کم خونی در پریودی؛ علت کم خونی در پریودی چیست؟
کم خونی چیست؟ کم خونی یا آنمی ازجمله عارضه‌های شایعی هستند که بسیاری از زنان و مردان را درگیر به خود می‌کند. منظور از کم‌خونی کم بودن قابل‌توجه گلبول‌های قرمز است. کاهش سطح گلبول‌های قرمز در زنان می‌تواند تبدیل به یک وضعیت پزشکی جدی شود. کم خونی در پریودی یا آنمی ناشی از قاعدگی سنگین ازجمله انواع کم خونی است که در زنان رایج است. برای انجام آزمایش کم خونی و سایر آزمایشات کلیک کنید.
کم خونی در پریودی زنان
کم خونی به‌طورکلی یک بیماری شایع است، اما زنان بیش از مردان در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند. آنمی اشکال متنوعی دارد، می‌تواند یک شرایط موقت باشد و یا اینکه تا پایان عمر همراه فرد بماند. بسته به نوع کم خونی و شدت آن زنان تجربیات و علائم مختلفی را عنوان می‌کنند. کم خونی به این معناست که گلبول قرمز و هموگلوبین کافی جهت جابجا کردن اکسیژنی که تمام بافت‌ها و اندام‌های بدن نیاز دارند وجود ندارد. با کاهش سطح اکسیژن در بافت‌ها، به‌تدریج اختلالات گوناگونی در عملکرد اندام‌ها و بافت‌ها بخصوص قلب، ریه‌ها و مغز ایجاد خواهد شد. ازاین‌رو پیشگیری از کم خونی در زنان به‌ویژه در سنین باروری و دوره بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است.
هموگلوبین نوعی پروتئین است که در مغز استخوان که بافتی اسفنجی است ساخته و ترشح می‌شود. پروتئین‌های هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون ذخیره می‌شوند. زمانی که هموگلوبین در حد کافی تولید شود اکسیژن کافی از ریه‌ها دریافت شده، از رگ‌های خونی عبور کرده و به تمام بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌رسد. با نظر به این گفته‌ها می‌توان دریافت زمانی که بدن زنان به علت خونریزی شدید پریود خون زیادی را از دست می‌دهد، کم خونی و کمبود دریافتی اکسیژن رخ می‌دهد.
علت کم خونی در زنان
یکی از دلایل کم خونی در زنان از دست دادن خون است. زمانی که بدن به دلایل مختلف همچون پریود، آسیب‌های جسمانی یا زایمان خون زیادی از دست می‌دهد، زن مستعد ابتلا به کم خونی می‌شود. کم خونی در زنانی که درگیر به قاعدگی‌های سنگین هستند شیوع بالایی دارد. رایج‌ترین نوع کم خونی در زنان کم خونی است که از فقر آهن نشأت می‌گیرد. فقر آهن تنها به معنای آهن خون نیست. زمانی که فقر آهن رخ می‌دهد سطح هموگلوبین نیز کاهش پیدا می‌کند. چراکه بدن برای ساخت و ترشح هموگلوبین نیاز به آهن کافی دارد. بیشترین سهم کم خونی در زنان متعلق به کم خونی ناشی از فقر آهن است.
به چه علت زنان دچار فقر آهن می‌شوند؟
همان‌طور که گفته شد فقر آهن می‌تواند زمینه‌ساز کاهش سطح هموگلوبین و بروز کم خونی باشد. اغلب بانوان مبتلا به فقر آهن به دلایل زیر دچار کم خونی ناشی از کمبود آهن می‌شوند:
- رژیم غذایی با سطح ناچیز آهن
- رژیم غذایی فاقد منابع ویتامین B۱۲
- بارداری
- رژیم غذایی فاقد فولات یا مقادیر کم فولات
- دوره‌های پریود سنگین
- ابتلا به بیماری‌های مزمن
- مبتلا بودن به عارضه‌های ژنتیکی
- درگیر بودن به اختلالات سوء جذب آهن
به‌طورکلی زنانی که پریود سنگین را تجربه می‌کنند، بیش از سایر زنان و دختران شانس ابتلا به انواع متفاوت کم‌خونی را دارند. چون در طول قاعدگی‌های سنگین زنان حجم زیادی از گلبول‌های قرمز خون را از دست می‌دهند. ازجمله نشانه‌های فردی که مبتلا به کم‌خونی ناشی از پریود سنگین است می‌توان به نیاز تعویض تامپون و پد در کمتر از ۱ ساعت، تنفس دشوار، ضعف و ناتوانی جسمانی و خستگی مفرط در طول روز اشاره نمود.
علائم کم خونی بعد از پریود
نشانه‌های کم خونی چه در طول قاعدگی و چه پس‌ازآن تقریباً یکسان هستند. البته اگر کم‌خونی شدت پیدا کند طبیعتاً نشانه‌های بیشتر و شدیدتری ظاهر می‌شوند. رایج‌ترین علائم کم خونی بعد از قاعدگی شامل موارد زیر است:
- سرگیجه
- افزایش ضربان قلب
- بی‌حالی و سستی بدن
- اختلال در تمرکز
- رنگ‌پریدگی پوست
- تحریک‌پذیری
- بی‌خوابی
- تنگی نفس
- اختلال در عملکرد جنسی
باوجوداین باز هم اشاره می‌کنیم که علائم و شدت آن‌ها برحسب نوع کم‌خونی، علت بروز و شدت آن متغیر و متفاوت خواهد بود. درصورتی‌که شما نشانه‌های زیادی دارید و همچنین قاعدگی‌های شدیدی را تجربه می‌کنید، لازم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای اینکه تشخیص دهد شما مبتلا به کم خونی هستید یا خیر آزمایش خون تجویز می‌کند.
علاوه بر آزمایش خون بررسی سابقه پزشکی شما نیز برای پزشک اهمیت دارد. همچنین پزشک با معاینه فیزیکی می‌تواند نشانه‌های بروز کم‌خونی را تشخیص دهد. نتایج آزمایش خون می‌تواند کمک شایانی در تشخیص دقیق کم خونی و علت بروز آن بکند. در آزمایش خون سطح هموگلوبین، پلاکت‌ها و گلبول‌های قرمز و سفید اندازه‌گیری و بررسی می‌شود. شما می‌توانید برای اطلاع از ابتلا به کم خونی آزمایش‌های لازم را انجام دهید. برای ثبت درخواست آزمایش یا تفسیر آن بر روی تصویر زیر کلیک کنید.
علائم کم خونی در پریودی
علائم کم خونی در پریودی در زنان تقریباً مشابه است، اما ممکن است برحسب شدت خونریزی شدت و ضعف علائم تفاوت‌هایی داشته باشد. شایع‌ترین علائم کم‌خونی ناشی از پریود عبارت‌اند از:
- احساس خستگی دائمی حتی با وجود استراحت کافی
- احساس ضعف و سستی بدن
- دشوار شدن تنفس یا تنگی نفس
- خروج لخته‌های خونی بزرگ از واژن
- خونریزی واژینال بیش از ۷ روز
البته همیشه این علائم به معنای ابتلا فرد به کم خونی نیستند و این امکان وجود دارد که علائم ناشی از شرایط پزشکی دیگری باشند. بنابراین لازم است در صورت بروز چنین علائمی به پزشک مراجعه کنید. در صورت لزوم ممکن است پزشک آزمایش خون جهت بررسی اینکه مبتلا به کم خونی هستید یا خیر تجویز کند.
نقش پریود در نارسایی کمبود آهن
بانوان به علت اینکه در طول سنین باروری پریود می‌شوند و خون از دست می‌دهند و در دوران حاملگی نیز نیاز بدن به خون بیشتر می‌شود، نسبت به مردان و زنان یائسه بیشتر در معرض ابتلا به فقرآهن قرار دارند. بانوانی که درگیر فقر آهن هستند اغلب علائم و نشانه‌های عجیبی دارند. ازجمله نشانه‌های عجیب در این گروه از مبتلایان فقر آهن و کم خونی می‌توان به هوس خوردن خاک، یخ و کاغذ اشاره کرد.
به گفته‌ی healthline برای اینکه دچار کم خونی از نوع فقر آهن نشوید، متخصصین به شما توصیه می‌کنند که بیشتر به نوع تغذیه خود دقت کنید. با رعایت نکات زیر شما نیز می‌توانید تا حدود زیادی عوارض حاصل از قاعدگی شدید را کاهش داده و کمبود آهن را جبران کنید:
- از منابع آهن استفاده کنید: ازجمله مواد غذایی که می‌توانند به کاهش فقر آهن کمک کنند، می‌توان به اسفناج، گوشت بوقلمون، گوشت قرمز، حبوبات، کینوا و صدف اشاره نمود
- از منابع جاذب آهن استفاده کنید: ازجمله مواد غذایی که به جذب آهن کمک می‌کنند و منبع ویتامین C هستند می‌توان به کیوی، کلم بروکلی، کلم بروکسل، گواوا، توت‌فرنگی، کلم پیچ، پرتقال و لیمو اشاره نمود
- بیش‌ازحد چای و قهوه ننوشید: نوشیدنی‌های کافئین دار می‌توانند منجر به کاهش سطح جذب آهن شوند
- مکمل کلسیم را به اندازه و تحت نظر پزشک مصرف کنید
- عوارض مکمل‌ها را در نظر بگیرید
آیا کم خونی در پریودی نگران‌کننده است؟
بله. حقیقت این است که کم خونی ناشی از پریود سنگین درصورتی‌که کنترل نشود، می‌تواند منجر به بروز اختلالات مختلفی در سلامت جسمانی فرد شود. بسته به میزان کم خونی و شرایط جسمانی لازم است تحت کنترل و درمان پزشکی باشید. حدود ۴۰ درصد از بانوان باردار دچار کم خونی می‌شوند، بنابراین پزشکان با تجویز فولات، آهن و مکمل‌های دیگر از این گروه سعی می‌کنند کم خونی را مدیریت کنند.
همچنین اگر زنان در سنین باروری و دوره بارداری دچار کم‌خونی و کمبود آهن شوند اغلب می‌توان با تجویز دستورالعمل‌های تغذیه‌ای و مکمل آهن این شرایط را کنترل نمود. علت اینکه می‌گوییم زنان در سنین باروری و دوره بارداری باید کم‌خونی را جدی بگیرند، ریسک بروز اشکال جدی‌تر آن است. گروهی از اشکال کم‌خونی جدی‌تر از انواع دیگر هستند و در صورت عدم کنترل و درمان می‌توانند زمینه بروز شرایط سلامتی مختلف را فراهم کنند. درمان اشکال جدی کم خونی به‌مراتب دشوارتر است.
چگونه منوراژی سبب بروز کم خونی می‌شود؟
منظور از منوراژی پریودهای سنگین است. زمانی که در طول روز‌های پریود حجم زیادی خون از بدن خارج می‌شود، این احتمال قوت می‌گیرد که گلبول‌های قرمز خون در حجم بالایی از بدن خارج شوند. وقتی حجم بالایی از گلبول‌های قرمز از بدن دفع شوند و به همان سرعت گلبول‌ها جبران نشوند، سطح آهن در بدن کاهش پیدا می‌کند. برخی از ویزگی‌های پریود سنگین عبارت است از:
- در طول شب و در طول ساعات خواب مجدداً نیاز به تعویض تامپون و پد پیدا می‌کنید
- در طول روز در هر ساعت نیاز دارید چند بار تامپون و پد بهداشتی را تعویض کنید
- جریان قاعدگی خیلی شدید است و برای مهار آن باید همزمان از چند پد استفاده کنید
- خونریزی پریودی شما بیشتر از ۷ روز طول می‌کشد
- در طول روز به‌سختی می‌توانید فعالیت‌های معمول و سبک را انجام دهید
- زمانی که پریود شروع می‌شود احساس خستگی و ضعف جسمانی دارید
- توده‌ها و لخته‌های خونی که از واژن خارج می‌شوند بزرگ‌تر از یک‌چهارم هستند
آیا بارداری به اندازه منوراژی در کم خونی موثر است؟
در حقیقت آنچه سبب کم خونی می‌شود بارداری نیست. با توجه به اینکه در دوره بارداری نیاز بدن به آهن بیشتر می‌شود، بنابراین باید مادر در مورد این مسئله هوشیار باشد. به همین علت است که متخصصین در طول دوره بارداری به بیشتر مادران مصرف اسیدفولیک و آهن توصیه می‌کنند. این مکمل‌ها می‌توانند مادران باردار را از ابتلا به کم خونی تا حدود زیادی در امان نگه دارند.
آیا مصرف قرص آهن سبب سبک شدن پریود می‌شود؟
خیر. درواقع هدفی که از مصرف قرص آهن دنبال می‌شود، برطرف کردن کمبود آهن است. زنانی که درگیر فقر آهن ناشی از پریود سنگین هستند می‌توانند با مصرف قرص آهن جلوی بروز کم خونی را بگیرند. چراکه به‌این‌ترتیب ذخایر ازدست‌رفته آهن مجدداً جبران می‌شود.
درصورتی‌که علائم مرتبط با کم خونی ناشی از قاعدگی را دارید، لازم است به پزشک مراجعه کنید. درصورتی‌که امکان حضور در مطب پزشک را ندارید می‌توانید از خدمات ویزیت در منزل هومکا استفاده کنید. همچنین می‌توانید آزمایشات مرتبط با کم خونی را در منزل انجام دهید. جهت دریافت مشاوره و رزرو نوبت با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید. برای ثبت درخواست آزمایش کلیک کنید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
