سرطان غدد لنفاوی یا لنفوم؛ آیا سرطان غدد لنفاوی کشنده است؟

سیستم لنفاوی متشکل از گره‌ها و غده‌هایی است که در سراسر بدن پخش هستند و نقش مهمی در مبارزه با عوامل عفونی ایفا می‌کنند. گاهی به دلایل ژنتیکی سلول‌های این سیستم دچار اختلال شده و باعث ایجاد سرطان غدد لنفاوی می‌شوند که علامت مهم آن، تورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی است. در ادامه این مقاله راجع به سرطان غدد لنفاوی، علائم، علل ایجاد و درمان آن بیشتر توضیح می‌دهیم.

سیستم لنفاوی مجموعه‌ای متشکل از غدد و گره‌های لنفاوی است که مایع لنفاوی را در بدن حرکت می‌دهند. مایع لنف حاوی گلبول‌های سفید خونی زیادی است که با عفونت‌ها و عوامل عفونی در بدن مبارزه می‌کنند. درواقع غدد لنفاوی مانند فیلترهایی هستند که باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در مایع لنف را جذب کرده و از بین می‌برند. به‌این‌ترتیب غدد لنفاوی از گسترش عفونت جلوگیری می‌کنند. برخی از غدد لنفاوی در اعماق بدن مانند بین ریه‌ها یا اطراف روده قرار داشته و مایع لنف را در آن نواحی فیلتر می‌کنند.

لنفوم یا سرطان غدد لنفاوی چیست؟

درحالی‌که سیستم لنفاوی به‌طور معمول از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کند؛ اما یک سری از گلبول‌های سفید به نام لنفوسیت‌ها می‌توانند سرطانی شوند و یک سری علائمی را در بدن به وجود می‌آورند. لنفوسیت‌ها دومین گروه از گلبول‌های سفید در بدن از نظر تعداد هستند. این سلول‌ها نقش بسیار مهمی در مبارزه و حذف عوامل ویروسی دارند، به‌این‌ترتیب سرطانی شدن آن‌ها بدن را در معرض ابتلا به عفونت‌های ویروسی قرار می‌دهد.

به‌این‌ترتیب لنفوم یک اصطلاح عمومی برای سرطانی است که در سیستم لنفاوی شروع می‌شود. دو دسته اصلی لنفوم وجود دارد؛ لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین. این دو دسته خود زیرگروه‌هایی دارند و تقریباً ۷۰ مورد لنفوم تا کنون طبقه‌بندی شده است. لنفوم می‌تواند هر بخشی از سیستم لنفاوی را تحت تأثیر قرار دهد، ازجمله:

• مغز استخوان
• غده تیموس
• غده طحال
• لوزه‌ها
• گره‌های لنفاوی

علائم سرطان غدد لنفاوی

در زیر علائم رایج لنفوم را توضیح می‌دهیم. بااین‌حال، به این نکته توجه داشته باشید که علائم زیر با علائم بسیاری از بیماری‌ها مشابهت دارند و ممکن است این علائم را داشته باشید ولی به سرطان غدد لنفاوی مبتلا نباشید. علائم رایج سرطان لنفوم به شرح زیر است.

• تورم غدد لنفاوی در گردن: زیر بغل یا کشاله ران: شایع‌ترین علامت لنفوم متورم شدن غدد لنفاوی بدون احساس درد در نواحی گردن، زیر بغل و کشاله ران است
• خستگی و احساس ضعف: خستگی با خستگی معمولی متفاوت است. این به معنای احساس خستگی بدون هیچ دلیل واضحی یا احساس خستگی بعد از انجام کارهای بسیار کم است
• کاهش وزن غیر قابل توضیح: کاهش وزن بسیار سریع بدون هیچ تلاشی، می‌تواند یکی از علائم لنفوم باشد
• ابتلا به انواع عفونت‌ها: اکثر بیماران مبتلا به لنفوم، به دلیل تضعیف سیستم ایمنی در معرض ابتلا به انواع عفونت‌ها هستند و از این مسئله شکایت دارند
• تعریق: در صورت ابتلا به لنفوم، بیمار در هر زمانی از روز به شدت عرق می‌کند، اما بیشتر تعریق در شب‌ها اتفاق می‌افتد. تعریق در اثر ابتلا به لنفوم بسیار شدید است و اغلب بیماران از خیس شدن بالشت و روتختی خود در اثر تعریق شبانه زیاد شکایت می‌کنند
• خارش: خارش بدون بثورات پوستی، می‌تواند از علائم لنفوم باشد. این می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد، به‌خصوص زمانی که گرم می‌شوید
• تب: برخی افراد مبتلا به لنفوم تب دارند و درجه حرارت بدن آن‌ها معمولاً بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد است. تب‌ اغلب با تعریق شبانه و کاهش وزن همراه است، اما ممکن است به‌طور جداگانه هم رخ دهد. علاوه بر این تب یکی از نشانه‌های مهم ابتلا به عفونت است که نباید از آن غافل شوید

به خاطر داشته باشید که داشتن یک یا چند مورد از علائم گفته‌شده لزوماً به معنای ابتلا به سرطان غدد لنفاوی نیست. برای تشخیص قطعی انواع لنفوم باید به پزشک مراجعه کنید و تست‌های تشخیصی را انجام دهید.

علائم موضعی سرطان غدد لنفاوی

علائم موضعی بر داخل یا نواحی اطراف ایجاد لنفوم تأثیر می‌گذارند و بسته به ناحیه درگیر متغیر هستند. شایع‌ترین علامت موضعی لنفوم، تورم غدد یا غدد لنفاوی ناحیه مذکور است. سایر علائم ناشی از تورم گره‌ها لنفاوی روی بافت‌های مجاور است. این علائم موضعی به محل غدد لنفاوی متورم بستگی دارند. ممکن است علائم زیر را داشته باشید:

• علائم قفسه سینه مانند سرفه، تنگی نفس یا احساس فشار روی قفسه سینه
• نشانه‌های شکمی مانند از دست دادن اشتها، احساس سیری و نفخ
• علائم پوستی مانند بثورات پوستی یا خارش
• تورم در بازوها یا پاها

علائم کمتر رایج عبارت‌اند از:

• درد
• علائمی که بر مغز و اعصاب تأثیر می‌گذارند، مانند حملات تشنج و صرع، احساس سرگیجه یا ضعف در بازو یا پا

علائم سیستمیک

علائم سیستمیک لنفوم بر کل بدن تأثیر می‌گذارند و شامل موارد زیر هستند:

• کاهش وزن
• تب
• عرق شبانه
• خستگی
• خارش
• عفونت‌های مکرر
• تنگی نفس

علائم سیستمیک در لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین در گرید بالا بیشتر شایع هستند. این علائم در افراد مبتلا به لنفوم غیرهوچکین با گرید پایین کمتر دیده می‌شوند.

علائم سرطان غدد لنفاوی خوش‌خیم و بدخیم

اگر غدد لنفاوی شما بزرگ و متورم شده‌اند، به این معنی است که آنها در حال مبارزه با عوامل بیماری در بدن شما هستند. در مورد خوش‌خیم یا بدخیم بودن غدد لنفاوی متورم، نمی‌توانید با نگاه کردن یا لمس‌کردنشان تصمیم‌گیری کنید. علائم دیگری وجود دارد که به تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن‌ها کمک می‌کنند. این علائم نشان می‌دهند که تورم غدد لنفاوی شما، احتمالاً خوش‌خیم است:

• علائمی مثل سرفه، بدن درد و احساس حالت تهوع که نشان‌دهنده عفونت ویروسی یا بیماری دیگر در بدن هستند
• غدد لنفاوی متورم در نزدیکی قسمت‌های عفونی بدن مانند گلو، گوش یا دهان قرار دارند
• با بهبودی از عفونت یا بیماری، تورم غدد لنفاوی کاهش می‌یابد

غدد لنفاوی محل مبارزه گلبول‌های سفید با عوامل بیماری‌زا هستند. اگر علائم زیر را دارید، حتما برای معاینه غدد لنفاوی به پزشک مراجعه کنید:

• عدم وجود بیماری یا عفونت واضح
• تب و تعریق شبانه
• بیماری شما بهبود یافته، اما غدد لنفاوی بیش از ۲ هفته حساس یا متورم باقی می‌مانند
• غدد لنفاوی شما بزرگ‌تر می‌شوند، سفت و غیرقابل حرکت هستند
• ناحیه اطراف غدد لنفاوی شما قرمز است، با لمس این نواحی احساس گرما می‌کنید. ممکن است چرک یا خون از این ناحیه خارج شود
• در حال حاضر تحت درمان سرطان هستید

علائم سرطان غدد لنفاوی گلو

شایع‌ترین علامت لنفوم در گلو، ایجاد غدد لنفاوی بدون درد و بزرگ‌شده در ناحیه گردن است. از علائم دیگر می‌توان به احساس حالت تهوع و سردرد اشاره کرد. لنفوم سلول B جلدی ممکن است با کاهش وزن، تعریق شبانه و تب همراه باشد. سرطان غدد لنفاوی در گلو ممکن است علائم شدیدتری هم به همراه داشته باشد که عبارت‌اند از:

• خونریزی از لثه یا بینی
• تورم چشم‌ها
• مسدودشدن راه‌های بینی
• بی حسی یا فلجی در صورت

علائم سرطان غدد لنفاوی شکمی

لنفوم می‌تواند در غدد لنفاوی شکم یا بافت لنفاوی در کبد یا طحال ایجاد شود. همچنین ممکن است در جایی خارج از سیستم لنفاوی شما ایجاد شود. به عنوان مثال، روده شایع‌ترین مکان برای ایجاد لنفوم خارج گرهی است. علائم سرطان غدد لنفاوی شکمی بستگی به این دارد که کدام قسمت از بدن شما تحت تأثیر قرار گرفته است؛ مثلا:

• علائم لنفوم طحال عبارت‌اند از احساس درد در پشت دنده‌ها در سمت چپ قفسه سینه، احساس سیری پس از خوردن مقدار کمی غذا، بی‌اشتهایی، طحال متورم و قابل لمس در سمت چپ و بالای شکم
• نشانه‌های لنفوم کبدی عبارت‌اند از احساس نفخ، زردی پوست (یرقان)، تجمع مایع در شکم و تورم شکم
• نشانه‌های لنفوم معده‌ای عبارت‌اند از تورم پوشش معده (گاستریت)، درد، احساس بیماری و حالت تهوع
• علائم لنفوم روده‌ای شامل درد شکمی است

با این حال اگر علائم زیر را دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید:

• تغییر رنگ و زردشدن پوست و چشم‌ها
• وجود خون در مدفوع
• اسهال و یبوستی که بیش از هفت روز طول بکشد
• استفراغ سبز یا زرد
• استفراغی که بیش از ۲ روز طول بکشد
• عدم تحمل مایعات و کم آبی بدن

علائم مغزی و عصبی ناشی از لنفوم

علائمی مغزی و عصبی لنفوم به محل ایجاد آن بستگی دارد. لنفوم در سیستم عصبی مرکزی (CNS) یک نوع غیرمعمول از لنفوم است که در مغز، نخاع یا چشم‌ها ایجاد می‌شود. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تشنج و صرع
• مشکلات تعادل، برای مثال عدم تعادل در راه‌رفتن
• سرگیجه
• مشکلات حافظه و تمرکز
• ضعف یا گزگز در بازو یا پا

علائم لنفوم در سیستم عصبی محیطی (علائم نوروپاتی محیطی)

برخی از لنفوم‌ها می‌توانند بر سیستم عصبی محیطی اثر بگذارند و باعث برو علائم نوروپاتی محیطی شوند. علائم نوروپاتی محیطی به این بستگی دارد که کدام گروه از اعصاب تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و شامل موارد زیر هستند:

• احساس سوزن سوزن شدن، بی‌حسی و احساس سوزش اغلب در دست‌ها یا پاها
• افزایش حساسیت به لمس یا دما
• انقباضات عضلانی

علائم سرطان غدد لنفاوی در کودکان

برخی از کودکان مبتلا به سرطان غدد لنفاوی، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. در این موارد، بیماری ممکن است به طور تصادفی تشخیص داده شود، برای مثال در طی یک عکس معمولی از قفسه سینه برای یک بیماری دیگر ممکن است سرطان غدد لنفاوی مشاهده شود. شایع‌ترین علامت لنفوم در کودکان، تورم سفت و معمولاً بدون درد غدد لنفاوی گردن، زیر بازوها یا کشاله ران است. دیگر علائم سرطان غدد لنفاوی در کودکان عبارت‌اند از:

• تب‌های مداوم و بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد
• تعریق بیش از حد در شب
• کاهش وزن ناگهانی و ناخواسته
• خستگی و ضعف مداوم
• کمبود انرژی
• خارش و بروز بثورات پوستی
• سرفه مزمن و تنگی نفس به دلیل تورم غدد لنفاوی در قفسه سینه
• تغییر عادات روده‌ای به دلیل تورم غدد لنفاوی موجود در شکم

لازم به توضیح است که این علائم در سایر بیماری‌ها مانند عفونت‌های ویروسی هم ممکن است دیده شوند؛ بنابراین نمی‌توان گفت اگر کودکی از این علائم شکایت دارد، صد در صد به لنفوم مبتلا است. تشخیص دقیق بیماری تنها با مراجعه به پزشک امکان‌پذیر است.

آیا تورم غدد لنفاوی به معنای سرطان غدد لنفاوی است؟

هنگامی‌که مشکلی مانند عفونت، آسیب یا سرطان در بدن وجود دارد، غدد لنفاوی در ناحیه درگیر ممکن است متورم یا بزرگ شوند. این تورم به این دلیل است که غده لنفاوی سلول‌های «بد و مخرب» را فیلتر می‌کنند. غدد لنفاوی متورم (لنفادنوپاتی) به‌منزله یک هشدار است و به معنی وجود یک بیماری است؛ اما علائم دیگر در کنار این تورم به مشخص‌کردن مشکل کمک می‌کنند. به‌عنوان مثال گوش‌درد، تب و بزرگ شدن غدد لنفاوی در نزدیکی گوش نشان می‌دهند که شما به عفونت گوش یا سرماخوردگی مبتلا هستید.

نواحی دیگری که غدد لنفاوی آن‌ها معمولاً متورم می‌شوند، گردن، کشاله ران و زیر بغل هستند. در بیشتر موارد، تنها یک ناحیه از گره‌ها لنفاوی در یک زمان متورم می‌شود. هنگامی‌که بیش از یک ناحیه از غدد لنفاوی متورم شوند، به آن لنفادنوپاتی عمومی گفته می‌شود. برخی از عفونت‌ها (مانند گلودرد استرپتوکوکی و آبله مرغان)، برخی داروها، بیماری‌های سیستم ایمنی و سرطان‌ غدد لنفاوی و لوسمی می‌توانند باعث لنفادنوپاتی عمومی می‌شوند.

به هر حال هر گاه غدد لنفاوی شما دچار تورم شوند، پزشک انجام یک سری آزمایش را تجویز می‌کند تا اطلاعات بیشتری برای کشف علت تورم به دست آورد. به این ترتیب تورم غدد لنفاوی اغلب ناشی از چیزی غیر از سرطان غدد لنفاوی است.

آیا سرطان غدد لنفاوی کشنده است؟

در صورتی که سرطان غدد لنفاوی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان آن به احتمال زیاد موفقیت‌آمیز خواهد بود. همان‌طور که گفتیم این سرطان تأثیر زیادی بر سیستم ایمنی و نوعی از گلبول‌های سفید به نام لنفوسیت تأثیر می‌گذارد. به این ترتیب اگر تشخیص و درمان به موقع رخ ندهد، این سرطان به صورت بدخیم و خطرناک در کل بدن منتشر شده و منجر به مرگ خواهد شد.

انواع سرطان غدد لنفاوی

لوسمی لنفوسیتی مزمن

لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) نوعی سرطان خون و مغز استخوان است که در اثر اختلال در تولید و عملکرد لنفوسیت‌ها ایجاد می‌شود. اصطلاح مزمن در لوسمی لنفوسیتی مزمن به این معنی است که این لوسمی به طور معمول کندتر از سایر انواع لوسمی پیشرفت می‌کند.  لوسمی لنفوسیتی مزمن بیشتر افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است با علائم و نشانه‌های زیر همراه باشد:

• غدد لنفاوی بزرگ اما بدون درد
• خستگی
• تب
• درد در بخش سمت چپ و بالای شکم که به دلیل بزرگ شدن طحال ایجاد می‌شود
• عرق شبانه
• کاهش وزن
• عفونت‌های مکرر

لنفوم سلول B جلدی

لنفوم سلول B جلدی نوع نادری از سرطان است که از گلبول‌های سفیدی به نام لنفوسیت B شروع می‌شود. این سرطان به پوست حمله می‌کند. انواع لنفوم سلول B جلدی عبارت‌اند از:

• لنفوم مرکزی فولیکول پوستی اولیه
• لنفوم سلول B اولیه ناحیه حاشیه‌ای پوستی
• سلول B منتشر پوستی اولیه، نوع ساق پا
• سلول B بزرگ منتشر داخل عروقی

لنفوم سلول T جلدی

لنفوم سلول T جلدی (CTCL) نوع نادری از سرطان غدد لنفاوی است که در لنفوسیت‌های T ایجاد می‌شود. در این بیماری سلول‌های لنفوسیت T دچار ناهنجاری‌هایی می‌شوند و به پوست حمله می‌کنند. انواع مختلفی از لنفوم سلول T پوستی وجود دارد که عبارت‌اند از سندرم سزاری و مایکوزیس فونگوئید. برخی از انواع لنفوم سلول T جلدی تهاجمی هستند و برخی دیگر به کندی رشد می‌کنند.

درمان‌های موجود برای این بیماری شامل تجویز کرم‌های پوستی، نوردرمانی، پرتودرمانی و مصرف داروهای سیستمیک مانند شیمی‌درمانی است. علائم و نشانه‌های لنفوم سلول T پوستی عبارت‌اند از:

• لکه‌های گرد در پوست که ممکن است برجسته یا پوسته پوسته شوند
• ایجاد لکه‌های پوستی که رنگ روشن‌تری نسبت به پوست اطراف دارند
• ایجاد توده‌ و تومور در پوست
• بزرگ‌شدن غدد لنفاوی
• ریزش مو
• ضخیم‌شدن پوست کف دست و کف پا
• قرمزی پوستی شبیه بثورات در کل بدن که به شدت خارش دارد

لنفوم هوچکین (بیماری هوچکین)

در لنفوم هوچکین، لنفوسیت‌ها بدون کنترل رشد می‌کنند و منجر به تورم غدد لنفاوی و رشد آن‌ها در سراسر بدن می‌شوند. علائم و نشانه‌های لنفوم هوچکین عبارت‌اند از:

• تورم غدد لنفاوی برخی نواحی از جمله گردن، زیر بازو، یا در کشاله ران
• تب بدون ایجاد عفونت در بدن
• خارش پوست
• سرفه و مشکل در تنفس
• احساس درد در قفسه سینه

لنفوم غیرهوچکین

در لنفوم غیرهوچکین، لنفوسیت‌ها بدون توقف رشد کرده و تقسیم می‌شوند. رشد غیرقابل کنترل لنفوسیت‌ها باث ایجاد تومور غدد لنفاوی در سراسر بدن می‌شوند. علائم و نشانه‌های لنفوم غیرهوچکین عبارت‌اند از:

• متورم شدن غدد لنفاوی
• لرز
• کاهش وزن
• خستگی مداوم
• متورم شدن شکم
• احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
• احساس درد یا فشار در ناحیه قفسه سینه
• تنگی نفس و سرفه
• ابتلا به عفونت‌های شدید
• کبودشدگی و خونریزی راحت
• تب (که طی چند روز یا هفته ایجاد می‌شود و از بین ‌می‌رود) و بدون ایجاد عفونت

ماکروگلوبولینمی والدنشتروم

این بیماری بیشتر در افراد مسن بروز می‌کند و بیشتر ماتند مولتیپل میلوما و لنفوم‌های درجه پایین رفتار می‌کند. ماکروگلوبولینمی والدنشتروم نوعی لنفوم غیرهوچکین در نظر گرفته می‌شود و گاهی اوقات به آن لنفوم لنفوپلاسمی هم می‌گویند. ماکروگلوبولینمی والدنستروم رشد بسیار کندی دارد و معمولا بدون علامت است و به‌طور اتفاقی در آژمایش خون مشخص می‌شود. با این حال علائم و نشانه‌های این بیماری شامل موارد زیر است:

• کبودی سریع
• خونریزی بدون دلیل از بینی یا لثه
• بی‌حس شدن دست یا پاها
• تب
• سردرد
• تنگی نفس
• تغییرات در بینایی
• گیجی

علت بروز سرطان غدد لنفاوی چیست؟

هنوز علت دقیق ایجاد سرطان غدد لنفاوی مشخص نشده است. این سرطان زمانی شروع می‌شود که چرخه تولید لنفوسیت‌ها، دچار یک جهش ژنتیکی می‌شود. این جهش به سلول دستور می‌دهد که به سرعت تکثیر شده و لنفوسیت‌های غیرطبیعی را ایجاد کند. این لنفوسیت‌های غیرطبیعی از بین نرفته و به تکثیر خود ادامه می‌دهند. در نهایت این اختلال ژنتیکی باعث تجمع تعداد زیادی لنفوسیت‌های غیرطبیعی و غیرکاربردی در غدد لنفاوی شده و منجر به تورم غدد لنفاوی، طحال و کبد می‌شود.

به گفته‌ی healthline عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به لنفوم را در شما افزایش دهند عبارت‌اند از:

• سن: برخی از انواع لنفوم در جوانان شایع‌اند، در حالی که برخی دیگر اغلب در افراد بالای ۵۵ سال تشخیص داده می‌شوند
• جنسیت: احتمال ابتلا به لنفوم در مردان کمی بیشتر از زنان است
• سیستم ایمنی ضعیف: سرطان غدد لنفاوی در افراد مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی یا در افرادی که داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، شیوع بیشتری دارد
• عفونت‌های خاص: برخی از عفونت‌ها خطر ابتلا به سرطان غدد لنفاوی را افزایش می‌دهند، از جمله ویروس اپشتین‌بار (EBV)
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و تابش: افرادی که در معرض مواد شیمیایی موجود در آفت کش‌ها، کودها و علف‌کش‌ها قرار دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان غدد لنفاوی به خصوص لنفوم غیرهوچکین هستند
• اضافه وزن: افراد مبتلا به چاقی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به لنفوم باشند
• سابقه خانوادگی: اگر در خانواده شما فردی مبتلا به این نوع سرطان تشخیص داده شود، خطر ابتلا به لنفوم در شما نیز بیشتر است

آیا سرطان غدد لنفاوی درمان دارد؟

خوشبختانه امروز روش‌های درمانی مختلفی برای درمان سرطان غدد لنفاوی وجود دارد. موفقیت در درمان این سرطان تا حدود زیادی به میزان پیشرفت آن و همچنین نوع لنفوم بستگی دارد. هدف از درمان سرطان غدد لنفاوی، کاهش یا از بین‌بردن سلول‌های سرطانی و کوچک‌کردن اندازه تومور است که باعث بهبود علائم بیماری می‌شود. درمان‌های موجود برای لنفوم عبارت‌اند از:

درمان با نظارت فعال

برخی از اشکال لنفوم رشد بسیار کندی دارند. ممکن است شما با مشورت پزشکتان، تصمیم بگیرید برای درمان لنفوم خود تا زمانی که علائم آن در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد می‌کنند صبر کنید. تا آن زمان، به صورت منظم آزمایش‌هایی انجام می‌دهید که وضعیت سلامتی شما را بررسی می‌کنند.

شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی از داروهایی برای از بین‌بردن سلول‌های سرطانی که رشد بسیار سریعی دارند، استفاده می‌کند. داروهای شیمی‌درمانی ممکن است به شکل خوراکی یا تزریقی تجویز شوند.

پرتودرمانی

پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت و پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین‌بردن و حذف سلول‌های سرطانی موجود در غدد لنفاوی استفاده می‌کند.

پیوند مغز استخوان

در پیوند مغز استخوان که به عنوان پیوند سلول‌های بنیادی نیز شناخته می‌شود، از دوزهای بالای شیمی‌درمانی و پرتودرمانی برای سرکوب مغز استخوان استفاده می‌شود. سپس سلول‌های بنیادی مغز استخوان سالم از بدن خودتان یا از یک اهداکننده به خون شما تزریق می شوند. این سلول‌ها پس از تزریق به استخوان‌ها رفته و مغز استخوان را بازسازی می‌کنند.

ایمونوتراپی و درمان هدفمند

داروهای ایمونوتراپی به کمک سیستم ایمنی بدن، سلول‌های سرطانی موجود در غدد لنفاوی را می‌کشند. یک درمان تخصصی به نام گیرنده آنتی‌ژن کایمریک سطح لنفوسیت‌های T، سلول‌های T بدن شما را که با میکروب مبارزه می‌کنند می‌گیرد، آنها را برای مبارزه با سرطان غدد لنفاوی مهندسی کرده و دوباره به بدن تزریق می‌کند.

به طور کلی چیزی تحت عنوان درمان قطعی سرطان لنفوم وجود ندارد. همان‌طور که می‌دانید سلول‌های سرطانی ممکن است امروز به درمان جواب دهند، اما پس از مدتی دوباره برگردند. به این ترتیب نمی‌توان گفت که درمان قطعی برای سرطان لنفوم وجود دارد. روش‌های درمانی موجود به کاهش و حذف سلول‌های سرطانی و کاهش اندازه تومور غدد لنفاوی کمک می‌کنند و در نتیجه باعث بهبود علائم در افراد مبتلا می‌شوند.

عوارض شیمی‌درمانی سرطان غدد لنفاوی

داروهای شیمی‌درمانی به دلیل اینکه می‌توانند بر سلول‌های سالم هم اثر بگذارند، باعث بروز یک سری عوارض در بیمار می‌شوند. البته این علائم به صورت مقطعی هستند و پس از اتمام دوره درمان رفع می‌شوند. بسته به نوع و دوز داروها عوارض شیمی‌درمانی به شرح زیر است:

• ریزش موها
• ایجاد زخم‌های متعدد و دردناک در دهان
• بی‌اشتهایی
• کاهش پلاکت و به دنبال آن، کبودی و خونریزی آسان
• کاهش گلبول‌های قرمز خون و به دنبال آن تنگی نفس و خستگی
• احساس تهوع و استفراغ
• کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون و به دنبال آن، افزایش ریسک ابتلا به عفونت‌ها، اسهال و یبوست

همچنین برخی داروهای مورد مصرف در شیمی‌درمانی ممکن است عوارض خاص خود را داشته باشند. برای مثال مصرف داروی سیس پلاتین منجر به آسیب عصبی، بی‌حسی و احساس درد در دست و پا می‌شود. علاوه بر این مصرف داروی ایفوسفامید و دوکسوروبیسین به ترتیب باعث آسیب به مثانه و قلب می‌شوند.

عوارض شیمی‌درمانی و داروهای آن، به معنی خطرناک‌بودن این روش درمانی نیست! پزشک شما با توجه به شرایطی که دارید، داروهای شیمی‌درمانی مناسب را برای شما تجویز می‌کند. شما موظفید طبق تجویز پزشک به طور مرتب از آن‌ها استفاده کنید تا درمان سرطان غدد لنفاوی موفقیت‌آمیز باشد.

درمان سرطان غدد لنفاوی در کودکان

درمان سرطان غدد لنفاوی در کودکان، معمولاً شامل شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و جراحی است. پیوند سلول‌های بنیادی خون هم در زمان عود لنفوم یا زمانی که ریسک عود آن بالا است، انجام می‌شود.

تشخیص سرطان غدد لنفاوی

روش‌های تشخیص این بیماری عبارت است از:

• معاینه فیزیکی: پزشک تورم و بزرگ‌شدن غدد لنفاوی را در نواحی مختلفی از جمله در گردن، زیر بغل و کشاله ران و همچنین تورم طحال یا کبد را بررسی می‌کند
• بیوپسی: آزمایش‌های پیشرفته در این نمونه می‌توانند تعیین کنند که آیا سلول‌های لنفوم وجود دارند یا خیر. همچنین می‌تواند نشان دهد که چه نوع سلول‌هایی درگیر بیماری هستند
• آزمایش خون: آزمایش خون برای شمارش تعداد سلول‌های نمونه خون انجام می‌شود. شمارش سلول‌های خونی می‌تواند سرنخ‌های خوبی در مورد تشخیص سرطان غدد لنفاوی به پزشک بدهد
• نمونه‌گیری از بافت مغز استخوان: روش آسپیراسیون مغز استخوان و بیوپسی شامل وارد کردن یک سوزن در استخوان لگن برای برداشتن نمونه‌ای از مغز استخوان است. نمونه مغز استخوان برای جستجوی سلول‌های لنفوم تجزیه و تحلیل می‌شود
• پونکسیون کمری: در پونکسیون کمری، مقدار کمی از مایع موجود در ستون فقرات برداشته و مورد بررسی قرار می‌گیرد
• تست‌های تصویربرداری: این آزمایش‌ها ممکن است شامل CT، MRI و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) باشند

آزمایش خون برای سرطان غدد لنفاوی

حتی یک آزمایش خون ساده می‌تواند به تشخیص سرطان خون لنفاوی کمک کند. همان‌طور که گفتیم در اثر این بیمای، تعداد گلبول‌های سفید سالم دچار کاهش شده و در مقابل تعداد گلبول‌های سفید غیرطبیعی که دارای ظاهر مشخصی هستند، افزایش می‌یابد. آزمایش CBC همچنین برای شمارش تعداد گلبول‌های سفید، قرمز و پلاکت انجام می‌شود و اطلاعات مفیدی در اختیار پزشک قرار می‌دهد. علاوه بر این آزمایش خون می‌تواند در رابطه با عملکرد دیگر اندام‌ها مثل کبد و کلیه به پزشک اطلاعات مفیدی ارائه کند.

درجه‌بندی سرطان غدد لنفاوی چگونه است؟

انواع سرطان غدد لنفاوی شامل لنفوم غیرهوچکین و لنفوم هوچکین را می‌توان در چهار مرحله طبقه‌بندی کرد. وضعیت لنفوم با توجه به اینکه سرطان کجاست و تا چه اندازه گسترش است، تعیین می‌شود.

• مرحله ۱: سرطان در یک غده لنفاوی موجود در یک بخش از بدن مثل کشاله ران وجود دارد و به بخش‌های دیگر منتشر نشده است
• مرحله ۲: سرطان در دو غده لنفاوی نزدیک به یکدیگر و در یک سمت بدن وجود دارد. همچنین می‌توان گفت در این مرحله سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی مجاور در یک عضو بدن وجود دارند
• استیج یا مرحله ۳: در این مرحله، سرطان در غدد لنفاوی موجود در دو طرف دیافراگم است
• مرحله ۴: سرطان ممکن است در یک اندام باشد و به فراتر از غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است. با پیشرفت لنفوم غیرهوچکین، این سرطان شروع به گسترش و متاستاز می‌کند. شایع‌ترین محل‌هایی که سلول‌های لنفوم غیرهوچکین به آن‌جا متاستاز می‌دهند عبارت‌اند از کبد، مغز استخوان و ریه‌ها. (در حالی که مرحله ۴ لنفوم پیشرفته است، هنوز قابل درمان است)

سرطان غدد لنفاوی ریه

لنفوم اولیه ریه یک بیماری نادر است و به تکثیر سلول‌های پیش‌ساز لنفاوی در راه‌های هوایی یا پارانشیم ریه اطلاق می‌شود. هنگامی می‌گوییم که سرطان غدد لنفاوی ریه ایجاد شده که در زمان تشخیص یا در عرض ۳ ماه درگیری، در خارج از ریه وجود نداشته باشد. لنفوم‌های غیرهوچکین که ریه‌ها را درگیر می‌کنند، کمتر از ۱ درصد از کل لنفوم‌های غیرهوچکین و نیم تا یک درصد از همه بدخیمی‌های اولیه ریه را تشکیل می‌دهند.

علائم سرطان غدد لنفاوی ریه

بیماران معمولاً بدون علامت هستند، اما معمولاً علائم زیر حداقل برای ۷۲ ساعت در آن‌ها گزارش شده است:

• تب
• کاهش وزن
• درد در قفسه سینه
• تنگی نفس
• سرفه
• هموپتزی (خونریزی در مجاری تنفسی)

سخن پایانی از هومکا

امروز خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، دیگر واژه سرطان یک واژه ترسناک نیست و اکثر سرطان‌ها از جمله سرطان غدد لنفاوی قابل کنترل و درمان هستند. مراجعه منظم به پزشک و انجام چکاپ‌های سالانه می‌تواند به تشخیص به موقع سرطان غدد لنفاوی و سایر سرطان‌ها در شما کمک کند.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.