سرطان استخوان لگن

سرطان استخوان لگن ناشی از تومورهای بدخیمی است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌های استخوانی در بدن ایجاد می‌شوند. شایع‌ترین علائم سرطان استخوان در ناحیه لگن، درد لگن است که می‌تواند آن‌قدر شدید باشد که خواب و فعالیت‌های روزانه بیمار را مختل کند.

استخوان‌های درگیر با سرطان می‌توانند ضعیف شوند و درنتیجه شکستگی‌های ناشی از ضربه‌ها با شدت کم را ایجاد کنند. حتی بدون وجود سابقه ضربه به بدن ممکن است تورم یا توده‌ای نیز در ناحیه لگن احساس شود. برای شناخت بیشتر علائم و نحوه درمان سرطان استخوان لگن با مقاله دیگری از هومکا همراه باشید.

انواع سرطان استخوان

سرطان‌های اولیه استخوان

این سرطان‌ها عمدتاً در سلول‌های بافت استخوانی ایجاد می‌شوند. آن‌ها می‌توانند از هر استخوانی در بدن ایجاد شوند اما بیشتر در لگن، استخوان‌های بلند، بازوها و پاها به وجود می‌آیند. سرطان‌های اولیه استخوانی کمتر از یک درصد از کل سرطان‌ها را تشکیل می‌دهند.

سرطان‌های ثانویه استخوان

 این سرطان‌ها زمانی رخ می‌دهند که سرطان از سایر قسمت‌های بدن به استخوان سرایت می‌کند. سرطان‌های ثانویه استخوان شایع‌تر از سرطان اولیه استخوان هستند.

سرطان استخوان لگن چیست؟

سرطان‌هایی که از استخوان لگن سرچشمه می‌گیرند، سرطان‌های اولیه استخوان هستند. کندروسارکوم شایع‌ترین تومور اولیه استخوان است؛ اما به‌طورکلی، تومورهای اولیه استخوانی لگن بسیار نادر می‌باشند. بیشتر تومورهایی که در استخوان لگن دیده می‌شوند، تومورهای ثانویه هستند. این بدان معناست که سرطان از سایر قسمت‌های بدن به استخوان‌ها سرایت کرده است.

نوع دیگری از سرطان می‌تواند در قسمت اسفنجی استخوان لگن (مغز استخوان) ایجاد شود که به سرطان خون (لوسمی و میلوم میلوما) معروف است. این سرطان به‌صورت درد ضربان‌دار لگن، شکستگی لگن، تب، لرز شبانه، نارسایی کلیه، خونریزی و… ظاهر می‌شوند. به‌طورکلی، سرطان استخوان لگن هم در بزرگ‌سالان و هم کودکان دیده می‌شود.

سایت mayoclinic  در مورد زمان مراجعه به پزشک می‌گوید:

اگر درد در استخوان‌ها یکی از شرایط زیر را داشت حتما به پزشک مراجعه کنید:

• دردها سینوسی هستند و حالت رفت و آمدی دارند
• درد در شب بیشتر می‌شود
• درد با مصرف مسکن‌ها برطرف نمی‌شود

انواع تومورهای استخوانی لگن

کندروسارکوما

تومور کندروسارکوما از نوع تومورهای لگنی نادر است و شیوع پایینی دارد. در کندروسارکوما سلول‌های توموری در بافت غضروفی استخوان ظاهر می‌شوند و در بیشتر موارد خوش خیم هستند. تومورهای غضروفی اغلب رشد آهسته‌ای دارند و علائم خاصی بروز نمی‌دهند اما در برخی موارد، با سرعت بیشتری رشد می‌کنند و خطر منتشر شدن آن‌ها در بدن بالا می‌رود.

درمان کندروسارکوما بسته به نوع تومور شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. اگر تومور رشد قابل توجهی داشته باشد علائمی نظیر درد فزاینده، متورم شدن موضعی ناحیه تومور، اختلال در عملکرد مثانه مثل ناتوانی در کنترل ادرار بروز می‌کند.

تاکنون علت دقیق این نوع تومورها آشکار نشده است اما جهش‌های DNA بر اثر عوامل محیطی و ژنتیکی از علت‌های اصلی تشکیل چنین تومورهایی به حساب می‌آید. تومورهای کندروسارکوما با افزایش سن به ویژه در سالمندان بیشتر دیده می‌شود.

استئوسارکوما

تومور استئوسارکوما، از تومورهای نادر اما بدخیم لگنی به شمار می‌رود و معمولا به دلیل دیر تشخیص داده شدن در مراحل پیشرفته سرطانی قرار دارند. این تومورها در بافت استخوانی لگن شکل می‌گیرند و معمولا رشد سریعی دارند.

برای درمان این نوع سرطان از روش‌های ترکیبی از جمله برداشتن تومور با جراحی، شیمی درمانی و پرتورمانی استفاده می‌شود. علائم استئوسارکوما شامل درد استخوانی، شکنندگی استخوان، ظاهر شدن تورم و قرمز شدن پوست در محل تومور و افزایش درد با حرکت کردن است.

مولتیپل میلوما

یکی دیگر از تومورهایی که امکان رشد در بافت استخوانی لگن را دارد مولتیپل میلوما است. این تومورها بر اثر سرطانی شدن پلاسما سل‌های مغز استخوان ایجاد می‌شوند. پلاسما سل‌ها در حالت عادی مسئول تولید آنتی بادی و دفاع از بدن هستند اما در برخی افراد تکثیر این سلول‌ها از کنترل خارج شده و حالت سرطانی به خود می‌گیرند.

علائم مولتیپل میلوما شامل درد استخوانی، تهوع، یبوست، کاهش اشتها، خستگی، عفونت‌های مکرر و کاهش وزن است. با رشد تومور در مغز استخوان تولید سایر سلول‌های خونی از جمله گلبول‌های قرمز و سلول‌های دفاعی سرکوب می‌شود و در جواب آزمایش CBC تعداد سلول‌های خونی کمتر از حد معمول دیده می‌شود.این حالت موجب بروز کم خونی و خستگی در فرد مبتلا می‌شود. علاوه بر این مشکلات دیگری نظیر لکوپنی یا کاهش گلبول‌های سفید خون بروز می‌کند که منجر به عفونت‌های مکرر در بیمار می‌شود.

علت سرطان استخوان لگن

علت اکثر سرطان‌های استخوان ناشناخته است. برخی از سرطان‌های استخوان با عوامل ارثی مرتبط هستند، درحالی‌که بقیه مربوط به قرار گرفتن در معرض تابش ناشی از پرتودرمانی می‌باشند.

عوامل زیر خطر ابتلا به سرطان استخوان لگن را افزایش می‌دهند:

• سابقه خانوادگی سرطان یا سرطان استخوان
• قرار گرفتن در معرض تابش
• پیوند سلول‌های بنیادی
• شیمی‌درمانی قبلی با عوامل آلکیله کننده
• بیماری پاژه استخوان
• شرایط ژنتیکی ارثی مانند سندرم لی فرامنی، رتینوبلاستوما ارثی، سندرم روتموند تامسون و کم‌خونی دیاموند بلک فان
• تومورهای متعدد در غضروف

علائم سرطان استخوان لگن

نشانه‌های سرطان استخوان شامل موارد زیر هستند:

• درد استخوان و حساسیت به آن
• جرم سخت متورم یا قابل لمس در استخوان‌های بلند اندام‌ها
• استخوان ضعیف با احتمال شکستگی
• کاهش وزن
• خستگی
• تب
• عرق شبانه

علائم کمتر شایع ناشی از فشردگی اعصاب و عروق خونی توسط تومور عبارت‌اند از:

• احساس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها
• سرد شدن دست یا پا با نبض ضعیف

عوارض تومورهای لگنی

در تومورهای استخوانی لگن، طیف وسیعی از عوارض بروز می‌کند اما مهمترین نشانه این تومورها درد است. در ادامه مطلب به شایع‌ترین علائم مرتبط با تومورهای لگنی اشاره می‌کنیم:

درد

معمولا به صورت متمرکز در ناحیه تومور احساس می‌شود. در ابتدا درد به صورت گسسته و مقطعی بوده اما با بزرگ شدن تومور به حالت مداوم و پیوسته تغییر می‌کند. فعالیت‌های جسمانی مثل حرکت کردن و یا پیاده روی باعث تشدید درد می‌شوند.

شکنندگی و ضعیف شدن استخوان

دومین علامت شایع تومورهای استخوانی لگنی شکنندگی ناشی از ضعیف شدن استخوان است. هرچه اندازه تومور بزرگ‌تر باشد به همان نسبت احتمال شکستن استخوان بر اثر حوادث جزئی بیشتر می‌شود.

افزایش سطح کلسیم خون

همزمان با رشد تومور در استخوان مقدار کلسیم در خون زیاد می‌شود. بالا رفتن سطح کلسیم در خون باعث بروز اختلالات ذهنی مثل توهم، کاهش قدرت تمرکز و تفکر می‌شود. علاوه بر این، افزایش کلسیم خون در ایجاد سنگ کلیه و یبوست نیز تاثیر دارد.

استئومیلیت

احتمال بروز عفونت استخوانی یا استئومیلیت در بیمارانی که تحت درمان سرطان استخوان قرار می گیرند بیشتر است. عفونت استخوانی، تب و لرز و درد استخوان را به همراه دارد.

ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان استخوان لگن

به هر عاملی که احتمال ابتلا به یک بیماری را افزایش دهد ریسک فاکتور یا عامل مستعد کننده گفته می‌شود. در بروز سرطان‌های استخوانی، موارد زیر می‌توانند زمینه ساز بیماری باشند:

ژنتیک فرد

کودکانی که سابقه خانوادگی ابتلا به رتینوبلاستوما (یک نوع سرطان چشمی) دارند در معرض ابتلا به سرطان‌های استخوانی هستند. افرادی که در بستگان نزدیک خود فرد مبتلا به سارکوما (سرطان‌های بافت استخوانی و عضلانی) دارند نیز مستعد ابتلا به سرطان‌های استخوانی هستند. تعدادی از ژن‌هایی که در کروموزوم‌ها قرار دارند و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند افراد را در معرض ابتلا به این نوع سرطان‌ها قرار می‌دهند.

سابقه پرتودمانی

افرادی که به منظور درمان برخی بیماری‌ها، سابقه پرتودرمانی دارند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های استخوانی هستند. این نوع سرطان‌ها معمولا چندین سال پس از پرتودرمانی ظاهر می‌شوند بنابراین اگر تحت پرتوردمانی قرار گرفته‌اید در خصوص بروز علائم بیماری هشیار باشید. آنژیوسارکوما و استئوسارکوما از شایع‌ترین سرطان‌های استخوانی هستند که به دلیل پرتودرمانی بروز می‌کنند.

سابقه شیمی درمانی

برخی از داروهایی که در شیمی درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند احتمال ابتلا به تومورهای استخوانی را افزایش می‌دهند. عوامل آلکیله کننده و آنتراسیکلین‌ها از داروهایی هستند که در بروز استئوسارکوما تاثیر دارند.

تومورهای خوش خیم

مبتلا شدن به بیماری پاژه استخوان، احتمال ابتلا به سرطان استخوان را افزایش می‌دهد. بیماری‌های استخوانی دیگری نظیر فیبروز دیسپلازی در شکل گیری تومورهای استخوانی تاثیر دارند.

افزایش سن

با بالا رفتن سن احتمال نقص در DNA و تکثیر کنترل نشده سلولی بیش از پیش افزایش می‌یابد. تعداد جهش‌های سرطان‌زا با بالا رفتن سن بیشتر شده و احتمال بروز سرطان افزایش می‌یابد.

گریدهای سرطان استخوان لگن

گریدبندی سرطان استخوان به پزشکان در تصمیم‌گیری برای بهترین گزینه‌های درمانی کمک می‌کند. گریدبندی شامل ارزیابی تفاوت بین سلول‌های توموری و بافت سالم استخوان است. تومور گرید یک دارای سلول‌هایی است که شبیه بافت استخوانی می‌باشد، درحالی‌که تومور گرید سه دارای سلول‌های غیرطبیعی بیشتری است و نشان‌دهنده شدت بالای سرطان می‌باشد. سرطان اولیه استخوان لگن بر اساس اندازه و میزان گسترش آن به شرح زیر است:

• گرید یک: تومور هنوز از استخوان اصلی لگن پخش نشده است
• گرید دو: تومور گسترش نیافته است اما شاید تهاجمی باشد و گرید بالاتری را نشان دهد. این مرحله می‌تواند تهدیدی برای سایر بافت‌ها باشد
• گرید سه: تومور به یک یا چند ناحیه از یک استخوان در لگن گسترش یافته و تهاجمی شده است
• گرید چهار: متاستاز سرطان استخوان در این مرحله است. تومور به بافت‌های اطراف استخوان لگن و سایر اندام‌ها مانند ریه‌ها یا مغز حمله کرده است

تشخیص سرطان استخوان لگن

پزشک در ابتدا در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار از او سؤال می‌کند و ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. سپس پزشک برای تشخیص دقیق‌تر، آزمایش‌های زیر را تجویز می‌کند:

• اشعه ایکس: تومورها و اندازه آن‌ها را نشان می‌دهد
• سی‌تی‌اسکن: رایانه از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر دقیق‌تر استفاده می‌کند
• اسکن ام آر آی (MRI): از یک آهنربای قوی برای نشان دادن درون بدن بیمار استفاده می‌کند
• اسکن پت (PET): یک تکنسین گلوکز رادیواکتیو (قند) را به رگ تزریق می‌کند. سپس یک اسکنر سلول‌های سرطانی را تشخیص می‌دهد. سلول‌های سرطانی از گلوکز بیشتر نسبت به سلول‌های معمولی استفاده می‌کنند
• اسکن استخوان: یک تکنسین مواد رادیواکتیو متفاوتی را به رگ بیمار تزریق می‌کند. مواد رادیواکتیو در استخوان‌های لگن جمع می‌شود، جایی که اسکنر می‌تواند آن را ببیند.

پزشک همچنین ممکن است آزمایش خون را برای یافتن دو آنزیم که می‌تواند نشانه سرطان خون باشد را تجویز کند. برای انجام انواع آزمایش خون در منزل می‌توانید از خدمات هومکا بهره‌مند شوید.

روشی به نام بیوپسی می‌تواند راه دیگری برای تشخیص باشد. پزشک نمونه‌ای از تومور را با سوزن یا از طریق برش روی پوست می‌گیرد. یک تکنسین آموزش‌دیده به بافت یا سلول‌ها زیر میکروسکوپ نگاه می‌کند. او به همراه پزشک می‌توانند تشخیص دهند که تومور خوش‌خیم است یا سرطان اولیه یا ثانویه وجود دارد.

درمان سرطان استخوان لگن

گزینه‌های درمانی سرطان استخوان لگن وابسته به موارد زیر است:

• نوع، اندازه، محل و مرحله سرطان استخوان
• سن و شرایط سلامتی بیمار

گزینه‌های درمانی این عارضه عبارت‌اند از:

جراحی سرطان استخوان لگن

هدف از جراحی برداشتن کل تومور سرطانی است. در بیشتر موارد، جراحی شامل تکنیک‌های خاصی برای برداشتن تومور همراه با بخش کوچکی از بافت سالم است که آن را احاطه کرده است. جراح استخوان از دست رفته را با مقداری استخوان از ناحیه دیگری از بدن یا با فلز و پلاستیک سخت جایگزین می‌کند.

سرطان‌های استخوانی که بسیار بزرگ هستند یا در یک نقطه پیچیده روی استخوان لگن قرار دارند، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن تمام یا قسمتی از اندام (قطع عضو) داشته باشند. با توسعه درمان‌های دیگر، قطع عضو کمتر رایج است. تومور و بافت‌های استخوانی اطراف آن با جراحی برداشته می‌شوند. به‌طورکلی، گزینه‌های جراحی عبارت‌اند از:

• جراحی نجات اندام: برای جلوگیری از سرطان‌هایی که به‌سرعت گسترش می‌یابند، استخوان آسیب‌دیده با استخوان سالم از قسمت دیگر بدن یا استخوان مصنوعی جایگزین می‌شود
• قطع عضو: برای آسیب‌های شدید استخوانی در بازوها یا پاها ممکن است نیاز به قطع عضو و استفاده از پروتز باشد

پرتودرمانی

اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

سرمادرمانی یا کرایوتراپی

سلول‌های سرطانی با استفاده از نیتروژن مایع مورد هدف قرار می‌گیرند تا منجمد شوند و از بین بروند.

شیمی‌درمانی

داروهای ضد سرطان برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند.

درمان هدفمند

این درمان با استفاده از دارویی که به‌طور خاص به مولکول عامل رشد سلول‌های سرطانی حمله می‌کند، از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری خواهد کرد. سایر داروها برای درمان سرطان استخوان لگن عبارت‌اند از:

• داروهای ضد درد، التهاب و ناراحتی را تسکین می‌دهند
• بیس فسفونات‌ها از ساختار استخوان محافظت می‌کند و در از بین رفتن استخوان جلوگیری خواهد کرد
• داروهای سیتوتوکسیک رشد سلول‌های سرطانی را متوقف می‌کنند

پیش‌آگهی سرطان استخوان لگن

میزان بقای پنج‌ساله سرطان استخوان بستگی به محل و مرحله ابتلا به سرطان دارد. حدود ۷۵ درصد مردم حداقل پنج سال پس از تشخیص بیماری همچنان می‌توانند با سرطان زندگی کنند. پیش‌آگهی‌ها ممکن است بر اساس موارد زیر متفاوت باشد:

• نوع استخوان (اولیه یا ثانویه)
• منشأ سرطان
• زمان سپری‌شده از اولین علائم بیماری

کلام آخر

سرطان استخوان لگن می‌تواند به‌مرورزمان مشکلاتی در قلب، ریه‌ها، مغز، شنوایی، استخوان‌های دیگر نواحی بدن یا باروری ایجاد کند. این مهم است که به‌طور منظم تحت نظر پزشک باشید تا از عوارض بیماری آگاه شده و مطمئن شوید سرطان عود نمی‌کند. بهبودی از سرطان استخوان بستگی به نوع و گرید آن دارد. به‌طورکلی، افرادی که به این نوع سرطان استخوان مبتلا می‌شوند، حداقل پنج سال پس از تشخیص بیماری می‌توانند به زندگی خود ادامه دهند.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.