سرطان سینه و هر آنچه باید از آن بدانید!
بدون شک سرطان یکی از شایع‌ترین و نام‌آشناترین بیماری‌هایی است که بشر طی سال‌های متمادی با آن دست‌به‌گریبان بوده. ناشناخته است چون هنوز دلایلی قطعی برای بروز و ظهور آن پیدا نشده است، اما آشناست چون به‌اندازه تمام ارگان‌های اندام انسان بلکه حتی بیشتر، انواع مختلف دارد.
در این بین سرطان سینه عنوان دومین سرطان شایع در دنیا را بعد از سرطان پوست، به خود اختصاص داده و رتبه بالایی دارد. ما در این مقاله در مورد این سرطان، علل بروز آن، نشانه‌هایی که دارد و راه‌های مقابله با آن با شما سخن خواهیم گفت.
علائم سرطان سینه
به‌طورکلی علائم سرطان سینه می‌تواند مشخص و واضح باشد. ایجاد توده و بافتی که به‌وضوح با انگشتان لمس شود یکی از این علائم است. همچنین هرگونه تغییر اندازه و شکل در سینه می‌تواند یک زنگ خطر واضح برای این بیماری در نظر گرفته شود.
البته معمولی‌ترین آن‌ها بروز همین بافت‌ها و توده‌های متورم است اما نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد. ازجمله تغییرات پوستی مانند تورم و قرمزی و احساس یک توده سفت زیر انگشتان دست، هرگونه تغییر سایز و اندازه در سینه‌ها، تغییر ظاهری نوک پستان‌ها، احساس درد و ترشحات نوک پستان که غیر از شیر باشد، همه این موارد علائم کلی این بیماری هستند.
اما اگر بخواهیم کمی اختصاصی‌تر در مورد علائم سرطان سینه صحبت کنیم باید گفت که خارش و التهاب سینه به همراه تغییر رنگ آن، افزایش یافتن و تغییر شکل‌ها یک یا هر دو پستان‌ها، پوسته‌پوسته شدن پستان و حساس شدن آن نسبت به لمس و یا برخورد با سطح لباس، همچنین ضخیم شدن پوست آن و یا پر منفذ شدن آن مانند پوست پرتقال، همگی می‌توانند در دسته علائم اختصاصی‌تر این بیماری قرار بگیرند. درهرحال بیشتر خانم‌ها برای احساس توده و سفتی به پزشک معالج مراجعه می‌کنند که البته در بیشتر مواقع باید علائم دیگری را نیز در نظر گرفت. وب‌سایت cancer در ارتباط با سرطان سینه می‌گوید:
باید توجه داشت که همه تودهها، سرطانی و بدخیم نیستند.تومورهای غیر سرطانی سینه بر اثر رشد غیرطبیعی به‌وجود می‌آیند اما خارج از سینه منتشر نمی‌شوند. این تودهها معمولا خطرآفرین نیستند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.
هر توده در سینه باید توسط پزشک بررسی شود تا نوع آن مشخص شود. این نوع سرطان می‌تواند در یک یا هردو سینه ایجاد شود.
انواع سرطان سینه
همانند تمام نوع سرطان‌ها، سرطان سینه نیز دسته‌ها و زیرگروه‌های مختلفی دارد اما به‌طورکلی به دودسته تهاجمی و غیرتهاجمی تقسیم می‌شود. در این قسمت به شرح هر دودسته خواهیم پرداخت.
سرطان سینه غیرتهاجمی
این نوع سرطان در مجاری شیر و یا لوبول‌ها (واحد اصلی تولید شیر) ایجاد می‌شود. محل رشد آنان بافت معمول و طبیعی سینه نیست و به‌طورکلی با آن قسمت درگیر نمی‌شوند. سرطان سینه اگر غیرتهاجمی باشد کارسینوم درجا نیز نام می‌گیرد. در برخی از موقعیت‌ها این سرطان را به‌عنوان پیش سرطان نیز می‌شناسند.
این نوع به‌طورکلی دو دسته دارد. کارسینوم داکتال درجا و کارسینوم لوبولار درجا که هر دو نوع غیرتهاجمی هستند. این دو نوع سرطان به‌طورمعمول خطری برای فرد بیمار ندارند اما اگر دیر تشخیص داده‌شده و درمانی با تأخیر داشته باشند، می‌توانند به‌راحتی به سرطان سینه تهاجمی تبدیل شوند.
کارسینوم داکتال درجا
سرطان سینه غیرتهاجمی کارسینوم داکتال درجا یا DCIS شایع‌ترین نمونه غیرتهاجمی محسوب می‌شود. محل وقوع و رشد آن مجاری شیر است اما به بافت‌های اطراف حمله نمی‌کند.
این نوع سرطان تهدید برای زندگی افراد به‌حساب نمی‌آید. اما توجه کنید که ابتلا به آن می‌تواند زنگ خطری باشد برای فرد بیمار که وی را به سرطان سینه تهاجمی در مراحل بعدی زندگی مبتلا کند.
کارسینوم لوبولار درجا
کارسینوم لوبولار درجا یا LCIS باز هم یک نوع غیرتهاجمی است که در غدد تولیدکننده شیری که در انتهای مجرای پستان هستند ایجادشده و رشد می‌کنند.
این وضعیت نیز کاملاً غیرتهاجمی است و علت آن نیز این است که به هیچکدام از بافت‌های اطراف جمله نکرده و هیچ مزاحمتی برای آنان ندارد. اما همانند کارسینوم داکتال درجا می‌تواند فرد مبتلا شده را در مراحل بعدی زندگی به سرطان سینه تهاجمی مبتلا کند.
انواع سرطان سینه تهاجمی
برعکس سرطان سینه غیرتهاجمی، نوع تهاجمی آن درست خارج از مجاری یا لوبول‌ها شکل می‌گیرد و به‌راحتی به بافت‌های اطراف حمله می‌کند و گسترش می‌یابد. اصطلاح “سرطان سینه در مراحل اولیه”در اصل سرطانی است که در فرد بیمار وجود دارد. این امکان ممکن است پیشامد کرده باشد که بیماری به غدد لنفاوی و یا قسمت‌های زیر بغل نیز گسترش یافته اما پیشرفت بیشتری نداشته است.
کارسینوم داکتال تهاجمی
سرطان کارسینوم مجرای تهاجمی یا IDC، ازجمله معمول‌ترین سرطان‌های شایع در میان بانوان است. بگذارید صادقانه بگویم که در حدود ۸۰ درصد کل سرطان‌های سینه را نوع کارسینوم داکتال تهاجمی تشکیل داده است.
این نوع سرطان سینه به‌طورمعمول از مجاری شیری شروع می‌شود و از طریق پوشش داخلی این مجرا عبور و حرکت کرده و سپس به بافت اطراف سینه حمله می‌کند و گسترش خواهد یافت. به‌مرورزمان این نوع سرطان به غدد لنفاوی و سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش خواهد یافت.
کارسینوم لوبولار تهاجمی
بیماری کارسینوم لوبولار تهاجمی یا ILC، به‌طورمعمول دومین نوع سرطان شایع در بین بانوان است. این نوع سرطان سینه از لوبول‌های تولیدکننده شیر فعالیت خود را شروع می‌کند و با عبور از پوشش داخلی لوبول به بافت اطراف سینه شخص بیمار حمله می‌کند. این نوع نیز مانند کارسینوم داکتال تهاجمی به‌مرورزمان به سمت غدد لنفاوی رفته و بعد از درگیر کردن آن‌ها، به سایر قسمت‌های بدن گسترش خواهد یافت.
پاژه نوک سینه
این نوع سرطان مربوط به نوک سینه است. در این نوع بیماری سلول‌های سرطانی در قسمت آرئولا یا همان قسمت قهوه‌ای رنگ هاله نوک سینه رشد می‌کنند. در این حالت نوک سینه فرد بیمار به‌طورکلی نسبت به لمس حساس است، قرمز و گاها متورم بوده، خارش‌دار است و پوسته‌پوسته خواهد شد.
بیشتر افرادی که این بیماری را دارند متأسفانه به سرطان سینه تهاجمی نیز مبتلا هستند. اما به‌طورکلی تغییراتی که در آرئولا ایجاد می‌شوند، جزء اولین علائم بارز سرطان سینه در مردان و زنان هستند.
سرطان التهابی سینه
سرطان التهابی یکی از انواع سرطان‌های تهاجمی بوده که بسیار نادر است. در این شرایط رگ‌های خونی پوست و یا قسمت و رگ‌های لنفاوی درگیر شده و موردحمله قرار می‌گیرند. این اتفاق قرمز شدن و همچنین التهاب سینه را به همراه دارد. در این نوع بیماری ممکن است سینه حتی به رنگ بنفش درآمده و پوست آن پوست پرتقالی شود.
در این نوع بیماری به‌طورمعمول ممکن است حتی در صورت وجود توده، شما آن را لمس نکنید. ناگفته نماند که داشتن این علائم نشانه بروز این نوع سرطان سینه نیست اما بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
تومورهای فیلودس موجود در سینه
این نوع سرطان سینه تشخیص مشکل و سختی دارد چون بسیار نادر است. به‌طورکلی درصد بالایی از تومورهای فیلودس خوش‌خیم یا غیر سرطانی هستند اما نوع بدخیم یا سرطانی آن نیز وجود دارد.
این تومورها رشد سریعی دارند اما چندان به محیط خارج از سینه حمله نمی‌کنند. بیشتر عادت دارند در بافت استروما یا همان بافتی که به‌طورمعمول همه‌چیز را درون سینه نگه می‌دارد تشکیل شوند. به عبارتی یعنی محل تشکیل این تومورها خارج از مجاری و لوبول‌های سینه است.
سرطان پیشرفته موضعی
از اسمی که برای آن در نظر گرفته‌شده کاملاً مشخص است که ماهیت متفاوتی دارد. این نوع سطران سینه که نوعی از انواع تهاجمی است به‌راحتی بزرگ‌شده و در قسمت‌های دیگر مانند پوست، دیواره قفسه سینه و یا حتی عضلات، به‌راحتی گسترش پیدا می‌کند. حتی در بعضی موارد نیز ممکن است غدد لنفاوی را به‌راحتی درگیر کند.
سرطان سینه متاستاتیک
این نوع سرطان اسامی دیگری نیز دارد. سرطان سینه پیشرفته، ثانویه و مرحله ۴، همگی از نام‌های دیگر آن هستند. این نوع سرطان نیز قابلیت حمله به سایر ارگان‌ها مانند کبد، استخوان‌ها و یا ریه‌ها را نیز دارد.
سرطان سینه نوع فرعی
بعد از دسته‌بندی به انواع اصلی و توضیح آن، به زیر گرده نوع فرعی سرطان سینه می‌رسیم.
سرطان سینه گیرنده هورمون مثبت
به‌طورکلی در حدود دوسوم سرطان‌های سینه شایع، در این دسته قرار می‌گیرند. معنی واضحی نیز دارد. این نوع سرطان برای رشد و تکثیر شدن به هورمون‌های زنانه، استروژن و پروژسترون‌ها، نیاز دارد. روش درمان در این نوع سرطان این‌گونه است که افراد مبتلا باید داروهای مسدودکننده هورمون مصرف کند. این داروها خوراکی هستند و حداقل باید تا ۵ سال بعد از اتمام سایر روش‌ها استفاده شوند.
سرطان HER مثبت
این نوع سرطان سینه به‌وسیله داروی تراستوزوماب (هرسپتین) قابل‌درمان است. این دارو به‌طور کاملاً اختصاصی سلول‌های سرطانی HER مثبت را هدف قرار خواهد داد و تجربیات نشان داده که نقشی بسیار مؤثر در مهار این بیماری دارد. بیشتر افرادی که به این نوع سرطان مبتلا هستند، به همراه سایر روش‌های درمانی در کنار مصرف ۱۲ ماهه داروی هرسپتین، کاملاً درمان خواهد شد. اگر این نوع سرطان از دسته گیرنده هورمونی مثبت باشد، احتمالاً از داروهای انسداد هورمون نیز استفاده خواهد شد.
سه‌گانه منفی
این نوع بیماری هیچکدام از سه گیرنده مرسوم و معمول در سرطان‌های سینه را ندارد، یعنی استروژن، پروژسترون و HER2 که در این نوع وجود ندارند. واقعیت این است که در حدود ۱۵ درصد از کل بیماری سرطان سینه از این نوع است. برای درمان این نوع سرطان شیمی‌درمانی راهی کاملاً آزمایش‌شده و مؤثر است.
تشخیص سرطان سینه در منزل
یکی از روش‌های سریع و کارآمد تشخیص سرطان سینه، روش تشخیصی در منزل است. بیشتر پزشکان متخصص در این زمینه باور دارند که بکار بردن روش‌های تشخیصی درمان این بیماری در منزل در کنار سایر روش‌های غربالگری، می‌تواند در تشخیص سریع این بیماری مؤثر باشد.
بهترین زمان برای انجام روش تشخیص در منزل درست در زمانی است که سینه‌های سفت و دردناک نباشند، یعنی به‌طور دقیق بعد از اتمام عادت ماهیانه. بهتر است پوست شما خیس و لغزنده و یا آغشته به صابون باشد. در مرحله اول به حالت دست‌به‌کمر ایستاده و سینه‌های خود را در آینه مشاهده کنید. فراموش نکنید که باید شانه‌ها صاف، مستقیم و کشیده باشند.
سینه‌ها باید حالتی طبیعی داشت باشند و رنگ پوستشان نیز معمولی و طبیعی باشد، ضمن اینکه هیچ تورمی در آنان مشاهده نشود. سپس بازوها را بالای سر برده و به اطراف بچرخید و به دنبال همان علائم قبل باشید. سپس در همان حالت دست‌ها را پایین آورده و به دنبال یافتن هرگونه ترشح، نوک سینه را لمس کنید و به‌آرامی فشار دهید.
در مرحله بعد به پشت دراز کشیده، یک بالش در زیر شانه راست خود قرار دهید و دست راست خود را زیر سینه برده و آن را لمس کنید. توجه کنید که وجود حاشیه‌ای تقریباً سفت که در انتهای پستان لمس می‌شود، کاملاً معمول و طبیعی است.
عوامل مؤثر در ایجاد سرطان سینه
مانند هر بیماری دیگری این سرطان نیز با دلایلی مختلفی ایجاد می‌شود. البته هنوز فاکتوری قطعی برای آن کشف نشده اما به‌طور تقریبی می‌توان گفت برخی از این عوامل دخیل هستند. فاکتور اول افزایش سن است. متأسفانه خطر ابتلا به این سرطان با افزایش سن زیاد می‌شود. طبق پژوهش‌های انجام‌شده احتمال ابتلا به سرطان سینه در بانوان با افزایش سن رابطه‌ای مستقیم دارد. پس همواره سن سرطان سینه را مدنظر داشته باشید.
عوامل ژنتیکی و وراثتی نیز در این گروه قرار می‌گیرند. اگر شخصی از فامیل‌ها و بستگان درجه‌یک به این بیماری مبتلا شده‌باشد، ممکن است این خطر شما را نیز تهدید کند. ورزش نکردن، استعمال سیگار و استفاده از الکل نیز در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. در همین راستا اضافه‌وزن و چاقی نیز می‌تواند فاکتوری مهم به‌حساب آید.
در نظر داشته باشید افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این سرطان را دارند، در خطر ابتلا به سرطان پروستات نیز هستند. پس علائم سرطان پروستات را جدی بگیرید.
درمان سرطان سینه
مانند تمام سرطان‌ها و همچنین بیماری‌ها، درمان سرطان سینه نیز به زمان تشخیص و شروع درمان بستگی دارد. اگر تومور موجود در سینه فرد اندازه‌ای کمتر از ۳ سانتی‌متر داشته باشد، می‌توان آن را جراحی کرده و خارج کرد. اما اگر اندازه تومور بیش از ۳ سانتی‌متر بوده و یا غدد لنفاوی را نیز درگیر کرده باشد،
روش پیشنهادی پرتودرمانی و شیمی‌درمانی خواهد بود. یکی دیگر از روش‌ها نیز روش هورمون درمانی است که با مصرف داروهای هورمونی و یا برداشتن تخمدان‌ها صورت می‌پذیرد.
پیشگیری از سرطان سینه
برای پیشگیری از سرطان سینه می‌توان این اقدامات را انجام داد:
- جلوگیری از اضافه وزن
- عدم مصرف الکل
- فعالیت بدنی مناسب
- شیردهی
سخن پایانی
توصیه می‌شود ماهیانه یا هر سه ماه یک‌بار آزمایش تشخیص توده را در سینه‌های خود در منزل انجام دهید. اگر به‌طور اتفاقی توده‌ای دیده یا با تغییراتی در سینه خود مواجه شدید، استرس به خود راه نداده و هیچ تحلیلی انجام ندهید.
اگر تغییرات ایجادشده در طول مدت‌زمان بیش از یک چرخه قاعدگی به وجود آمدند، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک متخصص مراجعه و با او مشورت کنید. برای انجام آزمایش سرطان سینه در منزل می‌توانید از خدمات آزمایش در محل هومکا استفاده نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر به وب‌سایت هومکا مراجعه نمایید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سرطان سینه کشنده است؟
پاسخ این سوال تخصصی هست و باید توسط پزشک معالج پاسخ داده بشه. درمان‌های سرطان خیلی پیشرفته شده و درمان‌ها به شرایط بیمار بستگی داره. پیش‌آگاهی خیلی مهم هست و اگر علائم یا سوابق خانوادگی وجود داشت باید توسط پزشک ویزیت بشه.
سرطان از شیر مادر هم منتقل میشه؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که سرطان عفونت، ویروس یا باکتری نیست که منتقل بشه. سرطان یک پایه سلولی و ژنتیکی داره. اگر فردی سرطان داشته باشه احتمال بروز سرطان در فرزندانش بیشتر از افراد دیگه هست. به این معنی نیست که اگر فردی سرطان سینه داره حتما بچه‌هاش هم به سرطان مبتلا بشن. این افراد باید غربالگری و معاینات خودشون رو منظم داشته باشن.