درمان سرطان پروستات + آیا سرطان پروستات درمان دارد؟
سرطان پروستات یکی از انواع سرطان است که خاص مردان محسوب می‌شود. این سرطان در غده پروستات ایجاد می‌شود. پروستات غده‌ای گردو مانند و کوچک است که وظیفه تأمین مایع منی را بر عهده دارد. این سرطان قابل کنترل و درمان است و به روش‌های مختلفی تحت مدیریت و درمان قرار می‌گیرد.
سرطان پروستات و درمان آن
سرطان پروستات دقیقاً در غده پروستات ایجاد می‌شود. پروستات عضوی از دستگاه تناسلی مردان است، بنابراین این عارضه تنها مختص مردان خواهد بود. بسیاری از سرطان‌های پروستات خوش‌خیم هستند و رشد بسیار کُندی دارند. همچنین این نوع سرطان پروستات تنها در غده پروستات باقی‌مانده و یک وضعیت جدی به‌شمار نمی‌رود و به کمترین درمان ممکن نیاز دارند. در مقابل برخی از انواع آن تهاجمی هستند و سرعت رشد و متاستاز بالایی دارند.
خوشبختانه علاوه بر سرطان پروستات امروز برای بسیاری از انواع دیگر سرطان روش‌های درمانی موثری وجود دارد. گزینه‌های درمان سرطان پروستات به فاکتورهای مختلفی وابسته است. مثلاً سرعت رشد عارضه، متاستاز آن، سلامت کلی بیمار، مزیت‌های روش درمانی انتخاب‌شده و عوارض جانبی روش درمانی جای بحث و بررسی دارند.
شیمی‌درمانی سرطان پروستات
همان‌طور که از نامش پیداست شیمی‌درمانی از داروها جهت کنترل سرعت رشد سلول‌های سرطانی و همین‌طور از بین بردن آن‌ها استفاده می‌کند. شیمی‌درمانی گاهی به‌صورت وریدی و گاهی نیز به‌صورت قرص تجویز می‌شود. معمولاً شیمی‌درمانی گزینه مبارزه با بیماری است که به چند نقطه دیگر از بدن نیز سرایت کرده باشد. همچنین گاهی از شیمی‌درمانی به‌عنوان درمان جایگزین هورمون درمانی استفاده می‌شود. چراکه برخی از سرطان‌های پروستات به هورمون درمانی پاسخ مثبتی نمی‌دهند.
هورمون درمانی در سرطان پروستات
هورمون درمانی در سرطان پروستات یکی از گزینه‌های موثر در کنترل سرطان پروستات شناخته می‌شود. در هورمون‌درمانی هدف این است که تولید هورمون‌های مردانه تستوسترون متوقف شود، چراکه تستوسترون عامل محرک و کمک‌کننده سلول‌های سرطانی برای رشد و گسترش محسوب می‌شود. زمانی که تولید هورمون مردانه تستوسترون متوقف می‌شود، مرگ سلول‌های سرطانی رخ می‌دهد. همچنین اگر سلول‌های سرطانی نمیرند حداقل رشد کندتری خواهند داشت. گزینه‌های هورمون تراپی در سرطان پروستات به صورت زیر است.
داروهایی که بدن را وادار به قطع تولید تستوسترون می‌کند
بعضی از داروها معروف به هورمون آزادکننده هورمون زردآلو یا آگونیست‌ها و آنتاگونیست‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین از دریافت پیام‌های ساخت تستوسترون توسط سلول‌های بدن پیشگیری می‌کنند. بنابراین بدن بیمار با مصرف این داروها تولید تستوسترون در بیضه‌ها را متوقف می‌کند.
داروهایی که مانع از رسیدن تستوسترون به سلول‌های سرطانی می‌شوند
از این داروها تحت عنوان آنتی آندروژن یاد می‌شود. این داروها اغلب همراه با LHRH تجویز می‌شوند. چون آگونیست‌ها یا LHRH ها پیش از کم کردن سطح تستوسترون سبب افزایش موقتی تستوسترون می‌شوند.
ارکیکتومی
ارکیکتومی نوعی جراحی جهت حذف بیضه است. وقتی بیضه حذف شود، سطح تستوسترون در مدت زمان کوتاهی کاهش پیدا می‌کند. ولی برعکس گزینه‌های درمانی تحت دارو، جراحی یک روش دائمی است و نمی‌توان مجدداً بیضه را احیا کرد یا بازگرداند. معمولاً تکنیک هورمون درمانی برای مبارزه با سرطان پروستات پیشرفته، کوچک کردن توده و یا کُند کردن رشد توده و سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هورمون درمانی گاهی پیش از پرتودرمانی جهت درمان سرطانی که بیش از پروستات منتشرنشده مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این کار و کوچک شدن توده سرطانی، اثربخشی پرتودرمانی چند برابر بیشتر می‌شود.
درمان سرطان پروستات با پرتودرمانی
پرتودرمانی یکی از روش‌های مقابله با سلول‌های سرطان در حال رشد در ناحیه پروستات است. پرتودرمانی از انرژی پرقدرت اشعه‌ها جهت منهدم کردن یا از بین بردن سلول‌های غیرطبیعی و سرطانی استفاده می‌کند که به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد که ممکن است شامل موارد زیر باشد.
تابش پرتو خارجی
در این روش پرتودرمانی تشعشعات از خارج از بدن بیمار تأمین می‌شود. در طول پرتودرمانی خارجی، بیمار روی یک سطح، تخت یا میز مخصوص دراز می‌کشد و یک دستگاه پرتودرمانی در اطراف بدن او در حرکت خواهد بود. این دستگاه پرتوهای انرژی پرقدرت همچون پروتون‌ها یا اشعه X را به طرف سرطان پروستات هدایت می‌کند.
این روش درمانی معمولاً در طول هفته ۵ بار تکرار می‌شود. این درمان ممکن است چند هفته زمان ببرد که بسته به تشخیص و تجویز پزشک مدت آن متغیر خواهد بود. ممکن است بسته به تشخیص پزشک دوره پرتودرمانی خارجی کوتاه‌تر باشد، اما در هر جلسه از دوزهای بالاتر پرتوهای پرقدرت استفاده شود.
پرتوهای خارجی تنها یکی از گزینه‌های موثر برای درمان سرطان محدود در پروستات به‌شمار می‌رود. گاهی از این روش درمانی برای ازبین‌بردن و جلوگیری از عود سلول‌های باقی‌مانده سرطان پروستات پس از جراحی استفاده می‌شود. این تکنیک درمانی برای کنترل عارضه در بیمارانی که درگیر متاستاز سرطان پروستات به استخوان‌ها هستند نیز مفید خواهد بود. اگر سرطان پروستات گسترش پیدا کرده باشد، با استفاده از پرتودرمانی خارجی می‌توان سرعت رشد سلول‌های سرطانی را در دیگر نقاط بدن کاهش داد و علائم عارضه همچون دردها را تسکین بخشید.
براکی تراپی
منظور از براکی تراپی، قرار دادن اشعه در داخل بدن بیمار است. در تکنیک درمانی براکی‌تراپی منابع رادیواکتیو در بافت پروستات قرار داده می‌شود. دانه‌هایی حاوی رادیواکتیو در بافت پروستات کاشته می‌شوند. این دانه دوز کم تابش را در یک بازه زمانی طولانی‌مدت ارسال می‌کنند. این گزینه درمانی زمانی برای سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرد که سرطان جدی‌تر از سرطان پروستات گسترش‌نیافته باشد. گاهی نیز برحسب تشخیص پزشکان این احتمال وجود دارد که هر دو روش پرتودرمانی یادشده تجویز و توصیه شوند.
فریز کردن یا گرم کردن بافت پروستات در درمان سرطان پروستات
فریز کردن و گرم کردن ازجمله تکنیک‌های درمانی فرسایشی هستند که بافت سرطانی پروستات را از بین می‌برند. گزینه‌های درمانی در این روش شامل موارد زیر خواهد بود.
-
فریز کردن بافت پروستات
کرایوتراپی یکی از روش‌های موثر در از بین بردن سلول‌های سرطانی در پروستات به‌شمار می‌رود. از این تکنیک درمانی تحت عنوان کرایو آبلیشن نیز یاد می‌شود. کرایوتراپی سرطان پروستات به معنای به‌کارگیری گاز خیلی سرد جهت انجماد بافت پروستات است. در این تکنیک درمانی در اثر سرمای زیاد بافت سرطانی پروستات ذوب می‌شود و شاید این روش مجدداً برحسب تشخیص پزشک تکرار شود. در کرایوتراپی سرطان پروستات باید به این نکته اشاره نمود که همزمان با ذوب سلول‌های سرطانی ممکن است بخشی از بافت‌های سالم اطراف توده سرطانی نیز نابود شوند.
-
گرم کردن بافت پروستات
در این روش از درمان اولتراسوند متمرکز با شدت بالا یا HIFU جهت گرم کردن بافت پروستات استفاده می‌شود. زمانی که دما در این نقطه افزایش پیدا می‌کند، بافت سرطانی نابود می‌شود.
چه زمانی کرایوتراپی و هایفوتراپی توصیه می‌شوند؟
معمولاً زمانی پزشکان متخصص این دو تکنیک درمانی را تجویز می‌کنند که سرطان پروستات خیلی کوچک باشد و با جراحی نتوانند به آن دست پیدا کنند. همچنین در مواقعی که پرتودرمانی کمکی به از بین رفتن بافت سرطان و بهبود بیمار نمی‌کند و سرطان از نوع پیشرفته باشد، این روش‌ها می‌توانند تأثیرگذار باشند.
در سال‌های اخیر متخصصین در پی یافتن پاسخ این سوال هستند، که آیا می‌توانند با به‌کارگیری این دو تکنیک درمانی تنها سلول‌های سرطانی را مورد هدف نابودی قرار دهند یا نه. به این استراتژی درمان کانونی گفته می‌شود که تنها تهاجمی‌ترین سلول‌های شناسایی‌شده سرطان را نابود خواهد کرد. مطالعات نشان می‌دهند که درمان کانونی ریسک عوارض جانبی درمان را کاهش می‌دهد، اما هنوز مشخص نیست که این روش دقیقاً مزایای درمانی برای کل پروستات دارد یا نه ضعیف‌تر عمل می‌کند.
ایمونوتراپی و درمان سرطان پروستات
در تکنیک درمانی ایمونوتراپی متخصصین از سیستم ایمنی بدن برای مهار سرطان پروستات کمک می‌گیرند. گاهی امکان دارد سیستم ایمنی که عامل دفاعی بدن در برابر عوامل مهاجم و بیماری‌زا است، در برابر سرطان مقاومتی از خود نشان ندهد. ممکن است این سوال مطرح شود که چراکه سیستم ایمنی چنین رفتاری دارد؟
این نکته جالب را باید در مورد سلول‌های سرطانی بدانید که آن‌ها پروتئین‌هایی تولید می‌کنند که سبب می‌شوند سلول‌های سرطانی بتوانند خود را از سلول‌های سیستم ایمنی مخفی کنند. ایمونوتراپی با ایجاد تداخل در این فرآیند جلوی پنهان شدن و رشد مخفی سلول‌های سرطانی را می‌گیرد و سیستم ایمنی را نسبت به سلول‌های سرطان فعال و حساس می‌کند. ایمونوتراپی سرطان پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشد.
مهندسی کردن سلول‌ها برای مبارزه با سرطان
در این روش برخی از سلول‌های ایمنی بدن از بدن بیمار گرفته‌شده و در آزمایشگاه به‌صورت ژنتیکی روی آن‌ها کار خواهد شد. سپس این سلول‌ها را به‌صورت وریدی به بدن بیمار تزریق می‌کنند. حالا این سلول‌ها آماده هستند که با سرطان پروستات مبارزه کنند. این روش در درمان سرطان پیشرفته پروستات موثر است که هورمون درمانی در مبارزه با آن پاسخگو نیست.
کمک به سلول‌های سیستم ایمنی جهت شناسایی سلول‌های سرطانی
داروهای ایمونوتراپی که به بیمار تجویز می‌شوند به سلول‌های سیستم ایمنی در تشخیص سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند، درنتیجه سلول‌های سیستم ایمنی واکنش نشان داده و به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند. این روش نیز زمانی به کار گرفته می‌شود که سرطان پروستات پیشرفته باشد و هورمون درمانی نتیجه مطلوبی نداشته باشد.
درمان دارویی هدفمند سرطان پروستات
یکی از روش‌های درمانی که در کنترل سرطان پروستات از نوع پیشرفته موثر است، درمان دارویی هدفمند است. در درمان دارویی هدفمند تنها ناهنجاری‌های خاصی که در سلول‌های سرطانی وجود دارند، مورد هدف قرار می‌گیرند. وقتی این ناهنجاری‌ها مسدود شوند، سلول‌های سرطانی به‌تدریج از بین خواهند رفت.
معمولاً زمانی که هورمون درمانی موثر واقع نشود و علائم سرطان پروستات پسرفت نکند، داروهای هدفمند گزینه درمانی مناسبی خواهند بود. این داروها می‌توانند ضمن درمان سرطان پروستات از عود مجدد عارضه جلوگیری کنند. خوب است بدانید که بعضی از درمان‌های هدفمند دارویی تنها روی برخی از سرطان‌های ناشی از جهش ژنتیکی خاص اثرگذار هستند. در این روش نمونه‌ای از سلول‌های سرطانی در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد، تا پزشک متوجه شود آیا داروهای هدفمند می‌توانند این سلول‌ها را از بین ببرند یا نه.
درمان خانگی مشکلات پروستات
اگر به دنبال روش درمان سرطان پروستات در منزل باشید، مسلماً چنین روش و تکنیکی وجود ندارد و بهترین کار این است که خوددرمانی نکنید و حتماً تحت نظر پزشک متخصص باشید. اما اگر درگیر به بزرگی پروستات یا BPH هستید، می‌توانید از درمان‌های خانگی و طبیعی زیر کمک بگیرید.
نخل اره
نخل اره‌ای نوعی داروی گیاهی محسوب می‌شود. این ماده از میوه نوعی درخت خرما استخراج می‌شود. خوب است بدانید که این دارو در کاهش علائم ادراری ناشی از ورم پروستات موثر است. در این خصوص حتی NIH هم از نخل اره حمایت می‌کند. چراکه برخی مطالعات کوچک نشان می‌دهند نخل اره می‌تواند به تسکین علائم ورم پروستات کمک کند. نخل اره‌ای عارضه جانبی خطرناکی درپی ندارد، اما برخی از مبتلایان به ورم پروستات پس از مصرف آن از عوارض جزئی همچون ناراحتی معده و سردرد شکایت می‌کنند.
Pygeum
Pygeum ماده‌ای است که از پوست درخت آلو آفریقایی به دست می‌آید. در گذشته و در طب سنتی افراد برای درمان مشکلات ادراری ناشی از ورم پروستات از این داروی گیاهی استفاده می‌کردند. این دارو عوارض جانبی خاصی ندارد و خطرناک نیست، اما می‌تواند اثراتی همچون سردرد و ناراحتی معده در برخی از مصرف‌کنندگان ایجاد کند.
بتا سیتوسترول
بتا سیتوسترول نیز یک نوع داروی گیاهی است، با این تفاوت که این ماده دارویی از ترکیب چند گیاه به دست می‌آید. همچنین بتا سیتوسترول نیز در کاهش یا تسکین علائم ادراری ورم پروستات موثر است و می‌تواند قدرت جریان ادرار را بهبود ببخشد.
تغییر رژیم غذایی
محققان متوجه شدند مردانی که رژیم غذایی سرشار از میوه، گوجه‌فرنگی و سبزیجات برگ‌دار تیره دارند، کمتر درگیر علائم ورم پروستات می‌شوند. همچنین در این گروه ورم پروستات کمتر رو به وخامت می‌رود.
چه زمانی برای درمان سرطان پروستات به پزشک مراجعه کنیم؟ به گفته‌ی وب‌سایت nhs اگر علائم پروستاتیت مانند درد لگن، مشکل یا درد هنگام ادرار و یا انزال دردناک داشتید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک معاینات لازم را انجام می‌دهد و سوالاتی از شما می‌پرسد. ممکن است پزشک معاینه رکتوم را نیز انجام دهد. ممکن است آزمایش ادرار را برای بررسی عفونت‌های ادراری تجویز کند.
درمان ورم پروستات (التهاب پروستات)
درمان ورم پروستات به نوع آن بستگی دارد. ورم پروستات دو نوع حاد و مزمن دارد که در ادامه به نوع درمان هر یک اشاره خواهیم کرد:
التهاب پروستات حاد
پروستاتیت حاد یا ورم پروستات حاد همراه با علائم شدید و ناگهانی است. این عارضه معمولاً با دارودرمانی برطرف می‌شود. معمولاً با مسکن‌ها و یک دوره ۲ تا ۴ هفته‌ای آنتی‌بیوتیک می‌توان این عارضه را درمان نمود. درصورتی‌که شرایط بیمار وخیم باشد، خیلی درد داشته باشد و یا اینکه قادر به دفع ادرار به‌صورت طبیعی نباشد، بستری خواهد شد. برخی از مبتلایان به ورم پروستات حاد نیاز به درمان بیمارستانی دارند.
التهاب پروستات مزمن
ورم پروستات مزمن علائمش به‌تدریج ظاهر می‌شود و سپس از بین می‌روند. درمان ورم پروستات مزمن به مدت‌زمانی که درگیر علائم آن بودید، بستگی دارد. بر این اساس پزشک به شما توصیه می‌کند:
- داروی مسکن همچون ایبوپروفن مصرف کنید
- اگر دچار اختلال ادرار شدید آلفا بلوکر مصرف کنید
- آنتی‌بیوتیک مصرف کنید
- اگر در هنگام دفع مدفوع درد دارید، ملین مصرف کنید
هدف از تجویز این داروها کم کردن نشانه است برای اینکه بیمار بتواند فعالیت‌های روزانه خود را بدون ناراحتی ادامه دهد.
درمان سرطان پروستات بدخیم
منظور از پروستات بدخیم این است که سلول‌های سرطانی سرعت رشد بالایی دارند و تمایل به گسترش در سایر نواحی بدن دارند. در درمان پروستات بدخیم پزشک فاکتورهای مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهد. مثلاً نوع بیماری، میزان وسعت آن و شرایط بیمار در نظر گرفته می‌شوند. ازجمله روش‌های موثر درمان پروستات بدخیم می‌توان به جراحی و برداشتن بیضه، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و درمان دارویی هدفمند اشاره نمود.
آیا واکسنی برای جلوگیری از سرطان وجود دارد؟
بیشتر واکسن‌ها از ابتلا به بیماری چلوگیری می‌کنند و خاصیت درمانی ندارند. واکسن‌ها سیستم ایمنی بدن را در برابر میکروب‌ها و ویروس‌ها و دفاع در برابر آن‌ها تقویت می‌کنند. Sipuleucel-T نوعی واکسن است که با آموزش سیستم ایمنی بدن برای یافتن و کشتن سلول‌های سرطانی به بدن کمک می‌کند.
درصورتی‌که درگیر سرطان پروستات هستید و یا اینکه علائم مرتبط با آن را دارید بهتر است جهت انجام غربالگری و تشخیص عارضه به پزشک مراجعه کنید. همچنین شما می‌توانید خدمات آزمایش پروستات و دیگر خدمات ویزیت پزشک متخصص را در منزل از طریق هومکا دریافت کنید. برای دریافت مشاوره و رزرو نوبت با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
