آن چشمگیر است. استرس یکی از محرک‌های اصلی میگرن به‌شمار می‌شود. جالب است بدانید که فرد مبتلا به میگرن وقتی دچار استرس می‌شود، درد میگرنی‌اش شدت پیدا می‌کند و این زمینه‌ای می‌شود برای حملات میگرنی بعدی. شما می‌توانید به روش‌های متفاوتی از استرس رها شوید. ورزش کنید، یادداشت‌های روزانه تهیه کنید، مدیتیشن انجام دهید و یا اینکه از حمام آب گرم برای کاهش سطح استرس بدن استفاده کنید.
کلام آخر
اگر در طول یک ماه روزهای زیادی را با سردرد می‌گذرانید برای تشخیص و درمان آن حتما به پزشک مراجعه کنید. متخصص مغز و اعصاب می‌تواند به بهبود شرایط شما کمک کند. همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات در مورد انواع سردرد مقاله مربوطه را در مجله هومکا بخوانید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
استفاده از گوشی و کامپیوتر ممکنه این سردردارو بدتر کنه؟
بله
به طورکلی استفاده از گوشی و کامپیوتر ممکنه باعث سردرد و یا تشدید اونا بشه
میگرن چشمی هم میتونه ارثی باشه؟
هم عوامل ارثی و هم عوامل محیطی می‌تونن باعث بروز میگرن بشن.
سلام میگرن چشمی دارم دیگه روانی شدم اگه درمانی هست ممنون میشم منو مطلع کنید؟
سلام به شما
برای معاینه و دریافت درمان مناسب، به پزشک فوق تخصص سردرد مراجعه کنین.
سلام متخصص نورولوژی رفتم ولی داروهایی که داد روی نن تاثیری نداشت
سلام به شما
به پزشک فوق تخصص سردرد مراجعه کنین تا از درمان‌های تهاجمی تر جهت رفع درد استفاده کنن.
سلام ضمن تشکر از شما.من درد رو تحمل میکنم اما عکس العمل شدیدی که چشمهام به نور داره بیشترین مشکل من هستش حتی شب هم نمیتونم به مغازه ها نگاه کنم و همه فکر می‌کنند چشمهام ضعیفه در صورتیکه اکثر چشم پزشکیها رفتم و گفتند دیدت عالیه و هر روز هم مشکلم وخیم تر میشه
این عارضه، یا همون فتوفوبی، در افراد مبتلا به میگرن شدید دیده میشه. پزشک فوق تخصص سردرد، در زمینه یافتن علت و درمان این موضوع، میتونه به شما کمک کنه.
سلام من چشم درد شدید همراه سوزش چشم دارم آشک زیاد میاد رفتم دکتر متخصص چشم گفت حساسیتش شدید یکم آب خشک
چشمات سالم اگ خوب نشدی برو پیش‌متخصص مغزو اعصاب
سلام به شما
سوال واضحی در متن وجود نداره. به توصیه پزشک متخصص عمل کنین.
سلام ببخشید منم میگرن چشمی دارم میشه علائم تون روبیشترتوضیح بدید
سلام به شما
علائم داخل مقاله ذکر شده. کدوم مورد سوال هست؟
دیدن خطوط روشن
مشاهده هاله در اطراف اشیاء
نقاط کور، به‌خصوص در قسمت مرکزی میدان بینایی
مشاهده چراغ‌های سوسوزن
مشاهده خطوط زیگزاگی
دیدن الگوهایی مانند ستاره‌ها
مشاهده جرقه‌های نور
سردرد همراه با علائم دیگر
سلام وقت بخیر
من چند روزی هست که چشام میسوزه و ازشون اشک فراوان میاد احساس میکنم چیزی توش فرو میره ولی هیچ اثری از اون چیز نیست امروز که امتحان دادشتم وقتی داشتم متن و میخوندم چشام تاردید به سختی تونستم متن و جملات و حتی کلماتو ببینم چشام باز بود ولی انگار بسته بود بلافاصله بعد از اونم سردردم شروع شد خیلللیی شدید بود و تا الان تایمم ادامه داره و بدتر میشه و چشام میسوزه و واضح نمیبینه
میشه بگین اینا ایا میتونه علائم میگرن چشمی باشه یا چی؟
سلام به شما
آلودگی هوا، استرس، کم خوابی و …، همه می‌تونن این علائم رو ایجاد کنن. میتونه میگرن هم باشه. باید برای تشخیص بررسی کامل انجام داد.
سلام من چشم درد شدید همراه با سوزش چشم دارم اشک هم زیاد میاد موقع درد وقتی که درد میکنن حیلی قرمز میشن غیر قابل تحمل حساسیت چشمی هم دارم وقتی که چشم درد دارم سردردهم ندارم میخواستم بدونم علأم مگیرن چشمی یا نه ممنون میشم جواب بدین؟
سلام به شما
ممکنه باشه. اما لازمه بین واکنش آلرژیک، سینوزیت و سردرد خوشه‌ای افتراق داده بشه. این هم با معاینه و بررسی متخصص مغز و اعصاب ممکن میشه.