جم فیبروزیل برای چیست؟ + عوارض، مقدار مصرف و سایر نکات
چربی خون بالا یکی از مشکلاتی است که بیشتر مردم اکنون درگیر آن هستند. برای درمان چربی خون بالا از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. قرص جم فیبروزیل یکی از این داروها است که به افزایش کلسترول HDL و کاهش کلسترول LDL کمک می‌کند. در این مقاله از مجله سلامت هومکا راجع به این دارو و نکات مهم مصرف آن بیشتر توضیح می‌دهیم.
همچنین اگر قصد انجام آزمایش خون، ادرار و یا مدفوع را در خانه دارید، برای ثبت درخواست و دریافت کد تخفیف اولین درخواست آزمایش در منزل کلیک کنید.
جم فیبروزیل چیست؟
جم فیبروزیل از دسته داروهایی به نام فیبرات‌ها است و به‌عنوان خط دوم درمان در افرادی که چربی خون بالا دارند تجویز می‌شود. این دارو چربی خون یعنی تری گلیسیرید را کاهش داده و در عوض به افزایش کلسترول‌های خوب یعنی HDL کمک می‌کند. به‌این‌ترتیب مصرف قرص جم فیبروزیل در افراد با چربی خون بالا، ریسک ابتلا به بیماری‌های پانکراس را کاهش می‌دهد. البته این دارو در کاهش ریسک حملات قلبی و سکته مغزی نقش زیادی ندارد. تغییر در سبک زندگی، ورزش و تحرک، ترک مصرف دخانیات و مشروبات الکلی به اثربخشی بیشتر جم‌فیبروزیل کمک می‌کند.
جم فیبروزیل ۳۰۰
جم‌فیبروزیل به‌صورت قرص‌های خوراکی در دوزهای ۳۰۰، ۴۵۰، ۶۰۰ و ۹۰۰ میلی‌گرم تولید می‌شود. شرکت‌های مختلف دارویی جم‌فیبروزیل را به شکل‌های مختلف تولید می‌کنند، بنابراین ممکن است شکل ظاهری داروی شما تغییر کند که نیازی به نگرانی از این بابت نیست. مصرف جم فیبروزیل به همراه داشتن یک رژیم غذایی مناسب، چربی خون شما را کاهش می‌دهد.
جم فیبروزیل و کبد چرب
همان‌طور که گفتیم جم‌فیبروزیل با کاهش تری گلیسیرید خون و افزایش کلسترول خوب، به کنترل چربی خون کمک می‌کند. جم فیبروزیل همچنین با کاهش تری گلیسیرید می‌تواند چربی کبد را کاهش داده و علائم کبد چرب را تا حدودی از بین ببرد. البته به خاطر داشته باشید که این دارو خط دوم درمان چربی خون بالا است و اختصاصی کبد چرب نیست.
جم‌فیبروزیل و دیابت
در افرادی که مبتلا به دیابت هستند و دارو مصرف می‌کنند، باید دوز جم فیبروزیل را کاهش داد. اکثر داروهایی که در درمان دیابت تجویز می‌شوند، با جم‌فیبروزیل تداخل دارند و این دارو اثربخشی آن‌ها را افزایش می‌دهد؛ بنابراین اگر سابقه ابتلا به دیابت دارید و دارو مصرف می‌کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک در صورت نیاز دوز داروی جم‌فیبروزیل را در شما کاهش می‌دهد. مصرف همزمان این دارو با داروهای دیابت مثل رپاگلیناید، منجر به افت شدید قند خون یا هیپوگلیسمی می‌شود.
عوارض قطع ناگهانی جم‌فیبروزیل
داروی جم‌فیبروزیل را باید تنها با تجویز پزشک مصرف کنید. پزشک در دوره مصرف این دارو، شما را مورد پایش قرار می‌دهد و اگر دارو موثر نبود، آن را با داروهای دیگر جایگزین می‌کند. قطع ناگهانی مصرف این دارو با عوارض شدیدی همراه خواهد بود. عوارض قطع ناگهانی جم فیبروزیل عبارت‌اند از:
- افزایش تری گلیسیرید خون
- افزایش خطر حملات قلبی و عروقی
- بالا رفتن ریسک سکته مغزی
- ابتلا به بیماری‌های پانکراس
قرص جم‌فیبروزیل قبل یا بعد از غذا
دوز، نحوه مصرف، تعداد دفعات مصرف این دارو به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- سن فرد
- ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای دیگر
- شدت بیماری
پزشک با در نظرگرفتن این عوامل دوز و تعداد دفعاتی که باید این قرص را مصرف کنید، تعیین می‌کند. معمولاً جم فیبروزیل باید دو بار در روز مصرف شود. بهتر است این قرص را ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه یا ۳۰ دقیقه قبل از وعده شام میل کنید. اگر برای کاهش کلسترول داروهای دیگری ازجمله کلستیرامین یا کلستیپول مصرف می‌کنید، جم فیبروزیل را یک ساعت قبل یا ۴ ساعت بعد از این داروها مصرف کنید.
این داروها می‌توانند اثربخشی دارو را کاهش داده و عوارض جانبی ناشی از آن را تشدید کنند. برای نتیجه‌گیری بهتر از این قرص، آن را به‌طور منظم مصرف کنید و فقط زیر نظر پزشک مصرف آن را قطع کنید. حداقل ۳ ماه طول می‌کشد تا این قرص چربی خون بدن را کاهش دهد. از دو برابر کردن دوز دارو بعد از یک بار فراموشی آن اکیداً خودداری کنید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
جم فیبروزیل و تپش قلب
زمانی که سطح تری گلیسیرید در آزمایش خون بالاتر از حد نرمال باشد، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و تپش قلب در شما افزایش می‌یابد. داروی جم فیبروزیل با کاهش تری گلیسیرید خون، از انباشت آن در عروق و تپش قلب جلوگیری می‌کند.
عوارض جم فیبروزیل چیست؟
این دارو عوارض جانبی مختلفی دارد که در اینجا به آن‌ها می‌پردازیم. عوارض جانبی رایج‌تری که در اثر مصرف جم فیبروزیل رخ می‌دهند، عبارت‌اند از:
- ناراحتی معده
- دل درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
- کهیر
- سرگیجه
- سردرد
- تغییر در تشخیص طعم خوراکی‌ها
- اختلال حافظه
- نفخ
- درد و ضعف عضلانی
به گفته‌ی healthline عوارض جانبی خفیف این دارو با گذشت چند روز تا چند هفته از بین می‌روند. بااین‌حال اگر عوارض این دارو شدید و طولانی‌تر شد باید حتماً آن را با پزشک خود در میان بگذارید. برخی عوارض جم فیبروزیل جدی‌تر هستند و در صورت مشاهده آن‌ها باید فوراً به اورژانس پزشکی مراجعه کنید:
- سنگ کیسه صفرا که با علائمی چون درد در قسمت بالای سمت راست شکم (ناحیه معده)، حالت تهوع و استفراغ همراه است
- رابدومیولیز یا سمیت عضلانی که با درد، حساسیت یا ضعف در عضلات همراه است
- ادرار تیره‌رنگ
- زردی پوست و چشم‌ها
- واکنش آلرژیک که با کهیر، اختلال تنفس و تورم گلو همراه است
موارد منع مصرف جم فیبروزیل
استفاده از جم فیبروزیل در دوران شیردهی و بارداری توصیه نمی‌شود. همچنین دیگر موارد منع مصرف این دارو عبارت‌اند از:
- حساسیت به اجزای تشکیل‌دهنده جم‌فیبروزیل
- سابقه ابتلا به بیماری‌های کیسه صفرا مثل سنگ کیسه صفرا
- استفاده همزمان این دارو با داروهای سیمواستاتین و رپاگلیناید
- سابقه اختلالات شدید کبدی مثل سیروز یا هپاتیت
- سابقه اختلالات کلیوی
- افرادی که سابقه اختلالات انعقادی دارند
- افرادی که سابقه ابتلا به بیماری رابدومیولیز دارند
آزمایشات بعد از مصرف دوره‌ای جم فیبروزیل
پزشک در طول دوره مصرف جم فیبروزیل برای بررسی اثربخشی این دارو برخی آزمایش‌ها را برای شما تجویز می‌کند. این آزمایشات عبارت‌اند از:
- آزمایش چربی خون شامل آزمایش HDL، آزمایش LDL و تری گلیسیرید
- آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی برای بررسی کاهش یا افزایش گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت‌ها
- تست عملکرد کلیه‌ها شامل آزمایش اوره و کراتینین سرم
- آزمایش‌های بررسی عملکرد کبدی شامل آزمایش ALT، آزمایش AST، بیلی‌روبین توتال و دایرکت، توتال پروتئین و آزمایش ALP
- آزمایش بررسی عملکرد پانکراس شامل آزمایش‌های آمیلاز، لیپاز و پنل املاح
- آزمایش‌های مربوط به سنگ کیسه صفرا
تداخلات دارویی جم فیبروزیل
قرص خوراکی جم‌فیبروزیل می‌تواند با دیگر داروها، ویتامین‌ها و حتی برخی گیاهان دارویی که مصرف می‌کنید، تداخل ایجاد کند. تداخل دارویی به معنای کاهش اثربخشی دارو یا جلوگیری از عملکرد صحیح آن بوده که برای فرد مضر است. برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. شما باید تمام داروها و مکمل‌هایی را که مصرف می‌کنید با پزشک خود در میان بگذارید. برخی از داروهایی که می‌توانند با جم فیبروزیل تداخل ایجاد کنند در زیر فهرست شده‌اند.
داروهای آلرژی و آسم
مونتلوکاست یکی از داروهایی است که در درمان آلرژی و آسم استفاده می‌شود. مصرف همزمان جم فیبروزیل با این دارو می‌تواند عوارض جانبی آن را افزایش دهد. درصورتی‌که نتوان مصرف مونتلوکاست را قطع کرد، پزشک دوز این دارو را کاهش می‌دهد.
داروهای رقیق‌کننده خون
وارفارین دارویی است که برای رقیق کردن خون استفاده می‌شود. مصرف همزمان وارفارین با جم فیبروزیل، اثرات این دارو و به دنبال آن خطر خونریزی را افزایش می‌دهد. در این شرایط پزشک احتمالاً دوز وارفارین را کاهش می‌دهد و شما را تحت مراقبت‌های ویژه قرار می‌دهد.
داروهای سرطان
مصرف برخی داروهای سرطان به همراه جم‌فیبروزیل منجر به افزایش اثرات آن‌ها می‌شود. برخی از داروهای ضد سرطان که با جم فیبروزیل تداخل ایجاد می‌کنند عبارت‌اند از:
- دابرافنیب
- انزالوتامید
- پاکلی تاکسل
داروی اسهال
استفاده همزمان داروی اسهال یا همان لوپرامید، اثرات این دارو را افزایش می‌دهد. همچنین لوپرامید احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از جم فیبروزیل را افزایش می‌دهد.
داروی نقرس
کلشی‌سین دارویی است که عمدتاً در بیماری نقرس تجویز می‌شود. مصرف همزمان کلشی‌سین با جم فیبروزیل احتمال ضعف عضلانی و نارسایی کلیوی ناشی از این دارو را افزایش می‌دهد. افراد سالخورده بالای ۶۵ سال و افرادی که نارسایی کلیه دارند، در معرض خطر بیشتری هستند.
داروهای کاهنده کلسترول
داروهای دیگری که برای کاهش کلسترول تجویز می‌شوند، بهتر است با جم فیبروزیل مصرف نشوند. مصرف همزمان این داروها با هم منجر به افزایش خطرات سمیت عضلانی و نارسایی کلیوی در افراد می‌شود. اثرات جانبی مصرف همزمان این داروها معمولاً ۳ هفته بعد رخ می‌دهد. برخی از این داروها عبارت‌اند از:
- آتورواستاتین
- فلوواستاتین
- لوواستاتین
- پیتاواستاتین
- پراواستاتین
- روزوواستاتین
- سیمواستاتین
علاوه بر این برخی داروهای کاهنده کلسترول اثربخشی جم‌فیبروزیل را کاهش می‌دهند. برای پیشگیری از این اتفاق، باید این داروها را دو ساعت یا بیشتر بعد از مصرف جم فیبروزیل میل کنید. نمونه‌هایی از این داروها عبارت‌اند از:
- کلستیرامین
- colesevelam
- کلستیپول
داروهای دیابت
استفاده همزمان جم‌فیبروزیل با داروهای دیابت اثرات آن‌ها را افزایش می‌دهد که منجر به کاهش شدید قند خون می‌شود.. برخی از داروهای دیابت که با جم فیبروزیل تداخل دارند عبارت‌اند از:
- رپاگلیناید
- گلیبورید
- گلیمپراید
- گلیپیزید
- ناتگلیناید
- پیوگلیتازون
- روزیگلیتازون
داروی هپاتیت C
داروی داسابوویر که برای درمان هپاتیت C تجویز می‌شود، نباید همزمان با جم فیبروزیل مصرف شود.
دارو برای فشار خون شریانی ریوی (PAH)
Selexipag برای درمان فشار خون شریانی ریوی تجویز می‌شود، نباید همزمان با جم‌فیبروزیل مصرف شود.
سخن پایانی از هومکا
در این مقاله راجع به داروی جم فیبروزیل، یکی دیگر از داروهایی که برای کنترل و کاهش چربی خون بالا تجویز می‌شوند توضیح دادیم. شناخت داروها و عوارض جانبی آن‌ها باعث می‌شود تا بیماران به علم پزشکی و داروها اعتماد بیشتری داشته باشند. همچنین آگاهی درباره این داروها منجر به شناخت عوارض جانبی آن‌ها و اقدام به‌موقع می‌شود. اگر سوالی درباره این دارو و عوارض آن دارید، در بخش پرسش و پاسخ می‌توانید مستقیماً آن را از پزشکان هومکا بپرسید. همچنین شما می‌توانید برای آزمایشات دوره‌ای بعد از مصرف جم فیبروزیل از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. برای ثبت درخواست آزمایش در منزل کلیک کنید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
