پیشگیری از سکته قلبی + جلوگیری از سکته قلبی فوری
آنفارکتوس میوکارد یا حمله قلبی نوعی عارضه قلبی عروقی است، که می‌تواند در صورت عدم امداد اورژانسی و عدم رسیدگی درست به بیمار منجر به مرگ بیمار شود. فرد زمانی دچار حمله قلبی می‌شود که یک یا چند ناحیه از عضله قلب اکسیژن به اندازه کافی دریافت نکنند. عدم اکسیژن‌رسانی کافی به بخش‌های مختلف قلب زمانی رخ می‌دهد، که جریان خون به سمت عضله قلب دچار اختلال و انسداد شود. اما چگونه باید از بروز این عارضه قلبی و گاهی مرگ‌آور پیشگیری کنیم؟ آیا روشی قطعی برای جلوگیری از سکته قلبی وجود دارد؟ رژیم غذایی می‌تواند در پیشگیری از سکته قلبی موثر باشد؟ در این بخش از هومکا به این سؤالات پاسخ خواهیم داد.
چرا افراد دچار سکته قلبی می‌شوند؟
اصلی‌ترین عامل بروز سکته قلبی عدم رسیدن اکسیژن کافی به بخش‌های مختلف قلب است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عروق دچار انسداد شوند و جریان نرمالی به سمت قلب وجود نداشته باشد. انسداد عروق با تجمع پلاک‌های چربی رخ می‌دهد. انسداد ناشی از تجمع پلاک در شریان‌ها را آترواسکلروز می‌نامند.
پلاک ماده‌ای است که از کنار هم قرار گرفتن رسوبات، کلسترول و دیگر مواد به وجود می‌آید. زمانی که یک پلاک در رگ خورد می‌شود یا می‌شکند، یک لخته خون به‌سرعت در ناحیه آسیب‌دیده ایجاد می‌شود. بنابراین با ایجاد لخته خون و مسدود شدن رگ با آن حمله قلبی رخ می‌دهد. درصورتی‌که اکسیژن و خون کافی به تمام نواحی قلب نرسد، سلول‌های ماهیچه‌ای قلب به‌سرعت تخریب می‌شوند و آسیب می‌بینند. در نهایت با توقف اکسیژن‌رسانی و خون‌رسانی به بخش‌های مختلف قلب مرگ سلولی و سکته رخ می‌دهد.
خوب است بدانید که این آسیب اصلاً به فرد، فرصت تصمیم‌گیری درازمدت جهت درمان را نمی‌دهد، چراکه صدمات ناشی از آن غیرقابل‌برگشت است و تمام این اتفاقات و آسیب‌ها تنها در طول ۳۰ دقیقه بعد از انسداد رخ می‌دهد. در نتیجه انسداد عروق، قلب تحت تأثیر کاهش سطح اکسیژن و خون‌رسانی دیگر مانند اول کار نمی‌کند و در شرایط وخیم شاید جان بیمار را بگیرد. اما آیا می‌توان از این اتفاقات جلوگیری کرد؟ برای پیشگیری از سکته قلبی چه کارهایی باید انجام داد؟ با هومکا همراه باشید.
علائم شایع حمله قلبی
شایع‌ترین علائم سکته قلبی که در مردان و زنان دیده می‌شود، عبارت‌اند از:
- احساس درد در ناحیه قفسه سینه
- احساس فشار، سفتی در ناحیه قفسه سینه همراه با درد
- خستگی
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- عرق سرد
- احساس سوزش در ناحیه سر دل
- سرگیجه و سبکی سر ناگهانی
- دردی که در قسمت بازو، پشت، گردن، شانه، دندان‌ها، فک و گاهی بالای شکم احساس می‌شود
آیا علائم حمله قلبی در زنان متفاوت است؟
برخی از بانوان احتمال دارد که علائمی غیر از علائم شایعی که ذکر کردیم را تجربه کنند. ازجمله علائم اختصاصی حمله قلبی در زنان می‌توان به درد کوتاه یا شدید در بازو، پشت و گردن اشاره نمود. گاهی زنان هیچ علامتی از ناراحتی قلبی و یا علائم پیش از بروز حمله قلبی ندارند و اولین علامت در آن‌ها ایست قلبی ناگهانی است، که دقیقاً پیش از سکته رخ می‌دهد.
علائم حمله قلبی از چه زمانی شروع می‌شود؟
گروهی از افراد ناگهان دچار ایست قلبی یا سکته قلبی می‌شوند. اما سکته قلبی در اکثر افراد با علائم طولانی‌مدت بروز می‌کند. مثلاً ممکن است برخی علائم سکته قلبی را در طول چند ساعت پیش از بروز سکته تجربه کنند. برخی علائم سکته را از یک روز قبل در خود می‌بینند و برخی نیز یک هفته پیش از بروز حمله قلبی علائم را تجربه می‌کنند.
ازجمله علائم هشداردهنده طولانی‌مدت که می‌تواند به شما هشدار بروز حمله قلبی را بدهد، آنژین است. آنژین به وضعیت پزشکی گفته می‌شود که طیِ آن بیمار مدام در قفسه سینه احساس فشار و یا درد دارد. این فشار مدام تکرار می‌شود و حتی با استراحت نیز تسکین پیدا نمی‌کند. آنژین صدری در اثر کاهش جریان خون به قلب به‌صورت موقتی رخ می‌دهد.
پیشگیری از سکته قلبی در خواب
برای پیشگیری از سکته قلبی در خواب چند نکته زیر را اجرا کنید:
- علائم اختلالات احتمالی خواب را بررسی کنید
- یک برنامه منظم پیش از خواب داشته باشید
- بیشتر ورزش کنید و هنگام خواب آب بنوشید
- تحت نظر پزشک قرص ضد انعقاد خون مصرف کنید
جلوگیری از سکته قلبی فوری
درصورتی‌که بیمار علائم سکته قلبی را داشته باشد، سریع‌ترین و موثرترین کاری که در این لحظات حساس می‌توانید برای پیشگیری از سکته قلبی انجام دهید، دادن یک قرص آسپرین به او است. آسپرین رقیق‌کننده خون است و بلافاصله لخته خون را از بین برده و از بروز حمله قلبی جلوگیری می‌کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا سکته قلبی قرار دارند؟ به گفته‌ی وب‌سایت mayoclinic افرادی که در یک یا چند مورد از گروه‌های زیر قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض خطر بروز سکته قلبی قرار دارند:
- مبتلایان به دیابت نوع یک
- مردان و زنانی که مبتلا به فشار خون بالا هستند
- سالمندان
- افرادی که سطح کلسترول HDL آن‌ها کمتر و سطح تری گلیسیرید و کلسترول LDL در آن‌ها بالا‌تر است
- افرادی که سابقه خانوادگی عارضه قلبی دارند. به‌خصوص اگر بیماری قلبی پیش از ۵۵ سالگی شروع شود، این مورد قوت می‌گیرد
- زنانی که یائسه شدند. زنان پیش از یائسگی کمتر از مردان در معرض ابتلا به سکته قلبی قرار دارند
این افراد باید بیشتر به سبک زندگی خود توجه کنند و اقداماتی را برای پیشگیری از سکته قلبی انجام دهند
برای جلوگیری از سکته قلبی چه بخوریم؟
پیروی از یک رژیم غذایی سالم، تأثیر بسزایی در جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی و حمله قلبی دارد. هرچه غذاهایی که می‌خورید سالم‌تر باشند، کمتر در معرض ابتلا به حمله قلبی قرار خواهید گرفت. یک رژیم غذایی خوب برای حفظ سلامت قلب و عروق و پیشگیری از سکته قلبی شامل مواد غذایی زیر است:
- ماهی
- حبوبات
- آجیل
- میوه
- سبزیجات
- پروتئین‌های حیوانی فاقد چربی
توت‌ها
توت‌ها یکی از میوه‌هایی هستند که می‌توانند به حفظ سلامت قلب و عروق کمک کنند. هر نوع توتی سرشار از مواد مغذی است. توت‌ها حاوی فیبر محلول هستند و برای قلب بسیار مفیدند. توت فرنگی، زغال اخته، تمشک و شاتوت ازجمله توت‌های مغذی هستند که توصیه می‌کنیم برای حفظ سلامت قلب و عروق مصرف کنید. شما می‌توانید انواع توت را با ماست یا غلات ترکیب کنید و به‌عنوان میان وعده یا وعده پس از ورزش میل کنید.
دانه کتان
دانه کتان سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳، فیتواستروژن و فیبر است. بنابراین این دانه‌های کوچک می‌توانند به حفظ سلامت قلب و عروق شما کمک کرده و از بروز حمله قلبی در شما جلوگیری کنند. دانه‌های کتان در طب سنتی به‌عنوان تقویت‌کننده قلب معرفی می‌شوند. این دانه‌ها را نمی‌توانید به‌صورت کامل مصرف کنید، لازم است دانه کتان را آسیاب کرده و سپس میل کنید.
دانه چیا
دیگر دانه مغذی که می‌تواند در تقویت قلب و پیشگیری از سکته قلبی موثر باشد، دانه چیا است. دانه چیا همانند دانه کتان بمب پروتئین، فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ است. شما می‌توانید این دانه‌های گرد و کوچک را به‌صورت کامل مصرف کنید. دانه چیا را به ماست اضافه کنید، یا با دانه شیر ترکیب کرده و میل کنید.
ماهی
ماهی‌هایی که سرشار از امگا ۳ هستند می‌توانند به بهبود وضعیت قلب شما کمک کنند و ریسک بروز حمله قلبی را در شما کاهش دهند. ماهی تن، سالمون، خال‌مخالی، قزل‌آلا و شاه‌ماهی ازجمله ماهی‌هایی هستند که در حفظ سلامت قلب و عروق شما تأثیر خواهند داشت.
حبوبات
هر نوع حبوباتی ازجمله عدس، لوبیا، لوبیاچیتی، لوبیا چشم‌بلبلی و لوبیا سیاه سرشار از فیبر، ویتامین B، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی هستند. حبوبات ازجمله مواد غذایی هستند که مکرراً توسط پزشکان جهت حفظ سلامت قلب و معده توصیه می‌شوند.
سویا
اگر قصد دارید با یک ماده غذایی کاملاً سالم وعده شام یا ناهار تهیه کنید، پیشنهاد ما سویا است. سویا سرشار از مواد مغذی است و به حفظ سلامت قلب و عروق کمک می‌کند.
آجیل
یکی دیگر از خوراکی‌هایی که به پیشگیری از سکتی قلبی کمک می‌کند آجیل است. آجیل را می‌توانید هم در وعده‌های اصلی و هم در میان وعده‌ها استفاده کنید و در عوض دیگر خوراکی‌های چرب، شیرین و خیلی شور که دشمن سلامت قلب و عروق هستند مصرف نکنید. بادام و گردو تنها به‌اندازه یک مشت می‌توانند تا مدت زیادی شما را سیر نگه دارند و از پرخوری جلوگیری کنند. همچنین چربی موجود در آجیل سالم است و به تقویت قلب و عروق منجر می‌شود. افرادی که به‌طور منظم از انواع آجیل استفاده می‌کنند، کمتر از سایرین در معرض ابتلا به حمله قلبی قرار دارند.
سبزیجات
سبزیجات زرد، قرمز و نارنجی همچون سیب‌زمینی شیرین، هویج، گوجه‌فرنگی، کدو، بلوط و فلفل قرمز بمب فیبر، ویتامین و کاروتنوئیدها هستند. این سبزیجات می‌توانند از قلب شما محافظت کنند و ریسک بروز حمله قلبی را به حداقل برسانند.
جو دو سر
اگر به دنبال یک منبع غتی از مواد مغذی هستید، مسلماً به مقداری جو دو سر نیاز دارید. بهتر است که جو دو سر به‌صورت برشته روی سالاد استفاده کنید و یا اینکه آن را در ماست ترکیب کرده و میل کنید. همچنین شما می‌توانید جو دو سر را به سوپ و یا هر غذای دیگری اضافه کنید، یا به همراه اوت میل استفاده کنید.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که شما تصور می‌کنید، علائم مرتبط با حمله قلبی را در خود می‌بینید لازم است در اولین فرصت با فوریت‌ها پزشکی تماس بگیرید. راهنمای زیر را به خاطر بسپارید در صورت لزوم به آن عمل کنید:
- با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید: اولین اقدام که در مواجهه با علائم سکته قلبی باید انجام دهید، تماس گرفتن با فوریت‌های پزشکی است. درصورتی‌که به اورژانس محلی دسترسی ندارید از نزدیک‌ترین شخص به خود بخواهید که شما را به بیمارستان برساند. سعی نکنید خودتان رانندگی کنید، مگر اینکه چاره دیگری نداشته باشید
- نیتروگلیسیرین مصرف کنید: درصورتی‌که پزشک از قبل در این مورد به شما توصیه‌هایی کرده می‌توانید با بروز علائم حمله قلبی نیتروگلیسیرین مصرف کنید. نیتروگلیسیرین را باید حتماً طبق دستور ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی استفاده کنید و سپس منتظر بمانید تا فوریت‌های پزشکی به کمک شما بیاید
- آسپرین مصرف کنید: درصورتی‌که پزشک توصیه کرده باشد می‌توانید از آسپرین استفاده کنید. مصرف آسپرین پیش از بروز حمله قلبی می‌تواند به پیشگیری از لخته شدن خون و تشدید آسیب قلبی کمک کند.
دقت کنید که آسپرین ازجمله داروهایی است که شاید با دیگر داروها تداخل داشته باشد. شما تنها در صورتی می‌توانید آسپرین مصرف کنید که پزشک اورژانس یا پزشک معالج خودتان به شما دستور دهد.
همانطور که می‌دانید، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از سکته قلبی، کنترل چربی خون است. شما می‌توانید از خدمات تست چربی خون در خانه سامانه هومکا بهره‌مند شوید و بدون اینکه نیاز باشد از منزل خارج شوید، با بیمه پایه و تکمیلی در منزل آزمایش دهید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
عالی