پلاویکس (کلوپیدوگرل) چه زمانی تجویز می‌شود؟ + عوارض قرص پلاویکس
قرص پلاویکس (Plavix) در دسته داروهای مهارکننده پلاکت‌های خونی قرار می‌گیرد. این قرص از انعقاد و لخته شدن خون در عروق جلوگیری می‌کند و حرکت خون در رگ‌ها را بهبود می‌بخشد. این دارو برای بیمارانی که در معرض خطر تشکیل لخته خون هستند، مانند بیماران قلبی عروقی و کسانی که سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی داشته‌اند، تجویز می‌شود.
این دارو به‌صورت خوراکی مصرف می‌شود و با نسخه پزشک قابل تهیه است. همچنین پلاویکس یک داروی ژنریک محسوب می‌شود که این داروها نسبت به نسخه برند قیمت کمتری دارند. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره این دارو این مقاله را تا انتها دنبال کنید. همچنین اگر قصد انجام آزمایش خون یا چکاپ‌های دوره‌ای را دارید، می‌توانید بدون مراجعه به آزمایشگاه در منزل این آزمایشات را انجام دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت درخواست کلیک کنید.
موارد مصرف قرص پلاویکس یا کلوپیدوگرل
پلاویکس (Plavix) درواقع نام تجاری قرص کلوپیدوگرل است و این دو هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. این قرص عموماً با نام تجاری آن یعنی پلاویکس شناخته می‌شود. این قرص با نام‌های تجاری دیگری ازجمله زیلت (Zyllt)، اسویکس (Osvix) و پلاتومد در بازار موجود است.
همان‌طور که گفته شد این دارو یک قرص نسخه‌ای است که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند و یک داروی ضد پلاکت محسوب می‌شود. این قرص صورتی‌رنگ است و به‌صورت قرص‌های روکش‌دار ۷۵ میلی‌گرمی در داروخانه‌ها موجود است. همچنین هر بسته از این دارو ۲۸ عدد قرص در دو ورق آلومینیومی ۱۴ تایی دارد. قرص کلوپیدوگرل برای بیماران دیگری همچون افراد زیر تجویز می‌شود:
- ضربان قلب نامنظم
- انفارکتوس میوکارد
- بیماری‌های قلبی عروقی
- بیماران سکته مغزی (نوع ایسکمیک)
- تصلب شریان‌ها
- بیماری عروق محیطی
- سابقه سکته مغزی
- سابقه حملات قلبی
- سندرم حاد کرونری
- بیماری آنژین صدری ناپایدار
- استنت‌گذاری عروق قلب
سلول‌های کوچکی در خون وجود دارند که پلاکت نامیده می‌شوند. این پلاکت‌ها باعث لخته شدن خون در رگ می‌شوند. زمانی که یک پلاکت، ناحیه آسیب‌دیده در رگ خونی را تشخیص می‌دهد، یک ماده شیمیایی تولید می‌کند. این کار باعث جذب پلاکت‌های دیگر و چسبندگی آن‌ها به یکدیگر می‌شود. این عمل موجب می‌شود تا لخته‌های خونی در رگ‌ها تشکیل شوند. کلوپیدوگرل مانع از چسبیدن پلاکت‌ها به یکدیگر می‌شود و خطر ایجاد لخته خون را کاهش می‌دهد.
قرص کلوپیدوگرل ۷۵ برای چیست؟
کلوپیدوگرل معمولاً به‌تنهایی یا همراه با آسپرین به‌منظور کاهش احتمال سکته مغزی یا حمله‌های قلبی، برای بیماران تجویز می‌شود. تجویز این قرص همراه با آسپرین برای باز نگه‌داشتن عروق خونی، جلوگیری از ایجاد لخته خون پس از استنت قلبی و درمان درد قفسه سینه به کار می‌رود. کلوپیدوگرل در برخی از موارد ممکن است، احتمال خونریزی جدی را در بعضی افراد افزایش دهد.
یکی از موارد تجویز قرص پلاویکس، حملات قلبی است. پزشک برای افرادی که سابقه حمله و یا سکته قلبی داشته‌اند و یا ممکن است آینده در معرض خطر آن قرار بگیرند، این قرص را تجویز می‌کند. این دارو کمک می‌کند تا خون در عروق بیمار به‌صورت روان حرکت کند و از تشکیل پلاکت‌ها و لخته‌های خونی در رگ‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد.
سکته مغزی یا حمله قلبی، هنگامی رخ می‌دهد که یک رگ خونی توسط یک لخته خون مسدود شود. این دارو با جلوگیری از جمع شدن پلاکت‌ها در عروق خونی، احتمال تشکیل لخته خون را به حداقل می‌رساند. درواقع این دارو مانع به هم چسبیدن پلاکت‌ها به همدیگر می‌شود و باعث می‌شود تا خون به‌صورت روان در عروق حرکت کند.
عوارض قرص پلاویکس
داروی پلاویکس ممکن است مانند هر داروی دیگر پس از مصرف عوارضی را به دنبال داشته باشد. البته بروز برخی از عوارض جدی نیست و با گذر زمان از بین می‌رود؛ اما در صورت بروز شدید هر یک باید به فوریت‌های اورژانس مراجعه کنید. برخی از این عوارض عبارت‌اند از:
- کبودشدن بیش‌ازحد
- خونریزی طولانی‌مدت
- درد عضلانی و ضعف و گیجی
- خستگی و یا تب
- خون دماغ شدن
- ایجاد حساسیت‌های پوستی
- ضربان قلب بیشتر
- زردی چشم یا پوست
- خارش پا و گرفتگی
- بالا رفتن دمای بدن
- اسهال و یا یبوست
عوامل ذکرشده جزو عوارض خفیف و شایع هستند که معمولاً مدتی بعد از بین می‌روند؛ اما در صورت تشدید به پزشک مراجعه کنید.
به گفته‌ی healthline برخی از عوارض جدی این دارو که در صورت بروز آن‌ها باید به اورژانس مراجعه کنید عبارت‌اند از:
- سرفه‌های خونی و یا خونریزی از لثه و دماغ بدون کنترل
- خونریزی بی‌علت و طولانی‌مدت
- خون در مدفوع و ادرار
- استفراغ خونی یا صورتی و قرمزرنگ
- ایجاد لکه‌های تیره و یا بنفش در دهان
- تنگی نفس شدید
- سردردهای شدید و یا درد معده
- تشنج و یا غش کردن
- تغییرات بینایی
- ایجاد مشکل در صحبت کردن
- مشکلات کلیوی
- رنگ‌پریدگی شدید
تفاوت قرص پلاویکس با اسویکس
قرص اسویکس درواقع نمونه ایرانی قرص پلاویکس است. این دو قرص از نظر دارویی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و این قرص، حاوی داروی کلوپیدوگرل می‌باشد. کار این قرص نیز همانند نمونه خارجی آن، جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی و پیشگیری از سکته قلبی و سکته‌های مغزی است و یک داروی ضد انعقاد خون محسوب می‌شود.
این دارو بنا بر دستور پزشک به‌صورت تنها و یا همراه با قرص آسپرین تجویز می‌شود که البته برخلاف آسپرین بر روی متابولیسم پروستاگلندین‌ها، تأثیری ندارد. قرص اسویکس یک داروی رقیق‌کننده خون است که عبور خون از وریدها را آسان‌تر می‌کند و احتمال بروز لخته‌های خونی در رگ‌ها را کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که قرص اسویکس نسبت به پلاویکس قیمت مناسب و ارزان‌تری دارد.
مدت مصرف پلاویکس
مدت زمان و مقدار مصرف دارو توسط پزشک مشخص می‌شود. به‌طور معمول مقدار مصرف قرص کلوپیدوگرل (پلاویکس) ۷ میلی‌گرم و یک‌بار در روز است. البته در بعضی موارد ممکن است پزشک برای برخی از بیماران یک دوز ۳۰۰ یا ۶۰۰ میلی‌گرمی از این دارو را تجویز کند. مدت مصرف پلاویکس می‌تواند به مدت چند هفته و یا حتی به‌صورت همیشگی و تا آخر عمر باشد. مدت مصرف این دارو بستگی به نظر پزشک شما دارد.
در برخی از افراد سالم این دارو برای حفظ تندرستی بدن، الزامی است. حتی اگر بیمار تأثیری از دارو در بدن خود بعد از مصرف نبیند، دلیلی بر بی‌تأثیر بودن آن نیست. البته تأثیر این دارو معمولاً دو ساعت بعد از مصرف، ظاهر می‌شود. این قرص پس از مصرف طولانی‌مدت حداکثر بازدهی خود را نشان می‌دهد. در صورت بروز مشکلات جدی پس از مصرف این دارو، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است دوز دارو را پایین بیاورد و یا آن را تغییر دهد. بیمارانی که دچار زخم معده هستند و به این دارو نیاز دارند، مصرف داروهای محافظ به آن‌ها توصیه می‌شود.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
قطع مصرف پلاویکس چه خطراتی دارد؟
قطع کردن ناگهانی این دارو می‌تواند خطر بروز حملات قلبی و سکته‌ها را افزایش دهد. مصرف این دارو باید تا زمانی که پزشک تعیین می‌کند، ادامه یابد پس بدون مشورت با پزشک، به‌هیچ‌عنوان داروی خود را قطع نکنید. همچنین اگر هر سوالی درباره دارو دارید با دکتر مشورت کنید. اگر به هر دلیلی مصرف دارو را فراموش کردید تا ۱۲ ساعت بعد مهلت دارید که آن را مصرف کنید، پس به‌محض یادآوری آن را مصرف کنید.
چنانچه بعد از گذشت ۱۲ ساعت داروی فراموش‌شده مصرف نشود، لازم است دوز بعدی را در زمان همیشگی استفاده کنید. همچنین به‌هیچ‌عنوان مصرف دارو را ۲ برابر نکنید، یعنی دو دوز را در یک‌زمان مشخص مصرف نکنید. این کار می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی برای شما به دنبال داشته باشد. اگر نیاز به دو برابر شدن دوز دارو باشد، خود پزشک برای شما تجویز می‌کند. قطع دارو می‌تواند تشکیل لخته‌های خونی را سریع‌تر و بیشتر کند، پس به توصیه‌های گفته‌شده دقت کنید.
بهترین زمان مصرف قرص پلاویکس
بهترین زمان مصرف قرص پلاویکس برای هر شخص می‌تواند متفاوت باشد. شما می‌توانید این قرص را در هر زمان که راحت‌تر بودید مصرف کنید. البته فراموش نکنید که مصرف این دارو باید در زمان مشخصی از روز باشد و تغییر در روند آن می‌تواند بدن شما را دچار مشکل کند. اصولاً این دارو به همراه غذا مصرف می‌شود؛ اما در هنگام صبح با معده خالی نیز می‌توانید آن را مصرف کنید. در مورد بهترین زمان مصرف پلاویکس با پزشک خود مشورت کنید.
برخی از افراد ترجیح می‌دهند این دارو را در هنگام صبح و در زمان مشخص مصرف کنند؛ زیرا این زمان برای یادآوری مصرف دارو راحت‌تر است. البته این دارو را می‌توان پس از میل نمودن غذا مصرف نمود و نکته مهم در همه زمان‌ها، استفاده پشت سرهم و منظم است. همچنین در هنگام مصرف دقت کنید که بیش‌ازاندازه مصرف نکنید، زیرا می‌تواند باعث نشان دادن عوارض جدی شود و در این صورت فوراً به پزشک مراجعه کنید. قبل از شروع مصرف دارو می‌توانید بروشور دارویی داخل بسته را به‌دقت مطالعه کنید. بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات کامل و دقیقی نسبت به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی آن اطلاع کسب کنید.
عوارض مصرف همزمان پلاویکس و آسپرین
بسیاری از پزشکان ممکن است برای بیماران سکته مغزی و بیماری عروق محیطی، مصرف همزمان پلاویکس و آسپرین در روز را تجویز کنند.. این ترکیب دارو درمان ضد پلاکت دوتایی، نامیده می‌شود و در پیشگیری از حملات قلبی و سکته‌های بعدی موثر است. البته در برخی موارد ممکن است مصرف این قرص به همراه یکدیگر، خونریزی را افزایش دهد. البته فواید و اثرات مثبت این داروها از عوارض آن بیشتر است؛ اما در برخی موارد در افرادی که سن بالایی دارند، ممکن است باعث خونریزی در معده شود.
ترکیب این دارو برای همه بیماران انجام نمی‌شود، پس به‌هیچ‌وجه خودسرانه آن‌ها را ترکیب نکنید. مدت مصرف این داروی ترکیبی بستگی به نظر پزشک شما دارد؛ اما معمولاً باید حداکثر تا ۱۲ ماه مصرف شود. البته ممکن است بعد از مدتی پزشک مصرف یکی از دو دارو را قطع کند. همچنین در برخی مواقع، پزشک کلوپیدوگرل را جایگزین مقدار اندک آسپرین خواهد کرد. همچنین اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز نکرد، به‌هیچ‌عنوان از قرص آسپرین به‌عنوان مسکن یا ایبوپروفن به همراه کلوپیدوگرل خودداری کنید. این مصارف می‌تواند احتمال خونریزی را افزایش دهند.
آزمایشات بعد از مصرف دوره‌ای پلاویکس
آزمایشات آزمایشگاهی، می‌تواند به‌صورت دوره‌ای میزان تأثیر دارو، پیشرفت شما و یا عوارض جانبی آن را بررسی کند. پزشک ممکن است پس از ارزیابی آزمایشات شما دوز کلوپیدوگرل را افزایش دهد. به همین علت نیاز به دستورالعمل‌های بدون ابهام، درباره انتخاب سنجش را برجسته می‌کند. هیچ سنجش عملکرد پلاکتی را نمی‌توان برای تعیین میزان مهار تجمع پلاکتی توسط کلوپیدوگرل تحسین کرد. همچنین در حال حاضر، آزمایش عملکرد پلاکت‌ها که کارایی داری کلوپیدوگرل را بررسی می‌کند، در عمل بالینی معمول توصیه نمی‌شود. اگر قصد انجام آزمایش خون را دارید برای ثبت درخواست بر روی بنر زیر کلیک کنید.
تداخل پیلاویکس با سایر داروها
این دارو ممکن است با برخی از داروهای دیگر تداخل داشته باشد، پس بدون مشورت با پزشک داروهای دیگر را مصرف نکنید. تداخلات دارویی می‌تواند تأثیر دارو بر بدن شما و یا عملکرد آن را به‌طورکلی تغییر دهد. حتی در برخی موارد این موضع می‌تواند باعث بروز عوارض جدی در فرد شود. به همین منظور اگر داروی دیگری مصرف می‌کنید یا نیاز دارید حتماً لیست کنید و با دکتر خود در میان بگذارید. هیچوقت بدون مشورت مصرف داروی دیگر را شروع و یا قطع نکنید.
به‌عنوان‌مثال برخی از داروها می‌توانند باعث کاهش دفع دارو، کاهش تجزیه و موجب افزایش اثر دارو در بدن می‌گردند و یا به‌صورت برعکس عمل کنند. برای مثال داروهای مهارکننده اسید معده که در بعضی موارد با این دارو مصرف می‌شوند، اثر پیلاویکس را کاهش می‌دهند. به همین علت به‌غیراز افرادی که دچار خونریزی گوارشی و یا زخم معده فعال هستند نباید مصرف شود. برخی از داروهایی که ممکن است با پیلاویکس در تداخل باشند شامل موارد زیر است:
- تیکلوپیدین
- فلبامات
- تیپراناویر
- کتوکونازول
- مهارکننده‌های پمپ پروتون PPI مانند امپرازول و اس امپرازول
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن، آسپرین و ایبوپروفن
- داسابوویر
- رپاگلینید
- ریفامپین
- وریکونازول
- سایمتیدین
- اتراویرین
- فلوکونازول
- فلوکستین
- فلووکسامین
- وارفارین
- مواد مخدر مانند تریاک و مرفین
لیست بالا شامل داروهایی است که با قرص پلاویکس تداخل دارند و به جز صلاح‌دید پزشک نباید با یکدیگر مصرف شوند. همچنین داروهای دیگری همچون داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین، دولوکستین، پاروکستین، ترازودون و داروهای رقیق‌کننده خون مثل کومادین، ریواروکسابان یا زارلتو با این دارو تداخل دارند. این لیست کامل نیست و ممکن است داروهای دیگری با کلوپیدوگرل در تداخل باشند پس قبل از مصرف هر داروی دیگر با پزشک خود مشورت کنید.
نکات مهم قبل از شروع پیلاویکس
پیش از شروع به مصرف قرص پیلاویکس بهتر است نکات زیر را در نظر بگیرید:
- اگر به این دارو و یا داروهای مشابه حساسیت داشته‌اید به پزشک اطلاع دهید.
- اگر در دوران بارداری و شیردهی هستید و یا قصد باردار شدن دارید پزشک را در جریان بگذارید
- درصورتی‌که دچار اختلالات کلیوی و یا کبدی هستید با پزشک در میان بگذارید
- اگر در حال مصرف داروهای دیگری همچون آسپرین، داروهای رقیق‌کننده خون، داروهای ترک اعتیاد، داروهای دیابت، داروهای گیاهی و… هستید، آن‌ها را لیست کرده و به پزشک تحویل دهید
- اگر دچار زخم معده، جراحت، عمل‌های جراحی و مواردی ازاین‌قبیل هستید، به پزشک اطلاع دهید
- سابقه سکته مغزی و قلبی را به پزشک اطلاع دهید
- اگر قصد انجام دادن عمل جراحی و یا دندانپزشکی را دارید پزشک را در جریان قرار دهید
- در صورت داشتن هرگونه بیماری و یا مشکلات خونی مانند هموفیلی یا TTP (پورپورای ترومبوسیتوپنیک) با پزشک مشورت کنید
هشدارها
در زمان مصرف این قرص باید به نکاتی توجه کنید که شامل موارد زیر است:
- بر اساس توضیحات داده‌شده، می‌دانید که این قرص مانع از تشکیل لخته‌های خونی می‌گردد. به همین علت طبیعی است که پس از مصرف آن خونریزی در بدن بیشتر و طولانی‌تر از قبل باشد؛ بنابراین سعی کنید از بدن خود در برابر آسیب‌ها مراقبت کنید
- هنگام مسواک زدن، از مسواک نرم استفاده کنید تا دچار خونریزی لثه نشوید. اگر هرگونه خونریزی غیرمعمول داشتید به اورژانس مراجعه کنید
- برخی از غذاها یا فرآورده‌ها ممکن است باعث رقیق شدن خون بشوند. به همین علت سعی کنید از این مواد کمتر استفاده کنید. این مواد می‌تواند شامل گریپ‌فروت یا آب آن، جینسینگ و سیر باشد
- در مدت درمان به‌هیچ‌عنوان از مواد مخدر و یا مشروبات الکی استفاده نکنید
- در زمان مصرف این قرص در زمان‌های مشخص آزمایشات خود را انجام دهید و در تایم مشخص به پزشک مراجعه کنید
- اگر قصد انجام عمل‌های جراحی و یا رفتن به دندانپزشکی را دارید حتماً با پزشک خود در میان بگذارید. در این موارد معمولاً پزشک دستور قطع کردن دارو را می‌دهد
- اگر بیماری خاصی دارید حتماً با پزشک درباره آن صحبت کنید
- این دارو باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد
- خونریزی‌های شما در این دوران ممکن است دیر متوقف شود، پس هنگام کار با اشیای خطرناک یا تیز مانند تیغ و ناخن‌گیر دقت کنید
- از انجام ورزش‌های سنگین و خطرناک خودداری کنید
- اگر هرگونه عوارض جدی و یا خونریزی غیرقابل‌کنترل داشتید به پزشک مراجعه کنید
- ایمنی این دارو برای کودکان زیر ۱۸ سال تائید نشده است
- پلاویکس ممکن است موجب تغییرات بینایی در شما شود
نحوه نگهداری دارو
- سعی کنید این دارو را حتماً دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید
- برای نگهداری این دارو حتماً اطلاعات روی جعبه و بروشور را مطالعه کنید
- اگر علائم جدی مشاهده کردید مصرف را قطع و به پزشک مراجعه کنید
- درصورتی‌که دارو در جعبه‌های آلومینیومی است، آن را در دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید
- اگر تاریخ انقضای دارو به پایان رسیده است از آن استفاده نکنید
- به‌هیچ‌عنوان این دارو را در زباله‌ها یا فاضلاب نریزید و درباره روش آن حتماً از داروخانه کمک بگیرید
سخن آخر از هومکا
همان‌طور که در این مقاله ذکر شد قرص کلوپیدوگرل با نام تجاری پلاویکس، در دسته داروهای ضد انعقاد و پلاکت قرار دارد. مصرف این دارو برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خونی، پس از عمل جراحی و یا سکته‌های قلبی و مغزی تجویز می‌شود. برای اطلاع از عوارض و نحوه مصرف می‌توانید به قسمت‌های میانی مقاله مراجعه کنید. این دارو فقط با نسخه پزشک در دسترس است و بدون مشورت به‌هیچ‌عنوان مصرف نکنید، زیرا ممکن است عوارض جدی به دنبال داشته باشد. برای انجام آزمایشات دوره‌ای می‌توانید از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. برای ثبت درخواست آزمایش کلیک کنید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
