همه چیز در مورد خونریزی بعد از رابطه جنسی؛ از علت تا روش درمان
تجارب آمیزش جنسی برای هر فرد یک فرآیند متفاوت است و بعضی افراد ممکن است با چالشهایی در مدیریت آن مواجه شوند. برای مثال، شایع است که برخی زنان در مورد خونریزی بعد از رابطه جنسی (Postcoital Bleeding) نگران میشوند. به طور کلی، بسیاری از زنان ممکن است پس از مقاربت به دلایل مختلفی دچار خونریزی شوند؛ اما آیا این خونریزی خطرناک بوده و نشانه بیماری است؟ چه عواملی باعث آن میشوند و چگونه باید آن را درمان کرد؟ بیایید در این مقاله به طور مفصل به آنچه باعث خونریزی بعد از نزدیکی میشود نگاهی بیندازیم و علائم، نحوه تشخیص و روشهای درمان آن را بررسی کنیم.
خونریزی بعد از رابطه جنسی چیست و چه علائمی دارد؟
خونریزی بعد از رابطه جنسی که گاهی با عنوان خونریزی پس از مقاربت نیز شناخته میشود، نوعی لکهبینی یا خونریزی است که بعد از نزدیکی رخ میدهد و مربوط به قاعدگی نیست. این عارضه عمدتا در اثر ضایعات سطحی مانند پولیپ دهانه رحم یا خشکی واژن ایجاد میشود؛ اما در برخی موارد نیز میتواند نشانه یک بیماری جدیتر باشد.
اگر علاوه بر خونریزی، درد در لگن نیز احساس شود، ممکن است به مراقبتهای پزشکی نیاز باشد. با این حال، برای تعیین اینکه آیا خونریزی جدی است یا خیر، لازم است علت اصلی آن بررسی شود و در صورت وجود یک بیماری جدی، درمان لازم بلافاصله شروع گردد. برخی از علائم رایج که با خونریزی بعد از رابطه جنسی همراه میشوند عبارتند از:
- خارش یا سوزش واژن
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- مقاربت دردناک
- بوی بد واژن
- درد شدید شکم یا کمر
- حالت تهوع یا استفراغ
- ترشحات واژن بصورت غیر طبیعی
خونریزی ممکن است شامل خون تازه یا کهنه بوده یا فقط یک مایع صورتی رنگ باشد. همچنین ممکن است تنها یک بار یا به طور مکرر رخ دهد.
وبسایت معتبر medparkhospital در ارتباط با خونریزی بعد از نزدیکی اینگونه بیان میکند:
Postcoital bleeding, which can affect women of all ages, occurs in approximately 9% of reproductive-age women. It often manifests as spotting or minor bleeding, which may not be a cause for significant concern. However, if postcoital bleeding becomes recurrent or involves a substantial quantity of blood, seeking medical consultation for appropriate management is recommended.
خونریزی پس از رابطه جنسی، که میتواند زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، تقریباً در ۹ درصد از زنان در سنین باروری رخ میدهد. همچنین معمولا به صورت لکه بینی یا خونریزی جزئی ظاهر میشود که در اینصورت نگران کننده نیست. با این حال، اگر خونریزی پس از نزدیکی با مقدار قابل توجهی خون همراه باشد، مراجعه به پزشک برای مدیریت مناسب توصیه میشود.
علت خونریزی بعد از نزدیکی
این خونریزی اغلب به عنوان خونریزی واژینال شناخته میشود؛ اما میتواند ناشی از رحم یا دهانه رحم نیز باشد. گاهی اوقات نیز ممکن است با خونریزی از مثانه یا پشت اشتباه گرفته شود. به طور کلی، علت خونریزی بعد از رابطه زناشویی میتواند یکی از موارد زیر باشد:
۱- یائسگی
یکی از علل شایع خونریزی بعد از رابطه جنسی یائسگی است. سطح پایین استروژن در بدن؛ میتواند باعث نازک شدن، خشک شدن یا التهاب دیوارههای واژن شود؛ این مسئله میتواند باعث پارگیهای کوچک در دیواره هنگام رابطه جنسی و خونریزی یا لکه بینی گردد. همچنین برای تشخیص یائسگی میتوانید آزمایش یائسگی را در منزل با هومکا تحت پوشش بیمه انجام دهید.
۲- خشکی واژن
خشکی واژن میتواند باعث اصطکاک و تحریک خفیف دیواره شود که میتواند منجر به خونریزی گردد. این وضعیت در زنان یائسه یا شیرده بیشتر دیده میشود و میتواند به دلیل تغییرات هورمونی، برانگیختگی جنسی ناکافی و مصرف برخی داروها رخ دهد.
۳- عفونت ها
برخی از عفونتها میتوانند باعث التهاب بافت واژن یا دهانه رحم و در نتیجه خونریزی بعد از رابطه جنسی شوند:
- بیماری التهابی لگن: این عفونت اندامهای تناسلی زنان از جمله رحم، دهانه رحم، لولههای فالوپ یا تخمدانها را درگیر میکند. این مشکل همچنین میتواند به علت برخی از عفونتهای مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا رخ دهد.
- بیماریهای مقاربتی (STD): بیماریهای مقاربتی ممکن است علائمی نداشته باشند؛ اما به بدن آسیب برسانند باعث خونریزی شوند؛ همچنین این بیماریها میتوانند خطر انتقال عفونت را به شرکای جنسی یا جنین افزایش دهند. شما میتوانید آزمایش بیماری های مقاربتی را در منزل و تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی با هومکا انجام دهید.
- التهاب دهانه رحم: التهاب دهانه رحم که به نام سرویسیت (Cervicitis) نیز شناخته میشود، ممکن است علائمی مانند خونریزی، ترشح یا درد ایجاد کند. این بیماری در اثر عفونتهای مقاربتی یا حساسیت به مواد شیمیایی موجود در تامپونها یا روان کنندهها ایجاد میشود.
- واژینیت: واژینیت یک بیماری شایع به دلیل التهاب واژن است که میتواند به دلیل حساسیت به باکتریها، مخمرها، برخی مواد شیمیایی، محرکها یا عدم رعایت بهداشت رخ دهد.
۴- پولیپ
پولیپها تودههای کوچک و خوش خیمی هستند که میتوانند در دهانه رحم ایجاد شوند. این تودهها پر از رگهای خونی هستند و آنها را مستعد خونریزی میکند. اگرچه این عارضه نادر است، اما گاهی اوقات این رشدهای کوچک در داخل رحم در تماس با دهانه رحم در حین مقاربت میتواند منجر به خونریزی بعد از رابطه جنسی شود.
۵- مصرف بعضی داروها
داروهایی وجود دارند که میتوانند تاثیر قابل توجهی بر چرخه قاعدگی و تعادل طبیعی واژن داشته باشند. برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای آلرژی و داروهای آنفولانزا میتوانند باعث خشکی واژن شوند. این مسئله میتواند در طول رابطه جنسی بافت را تحریک و ملتهب کند و منجر به لکه بینی و خونریزی شود.
۶- پارگی واژن
رابطه جنسی خشن یا شدید میتواند باعث پارگی یا ساییدگی واژن شود. این وضعیت زمانی که خشکی واژن وجود دارد و در زنان یائسه بیشتر رخ میدهد.
۷- سندرم ادراری تناسلی یائسگی
این عارضه که با نام آتروفی واژن (vaginal atrophy) نیز شناخته میشود، در زنانی که تخمدانهایشان را برداشتهاند و همچنین در دوران پیش از یائسگی و یائسگی شایع است. با افزایش سن، بدن استروژن کمتری تولید میکند و در نتیجه واژن مایع کمتری تولید مینماید و اغلب خشک و ملتهب میشود. این وضعیت میتواند باعث درد و خونریزی بعد از نزدیکی شود.
۸- اکتروپیون دهانه رحم
اکتروپیون دهانه رحم (Cervical ectropion) بیماری است که در آن سلولهایی که باید در داخل دهانه رحم قرار داشته باشند در خارج قرار میگیرند. در اثر این عارضه دهانه رحم به سرعت ملتهب میشود و باعث خونریزی بعد از رابطه جنسی میشود. دختران نوجوان، زنان باردار و کسانی که از قرصهای ضد بارداری هورمونی استفاده میکنند بیشتر تحت تاثیر این مشکل قرار میگیرند.
۹- سرطان دهانه رحم
خونریزی پس از رابطه جنسی گاهی ممکن است از علائم سرطان دهانه رحم باشد. این سرطان در دهانه رحم که قسمت پایینی رحم است و به واژن متصل میشود، ایجاد میگردد. شایعترین علت آن، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که نوعی عفونت مقاربتی است. لازم به ذکر است که اگر رابطه جنسی پرخطر دارید، حتما خرید واکسن گارداسیل و تزریق آن را انجام دهید تا از این سرطان در امان باشید.
متخصص برای تشخیص دلیل خونریزی بعد از رابطه جنسی
خونریزی پس از رابطه، به ویژه اگر تکرار شود، موضوعی است که باید به دقت بررسی شود. اگرچه در اغلب موارد این عارضه ناشی از مشکل جدی نیست و با درمانهای ساده قابل درمان است، اما در صورتی که ناشی از یک علت جدی مانند عفونت، سرطان و… باشد میتواند عواقب بسیار خطرناکی داشته باشد. به همین دلیل در چنین مواردی، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده و تحت معاینه قرار گیرید. برای مشاوره به بهترین پزشکان متخصص زنان کشور، میتوانید هم اکنون به هومکا تماس بگیرید.
نحوه تشخیص علت خونریزی بعد از نزدیکی
تشخیص علت خونریزی بعد از رابطه جنسی معمولا با بررسی سابقه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی انجام میشود. علاوه بر این، در صورت تشخیص پزشک از آزمایشاتی مانند آزمایش خون، سونوگرافی و بیوپسی (نمونه برداری) نیز استفاده میشود. به طور کلی، بسته به سابقه پزشکی و وجود سایر علائم، موارد زیر ممکن است انجام گیرد:
- بسته به سن؛ آزمایش بارداری
- اسپکولوم و معاینه داخلی لگن برای مشاهده واژن و دهانه رحم و تشخیص هر چیز غیرعادی
- تست پاپ اسمیر دهانه رحم (پاپ اسمیر)
در طول معاینه، هر گونه زخمی که ممکن است باعث خونریزی واژن شود، بررسی میشود. اگر پولیپ پیدا شود، آزمایشاتی برای اطمینان از خوش خیم بودن آنها تجویز میگردد. در طول این معاینه، پزشک ممکن است عفونتهای مقاربتی (STIs)، مانند سوزاک یا کلامیدیا را نیز بررسی کند و به دنبال یافتن سلولهای پیش سرطانی در دهانه رحم باشد. در صورت یافتن موارد نگران کننده، ممکن است آزمایشات بیشتری لازم باشد.
روش های درمان خونریزی بعد از رابطه جنسی
برای درمان خونریزی بعد از رابطه زناشویی ابتدا لازم است علت خونریزی مشخص شود. اگر علت خونریزی عفونت باشد، استفاده از داروی آنتی بیوتیک توصیه میشود. برداشتن پولیپ یا در صورت ابتلا به سرطان، درمان سرطان نیز ممکن است برای جلوگیری از خونریزی بعد از رابطه جنسی تجویز شود. به طور کلی، روشهای زیر میتوانند برای تجویز این عارضه تجویز شوند:
- استفاده از داروهای آنتی بیوتیک برای درمان عفونت
- برداشتن پولیپ در صورت وجود
- استروژن درمانی
- استفاده از لوبریکانت برای درمان خشکی واژن
- درمان سرطان در صورت تشخیص آن
پیشگیری از خونریزی بعد از رابطه جنسی
دقت در رعایت بعضی نکات، میتواند احتمال خونریزی بعد از رابطه را کاهش دهد. برای مثال، اگرچه محافظت در حین مقاربت جنسی مستقیما خطر خونریزی را کاهش نمیدهد، اما میتواند به پیشگیری از برخی شرایطی که میتوانند باعث خونریزی شوند، مانند بیماری های مقاربتی (STD) کمک کند.
بنابراین، استفاده از روشهای محافظتی مانند کاندوم میتواند با کاهش خطر انتقال بیماریهای مقاربتی، به طور غیرمستقیم خطر خونریزی بعد از رابطه جنسی را کاهش دهد. با این حال، بر سایر دلایل مانند خشکی واژن یا پولیپ دهانه رحم، تاثیر نمی گذارد. در چنین مواردی، استفاده از لوبریکانت (روان کننده) مناسب یا درمان دارویی میتواند مفید باشد.
جمع بندی
عوامل متعددی میتوانند باعث خونریزی بعد از رابطه جنسی شوند. این عارضه میتواند با علائم دیگری مانند سوزش هنگام ادرار، درد هنگام رابطه، بوی بد و ترشحات واژن و… نیز همراه باشد. به طور کلی، عواملی مانند یائسگی، خشکی واژن، عفونت، پولیب، مصرف بعضی داروها، پارگی واژن، اکتروپیون دهانه رحم و سرطان دهان رحم از رایجترین عوامل این عارضه هستند.
اگرچه اغلب این عوامل جدی نیستند و به راحتی درمان میشوند، اما عوامل جدیتر باید به سرعت تشخیص داده شده و تحت درمان قرار گیرند. به همین علت توصیه میشود در صورت تکرار این عارضه ی همراه بودن با سایر علائم، برای معاینه بیشتر به پزشک مراجعه کنید. چنانچه به مشاوره با پزشک متخصص، انجام آزمایش در منزل و تفسیر آنلاین آزمایش خود نیاز دارید با هومکا تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا خونریزی بعد از رابطه خطرناک است؟
خونریزی بعد از رابطه جنسی همیشه نشاندهنده یک مشکل جدی نیست؛ این عارضه میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد که بسیاری از آنها نسبتا خفیف و قابل درمان هستند.
۲- خونریزی بعد از اولین رابطه چقدر است؟
اگرچه خونریزی پرده بکارت به شرایطی مانند ساختار پرده بکارت و اینکه آیا رابطه جنسی در شرایط مناسب انجام میشود یا خیر بستگی دارد، اما معمولا به صورت لکه بینی یا چند قطره رخ میدهد؛ اگرچه ممکن است اصلا هیچ خونریزی اتفاق نیفتد.
۳- علت خونریزی بعد از ارضا شدن در زنان چیست؟
همه عوامل معرفی شده مانند خشکی واژن، عفونت، مصرف دارو، پولیب و… میتوانند باعث خونریزی بعد از ارضا شدن شوند.
۴- علت خونریزی بعد از رابطه اوایل ازدواج چیست؟
وقتی پرده بکارت پاره میشود، مقداری خونریزی رخ میدهد. با این حال، این پرده در برخی زنان به گونهای است که پاره نشده و باعث خونریزی نمیشود. اضطراب، انقباض عضلات و عدم تحریک جنسی کافی نیز میتواند باعث خونریزی در این دوران باشد.
۵- آیا خونریزی بعد از رابطه نشانه بارداریست؟
خونریزی بعد از رابطه گاهی میتواند نشانه بارداری باشد و زمانی رخ میدهد که تخمک بارور شده به دیواره رحم لانه گزینی میکند. خونریزی لانه گزینی معمولا سبک، کوتاه مدت و معمولا شدت کمتری نسبت به خونریزی قاعدگی دارد؛ با این حال، خونریزی بعد از رابطه جنسی همیشه نشانه بارداری نیست.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیههای تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب بهعنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.