علت خارش واژن چیست؟ + علائم و راه های درمان

خارش واژن که علائم آزاردهنده‌ای ایجاد می‌کند، می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های قارچی، باکتریایی، تغییرات هورمونی، خشکی و حساسیت به محصولات بهداشتی باشد. این مشکل می‌تواند به صورت موقت، در حین رابطه جنسی یا به صورت مستمر بانوان را درگیر کند. اگرچه ممکن است خارش یک مسئله جزئی به نظر بیاید، اما می‌تواند تاثیرات عمیقی بر سلامت جسمی و روانی زنان بگذارد و زمینه‌ساز مشکلات بزرگ‌تری در آینده شود. به همین دلیل در این مقاله به معرفی این عارضه و بررسی علل، علائم، خطرات و راه‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.

خارش واژن نشانه چیست؟

علت خارش واژن می‌تواند به عوامل متعددی بستگی داشته و نشانه مشکلات مختلفی باشد. برخی از علل شایع این عارضه عبارتند از:

• عفونت‌های قارچی: عفونت‌ قارچی واژن مانند کاندیدیاز می‌توانند باعث خارش و سوزش شوند.
• عفونت‌های باکتریایی: عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز نیز ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند.
• عفونت‌های مقاربتی: برخی از عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک می‌توانند دلیل خارش واژن باشند.
• حساسیت یا آلرژی: استفاده از محصولات بهداشتی نامناسب ممکن است باعث حساسیت و خارش شود.
• خشکی واژن: خشکی واژن که در اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌گررد می‌تواند باعث حساسیت و خارش و قرمزی واژن شود.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوره پریود، بارداری یا یائسگی می‌تواند به خشکی و خارش منجر شود.
• بیماری‌های پوستی: برخی بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس نیز ممکن است بر ناحیه تناسلی تاثیر بگذارند.

علت خارش واژن در بارداری

خارش در دوران بارداری غالبا تحت تاثیر تغییرات هورمونی رخ می‌دهد که می‌تواند باعث افزایش جریان خون به ناحیه تناسلی و همچنین تغییرات در pH واژن شود رخ می‌دهد. این عوامل می‌توانند باعث کاهش ترشحات واژن گردند که حساسیت ناحیه و اصطکاک را افزایش می‌دهند. این موضوع می‌تواند باعث گردد که علائمی مانند خارش و سوزش ایجاد گردد. در چنین شرایطی باید مصرف مایعات را افزایش دهید؛ در صورتی که خارش و سوزش واژن با بوی بد یا ترشحات غیرمتعارف همراه شود، ممکن است به دلیل وجود عفونت باشد؛ به همین دلیل در صورت تشدید علائم باید با پزشک خود مشورت نمایید.

دلایل خارش واژن بعد از رابطه

برخی از دلایل شایع خارش بعد از رابطه شامل موارد زیر است:

• تحریک فیزیکی: رابطه جنسی ممکن است به دلیل اصطکاک بیش از حد یا عدم استفاده از روان‌کننده‌های مناسب، باعث تحریک و خارش در ناحیه واژن شود.
• عفونت‌های قارچی و باکتریایی: علائم عفونت قارچی و باکتریایی می‌تواند با رابطه جنسی تشدید شده و باعث سوزش و خارش واژن شوند.
• حساسیت به محصولات جنسی: گاهی استفاده از کاندوم، مواد ضدعفونی‌کننده یا محصولات بهداشتی می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک و خارش شود.
• خشکی واژن: اگر واژن به اندازه کافی مرطوب نباشد، ممکن است پس از رابطه جنسی احساس خارش و سوزش کنید.
• بیماری‌های مقاربتی: برخی از بیماری‌های مقاربتی می‌توانند باعث خارش و ناراحتی هنگام رابطه شوند.
• عدم تعادل pH: تغییر در میزان pH واژن به دلیل رابطه جنسی می‌تواند منجر به رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها و در نتیجه خارش شود.

دلیل خارش واژن قبل از پریود

برخی از رایج‌ترین دلایل خارش پیش از دریود شامل موارد زیر است:

تعییرات هورمونی: در دوره پیش از پریود، سطح هورمون‌ها در بدن تغییر می‌کند و میزان تولید بعضی هورمون‌های زنانه کاهش می‌یابد. همچنین عدم تعادل هورمونی باعث افزایش ph محیط واژن می‌شود. این تغییرات می‌توانند باعث کاهش ترشحات، خشکی یا حساسیت در ناحیه واژن شوند که منجر به خارش می‌گردد. شما می‌توانید برای اطلاعات از وضعیت هورمون های خود، آزمایش هورمونی زنان را با هومکا انجام دهید.

اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD): این اختلال باعث تنش‌های روانی و جسمی در دوره پیش از پریود می‌گردد که به آن PMS گفته می‌شود. این استرس و اضطراب می‌تواند بر روی بدن آن‌ها تاثیر بگذارد و باعث بروز علائم جسمی مانند سوزش و خارش واژن شود. این اختلال می‌تواند با علائم دیگری چون درد عضلات و مفاصل، حساس شدن سینه‌ها، آکنه، مشکلات خواب، تهوع و… نیز همراه باشد.

التهاب: اگر علت‌های زمینه‌ای مانند عفونت یا بیماری‌های خود ایمنی که باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شوند داشته باشید، احساس سوزس و خارش پیش از پریود می‌تواند تشدید گردد.

اگر خارش مکرر یا شدید باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود و درمان مناسب انجام گیرد.

خارش واژن در پریودی نشانه چیست؟

خارش علاوه بر دوره پیش از پریود می‌تواند در زمان خود پریود نیز اتفاق بیفتد. برخی از رایج‌ترین دلایل این خارش در زمان پریود شامل موارد زیر است:

• تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی در این دوره می‌تواند بر روی غشاهای مخاطی تاثیر بگذارد و باعث خارش شود.
• نواربهداشتی با جذب زیاد: استفاده از نوار بهداشتی نامناسب یا صابون‌های معطر ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک و خارش شود.
• عفونت‌ها: در این دوره، تغییرات هورمونی و رطوبت بیشتر ممکن است به رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها کمک کند و باعث خارش شود.
• رطوبت و حرارت: رطوبت ناشی از خون قاعدگی می‌تواند محیط مناسبی برای حساسیت و عفونت فراهم کند و علت خارش واژن در پریودی باشد.

علت خارش واژن بدون ترشح

خارش بدون ترشح می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند. برخی از این دلایل شامل موارد زیر است:

1. حساسیت: استفاده از محصولات بهداشتی، صابون‌ها، مواد شوینده یا لباس‌های تنگ میتواند باعث سوزش و خارش شود.
2. خشکی واژن: کاهش سطح هورمون‌ها (مثلا در دوران یائسگی یا بعد از زایمان) می‌تواند منجر به خشکی و خارش بدون ترشح شود.
3. عفونت‌های قارچی: در برخی موارد، عفونت‌های قارچی ممکن است بدون ترشح قابل مشاهده ایجاد شوند.
4. پوست تحریک پذیر: شرایطی مانند اگزما یا پسوریازیس می‌تواند بر روی ناحیه تناسلی تاثیر بگذارد و موجب خارش شود.
5. بیماری‌های مقاربتی: برخی از بیماری‌های مقاربتی نیز ممکن است باعث خارش واژن بدون ترشح شوند.
6. استرس و اضطراب: استرس می‌تواند بر روی سلامت عمومی و همچنین ناحیه تناسلی تاثیر بگذارد و باعث خارش شود.

علائم سوزش و خارش واژن

علاوه بر سوزش و خارش که شایع‌ترین علامت تغییرات هورمونی، حساسیت و عفونت واژن است، ممکن است علائم دیگری مانند موارد زیر بروز کند:

• قرمزی و التهاب: ممکن است ناحیه واژن قرمز و ملتهب به نظر برسد.
• ترشح غیرطبیعی: ممکن است ترشحاتی با رنگ، بو یا غلظت غیرمعمول مشاهده شود (هرچند که در برخی موارد سوزش و خارش ممکن است بدون ترشح قابل توجه باشد).
• خشکی: احساس خشکی در واژن که ممکن است باعث ناراحتی به ویژه هنگام رابطه جنسی شود.
• درد در حین رابطه جنسی: ممکن است در حین رابطه جنسی احساس درد یا ناراحتی کنید.
• خارش در سایر قسمت‌ها: خارش ممکن است به نواحی اطراف واژن، مانند لابیا (چین‌های اطراف واژن) یا ناحیه کشاله ران نیز گسترش یابد.
• سوزش حین ادرار: احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن نیز از دیگر علائم این عارضه است.

عوارض اصلی خارش واژن

خارش در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارضی به دنبال داشته باشد که برخی از آن‌ها خطرناک است. به طور کلی این عوارش عبارتند از:

• عفونت‌های ثانویه: خارش و سوزش ممکن است باعث خراشیدگی و آسیب به پوست ناحیه واژن شود که می‌تواند منجر به عفونت‌های باکتریایی یا قارچی دیگر گردد.
• افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی: زخم و التهاب در ناحیه واژن می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی را افزایش دهد.
• درد در حین رابطه جنسی: خارش واژن ممکن است باعث ناراحتی در حین رابطه جنسی شود که می‌تواند به کاهش میل جنسی و مشکلات روابط زناشویی منجر شود.
• اضطراب و استرس: علائم ناخوشایند ناشی از خارش ممکن است منجر به اضطراب و استرس روانی شود، به ویژه اگر فرد نگرانی زیادی درباره علت آن داشته باشد.
• اختلال در خواب: خارش مداوم می‌تواند خواب فرد را مختل کند و منجر به خستگی و کاهش کیفیت زندگی شود.
• مشکلات بهداشتی مزمن: در برخی موارد، خارش می‌تواند ناشی از بیماری‌ها مزمن مانند دیابت، اختلالات هورمونی یا بیماری‌های پوستی باشد که نیاز به درمان طولانی مدت دارند.

نحوه تشخیص علت خارش واژن

تشخیص علت سوزش و خارش واژن به بررسی پزشکی دقیق نیاز دارد. مهمترین روش‌هایی که معمولا برای تشخیص علت این عارضه استفاده می‌شود شامل موارد زیر است:

۱. بررسی علائم و سابقه بیماری‌ها

پزشک در ابتدا سوالاتی درباره علائم، زمان شروع، شدت خارش، سابقه عفونت‌های قبلی و هرگونه دارویی که مصرف می‌کنید خواهد پرسید. همچنین ممکن است در مواردی به معاینه فیزیکی نیز نیاز شود. این معاینه می‌تواند به شناسایی نشانه‌های عفونت، التهاب یا سایر مشکلات کمک کند.

۲. آزمایش خون و نمونه‌برداری

در برخی موارد، ممکن است پزشک آزمایش نمونه‌برداری از ترشحات واژن را برای بررسی عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیازیس، عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز باکتریایی یا عفونتهای مقاربتی تجویز کند. همچنین  ممکن است پزشک آزمایش خون را برای بررسی میزان هورمون‌ها، بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت یا بیوپسی (نمونه‌برداری از بافت) را برای بررسی بیماری‌های پوستی خاص تجویز نماید. با انجام چکاپ کامل زنان در منزل خیال خود را از بابت انواع بیماری‌ها راحت کنید.

روش های درمانی سوزش و خارش واژن

نحوه درمان سوزش و خارش به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. بعد از تشخیص این علت، ممکن است پزشک یک یا چند روش از موارد زیر را تجویز کند.

• آنتی بیوتیک یا ضد قارچ: در صورت وجود عفونت باکتریایی، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند؛ اما اگر علت خارش واژن عفونت قارچی باشد، پزشک داروهای ضد قارچی موضعی یا خوراکی تجویز می‌نماید. این داروها می‌توانند به کاهش علائم و از بین بردن عفونت کمک کنند.
• داروهای استروئیدی: در مواردی که التهاب یا خارش ناشی از شرایط پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس باشد، پزشک ممکن است کرم‌های استروئیدی موضعی مانند فلوئوسینولون را تجویز کند.
• داروهای مسکن و ضد حساسیت: استفاده از پمادها یا ژل‌های تسکینی که حاوی مواد آرام‌بخش هستند، میتواند به کاهش سوزش و خارش کمک کنند.
• درمان‌های هورمونی: اگر خارش ناشی از تغییرات هورمونی (مثل یائسگی) باشد، پزشک ممکن است داروهای هورمونی مانند کرم استروژن را تجویز کند.

راه های پیشگیری از خارش واژن

برای پیشگیری از خارش یا درمان علائم اولیه آن می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

• بهداشت شخصی مناسب: روزانه ناحیه تناسلی را با آب و صابون ملایم بشویید؛ از نوار بهداشتی و مناسب و با کیفیت استفاده کنید و آن‌ها را به طور منظم تعویض نمایید. همچنین از صابون‌های معطر و محصولات بهداشتی حاوی مواد شیمیایی قوی خودداری کنید.
• استفاده از لباس‌های زیر نخی: لباس‌های زیر نخی و تنفس پذیر بپوشید و از لباس‌های تنگ یا تولید شده از مواد مصنوعی پرهیز کنید.
• اجتناب از مواد تحریک کننده: از مصرف سیگار و سایر دخانیات پرهیز کنید.
• رژیم غذایی سالم: مصرف پروبیوتیک‌ها (مانند ماست پروبیوتیک) می‌تواند به حفظ تعادل باکتریایی در ناحیه واژن کمک کند. کاهش مصرف قند و مواد شیرین نیز می‌تواند در کنترل عفونت‌های قارچی موثر باشد.
• پرهیز از دوش واژینال: دوش واژینال می‌تواند تعادل طبیعی باکتری‌های محیط واژن را مختل کند و باعث عفونت شود.
• استفاده از کاندوم: در صورت داشتن رابطه جنسی پرخطر، استفاده از کاندوم می‌تواند به کاهش خطر انتقال عفونت‌های مقاربتی کمک کند.
• کنترل استرس: استرس می‌تواند بر روی سیستم ایمنی تاثیر بگذارد و باعث افزایش احتمال عفونت‌ها شود.
• معاینات منظم پزشکی: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی سلامت ناحیه تناسلی و شناسایی مشکلات زودهنگام می‌تواند مفید باشد.
• آب کافی بنوشید: هیدراته ماندن بدن می‌تواند به حفظ سلامت عمومی و جلوگیری از عفونت‌های واژن کمک کند.

جمع بندی

خارش واژن که گاهی نادیده گرفته می‌شود، می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت، عدم رعایت بهداشت، تغییرات هورمونی، خشکی یا حساسیت به محصولات بهداشتی باشد. این عارضه در صورت عدم رسیدگی، گاهی می‌تواند تاثیرات منفی بر سلامت جسمانی و کیفیت زندگی زنان داشته باشد. به همین دلیل، در صورت تجربه این علائم، لازم است که سریعا به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرید.

خوشبختانه برای تجویز آزمایشات مربوط به این بیماری و انجام آن نیازی به مراجعه به بیمارستان و آزمایشگاه نیست؛ زیرا کافی است با هومکا تماس بگیرید تا کارشناسان ما به منزل شما مراجعه کرده و در شرایط کاملا بهداشتی نمونه‌های آزمایش شما را دریافت کنند. نتایج این آزمایش‌ها به صورت آنلاین در اختیار شما قرار می‌گیرد و در صورت نیاز برای تفسیر نتایج، می‌توانید با متخصصان هومکا مشورت نمایید. برای اطلاعات بیشتر یا انجام آزمایش در منزل با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول در مورد سوزش و خارش واژن

۱- علت خارش واژن بعد از رابطه چیست؟

کاهش ترشحات واژن به علت تغییرات هورمونی، تغذیه ناسالم، کم آب شدن بدن، عفونت و… می‌تواند باعث حساسیت واژن و ایجاد اصطکاک گردد که باعث سوزش و خارش در حین و بعد از رابطه می‌گردد.

۲- خارش واژن تا چند روز طبیعی است؟

اگرچه گاهی ممکن است خارش با روش‌های ساده مانند مصرف آب بیشتر، استفاده از روان‌کننده و… برطرف گررد، اما طولانی‌تر شدن آن پیش از یک هفته باید جدی گرفته شود.

۳- چگونه از خارش واژن جلوگیری کنیم؟

استفاده از نوار بهداشتی مناسب، مصرف آب کافی، پرهیز از مواد شوینده قوی و رعایت بهداشت شخصی می‌تواند از خارش پیشگیری نماید.

۴- خارش واژن چه نوع عفونتی است؟

در بعضی از موارد، علت خارش می‌تونت عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیاز یا عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز باشد. عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک نیز می‌توانند باعث خارش گردند.

۵- علت خارش واژن در شب چیست؟

همه علل ذکر شده در مقاله می‌توانند باعث خارش شبانه شوند؛ با این حال به این دلیل که شب‌ها در حال استراحت هستید و حواس‌پرتی‌ها کمتر است، ممکن است علائم خارش بیشتر به نظر برسد و به علت ایجاد اختلال در خواب، آزاردهنده‌تر باشد.

۶- خارش لبه‌های بیرونی وازن نشانه چیست؟

عواملی مانند حساسیت‌های پوستی، عفونت‌ها، بیماری‌های مقاربتی و… می‌توانند باعث خارش لبه‌های بیرونی واژن گردند.

۷- آیا خارش واژن نشانه بارداری است؟

خیر؛ خارش نمی‌تواند یکی از نشانه‌های قابل توجه برای بارداری باشد؛ به خصوص اگر با ترشحات بدبو همراه باشد؛ با این حال تغییرات هورمونی در دوره بارداری می‌تواند با خارش نیز همراه شود.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.