درمان هپاتیت + آیا هپاتیت درمان دارد؟

خوشبختانه در طی سالیان اخیر داروهای جدیدی برای درمان انواع هپاتیت تولید شده‌اند که قادرند از بیمار در برابر ویروس و عوارض کبدی آن محافظت کنند. در این مقاله درمان انواع هپاتیت A, B, C, D و E را با توجه به مقالات معتبر پزشکی شرح می‌دهیم.

درمان هپاتیت B حاد

گاهی پزشک با تشخیص عفونت حاد هپاتیت B داروی خاصی تجویز نمی‌کند چراکه ممکن است بر اساس جواب آزمایشات تشخیص دهد که سیستم ایمنی بیمار قادر است به‌تنهایی عفونت را از بدن حذف کند. در چنین حالتی پزشک دستورالعمل‌هایی برای تقویت سیستم ایمنی ازجمله استراحت کافی، تغذیه مناسب و نوشیدن مایعات فراوان را به فرد ارائه خواهد کرد. اما اگر جواب آزمایشات بیانگر بالا بودن حجم ویروس در خون و ابتلای فرد به عفونت شدید ویروسی باشد، در چنین شرایطی جهت جلوگیری از هرگونه آسیب کبدی داروهای ضدویروسی تجویز می‌شوند.

درمان هپاتیت B مزمن

اکثر افرادی که مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت B هستند جهت جلوگیری از هرگونه آسیب به کبد باید تا پایان عمر تحت نظر پزشک باشند. دوره‌های درمانی به کاهش ویروس در خون و ممانعت از انتقال آن به دیگران اهمیت دارد. درمان هپاتیت B مزمن ممکن است شامل موارد زیر باشد.

• داروهای ضدویروسی

چندین داروی ضدویروسی ازجمله انتکاویر، تنوفوویر، لامیوودین، آدفوویر قادرند ذرات ویروسی را در خون کاهش داده و خاصیت آسیب‌رسانی ویروس را تا حد زیادی خنثی کنند. این داروها به‌صورت خوراکی هستند و نوع داروی تجویزی به تشخیص پزشک شما بستگی دارد.

• اینترفرون تزریقی

اینترفرون آلفا-ب۲ یک نسخه سنتتیک و مصنوعی از نسخه طبیعی اینترفرون بدن است و برای مبارزه با عفونت‌های ویروسی اهمیت قابل‌توجهی دارد. این دارو معمولاً برای جوانانی تزریق می‌شود که تمایلی به مصرف دارو ندارند و یا زنانی که تصمیم به فرزند آوری در آینده نزدیک دارند. اینترفرون‌ها در طی دوران بارداری تجویز نمی‌شوند زیرا عوارضی همچون تهوع، استفراغ، تنگی نفس و افسردگی به دنبال دارد.

• پیوند کبد

اگر کبد به‌شدت آسیب ‌دیده باشد، پیوند کبد یکی از گزینه‌های احتمالی است.

به گفته CDC پس از قرار گرفتن در معرض ویروس هپاتیت B، پیشگیری مناسب و به موقع می‌تواند از عفونت HBV و متعاقب آن ایجاد عفونت مزمن یا بیماری کبدی جلوگیری کند. پایه اصلی پیشگیری پس از مواجهه واکسن هپاتیت B است، اما در شرایط خاص، علاوه بر واکسن برای محافظت بیشتر، ایمنوگلوبولین هپاتیت B نیز توصیه می شود.

درمان هپاتیت A

در اغلب موارد هپاتیت A پس از گذر چند ماه خودبه‌خود از بدن پاک می‌شود و معمولاً نیازی به مصرف دارو نیست. داروهایی که در هپاتیت A تجویز می‌شوند بیشتر بر کاهش علائم بیماری متمرکز است. علاوه بر این، اصول خود مراقبتی جهت برطرف شدن علائم نیز کمک‌کننده است.

• استراحت کافی

بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت A دچار حالت کسالت بوده و از انرژی جسمی و روانی کمتری برخوردار هستند.

• مدیریت کردن حالت تهوع

حالت تهوع می‌تواند اثر منفی بر تغذیه و تأمین انرژی و ریزمغذی‌ها داشته باشد. برای کاهش تهوع بهتر است وعده‌های غذایی سبک‌تر داشته باشد و در عوض میان وعده‌های خود را افزایش دهید. همچنین سعی کنید غذاهای پرکالری و مقوی اما کم‌حجم مصرف کنید تا معده بیشتر بتواند استراحت کند. برای مثال می‌توانید مقدار مصرف شیر و آب‌میوه خود را به‌عنوان مایعات افزایش دهید تا هم انرژی بدن را تأمین کند و هم اینکه گردش خون شما را افزایش دهد.

• خودداری از مصرف الکل

پردازش الکل در کبد دشوار است و این ترکیب شیمیایی قادر است مبارزه کبد با هپاتیت را مختل کند.

درمان هپاتیت C

خوشبختانه هپاتیت C اغلب با مصرف داروها به مدت چند هفته قابل‌درمان است. اگر هپاتیت C در مراحل اولیه تشخیص داده شود ممکن است نیازی به درمان دارویی نباشد. در چنین حالتی ابتدا پزشک توصیه‌های لازم برای افزایش توان سیستم ایمنی را به فرد ارائه می‌دهد و پس از سپری شدن چند ماه یک آزمایش دیگر برای تشخیص ویروس در بدن انجام خواهد شد. اگر دوباره آزمایش هپاتیت مثبت شود روند درماند دارویی شروع می‌شود.

درمان هپاتیت C مزمن برای افرادی که ۶ ماه یا بیشتر به ویروس آلوده هستند، شامل موارد زیر است:

• مصرف قرص‌های ضدویروسی
• آزمایشی خونی برای بررسی عملکرد کبد
• اصلاح سبک زندگی به‌منظور جلوگیری از آسیب به کبد

شش سویه از ویروس هپاتیت C در بین مردم در حال چرخش است. ممکن است فردی در آن واحد به بیش از یک سویه آلوده شود. در طول دوره درمان آزمایش خونی به‌منظور بررسی اثربخشی داروهای تجویزشده انجام می‌شود و اگر لازم باشد نوع دارو و یا دوز آن‌ها جهت رسیدن به نتیجه مطلوب تغییر خواهد کرد. در پایان دوره درمانی آزمایش دیگری انجام می‌شود که مشخص گردد آیا ویروس به‌طور کامل از بدن حذف شده است یا نه.

قرص‌های ضدویروسی با اثر مستقیم (DAA) مهم‌ترین داروها برای درمان هپاتیت C به حساب می‌آیند. این داروها ایمن و مؤثر هستند و در اغلب موارد به پاک‌سازی کامل ویروس از بدن منتهی می‌شوند. این قرص‌ها به مدت ۸ تا ۱۲ هفته بسته به ژنوتیپ ویروس مصرف می‌شوند. برای بعضی از سویه‌های ویروس هپاتیت C ممکن است علاوه بر DAA داروهای دیگری نیز تجویز شوند.

عوارض داروهای هپاتیت C

درمان هپاتیت با داروهای DAA عوارض جانبی بسیار کمی دارد و برای اغلب بیماران قابل‌تحمل و سازگار است. در ابتدا ممکن است احساس کسالت رخ دهد و یا در خوابیدن دچار مشکل شوید اما بدن سریع خود را با دارو وفق می‌دهد. اگر با مصرف دارو احساس می‌کنید که در بدن شما مشکل جدی بروز کرده است فوراً به پزشک اطلاع دهید. در برخی افراد عوارض جانبی شدیدتر ناشی مصرف از داروهای هپاتیت C ممکن است به‌صورت زیر باشد:

• افسردگی
• تحریک پوست
• اضطراب
• اختلالات خواب
• کم‌اشتهایی
• ریزش مو
• رفتار پرخاشگرانه

درمان طبیعی هپاتیت C

هپاتیت C یکی از شایع‌ترین عفونت‌های ویروسی خونی در جهان است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین زده، در سراسر جهان حدود ۵۸ میلیون نفر به عفونت مزمن HCV مبتلا هستند. هپاتیت C یک عفونت منتقله از خون است به این معنی که ویروس بر اثر تماس با خون فرد آلوده منتقل می‌شود.

هدف از درمان عفونت HCV کنترل علائم عفونت، کاهش بار ویروس و درمان عفونت قبل از منجر شدن به عوارض شدید است. علاوه بر داروهای ضدویروسی، بعضی داروهای گیاهی در طب سنتی نیز در درمان هپاتیت C مؤثر هستند و در مطالعات تحقیقاتی این موضوع به اثبات رسیده است. در این بخش از مقاله به چندین گیاه مؤثر برای درمان هپاتیت C اشاره می‌کنیم که مصرف آن‌ها باید با مشورت و صلاحدید پزشک شما باشد.

گیاه سیلیمارین

خار مریم یا سیلیمارین یکی از گیاهانی است که به‌طور گسترده برای درمان هپاتیت مورداستفاده قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان‌داده که سیلیمارین خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالقوه دارد و از این طریق قادر است حجم سموم در کبد را کاهش دهد. البته نتایج تحقیقات در خصوص اثر درمانی سیلیمارین بر درمان هپاتیت C متناقض است به‌طوری‌که بعضی از تحقیقات حاکی از اثربخشی آن و تعدادی نیز بر عدم تأثیرگذاری سیلیمارین دلالت دارند.

شیساندرا

یک داروی گیاهی سنتی چینی است که برای درمان اختلالات کبدی مانند هپاتیت C استفاده می‌شود. شواهد علمی نشان می‌دهد که این گیاه تقویت‌کننده کبد، ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و ضدویروسی است. بااین‌حال، این گیاه ممکن است اثربخشی برخی داروها را کاهش یا عوارض جانبی آن‌ها را افزایش دهد.

زردچوبه

زردچوبه حاوی ماده فعال کورکومین است که از خواص بیولوژیکی قدرتمندی برخوردار است و در درمان بیماری‌های کبد نیز مفید است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ نشان داد که زردچوبه قادر است تکثیر HCV در خون را مهار کند. ازاین‌رو، بیماران مبتلا به هپاتیت C می‌توانند با مشاوره پزشکی آن را به‌عنوان یک ترکیب ضدویروسی در رژیم غذایی خود استفاده کنند.

چای سبز

هزاران سال است که مردم از چای سبز برای اهداف دارویی استفاده می‌کنند. نتایج تعدادی از مقالات علمی بیانگر این است که که چای سبز دارای خواص ضد HCV است و می‌تواند به کاهش التهاب کبد کمک کند. البته مصرف زیاد چای سبز ممکن است عوارضی برای کبد به همراه داشته باشد. بنابراین توصیه می‌شود چای سبز و محصولات مرتبط را با مشورت پزشک خود مصرف کنید. در صورت مشاهده علائم مشکلات کبدی مانند درد شکم، ادرار تیره یا یرقان پس از نوشیدن چای سبز، باید از مصرف آن خودداری کنید.

درمان هپاتیت D

طبق اطلاعات سایت سازمان جهانی بهداشت، اینترفرون آلفا پگیله درمان توصیه‌شده برای عفونت ویروس هپاتیت D است. مصرف این دارو به مدت ۴۸ هفته به طول می‌انجامد چراکه ویروس هپایت D در برابر درمان مقاوم است و رسیدن به نتیجه دلخواه نیازمند صیبر و شکیبایی بیمار است. معمولاً درمان بلندمدت با اینترفرون با عوارض جانبی همراه است و برای افراد زیر تجویز نمی‌شود:

• بیمارانی که دچار سیروز کبدی هستند
• افرادی که دچار مشکلات ذهنی و روانی باشند
• افراد که به بیمار‌های خودایمن مبتلا هستند

به‌منظور کاهش شیوع هپاتیت D در دنیا و تولید داروهای مؤثرتر برای درمان آن به تلاش‌های بیشتری نیاز است تا داروهایی ایمن‌تر و مقرون‌به‌صرفه برای بیماران در دسترس باشد.

درمان هپاتیت E

در حال حاضر، روش درمانی خاصی برای درمان هپاتیت E در دسترس نیست. ازآنجایی‌که عفونت هپاتیت E اغلب از نوع حاد است معمولاً خودبه‌خود برطرف می‌شود. همانند نوع حاد هپاتیت C، پزشکان به افراد مبتلا توصیه می‌کنند که استراحت کافی داشته باشند، مایعات فراوان بنوشند، مواد غذایی سالم و مقوی در برنامه غذایی خود بگنجانند و از مصرف الکل خودداری کنند.

درمان هپاتیت خود ایمنی

داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون در درمان هپاتیت خود ایمن بسیار مؤثر هستند و اثربخشی ۸۰ درصدی برای آن ثبت شده است. گاهی ممکن است از داروی آزاتیوپرین، برای تعدیل فعالیت سیستم ایمنی نیز استفاده شود. بعضی از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند مایکوفنولات، تاکرولیموس و سیکلوسپورین در بعضی شرایط جایگزین آزاتیوپرین می‌شوند.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.