سرطان مثانه + آیا سرطان مثانه کشنده است؟
سرطان مثانه (bladder cancer) یکی از انواع سرطان است که از سلولهای مثانه شروع میشود. شناخت علائم این بیماری به تشخیص زودهنگام آن کمک میکند. اگر میخواهید پاسخ تمام سوالات خود در رابطه با سرطان مثانه را پیدا کنید، ادامه مقاله زیر را از دست ندهید.
مثانه یک عضو توخالی در قسمت پایین شکم است که شکلی شبیه به یک بادکنک کوچک دارد. مثانه یک دیواره عضلانی دارد که به آن امکان کوچک و بزرگ شدن را میدهد. ادرار ساختهشده در هر کلیه از طریق یک لوله طولانی به نام حالب به مثانه میرود. مثانه ادرار را تا زمانی که از مجرای ادرار عبور کرده و از بدن خارج شود نگه میدارد.
سرطان مثانه چیست؟
سرطان مثانه اغلب در سلولهایی موسوم به سلولهای اروتلیال که داخل مثانه را پوشاندهاند، شروع میشود. سلولهای اروتلیال علاوه بر مثانه در کلیهها و لولههای حالب یافت میشوند. بهاینترتیب سرطان اروتلیال ممکن است در کلیه و حالبها نیز اتفاق بیافتد، اما ایجاد آن در مثانه شیوع بیشتری دارد.
علائم سرطان مثانه چیست؟
برخی از علائم این سرطان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وجود خون در ادرار (هماچوری) که ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز روشن یا سیاه شود. اگرچه گاهی اوقات حتی با وجود دفع خون در ادرار، رنگ آن طبیعی به نظر میرسد و خون در آزمایش میکروسکوپی ادرار مشاهده میشود. بررسی RBC در آزمایش ادرار میتواند وجود خون در ادرار را تایید کند.
- تکرر ادرار
- دفع ادرار دردناک
- درد در ناحیه کمر
سرطان مثانه و درد پا
اگر سلولهای سرطان به مغز استخوان متاستاز بدهند، میتوانند در کارکرد اصلی سلولهای مغز استخوان اختلال ایجاد کرده و باعث بروز درد استخوان پا یا لگن شوند. همچنین سرطان مثانه ممکن است باعث متورمشدن پاها شود.
انواع مختلف سرطان مثانه کدام است؟
سرطان مثانه دارای سه نوع مختلف است. نوع سلولهای مثانه که سرطان از آنها شروع میشود نوع سرطان را تعیین میکنند. تشخیص نوع سرطان به پزشک در انتخاب رویکرد درمانی مناسب بسیار کمک میکند. انواع سرطان مثانه به شرح زیر است.
کارسینوم اروتلیال (کارسینوم سلول انتقالی)
کارسینوم اروتلیال که قبلاً کارسینوم سلول انتقالی نامیده میشد، از سلولهای داخلیترین لایه مثانه ایجاد میشود. این سرطان شایعترین نوع سرطان مثانه شناخته میشود.
کارسینوم سلول سنگفرشی با تحریک مزمن مثانه
کارسینوم سلول سنگفرشی در سلولهای سنگفرشی (لایهای از سلولهای نازک و صاف پوشاننده داخل مثانه) شروع میشود. این نوع سرطان ممکن است با عفونت یا استفاده طولانیمدت از کاتتر ادراری مرتبط باشد. این بیماری در مناطقی از جهان که عفونت انگلی شیستوزومیازیس یکی از علل شایع عفونت مثانه است، شیوع بیشتری دارد.
آدنوکارسینوم
آدنوکارسینوما در سلولهای سازنده غدد ترشحکننده مخاط در مثانه ایجاد میشود. آدنوکارسینوم مثانه بسیار نادر است.
طول عمر بیماران سرطان مثانه چقدر است؟
بهطور دقیق نمیتوان مشخص کرد که بیماران مبتلا به این نوع سرطان چقدر عمر میکنند. میزان بقا به نوع سرطان و مرحله آن بستگی دارد. همچنین نرخ بقای تخمینی برای سرطان مثانه، تنها تا ۵ سال آینده مشخص میشود. به یاد داشته باشید که نرخ بقای بیماران این نوع سرطان، طبق آمارهای قبلی تخمین زده میشود و در همه افراد به یک شکل نیست.
این سرطان اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بهخوبی به درمانهای موجود پاسخ میدهد. بهطورکلی این سرطان باعث مرگ افراد نمیشود و کشنده نیست، مگر اینکه بسیار پیشرفت کرده باشد و سلولهای سرطانی مثانه بخشهای مختلف بدن ازجمله مغز استخوانها را تحت تأثیر قرار داده باشند. علاوه بر این کشنده بودن کنسر مثانه، به نوع آن، میزان انتشار در بدن و اندازه تومور بستگی دارد.
علت سرطان مثانه چیست؟
سرطان مثانه زمانی شروع میشود که جهشی در DNA سلولهای بافت مثانه ایجاد میشود. این تغییرات به سلول میگویند که بهسرعت تکثیر شود و حتی زمانی که سلولهای سالم از بین میروند، به زندگی خود ادامه دهد. این سلولهای غیرطبیعی، توموری را تشکیل میدهند که میتواند به بافت طبیعی مثانه حمله کرده و آن را از بین ببرد. با گذشت زمان، ممکن است این سلولهای غیرطبیعی جدا شده و در بدن پخش شوند و بهاصطلاح باعث متاستاز سرطان شوند.
متاستاز سرطان مثانه
هنگامیکه سرطان به قسمت دیگری از بدن گسترش مییابد، بهاصطلاح میگوییم سرطان متاستاز داده است. سلولهای سرطانی از جایی که شروع شدهاند (تومور اولیه) جدا شده و از طریق سیستم لنفاوی یا خون در بدن حرکت میکنند. تومور متاستاتیک از نوع تومور سرطانی اولیه است. بهعنوان مثال، اگر کنسر مثانه به استخوان گسترش یابد، سلولهای سرطانی در استخوان، در واقع سلولهای سرطانی مثانه هستند. این بیماری سرطان مثانه متاستاتیک است نه سرطان استخوان. همانطور که گفتیم، سلولهای سرطانی میتوانند از طریق بافت، سیستم لنفاوی و خون در کل بدن پخش شوند:
- بافت: سرطان از جایی که شروع میشود، با رشد به مناطق مجاور خود گسترش مییابد
- سیستم لنفاوی: سلولهای سرطانی از طریق ورود به لنف و گرههای لنفاوی به دیگر مناطق بدن منتشر میشوند
- خون: سلولهای سرطانی با ورود به خون گسترش مییابند
به گفتهی mayoclinic عوامل زیر احتمالاً خطر ابتلا به سرطان مثانه را در افراد افزایش میدهند:
- مصرف سیگار و دخانیات
- افزایش سن
- جنسیت مرد
- قرارگیری در معرض مواد شیمیایی خطرناک مثل آرسنیک.
- درمان سرطان قبلی با داروی ضد سرطان سیکلوفسفامید
- ابتلا به التهاب مزمن مثانه
- سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به این سرطان
تشخیص سرطان مثانه
معاینه فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی بیمار
معاینه بدن برای بررسی علائم کلی سلامت ازجمله بررسی علائم بیماری، مانند بررسی وجود تودهها یا هر چیز دیگری که غیرعادی به نظر میرسد. همچنین پزشک تاریخچهای از عادات بیمار، ابتلا به بیماریهای زمینهای و درمانهایی که در گذشته دریافت کرده است، از بیمار دریافت میکند.
معاینه داخلی
پزشک برای معاینه داخل واژن یا راستروده، انگشتان خود را وارد آنها کرده تا تودهها را حس کند.
آزمایش ادرار
آزمایش ادرار برای بررسی رنگ ادرار و محتویات موجود در آن مانند قند، پروتئین، گلبولهای قرمز و گلبولهای سفید انجام میشود.
تشخیص سرطان مثانه با سونوگرافی
پزشک به کمک سونوگرافی میتواند وجود یا عدم وجود سرطان مثانه و همچنین اندازه تومورها را تشخیص دهد. البته سونوگرافی در تشخیص تمام تومورهای موجود در سونوگرافی موثر نیست، برای مثال تومورهای کوچک موجود در مثانه با سونوگرافی تشخیص داده نمیشوند. قبل از انجام سونوگرافی، معمولاً از شما خواسته میشود که مقدار زیادی آب بنوشید تا مثانه پری داشته باشید. پر بودن مثانه، باعث راحتتر دیده شده آن در طی سونوگرافی میشود. پس از اولین اسکن، به توالت میروید و مثانه خود را خالی میکنید، سپس اسکن تکرار میشود. سونوگرافی مثانه یک روش تشخیص بدون درد است که معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
سیتولوژی ادرار (بررسی سلولهای غیرطبیعی موجود در ادرار)
در سیتولوژی نمونه ادرار بیمار برای بررسی وجود سلولهای غیرطبیعی مورد بررسی قرار میگیرد.
سیستوسکوپی
روشی برای بررسی داخل مثانه و مجرای ادرار و مشاهده نواحی غیرطبیعی در آنها است. در این روش سیستوسکوپ از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد میشود. سیستوسکوپ ابزاری نازک و لوله مانند به همراه نور و عدسی برای مشاهده بخشهای داخلی مثانه و مجاری ادراری است. همچنین ممکن است سیستوسکوپ ابزاری برای برداشتن نمونههای بافتی به همراه داشته باشد. این نمونههای بافتی در زیر میکروسکوپ از نظر علائم سرطان بررسی میشوند.
پیلوگرام داخل وریدی (IVP)
پیلوگرام داخل وریدی، مجموعهای از تصاویر اشعه ایکس از کلیهها، حالبها و مثانه برای بررسی وجود سرطان در این اندامها است. در این روش ابتدا یک رنگ کنتراست به داخل ورید تزریق میشود. سپس همانطور که رنگ کنتراست از طریق کلیهها، حالبها و مثانه حرکت میکند، عکسبرداری با اشعه ایکس برای بررسی وجود یا عدم وجود انسداد انجام میشود.
نمونهبرداری از مثانه (بیوپسی)
یکی از آزمایشهایی که به تشخیص قطعی سرطان مثانه در افراد کمک میکند، نمونهبرداری و بیوپسی مثانه است. این آزمایش بسیار تخصصی بوده و تنها توسط پزشک متخصص انجام میشود. برای نمونهبرداری از مثانه از سیستوسکوپ استفاده میشود. سپس بافت مثانه به آزمایش پاتولوژی برای بررسیهای بیشتر منتقل میشود.
آزمایشهای بعد از تشخیص سرطان مثانه
پس از تشخیص این نوع سرطان، آزمایشهای مختلفی با هدف تعیین متاستاز سرطان به دیگر بخشهای بدن انجام میشوند. فرآیندی که برای کشف اینکه آیا سرطان در پوشش مثانه و عضله یا سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است یا خیر، مرحلهبندی سرطان مثانه نامیده میشود. دانستن مرحله سرطان برای برنامهریزی و انتخاب رویکرد درمانی بسیار اهمیت دارد. آزمایشها و روشهای زیر ممکن است در فرآیند مرحلهبندی کنسر مثانه استفاده شوند:
- سیتیاسکن (CAT scan)
- تصویربرداری MRI
- اسکن PET
- اشعه ایکس قفسه سینه
- اسکن استخوان
انواع گرید سرطان مثانه
کنسر مثانه دارای مراحل زیر است:
- مرحله صفر: در این مرحله سلولهای سرطانی تنها در مرکز مثانه وجود دارند و به لایه عضلانی مثانه منتشر نشدهاند. همچنین در این مرحله سلولهای غیرطبیعی به غدد لنفاوی و اندامهای مجاور منتشر نشدهاند
- مرحله I: در این مرحله سلولهای غیرطبیعی به دیواره مثانه منتشر شدهاند، اما لایه عضلانی را درگیر نکردهاند
- گرید II: در این مرحله، سلولهای سرطانی در کل بافت مثانه منتشر شدهاند و لایه عضلانی را هم درگیر کردهاند
- مرحله III: در این مرحله سلولهای غیرطبیعی، لایههای بافت چربی موجود در اطراف مثانه را هم احاطه کردهاند. در این مرحله سلولهای سرطانی احتمالاً در غده پروستات، رحم و واژن هم وجود دارند
- مرحله IV: در این مرحله سلولهای غیرطبیعی به اندامها و غدد لنفاوی دورتر از مثانه منتشر شدهاند. برای مثال ممکن است در این مرحله دیواره لگن، دیواره شکم کبد، ریهها و مغز استخوانها به سلولهای سرطانی مثانه آلوده شده باشند
منظور از سرطان مثانه بدخیم، سرطانی است که بهسرعت پیشرفت میکند. سلولهای بدخیم میتوانند به دیگر بخشهای بدن منتشر شوند و باعث اختلال در کار آنها شوند. سرطان مثانه بدخیم ممکن است به درمان پاسخ ندهد و علائم بسیار شدیدی داشته باشد.
پیشآگهی و درمان سرطان مثانه
- مرحله سرطان (اعم از اینکه سرطان مثانه خوشخیم یا مهاجم باشد، اینکه به سایر نقاط بدن سرایت کرده است یا خیر). این سرطان در مراحل اولیه معمولاً بهخوبی به درمان پاسخ میدهد
- نوع سلولهای سرطانی موجود در مثانه
- آیا کارسینوم درجا در سایر قسمتهای مثانه وجود دارد یا خیر
- سن و سلامت عمومی بیمار
اگر سرطان سطحی باشد، پیشآگهی به موارد زیر نیز بستگی دارد:
- تعداد تومورهای موجود
- اندازه تومورها
- اینکه آیا تومور پس از درمان عود کرده است؟
آیا سرطان مثانه درمان قطعی دارد؟
گزینههای درمانی مختلفی برای درمان این نوع سرطان وجود دارد. بهطور قطعی نمیتوان گفت کدام یک از روشهای درمان باعث از بینرفتن و درمان قطعی سرطان میشوند. بهطورکلی روشهای درمانی موجود به مرحله سرطان بستگی زیادی دارند و با هدف حذف علائم بیماری در افراد مبتلا ارائه میشوند. پنج نوع درمان استاندارد برای درمان سرطان سینه استفاده میشود. لازم به دکر است درمان کنسر مثانه در مردان هم به همین روشها انجام میشود.
جراحی
یکی از انواع جراحی زیر ممکن است انجام شود:
- رزکسیون از طریق مجرای ادرار (TUR) با فولگوراسیون: جراحی که در آن یک سیستوسکوپ (لوله نازک) از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد میشود. سپس با جریان برق، سلولهای سرطانی برداشته و یا سوزانده میشوند
- سیستکتومی رادیکال: جراحی برای برداشتن مثانه، غدد لنفاوی و اندامهای مجاور که حاوی سلولهای سرطانی هستند. در مردان، اندامهای مجاور شامل پروستات و وزیکولهای منی هستند. در زنان رحم، تخمدانها و بخشی از واژن برداشته میشود. هنگامیکه مثانه باید برداشته شود، جراح راه دیگری برای خروج ادرار از بدن ایجاد میکند
- سیستکتومی جزئی: جراحی برای برداشتن بخشی از مثانه. ازآنجاییکه در طول سیستکتومی جزئی تنها بخشی از مثانه برداشته میشود، بیماران پس از بهبودی از این جراحی میتوانند بهطور طبیعی ادرار کنند. به این عمل سیستکتومی سگمنتال نیز میگویند
- انحراف ادرار: جراحی برای ایجاد روشی جدید برای ذخیره و دفع ادرار از بدن
پرتودرمانی
پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که به کمک اشعه ایکس پرانرژی یا انواع دیگر پرتوها سلولهای سرطانی کشته میشوند یا رشد آنها متوقف میشود.
شیمیدرمانی
در شیمیدرمانی سرطان مثانه، از داروهای مختلف برای متوقف کردن رشد سلولهای سرطانی با کشتن یا جلوگیری از تکثیر آنها استفاده میشود. برای درمان این سرطان، شیمیدرمانی موضعی در داخل مثانه (از طریق لولهای که در مجرای ادرار قرار داده میشود) صورت میگیرد. نحوه انجام شیمیدرمانی به نوع و مرحله سرطان تحت درمان بستگی دارد.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یک روش درمانی است که در آن، از سیستم ایمنی بدن بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده میشود. ایمنوتراپی یک نوع درمان بیولوژیک است. انواع مختلفی از ایمونوتراپی وجود دارد:
- درمان به کمک مهارکنندههای PD-۱ و PD-L۱
- باسیلوس کالمته-گورین (BCG)
درمان هدفمند
این روش نوعی درمان است که از داروها یا مواد دیگر برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی خاص استفاده میکند. معمولاً درمانهای هدفمند نسبت به شیمیدرمانی یا پرتودرمانی آسیب کمتری به سلولهای طبیعی وارد میکنند. بهطورکلی برای بیماران مبتلا به سرطان مثانه که بهصورت موضعی پیشرفته یا به سایر قسمتهای بدن هم گسترش یافته است، درمانهای هدفمند زیر تأیید شدهاند:
- Enfortumab vedotin که یک آنتی بادی مونوکلونال مرتبط به یک داروی ضد سرطان است
- Erdafitinib که یک مهارکننده تیروزین کیناز است. این روش درمان ممکن است در بیماران مبتلا به سرطان مثانه که دارای جهشهای خاصی در ژنهای FGFR هستند یا پس از درمان با شیمیدرمانی (بهخصوص درمان مبتنی بر سیس پلاتین یا کربوپلاتین) علائم آنها تشدید شده است، استفاده شود
- راموسیروماب که یک نوع مهارکننده رگزایی و نوعی آنتیبادی مونوکلونال است. این روش در ترکیب با شیمیدرمانی برای درمان این نوع سرطان استفاده میشود
قرص درمان سرطان مثانه
قرص مشخصی تحت عنوان قرص سرطان مثانه وجود ندارد. درواقع در هر رویکرد درمانی، پزشک ممکن است مصرف یک سری قرص و داروها را برای شما تجویز کند. برای مثال قرصهای زیر در درمان شیمیدرمانی سیستمیک برای این سرطان معمولاً تجویز میشوند:
- سیس پلاتین
- جمسیتابین
- کربوپلاتین
- MVAC که ترکیبی از ۴ داروی متوترکسات، وینبلاستین، دوکسوروبیسین و سیس پلاتین است
- دوستاکسل یا پاکلیتاکسل
- پمترکسد (Alimta)
درمان سرطان مثانه چه عوارضی دارد؟
درحالیکه تحت درمان این نوع سرطان هستید، ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی را تجربه کنید. برای مبارزه با این علائم میتوانید رژیم غذایی و نکات تغذیهای زیر را امتحان کنید.
احساس بو یا طعم نامطبوع در دهان
احساس بو یا طعم نامطبوع در دهان یک علامت رایج در بیماران مبتلا به سرطان مثانه است، بهویژه کسانی که تحت شیمیدرمانی یا سیستکتومی قرار میگیرند. بسیاری از اوقات بیماران طعم فلزی را در دهان خود تجربه میکنند. استفاده از چاپستیکهای چوبی یا ظروف پلاستیکی به جای ظروف فلزی ممکن است به کاهش این طعم کمک کند.
یبوست
یبوست یکی دیگر از علائمی است که افراد مبتلا به این نوع سرطان تجربه میکنند. برای مقابله با این مشکل سعی کنید مصرف مایعات خود را با نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز حفظ کنید. همچنین مصرف مایعات داغ مانند چای، قهوه، آبگوشت و سوپ میتوانند محتویات موجود در روده را با سرعت بیشتری حرکت دهد.
اسهال
برای مقابله با مشکل اسهال بعد از درمان سرطان مثانه تا حد امکان هیدراته بمانید و از دست رفتن مایعات بدن ناشی از اسهال را جایگزین کنید. همچنین قبل از نوشیدن مایعات گازدار، اجازه دهید گاز خود را از دست بدهند. وعدههای غذایی کوچکتر مصرف کنید. سعی کنید سطح تعادل الکترولیتهای بدن شامل پتاسیم و سدیم را از طریق مصرف زردآلو، موز، آبگوشت و آجیل حفظ کنید. علاوه بر این از مصرف موارد زیر اجتناب کنید:
- غذاهای چرب و تند
- محصولات لبنی
- نوشیدنیهای قنددار
- کافئین
- آبنبات و آدامس
- الکل
خشک شدن دهان
اگر دچار خشکی دهان هستید، نوشیدن آب در طول روز میتواند کمککننده باشد؛ مثلاً میتوانید چیپس یخ را در طول روز بمکید تا از خشک شدن دهان خود جلوگیری کنید.
حالت تهوع
برای مقابله با حالت تهوع ناشی از درمان سرطان مثانه بهتر است از مصرف غذاهای چرب، شیرین و تند، محصولات شیر، الکل، شکر و کافئین خودداری کنید.
عوارض درمان جراحی سرطان مثانه چیست؟
جراحی یکی از روشهای درمانی برای این نوع سرطان است که ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- آسیب به اندامهای مجاور
- خونریزی
- عفونت ادراری
- نشت یا انحراف ادرار
- اختلال در نعوذ
- آسیب به اعصاب لگن
- از دست دادن میل جنسی
- از دستدادن قدرت بدنی برای مدتی کوتاه
- تغییر در تعادل اسید و باز بدن
- کاهش سطح ویتامین B۱۲ بدن
چه چیزهایی برای سرطان مثانه خوب است؟
رژیم غذایی و غذاهایی که میخورید تأثیر زیادی در بهبود علائم ناشی از سرطان و حتی پیشگیری از آن دارند. البته یادتان باشد که درمان این نوع سرطان تنها با تکیه بر تغییر عادات غذایی و مصرف مواد غذایی مفید امکانپذیر نیست، بلکه شما باید روند درمان خود را تحت نظر پزشک شروع کرده و مواد غذایی مفید را در رژیم خود جای بدهید. در ادامه برخی از مواد غذایی موثر در سرطان مثانه معرفی شده است.
سبزیجات
محققان دریافتند که مصرف سبزیجات در هر وعده غذایی میتواند نرخ ابتلا به این نوع سرطان را در افراد حدوداً ۱۰ درصد کاهش دهد. سبزیجات حاوی مقادیر زیادی آنتیاکسیدان هستند. آنتیاکسیدانها مواد بسیار مفیدی هستند که باعث ترمیم آسیب سلولی میشوند. مصرف آنتیاکسیدانها در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطانها تأثیر زیادی دارد.
میوه
نتایج مطالعات مختلف نشان داده که مصرف میوهها هم مانند مصرف سبزیجات در هر وعده، نرخ ابتلا به این نوع سرطان در افراد را تا حدود ۱۰ درصد کاهش میدهد. مصرف مرکباتی مانند لیمو، پرتقال، گریپفروت و لیموترش که دارای خواص آنتیاکسیدانی بسیاری هستند، در پیشگیری از ابتلا به سرطان مثانه بسیار موثر است. موسسه تحقیقات سرطان آمریکا برای کاهش خطر ابتلا به سرطان مثانه، مصرف پنج وعده میوه و سبزیجات غیرنشاستهای در هر روز را توصیه میکند. اندازه هر وعده حدود یک فنجان سبزیجات خام، نصف فنجان سبزیجات پختهشده یا نصف فنجان میوه است.
نوشیدن چای
محققان شبکه حمایت از سرطان مثانه یا BCAN، بیان کردهاند که مصرف هر فنجان چای در روز، ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را ۶ درصد کاهش دهد. مطالعات نشان داده که ترکیبات پلیفنل موجود در چای مانع رشد تومور مثانه میشوند.
مصرف مواد غذایی ارگانیک
تحقیقات اخیر نشان میدهد که استفاده از مواد غذایی ارگانیک در مقایسه با مواد غذایی غیرارگانیک در مبارزه با سرطان موثرتر عمل میکنند.
سخن پایانی از هومکا
اکثر سرطانهای مثانه در مراحل اولیه، زمانی که سرطان به خوبی قابل درمان است، تشخیص داده میشوند. بااینحال اما حتی سرطان مثانه در مراحل اولیه هم میتواند پس از درمان عود کند. به همین دلیل، معمولاً افراد مبتلا به سرطان مثانه، سالها پس از درمان به آزمایشهای پیگیری نیاز دارند تا سرطان مثانه عودکننده بهموقع در آنها تشخیص داده شود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.