سرطان روده کوچک + آیا سرطان روده کوچک قابل درمان است؟

منظور از سرطان تکثیر غیرطبیعی و با سرعت بالا سلول‌هاست. سرطان ممکن است در هر نقطه از بدن مثل روده کوچک بروز کند. سرطان روده کوچک یکی از انواع سرطان با شیوع پایین به‌شمار می‌رود. روده کوچک یا روده باریک، مجرای طولانی است که وظیفه جابجا کردن ترکیبات غذایی هضم شده از معده به کولون را بر عهده دارد.

نقش روده کوچک در بدن ما چیست؟

سرطان روده باریک ازجمله انواع سرطان کمتر شایع به‌شمار می‌رود. همان‌طور که از نامش پیداست این سرطان به معنای تکثیر و توسعه سلول‌های غیرطبیعی در بافت روده باریک است. روده باریک مسیر اتصال‌دهنده بین معده و روده بزرگ است. این روده طولانی‌تر و باریک‌تر از کولون است و غذای هضم شده را از معده می‌گیرد و به کولون انتقال می‌دهد.

درواقع آنچه بدن ما از مواد غذایی جذب می‌کند، توسط روده کوچک انجام می‌گیرد. این عضو از بدن ما قادر به تولید هورمون‌های موثر در هضم و جذب ترکیبات غذایی است. خوب است بدانید که روده باریک یکی از بخش‌های سیستم ایمنی بدن ما نیز به‌شمار می‌رود. در روده باریک سلول‌هایی وجود دارند که ویروس‌ها و باکتری‌های واردشده به بدن از طریق دهان را از بین می‌برند.

علائم سرطان روده کوچک

سرطان روده باریک ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما در بزرگ‌سالان بین ۳۰ تا ۵۰ سال شیوع بیشتری دارد. این عارضه در مردان و زنان عمدتاً با نشانه‌های زیر همراه است:

• استفراغ
• حالت تهوع
• اسهال آبکی
• برافروخته شدن پوست
• احساس درد در ناحیه شکم
• کاهش قوای جسمانی
• خستگی مفرط و بدون دلیل
• زرد شدن سفیدی چشم یا پوست
• از دست دادن وزن بدون رژیم و بیماری قبلی
• وجود خون در مدفوع
• مدفوعی که رنگ آن سیاه و قرمز است

علائم سرطان روده کوچک در زنان

به‌طورکلی زنان و مردان مبتلا به این نوع سرطان برحسب نوع و وخامت آن علائمی یکسان را تجربه می‌کنند. عمدتاً زنان مبتلا به سرطان روده کوچک علائمی همچون خستگی و ضعف جسمانی، درد شکمی، تهوع و استفراغ، اسهال، کاهش وزن شدید و ناگهانی و مدفوع قیری، سیاه‌رنگ و یا حاوی خون را تجربه می‌کنند.

دلایل ابتلا به سرطان روده کوچک

دلیل کاملاً روشنی درمورد اینکه چرا افراد دچار این سرطان می‌شوند وجود ندارد. اما می‌توان به این موضوع اشاره نمود که تمام سرطان‌ها ازجمله سرطان روده و سرطان روده کوچک به علت جهش DNA موجود در سلول‌های سالم شروع می‌شوند. DNAها مجموعه الگوریتم‌ها و دستورالعمل‌هایی هستند که تعیین می‌کنند سلول چه وظایفی بر عهده دارد.

زمانی که DNA موجود در سلول‌ آسیب ببیند، سلول حتی وقتی نیاز به تکثیر بیشتر وجود نداشته باشد همچنان رشد می‌کند. رفته‌رفته توده‌‌ای از سلول‌های غیرطبیعی در یک ناحیه تجمع کرده و تشکیل تومور می‌دهند. به‌تدریج و برحسب سرعت رشد عارضه سلول‌های غیرطبیعی به بافت‌های طبیعی هجوم برده و سبب آسیب دیدن بافت‌های سالم می‌شوند. با تشدید آسیب بافتی و تضعیف سیستم ایمنی عارضه قدرت سرایت و متاستاز به دیگر نواحی بدن را نیز به دست می‌آورد.

به گفته‌ی mayoclinic ازآنجایی‌که سرطان روده کوچک غیرمعمول است، نمی‌توان به‌طور قطع گفت که چه چیزهایی در جلوگیری از بروز آن موثر هستند. اما موارد زیر در کاهش ریسک ابتلا به عارضه سرطان تأثیرگذار هستند:

• کاهش وزن و تثبیت وزن سالم
• ترک سیگار
• ورزش کردن در بیشتر روزهای هفته
• کاهش مصرف الکل
• پیروی از برنامه غذایی سلامت متشکل از غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات

طول عمر بیماران سرطان روده کوچک

طول عمر بیماران مبتلا به این نوع سرطان بستگی به فاکتورهای مختلفی دارد. درصورتی‌که سرطان روده کوچک خوش‌خیم باشد، در مراحل نخست تشخیص داده شود و به‌موقع تحت درمان و کنترل قرار بگیرد بیمار می‌تواند به زندگی خود همانند سایر افراد ادامه دهد. سرطان‌های روده کوچک بدخیم می‌توانند تهدیدآمیز باشند، اما امروز روش‌های درمانی زیادی وجود دارند که می‌توانند در بهبود کیفیت زندگی این گروه از مبتلایان نیز تأثیرگذار باشند.

آیا سرطان روده کوچک کشنده است؟

سرطان روده کوچک همانند دیگر عارضه‌های سرطانی اگر تحت کنترل و درمان قرار نگیرد، برحسب نوع عارضه می‌تواند تبدیل به یک عامل کشنده نیز بشود. با وجود این در صورت شناسایی زودهنگام و شروع درمان موثر می‌توان شانس زنده ماندن و حتی درمان بیمار را افزایش داد.

درمان سرطان روده کوچک

درمان سرطان روده کوچک بستگی به چندین فاکتور دارد. نتایج آزمایشات، نوع سرطان روده کوچک، مرحله بیماری، متاستاز عارضه، شدت توسعه عارضه و وضعیت بیمار در انتخاب نوع درمان موثر هستند. درصورتی‌که سرطان از نوع خوش‌خیم باشد با انتخاب روش‌های درمانی موثر برطرف خواهد شد.

در مواردی که عارضه از نوع بدخیم و تهدیدآمیز باشد، روش‌های درمانی مختلف همچون شیمی‌درمانی، دارودرمانی، پرتودرمانی و سایر تکنیک‌های نوین و موثر تجویز خواهند شد. همچنین جراحی یکی از روش‌های تأثیرگذارتر در درمان این عارضه به‌شمار می‌رود. چگونگی شروع درمان و کنترل عارضه به نوع سرطان روده کوچک بستگی دارد. البته در انتخاب نوع روش درمان پزشک به فاکتورهای دیگر همچون مرحله بیماری، اوضاع بیمار، سن بیمار و میزان ریسک‌پذیری عارضه و میزان موفقیت تکنیک درمانی توجه خواهد داشت.

جراحی سرطان روده کوچک

منظور از جراحی سرطان روده حذف توده و بافت درگیر به سرطان است. در جراحی روده کوچک هدف اصلی جراح حذف تمام بافت‌های درگیر به سرطان روده کوچک و همچنین توده بدخیم است. برحسب میزان توسعه‌یافتگی بیماری، اگر سرطان در بخش محدودی وجود داشته باشد جراح تنها همان قسمت را برداشته و دو بخش سلامت جداشده از هم را پیوند می‌زند.

در مواردی پیش می‌آید که توده قابل‌حذف نباشد، در این صورت با انجام بای پس انسداد روده کوچک برطرف خواهد شد. این امکان وجود دارد که روده کوچک کاملاً درگیر به عارضه و سلول‌های سرطانی باشد. در چنین مواردی جراح تمام روده کوچک را از بدن خارج می‌کند.

عوارض برداشتن قسمتی از روده کوچک

به‌طورکلی این جراحی کمک می‌کند که عارضه سرطان روده کوچک برطرف شده یا تا حدودی تحت کنترل قرار بگیرد. تمام عمل‌های جراحی عوارض جانبی رایجی همچون ریسک عفونت، خونریزی و اختلالات حاصل از بیهوشی را دارند. گاهی ممکن است نشتی در جای پیوند روده، اختلالات عملکرد روده ناشی از کاهش طول روده و خونریزی نیز رخ دهد.

شایع‌ترین سرطان روده باریک

به‌طورکلی شایع‌ترین انواع سرطان روده کوچک در مردان و زنان عبارت‌اند از:

• آدنوکارسینوم
• سارکوم همچون GIST
• لفنوم
• تومورهای سرطانی نورواندوکرین

انواع سرطان روده کوچک برحسب نوع، میزان پیشرفت، وسعت و حال عمومی بیمار به روش‌های مختلفی تحت درمان قرار می‌گیرند. در ادامه مختصراً درباره شایع‌ترین تومورهای بدخیم روده توضیح خواهیم داد:

تومورهای کارسینوئیدی

کارسینوئید یکی از انواع تومورهایی است که در روده کوچک و دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. این تومور رشد آهسته دارد و جز روده کوچک قادر به ایجاد و توسعه یافتن در چند بافت و ناحیه دیگر از بدن نیز هست. کارسینوئیدها در گروه تومورهای عصبی غدد درون‌ریز قرار می‌گیرند. اغلب این عارضه در کولون، روده باریک، معده، رکتوم و آپاندیس ایجاد می‌شود. همچنین مواردی از ابتلا به این عارضه سرطان در ریه‌ها گزارش‌شده است. معمولاً این عارضه تا به مراحل پیشرفته نرسد نشانه‌ای ایجاد نمی‌کند. این غده سرطانی سبب تولید هورمون‌هایی خاص در بدن می‌شود و علائمی همچون برافروختگی پوست و اسهال ایجاد می‌کند.

تومور استرومایی گوارشی

تومور استرومایی گوارشی همان GIST است. این تومور غالباً در بیشتر مبتلایان از روده باریک و معده شروع به رشد و گسترش یافتن می‌کند. سلول‌های این تومور مجموعه‌ای از سلول‌های عصبی منحصربه‌فرد هستند. این سلول‌های عصبی در فرآیند حرکت ترکیبات غذایی در بدن موثر هستند و در دیواره اندام گوارشی یافت می‌شوند. این تومور معمولاً رشد آهسته‌ای دارد، به صورتی که بیمار ممکن است مدت‌ها هیچ علامت و نشانه‌ای را تجربه نکند. تومور استرومایی گوارشی بیشتر در گروه بزرگ‌سالان گزارش می‌شود. برخی از اطفال ژن این عارضه را از والدین خود دریافت می‌کنند.

پاراگانگلیوما

پاراگانگلیوما به معنای رشد سلول‌های غیرطبیعی تشکیل‌شده از سلول‌های کرومافین است. سلول‌های کرومافین، سلول‌های عصبی هستند که در کل بدن ما وجود دارند و کارهای مهمی همچون تنظیم فشار خون را انجام می‌دهند. این سلول‌ها وقتی خارج از حدود نرمال رشد می‌کنند تومور سرطان را شکل می‌دهند. این تومور اگر در غدد فوق کلیوی رشد کند، تحت عنوان فئوکروموسیتوم شناخته می‌شود.

پاراگانگلیوما از جمله تومورهای کمتر شایع و نادر به‌شمار می‌رود. ریسک ابتلا افراد به این عارضه در سنین ۳۰ تا ۵۰ سال بیشتر است. در بیشتر موارد ابتلا علت بروز عارضه ناشناخته باقی می‌ماند، اما برخی از مبتلایان ژن خاص را از والدین خود دریافت می‌کنند.

سلول‌های پاراگانگلیوما هورمون کاتکول آمین همچون آدرنالین ترشح کرده و سبب ایجاد علائمی همچون ضربان قلب سریع، سردرد، لرزش بدن، تعریق و فشار خون بالا می‌شود. معمولاً پزشک متخصص تلاش می‌کند با جراحی این تومور را از بدن خارج کند. اگر پاراگانگلیوما از نوع بدخیم باشد، ممکن است همراه با جراحی تکنیک‌های درمانی دیگر همچون شیمی‌درمانی و پرتودرمانی نیز تجویز شود.

سرطان روده کوچک بدخیم

درصورتی‌که این سرطان از نوع عودکننده باشد و مدتی پس از درمان مجدداً توسعه پیدا کند، از نوع بدخیم خواهد بود. معمولاً تومورهای روده کوچک غیر سرطانی و خوش‌خیم هستند. ولی انواعی از تومورهای پاراگانگلیوما تمایل به بدخیم شدن دارند. تومورهای بدخیم گسترش پیداکرده و به دیگر بافت‌های بدن متاستاز می‌کنند.

آیا سرطان روده کوچک باعث مرگ می‌شود؟

این سرطان در انواع خوش‌خیم و تحت کنترل قابل‌درمان است و خطر مرگ به همراه ندارد. تنها در مواردی که عارضه دیرهنگام تشخیص داده شود و مورد درمان قرار نگیرد، خطر مرگ را درپی خواهد داشت. همچنین ریسک فاکتورها ممکن است خطر و ریسک ابتلا به سرطان روده کوچک و بدخیم شدنش را افزایش دهند.

جهش DNA

جهش‌های ژنتیکی (DNA) تغییراتی است که در والدین رخ داده و به جنین انتقال پیدا می‌کنند. گونه‌هایی از جهش‌های ژنتیکی قادر به افزایش شانس ابتلا به سرطان روده کوچک هستند. سندرم‌هایی همچون پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی، سندرم پتز جگرز و لینچ در بروز این عارضه تاثیرگذار هستند.

بیماری‌های روده

عارضه‌ها و اختلالاتی همچون سلیاک، کرون و التهاب روده که سلامت و عملکرد طبیعی روده را تحت تاثیر قرار می‌دهند، دیگر عامل افزایش ریسک ابتلا به سرطان روده باریک شناخته می‌شوند.

ضعف سیستم ایمنی

درصورتی‌که سیستم ایمنی ضعیف باشد و فرد مبتلا به عارضه‌هایی همچون HIV باشد، شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان روده باریک خواهد داشت. همچنین گروهی که سابقه پیوند عضو دارند و از داروهای ضد درد استفاده می‌کنند، در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند.

عوارض سرطان روده کوچک

این نوع سرطان می‌تواند عوارض و خطرات زیر را به همراه داشته باشد:

• گسترش سرطان

این نوع سرطان بدخیم تمایل شدید به تکثیر سریع و توسعه یافتن به دیگر اعضای بدن دارد و اگر از نوع پیشرفته باشد ممکن است دیگر بافت‌ها و ارگان‌های بدن را نیز درگیر کند. ازجمله اهداف اصلی سرطان روده باریک متاستاتیک کبد است.

• ریسک ایجاد انواع دیگر سرطان

شانس ابتلا افراد مبتلا به این سرطان باریک به دیگر انواع عارضه‌های سرطان بیشتر است. طبق مطالعات صورت گرفته بسیاری از مبتلایان به سرطان روده کوچک شانس زیادی برای ابتلا به سرطان آندومتر (در زنان)، سرطان تخمدان (در زنان)، کولون و رکتوم را دارند.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.