درمان سرطان ریه + آیا سرطان ریه درمان دارد؟
سرطان ریه از رایجترین انواع سرطان در جهان است که سالانه افراد زیادی به آن دچار میشوند. شایعترین علت ابتلا به این بیماری، سیگارکشیدن است. امروزه، درمان سرطان ریه غیرممکن نیست و روشهای مختلفی برای مبارزه با آن وجود دارد. زمان تشخیص این بیماری در درمان آن نقش بسزایی دارد.
سرطانیشدن سلولهای ریه علائمی دارد که گاهی ممکن است با بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شود. دانستن نکات مهم دربارهی شیوهی پیشگیری، تشخیص، درمان سرطان ریه و علائم این بیماری به ما کمک میکند تا در صورت نیاز، بهموقع تحت درمان قرار بگیریم یا اطرافیانمان را از ضرورت مراجعه به پزشک آگاه کنیم.
منظور از سرطان، رشد و تقسیم پیاپی و بیرویهی سلولها در بافت بدن است. حال اگر این رشد و تکثیر بیرویه در بافتهای ریه رخ دهد، سرطان ریه پدید میآید. سلولهای سالم بدن با کنترل و نظم خاصی رشد و چرخهی زندگی خود را طی میکنند؛ اما در سلولهای سرطانی این کنترل در رشد و تقسیم از بین رفته و این سلولها به صورت بینظم و سریع رشد میکنند و تکثیر میشوند.
نتیجهی این نوع تقسیم سلولی تومور سرطانی است. سلولهای سرطانی با انجام تقسیمات پیدرپی در بافت مورد نظر، به آن تهاجم کرده و در عملکرد آن بافت و اندام اختلال ایجاد میکنند. عوامل موثر در ابتلا به سرطان ریه به شرح زیر است:
- سیگار کشیدن
- داشتن سابقهی پرتودرمانی
- زمینهی ارثی
- قرار گیری در معرض مواد سرطانزا (مانند گاز رادون، آزبست و غیره)
- تنفس دود سیگار
انواع سرطان ریه
پزشکان باتوجه به شکل و ظاهر سلولهای سرطانی ریه که در زیر میکروسکوپ مشاهده میشوند، سرطان ریه را به دو نوع کلی تقسیم میکنند:
- سرطان سلول کوچک ریه (SCLC): این نوع سرطان تقریبا بین افراد سیگاری رایج است و نسبت به سرطان سلول غیرکوچک ریه (NSCLC) شیوع کمتری دارد
- سرطان سلول غیر کوچک ریه (NSCLC): این نوع سرطان، اصطلاحی کلی برای طیف وسیعی از انواع سرطانها در ناحیهی ریه است. از انواع سرطان ریه که در دستهی NSCLC قرار میگیرند میتوان به کارسینوم سلول بزرگ، کارسینوم سلول سنگفرشی و آدنوکارسینوم اشاره کرد. سرطان سلول غیر کوچک (NSCLC) ریه، شایع ترین نوع سرطان در ناحیهی ریه است
نشانههای سرطان ریه
شاید شنیده باشید که اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود درمان سرطان ریه بسیار آسانتر است. این مطلب صحیح است؛ اما برخی سرطانها (از جمله سرطان ریه)، معمولا در مراحل اولیهی نشانهی واضحی ندارند. این موضوع، تشخیص بیماری را دشوار میکند. علائم سرطان ریه وقتی بهطور واضح خود را نشان میدهند که بیماری پیشرفت کرده باشد. فرد مبتلا به سرطان ریه ممکن است علائم زیر را تجربه کند:
- درد قفسهی سینه
- تنگی نفس
- سرفههای تازه و مکرر که بند نمیآیند
- سرفههای آلوده به خون (حتی به مقدار کم)
- کاهش وزن بیدلیل
- گرفتگی صدا
- استخواندرد و سردرد
اگر هرکدام از علائم بالا را بهطور مداوم و شدید تجربه میکنید نزد پزشک بروید تا منشا ایجاد علائم تشخیص داده شود.
عوارضی که ریهی سرطانی برای بیمار ایجاد میکند
- سرفههای خونآلود
- تنگی نفس
- درد بدن
- آب آوردن ریه (pleural effusion)
- گسترش به اندامهای دیگر بدن (متاستاز)
به گفتهی mayoclinic برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهند. برخی از عوامل خطر مانند سیگار کشیدن قابل کنترل هستند. ریسکفاکتورهای سرطان ریه عبارت است از:
- سیگار کشیدن
- در معرض دود سیگار بودن
- سابقه پرتودرمانی
- قرار گرفتن در معرض گاز رادون و مواد سرطانزا
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان ریه
آیا سرطان ریه درمان دارد؟
پاسخ به این سوال، در حال حاضر کار دشواری است. درمان سرطان ریه به موارد زیادی وابسته است. از جمله اینکه بیماری در چه مرحلهای از پیشروی خود تشخیص داده شده و چقدر پیشرفت کرده است. سرطانهای ریه در مراحل ابتدایی به احتمال ۸۰ تا ۹۰درصد بهبود مییابند. البته همواره این احتمال وجود دارد (هرچند خیلی کم) که سرطان ریه پس از حتی سالها بهبودی، دوباره عود کند و زندگی فرد را به خطر بیندازد. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان معتقدند که همچنان درمان قطعیای برای این بیماری وجود ندارد. بههرحال، امروزه برای بهبودی و درمان سرطان ریه، راههای موثری در نظر گرفته شده است که در ادامه برخی از آنها را بررسی میکنیم.
شیمیدرمانی سرطان ریه چگونه است؟
شیمیدرمانی درواقع یک روش دارودرمانی قوی با استفاده از داروهای شیمیایی است. در این روش برای کنترل و کاهش تودههای سرطانی، طبق نظر پزشک از داروهای خاصی استفاده میشود. این روش تاثیر بسزایی در درمان سرطان ریه دارد؛ اما عوارض و خطراتی نیز برای فرد بیمار ایجاد میکند. این روش گاهی به صورت تکی و گاهی به شکل تلفیقی با دیگر روشها مانند پرتودرمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
شیمیدرمانی سرطان ریه چند جلسه است؟
اینکه شیمیدرمانی چند جلسه باشد و با چه فواصلی انجام شود، به نظر پزشک بستگی دارد. پزشک با توجه به پیشروی بیماری، اندازهی تومور سرطانی، سن، وضعیت و توان جسمی بیمار و مواردی از این دست، تعداد جلسات شیمیدرمانی را تعیین میکند. معمولا جلسات شیمیدرمانی طی دورهای بین چند هفته تا چند ماهه، با فواصل مشخصی انجام میشود تا روند درمان انجام شود.
داروهای شیمیدرمانی سرطان ریه
در شیمیدرمانی، از داروهایی استفاده میشود که سرعت رشد و تکثیر سلولهای سرطانی را کاهش میدهند و آنها را تخریب میکنند. در شیمیدرمانی ترکیبی از داروهای مختلف طبق نظر پزشک به بیمار تزریق میشوند یا به صورت خوراکی مورد تجویز قرار میگیرند. ناگفته نماند که داروهای شیمیدرمانی فقط بر روی سلولهای سرطانی اثر نمیگذارند بلکه موجب تخریب هرسلولی با سرعت تکثیر غیرطبیعی در بدن میشود. از این رو، شیمیدرمانی میتواند با تخریب سلولهای سالم بدن، برای بیمار عوارضی جانبی ایجاد کند که در بخش بعدی به آن میپردازیم.
عوارض شیمیدرمانی سرطان ریه
آسیبی که شیمیدرمانی به سلولهای سالم بدن وارد میکند؛ موجب ایجاد عوارض جانبی میشود. سلولهای سالمی که درکنار سلولهای سرطانی، حین شیمیدرمانی تخریب میشوند، غالبا سلولهای مغز استخوان، فولیکول مو، دستگاه گوارش و دستگاه تولیدمثل هستند. در نتیجه، برخی از عوارض شیمی درمانی عبارت است از:
- ریزش مو
- مشکلات گوارشی مانند اسهال، تهوع و سایر موارد
- کمخونی
- تغییر خلقوخو
- تغییرات وزن
- عفونت
- مشکلات در ناحیه دهان، زبان و گلو مانند درد گلو
لازم به ذکر است که هر بیمار، دچار تمام این عوارض نمیشود و ممکن است برخی از اینها را برای مدتی تجربه کند. نوع عوارض جانبی و مدت درگیری با آنها نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
عمل جراحی برای درمان سرطان ریه
ممکن است پزشک برای برداشتن بخشی از ریهی بیمار از جراحی استفاده کند؛ بهویژه وقتی که تودهی سرطانی اندازه یکوچکی دارد و سرطان پیشرفت چندانی نداشته است. اگر تودهی سرطانی بزرگتری داشته باشید؛ پزشک اغلب قبل از عمل جراحی از پرتودرمانی و شیمیدرمانی برای کوچک کردن تومور استفاده میکند.
اثر پرتودرمانی بر درمان سرطان ریه
در روش پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعهی ایکس برای تخریب سلولهای سرطانی در ناحیهای مشخص استفاده میشود. گاهی در افراد مبتلا به سرطان ریه پیشرفته، پرتودرمانی هم پیش از عمل جراحی و هم بعد از آن مورد استفاده قرار میگیرد. پرتودرمانی و شیمیدرمانی معمولا در کنار هم استفاده میشوند. اگر جراحی برای فرد بیمار امکانپذیر نباشد، معمولا پزشک این دو را در کنار هم پیشنهاد میکند. در سرطانهای ریه پیشرفته که متاستاز رخ داده است، میتوان از پرتودرمانی برای درمان سرطان ریه استفاده کرد.
پیشگیری از سرطان ریه
درکل، راهی قطعی برای دوری از این بیماری وجود ندارد. بااینحال، اگر نکات زیر را رعایت کنید؛ شانس ابتلا به این سرطان را به طرز چشمگیری در خود کاهش میدهید.
ورزش را کنار نگذارید
اگر تا الان زیاد ورزش نمیکردید، از الان شروع کنید. ورزش با تقویت سیستم ایمنی تاثیر قابل توجهی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای گوناگون (از جمله انواع سرطان) دارد؛ پس بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.
به رژیم غذایی خود دقت کنید
رژیم غذایی خود را غنی از میوه و سبزیجات کنید. بسیاری از میوهها و سبزیجات به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها، ضد سرطان هستند. همچنین، برای تامین ویتامینها و مواد مغذی خود کمتر از قرصهای مکمل استفاده کنید. تحقیقات نشان داده است که مصرف مکملهای بتاکاروتن خطر ابتلا به سرطان ریه در افراد سیگاری را افزایش میدهد.
تا حد امکان از امواج و مواد سرطانزا دوری کنید
محل کار خود را با دقت بررسی کنید و تا جایی که امکان دارد آن را از مواد سرطانزا پاک کنید. اگر با مواد سرطانزا سروکار دارید توصیههای ایمنی را رعایت کرده و از پزشک خود برای دفع خطرات ناشی از این مواد کمک بگیرید. اگر سیگار میکشید، ریهی شما نسبت به مواد سرطانزا حساسیت بیشتری دارد.
سیگار نکشید
اصلیترین عامل ابتلا به سرطان ریه، سیگار است. اگر سیگار میکشید حتما آن را کنار بگذارید تا خطر ابتلا به این بیماری در شما کاهش یابد. فرزندان خود را از خطرات کشیدن سیگار آگاه کنید و به آنها بیاموزید که چطور دربرابر فشار همسالان مقاومت کنند.
از افراد سیگاری (حین استعمال) فاصله بگیرید
از محیطهایاستعمال سیگار دوری کنید. اگر کسی از اعضای خانواده سیگار میکشد، او را توجیه کنید تا سیگار را ترک کند یا حداقل برای حفظ سلامتی اطرافیان، در فضای باز سیگار بکشد.
مقدار گاز رادون (Radon) خانه را اندازهگیری کنید
اگر در جایی زندگی میکنید که به هر دلیلی غلظت گاز رادون در هوا زیاد است، میزان رادون هوای خانه خود را بسنجید و با کمک از متخصصین این حوزه، غلظت رادون را به سطح ایمنی برسانید.
کلام آخر از هومکا
سرطان ریه، نوعی سرطان شایع در جهان است که هرکسی (اعم از افراد سیگاری یا غیرسیگاری)، میتواند به آن مبتلا شود. افراد سیگاری بسیار بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به این بیماری هستند. روشی تضمینی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد. بااینحال رعایت نکات مربوط به پیشگیری احتمال ابتلا به این بیماری را تا حد زیادی کاهش میدهد.
هنوز روشی قطعی برای درمان سرطان ریه یافت نشده است، اما شیوههای درمانی فراوانی مانند شیمیدرمانی، پرتودرمانی و جراحی میتوانند موجب بهبودی این بیماری شوند. البته هرچه این بیماری زودتر تشخیص داده شود، احتمال اینکه روشهای درمانی پاسخ بهتری بدهند، بیشتر میشود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام من مادرم هدود ۶۰ روز میشود که به سرطان ریه مبطلا شده آیا برای در مان وخت داریم
سلام به شما
همیشه برای درمان باید اقدام کرد. در هر زمان که تشخیص داده شد، باید تحت نظر پزشک متخصص درمان را شروع کرد. حفظ روحیه و ناگیزه مهم ترین اصل درمان هست.