درمان پروستاتیت چیست؟
یکی از اختلالات شایع مربوط به غده پروستات که اکثر مردان در سنین بالا به آن مبتلا می‌شوند، التهاب پروستات یا پروستاتیت است. این بیماری به کمک روش‌های درمانی قابل کنترل و درمان است و با شروع به‌موقع درمان می‌توان تا حدود زیادی عوارض آن را کاهش داد. در ادامه روش‌های درمان پروستاتیت را بررسی می‌کنیم.
غده پروستات یک غده گردویی شکل کوچک است که درست زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار را در مردان احاطه کرده است. در اثر عفونت‌های باکتریایی و دیگر اختلالات، اندازه این غده بیشتر شده و دفع ادرار را برای فرد مشکل می‌کند، در این شرایط پروستاتیت یا همان التهاب پروستات رخ می‌دهد.
پروستاتیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
علائم پروستاتیت به دلایل مختلفی غیر از التهاب پروستات ایجاد می‌شوند. پزشک معالج شما برای تشخص دقیق پروستاتیت ابتدا معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، سپس علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند و درنهایت آزمایش‌هایی را برای تعیین علت و رد برخی شرایط درخواست می‌کند. آزمایش‌های تشخیصی برای ارزیابی عفونت شامل موارد زیر است:
- معاینه رکتال: در این روش، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی یک انگشت روغن‌کاری شده و دستکش‌دار را وارد رکتوم می‌کند تا ببیند آیا غده پروستات ملتهب است یا خیر
- آزمایش ادرار: در این آزمایش نمونه ادرار مریض از لحاظ وجود باکتری‌ها و نوع آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد
- آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی علائم عفونت و سایر مشکلات پروستات انجام می‌شود
- تست ترشحات پروستات: در این آزمایش از نمونه ترشحات پروستات برای بررسی بیشتر استفاده می‌شود
اگر در آزمایش‌های اولیه هیچ اثری از عفونت نباشد، ممکن است پزشک آزمایش‌های زیر را نیز درخواست کند:
- تست‌های یورودینامیک: این تست‌ها برای اندازه‌گیری میزان نگهداری و رهاسازی ادرار توسط مثانه و مجرای ادرار انجام می‌شوند و به شناسایی منشأ مشکلات دفع ادرار کمک می‌کنند
- تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری برای شناسایی بی‌نظمی‌های پروستات، رشد غیرطبیعی یا سایر مشکلات در ناحیه لگن که ممکن است منشأ ایجاد درد در فرد باشند، درخواست می‌شوند
آیا پروستاتیت درمان می‌شود؟
پروستاتیت در مردان در هر سنی ایجاد می‌شود، اما بیشتر مردان بین ۳۰ تا ۵۰ سال را مبتلا می‌کند. در هر کدام از انواع پروستاتیت، روش درمان متفاوت است و پزشک ابتدا منشأ و نوع التهاب پروستات را مشخص کرده و سپس برای درمان اقدام می‌کند. ۲ نوع اصلی پروستاتیت وجود دارد:
- پروستاتیت مزمن: شایع‌ترین نوع پروستاتیت، ربطی به عفونت ندارد، علائم آن چند ماه فرد را درگیر می‌کنند
- پروستاتیت باکتریایی حاد: به‌ندرت اتفاق می‌افتد، علائم آن به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و نیاز به درمان فوری دارند. التهاب پروستات باکتریایی معمولاً از طریق عفونت‌های ادراری و نفوذ باکتری‌ها از سیستم ادراری به غده پروستات ایجاد می‌شود
دو نوع کمتر شایع پروستاتیت عبارت‌اند از:
- پروستاتیت باکتریایی مزمن
- پروستاتیت بدون علامت
درمان التهاب پروستات
در صورت بروز علائم ناگهانی و شدید پروستاتیت باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. پروستاتیت باکتریایی حاد معمولاً با داروهای مسکن و یک دوره دو تا چهار هفته‌ای داروهای آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. علاوه بر این اگر فرد قادر به دفع ادرار نباشد، ممکن است نیاز به درمان بیمارستانی و جراحی برای درمان نیاز باشد. اگر علائم پروستاتیت مزمن را داشته باشید، ممکن است به یک اورولوژیست و متخصص بیماری‌های دستگاه تناسلی ارجاع داده شوید. درمان پروستاتیت معمولاً شامل موارد زیر است:
- داروهای مسکن
- آلفا بلوکرها، برای شل‌شدن ماهیچه‌های غده پروستات و کاهش علائم بیماری
- تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک بر اساس نوع باکتری عامل ایجاد عفونت
درمان پروستاتیت
درمان پروستاتیت به نوع التهاب پروستات و علائم بیمار بستگی دارد. پزشک سعی می‌کند با کمک داروهای مختلف مشکلات و علائم ناشی از التهاب پروستات شامل عفونت، درد و مشکلات دفع ادرار در مریض را کاهش دهد.
درمان عفونت در پروستاتیت
اگر فرد به پروستاتیت باکتریایی حاد یا مزمن مبتلا باشد، پزشک برای او آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. گاهی ممکن است برای کاهش علائم پروستاتیت باکتریایی حاد، بیمار به آنتی‌بیوتیک داخل وریدی (IV) نیاز داشته باشد. دوره درمان آنتی‌بیوتیکی معمولاً ۴ تا ۶ هفته بوده و در برخی موارد بیشتر از این مدت نیز طول می‌کشد. مصرف تمام داروهای تجویزشده برای از بین‌بردن عفونت و کاهش خطر پروستاتیت باکتریایی مزمن مهم است.
درمان علائم ادراری در پروستاتیت
در مردان مبتلا به پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگن داروهای آلفا بلوکر برای کاهش علائم ادراری نظیر دفع ادرار دردناک و احتباس ادراری تجویز می‌شوند. این داروها به شل‌شدن عضلات گردن مثانه و فیبرهای عضلانی که پروستات از طریق آن‌ها به مثانه وصل می‌شود، کمک می‌کنند و علائم ادراری در فرد را کاهش می‌دهند.
درمان درد پروستاتیت
پزشک ممکن است داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن (مثل تیلنول) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین IB) را برای کاهش درد تجویز کند.
مدیریت علائم روانی
یکی از عوامل ابتلا به پروستاتیت مزمن، استرس و اضطراب است و اگر فردی به این نوع پروستاتیت مبتلا باشد، پزشک روان‌درمانی به کمک یک متخصص را برای مدیریت استرس، افسردگی یا اضطراب توصیه می‌کند.
آیا تغییر سبک زندگی در درمان و کاهش علائم پروستاتیت موثر است؟
تغییرات سبک زندگی نیز می‌توانند علائم و عوارض مربوط به التهاب پروستات را کاهش دهند. این گزینه‌ها ممکن است به شما کمک کنند تا بلافاصله احساس بهتری داشته باشید:
- مراقب رژیم غذایی خود باشید و خوردن از غذاهای تند، کافئین و الکل که همگی باعث تشدید علائم بیماری می‌شوند، خودداری کنید
- چند دقیقه نشستن در آب گرم (حمام سیتز)، تا حدودی باعث تسکین علائم می‌شود
- اگر مجبورید برای مدت طولانی پشت میز یا روی صندلی بشینید، از کوسن یا بالشتک نرم استفاده کنید
- به مقدار کافی آب بنوشید. مصرف آب بیشتر باعث افزایش دفع ادرار شده شما و به تخلیه باکتری‌ها از مثانه کمک می‌کند
- از ورزش غافل نشوید، ورزش منظم می‌تواند به کاهش دردهای شما کمک کند
در ادامه روش‌های درمان هر کدام از انواع پروستاتیت را به تفکیک بررسی می‌کنیم.
درمان پروستاتیت مزمن چگونه است؟
درمان التهاب پروستات مزمن از مردی به مرد دیگر متغیر است و بستگی به شرایط هر فرد دارد. این درمان‌ها می‌توانند علائم پروستاتیت را به کل از بین ببرند، اما با این حال باز هم احتمال برگشت علائم پس از مدتی وجود دارد. درمان پروستاتیت مزمن به کمک روش‌های زیر صورت می‌گیرد.
مصرف دارو برای درمان پروستاتیت
پزشک عمومی یا اورولوژیست یک یا ترکیبی از داروهای زیر را تجویز می‌کند:
- آلفابلوکرها: مانند تامسولوسین، Flomaxtra، Diffundox، Flomax Relief، Pinexel و Stronazon به بهبود علائم ادراری در برخی از مردان، به‌ویژه جریان ضعیف یا کند، و درد کمک می‌کند
- آنتی‌بیوتیک‌ها: اگرچه CPPS معمولاً توسط عفونت باکتریایی ایجاد نمی‌شود، شواهد کمی نشان داده که آنتی‌بیوتیک‌ها به کنترل علائم در برخی از مردان کمک می‌کنند. این مسئله به این دلیل است که آنتی‌بیوتیک‌ها به کاهش التهاب و درمان عفونتی که در آزمایش‌ها تشخیص داده نشده کمک می‌کنند
- مهارکننده‌های ۵ آلفا ردوکتاز: مانند فیناستراید یا Proscar برای بهبود علائم ادراری از طریق کوچک‌کردن غده پروستات
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن. مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک باشد زیرا این داروها می‌توانند باعث تحریک معده و ایجاد زخم معده شوند
- داروهای تسکین‌دهنده درد: مانند پاراستامول
مشاوره
مطالعات بسیاری نشان داده که بین CPPS و شرایط روانی فرد، ارتباطی وجود دارد. بنابراین ممکن است پزشک شما را به یک مشاور یا روانشناس ارجاع دهد.
ورزش و فعالیت بدنی
اگر پزشک تشخیص دهد که CPPS ناشی از مشکلات عضلات کف لگن است، شما را به فیزیوتراپیست ارجاع می‌دهد. فیزیوتراپیست به کاهش درد از طریق ورزش یا فعالیت بدنی کمک می‌کند. فیزیوتراپیست ممکن است از تکنیک‌های تنفس و آرامش استفاده کند یا نواحی حساس عضلات کف لگن (معروف به نقاط ماشه‌ای) شما را ماساژ دهد. همچنین ممکن است فیزیوتراپیست تمرینات عضلات کف لگن را به شما آموزش دهد. انجام تمرینات و کشش‌های عضلات کف لگن می‌تواند به تقویت عضلات و کاهش علائم ادراری کمک کند.
در صورت نیاز به فیزیوتراپیست مجرب می‌توانید از خدمت فیزیوتراپی در منزل هومکا استفاده کنید.
ماساژ پروستات
گاهی برای درمان پروستات، از ماساژ پروستات استفاده می‌شود، البته پزشکان درباره تأثیر ماساژ پروستات در درمان پروستاتیت مزمن با هم اختلاف‌نظر دارند.
درمان مشکلات جنسی
اگر پروستاتیت شما باعث مشکلات جنسی مانند اختلال نفوذ در فرد شود، پزشک داروهایی مانند سیلدنافیل (سیلدنافیل ژنریک یا ویاگرا) یا تادالافیل (تادالافیل عمومی یا سیالیس) را برای رفع این مشکلات تجویز می‌کند.
عمل جراحی
عمل جراحی معمولاً شامل برداشتن تمام یا بخشی از پروستات است که اغلب انجام نمی‌شود، زیرا احتمال تشدید علائم بیماری وجود دارد.
درمان پروستاتیت باکتریایی حاد
پروستاتیت باکتریایی حاد به کمک داروهای آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. درمان دارویی آنتی‌بیوتیک دو تا چهار هفته طول می‌کشد و باید تمام داروهای تجویزشده را به‌طور منظم مصرف کنید. در غیر این صورت احتمال برگشت بیماری و علائم آن وجود دارد. همچنین گاهی ممکن است برای کاهش علائم بیماری، آنتی‌بیوتیک‌های وریدی در بیمارستان به شما تزریق شوند.
در بیمارستان یک مایع حاوی آنتی‌بیوتیک از طریق یک لوله نازک به داخل سیاهرگ، معمولاً سیاهرگ بازو، منتقل می‌شود. پس از دریافت آنتی‌بیوتیک وریدی و رفع عفونت، ممکن است پزشک مصرف قرص‌های آنتی‌بیوتیک را برای مدت دو تا چهار هفته در خانه توصیه می‌کند. اگر پروستاتیت باکتریایی حاد درمان نشود، منجر به ایجاد آبسه پروستات می‌شود.
در این شرایط چرک در داخل پروستات ایجاد می‌شود که یک مشکل بسیار جدی بوده و درمان آن از طریق جراحی تخلیه آبسه و همچنین مصرف آنتی‌بیوتیک انجام می‌شود. اگر پزشک بیماری پروستاتیت باکتریایی حاد را در شما تشخیص داده است، نکات زیر را در حین یا پس از مراحل درمانی رعایت کنید:
- استراحت کافی
- مصرف مایعات کافی، حدود شش تا هشت لیوان آب در روز
- اجتناب و یا کاهش مصرف نوشیدنی‌های گازدار، شیرین‌کننده‌های مصنوعی، الکل و نوشیدنی‌های حاوی کافئین (چای، قهوه و نوشابه‌ها)
درمان پروستاتیت باکتریایی مزمن
برای درمان پروستاتیت باکتریایی مزمن نیز پزشک به مدت چهار تا شش هفته مصرف آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند. اگر پس از اتمام درمان همچنان علائم بیماری را داشته باشید، پزشک درخواست آزمایش ادرار مجدد می‌کند تا ببیند آیا عفونت از بین رفته است یا خیر.
اگر با مصرف آنتی‌بیوتیک عفونت رفع شود اما علائم بیماری از بین نروند، پزشک آزمایش‌های تکمیلی برای بررسی دقیق‌تر مشکل شما درخواست می‌کند. در نهایت ممکن است پزشک علاوه بر آنتی‌بیوتیک، مصرف داروهای آلفا بلوکر را نیز تجویز کند. علاوه بر این اگر پزشک مطمئن باشد که عفونت مزمن و طولانی‌مدت است، احتمالاً برای کمک به تسکین درد، ماساژ پروستات را برای بیمار تجویز می‌کند.
درمان‌های جایگزین برای التهاب پروستات
این نکته را باید بدانید که هر مشکل و بیماری ابتدا باید توسط پزشکان متخصص بررسی و درمان شود و روی آوردن به درمان‌های جایگزین مثل مصرف گیاهان دارویی نه‌تنها اثری در کاهش عوارض بیماری ندارد، بلکه ممکن است باعث تشدید علائم آن نیز بشود. به همین دلیل هرگاه علائم التهاب پروستات را در خود مشاهده کردید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و درمان را شروع کنید. همچنین استفاده از روش‌های طب جایگزین و درمان‌های گیاهی را تنها با نظر پزشک و توصیه او انجام دهید.
به گفته‌ی mayoclinic برخی از درمان‌های جایگزین موثر در کاهش علائم پروستاتیت عبارت‌اند از:
- بایوفیدبک: در این روش یک متخصص بایوفیدبک از سیگنال‌های تجهیزات مانیتورینگ برای شل‌کردن عضلات گردن مثانه و غده پروستات استفاده می‌کند
- طب سوزنی: طب سوزنی در مدیریت و کنترل دردهای ناشی از التهاب پروستات موثر است. درمان طب سوزنی شامل واردکردن سوزن‌های بسیار نازک از طریق پوست در اعماق مختلف در نقاط خاصی از بدن است
- داروهای گیاهی: در مورد استفاده از روش های طب جایگزین و درمان های گیاهی با پزشک خود صحبت کنید
یادتان باشد اولین کاری که پس از مشاهده علائم پروستاتیت باید انجام دهید، مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های تشخیصی است. هیچ‌کدام از روش‌های درمانی جایگزین نمی‌توانند به‌اندازه داروهای آنتی‌بیوتیک و آلفا بلوکرها به درمان پروستاتیت کمک کنند. پس به‌جای باورهای خرافی و استفاده از گیاهان دارویی ناشناخته، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
درمان پروستاتیت بدون علامت
معمولاً پروستاتیت بدون علامت علائمی ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل هم نیازی به درمان ندارد. اما در شرایط ممکن است زیر پزشک یک دوره مصرف آنتی‌بیوتیک چهار تا ششش هفته‌ای برای شما تجویز کند:
- افزایش سطح آنتی‌ژن اختصاصی پروستات در آزمایش PSA
- افزایش سطح گلبول‌های سفید در ادرار یا مایع منی
داروهای ضدالتهاب پروستات
همان‌طور که گفتیم برای درمان پروستاتیت از طیف گسترده‌ای داروهای آنتی‌بیوتیک، ضدالتهاب و آلفا بلوکر استفاده می‌شود. در ادامه لیستی برخی از داروهای موثر در درمان پروستاتیت را می‌توانید مشاهده کنید:
- تری متوپریم-سولفامتوکسازول (Bactrim، Septra)
- داکسی سایکلین (ویبرامایسین)
- سیپروفلوکساسین (سیپرو)
- نورفلوکساسین (نوروکسین)
- افلوکساسین (فلوکسین)
- کوتریموکسازول
- مورگیدوکس
- اوراکسیل
- لوواکین (لووفلوکساسین)
سخن پایانی از هومکا
التهاب پروستات یک بیماری خطرناک نیست و برخلاف تصور عموم باعث ایجاد سرطان پروستات نمی‌شود. با سرویس چکاپ مخصوص آقایان هومکا می‌توانید بیماری‌های خود را در به‌موقع تشخیص داده و برای درمان آن‌ها اقدام کنید. اگر علائم بیماری التهاب پروستات را دارید و یا پس از مصرف دارو علائم شما برطرف نشده‌اند، می‌توانید از خدمات آزمایشگاهی التهاب پروستات و خدمات ویزیت پزشک متخصص در منزل هومکا کمک بگیرید. برای دریافت مشاوره و رزرو نوبت با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید. اگر سوالی راجعه داروهای درمان پروستاتیت و نحوه مصرف آن‌ها دارید، می‌توانید از طریق بخش پرسش و پاسخ با پزشکان هومکا سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
