کیست استخوان + معرفی انواع کیست‌های استخوان
کیست‌های استخوانی همانند دیگر کیست‌های شایعی که در بدن بروز می‌کنند، توده‌های حاوی مایع هستند. کیست استخوان درون استخوان رشد می‌کند، اما در نهایت تبدیل به بافت استخوانی نمی‌شود. کیست‌های استخوانی ممکن است در هر بخش از اسکلت استخوانی بدن ظاهر شوند و به‌طورکلی به ۴ نوع اصلی دسته‌بندی می‌شوند.
(مطالعه بیشتر: کیست چیست)
کیست استخوان چیست؟
کیست استخوان در واقع حفره‌ای است که با مایع انباشته شده است. این کیست‌ها در بافت استخوانی شکل می‌گیرند و هرگز تبدیل به بافت استخوانی نمی‌شود. آمار ابتلا کودکان و نوجوانان به کیست‌های استخوان بالاتر از دیگر گروه‌های سنی است. در بسیاری از موارد کیست استخوان وضعیت پزشکی جدی تلقی نمی‌شود. در پاره‌ای از موارد این کیست می‌تواند عوارض و اثرات جدی همچون شکستن ناگهانی استخوان به همراه داشته باشد، که در این صورت با جراحی تحت درمان قرار می‌گیرد.
علائم کیست استخوان چیست؟
کیست استخوان معمولاً بدون علامت است و یک توده سرطانی محسوب نمی‌شود. درصورتی‌که کیست استخوان خیلی رشد کند، این توانایی را دارد که استخوان را ضعیف کرده و سبب شکستن آن شود. به این نوع شکستگی استخوان، شکستگی پاتولوژیک گفته می‌شود. در این وضعیت استخوان در اثر نیروی وارده‌ای می‌شکند.
آیا کیست‌های استخوانی خطرناک هستند؟
کیست‌های استخوانی در بسیاری از موارد بی‌خطر هستند و تهدیدی برای سلامت جسمانی فرد ایجاد نمی‌کنند. اما ممکن است که کیست استخوانی اثرات و نشانه‌هایی جدی ایجاد کند که در این صورت بیمار احتیاج به دریافت خدمات درمانی خاص همچون جراحی خواهد داشت. در خصوص اینکه کدام کیست استخوان خطرناک است تنها متخصص ارتوپدی یا جراح مفاصل و استخوان می‌تواند نظر بدهد.
جدی بودن کیست‌های استخوانی به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد و پزشک شرایط بیمار را نیز می‌سنجد. همچنین باید دید که کیست استخوانی کدام نوع است. در ادامه به ۴ نوع اصلی کیست استخوان اشاره خواهیم کرد.
انواع کیست‌های استخوانی
-
فیبروم‌های غیر مولد
NOF یا فیبروم غیر استخوانی قسمت میانی یا هسته استخوان است که موفق نشده به بافت استخوانی تبدیل شود. این کیست استخوانی ساختاری فیبری دارد. فیبروم غیر استخوانی ازجمله کیست‌های استخوانی کم علامت است. بیشتر مبتلایان به کیست NOF یا فیبروم غیر مولد هیچ احساس دردی ندارند.
کیست‌های غیر مولد همان‌طور که از نامش به نظر می‌رسد خوش‌خیم است و اغلب در رده سنی کودکان دیده می‌شود. محل رشد بیشتر کیست‌های غیر مولد اندام تحتانی یا لگن است. خوب است بدانید که حدوداً ۴۰ درصد از تمام کودکان در دنیا در دوره‌ای از سنین کودکی کیست غیر مولد را تجربه می‌کنند. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که کیست‌های غیر مولد یا NOF بیشتر در کودکان ۵ تا ۱۵ ساله گزارش می‌شود.
-
کیست نقص قشر فیبری
دومین ضایعه کیستیک که در بافت استخوانی رخ می‌دهد، مرتبط با نقایص قشر فیبری است. این کیست نیز خوش‌خیم است و در مورد درمان آن جای نگرانی وجود ندارد. نقص قشر فیبری در قشر استخوان یا لبه خارجی آن به وجود می‌آید. این ضایعه استخوانی نیز همچون کیست استخوان غیر مولد بیشتر در اندام‌های تحتانی به وجود می‌آید.
-
کیست تک اتاقی یا Unicameral
کیست استخوانی Unicameral در بیشتر موارد پزشکی جایی نزدیک به صفحه رشد و استخوان بازو گزارش می‌شود. این کیست در بیشتر موارد نیاز به درمان ندارد و به‌مرور زمان کوچک شده و از بین می‌رود. این کیست تنها در کودکان در حال رشد به وجود می‌آید.
-
کیست آنوریسمال
کیست استخوانی آنوریسمال، کیستی پر از خون و مایع استخوان است. کیست‌های آنوریسمال در گروه سنی نوجوان شایع است و کمتر در بزرگ‌سالان گزارش می‌شود. چون این کیست یک نوع ضایعه استخوانی واکنشی است، بنابراین همراه با تورم و درد در ناحیه درگیر خود را نشان می‌دهد. کیست‌های آنوریسمال معمولاً با نمونه‌برداری و سی‌تی‌اسکن از اندام درگیر به کیست تشخیص داده می‌شوند.
کیست‌های استخوانی در کودکان
همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم کودکان و نوجوانان در مقایسه با بزرگ‌سالان بیشتر دچار کیست‌های استخوانی می‌شوند. اکثر ضایعات کیستی که در بافت استخوانی کودکان ایجاد می‌شوند، به‌تدریج و بدون درمان از بین می‌روند. ازجمله شایع‌ترین کیست‌های استخوانی در کودکان می‌توان به کیست‌های NOF اشاره نمود که تحت عنوان فیبروم غیر استخوانی معرفی می‌شوند و بیشتر اندام‌های تحتانی بدن را درگیر می‌کنند.
کیست‌های استخوان مچ پا
کیست استخوان مچ پا ازجمله کیست‌های خوش‌خیم پر از مایع است. این کیست اغلب بدون جراحی یا درمان خاص برطرف می‌شود. این کیست ممکن است از نوع آنوریسمال، Unicameral یا دیگر کیست‌های استخوانی باشد.
کیست‌های استخوان لگن
کیست استخوان لگن یکی از انواع کیست‌های استخوانی است. هر چهار نوع کیست که نام بردیم ممکن است در این ناحیه رخ دهند. بیشتر کودکان دچار کیست استخوان لگن می‌شوند. اغلب این ضایعه استخوانی بدون درمان و به‌مرور زمان برطرف می‌شود. اگر کیست از نوع آنوریسمال باشد و سبب بروز علائم شدید شود، متخصص از روش‌های درمانی که در ادامه خواهیم گفت جهت بهبود وضعیت بیمار استفاده می‌کند.
برای مطالعه‌ی مقاله‌ی سرطان استخوان لگن کلیک کنید.
کیست‌های استخوان ساق پا
کیست استخوان ساق پا یا درشت نی یک نوع کمتر شایع کیست استخوانی است. این عارضه خیلی تمایل به درگیر کردن کانال مغز استخوان ندارد و در قشر استخوان محدود می‌شود. اغلب نوجوانان دچار این کیست می‌شوند. متورم شدن ساق پا، احساس درد هنگام لمس و شکستن ناگهانی ساق پا ازجمله ویژگی‌های این کیست به شمار می‌رود.
کیست‌های استخوانی انگشت دست
کیست استخوانی انگشت دست بسیار نادر است و از نوع ژانت سل است. این کیست اغلب در اندام تحتانی به وجود می‌آید و خیلی کم پیش می‌آید که در انگشتان دست رشد کند.
درمان کیست‌های استخوانی
بیشتر کیست‌های استخوانی با گذشت زمان و معمولاً در یک بازه زمانی ۶ ماهه برطرف می‌شوند. ممکن است در طول این مدت پزشک توصیه کند یک تا چند بار دیگر اسکن تصویری انجام بگیرد و وضعیت کیست تحت کنترل باشد. درصورتی‌که بیمار دچار شکستگی استخوان پاتولوژیک شود، نیاز به درمان و جراحی خواهد داشت. در این روش ضایعه از استخوان برداشته شده یا تراشیده می‌شود، سپس با پیوند استخوان آسیب ترمیم می‌شود.
-
درمان فیبروم غیر مولد
اگر کیست استخوان از نوع NOF یا غیراستخوانی باشد، در بیشتر موارد به‌تدریج خودش درمان یا برطرف خواهد شد. در این بازه زمانی بیمار حتی نیاز به مصرف دارو یا استفاده یک روش کمک درمانی ندارد.
-
درمان کیست نقص قشر فیبری
همان‌طور که اشاره کردیم نقص قشر فیبری در بخش لبه خارجی استخوان شکل می‌گیرد و کاملاً خوش‌خیم است. همانند فیبروم غیر مولد بیشتر کیست‌های ناشی از نقص قشر فیبری به درمان دارویی یا جراحی نیاز ندارند. این ضایعه استخوانی به‌مرور زمان کوچک شده و از بین می‌رود.
-
درمان کیست Unicameral
بروز کیست‌های Unicameral در بازو و صفحه رشد شایع است. این کیست معمولاً بدون درمان دارویی یا جراحی به‌تدریج کوچک شده و در نهایت از بین می‌رود.
-
درمان کیست آنوریسمال
کیست‌های آنوریسمال به چند روش بنابر تشخیص و ترجیح متخصص و جراح تحت درمان قرار می‌گیرند. به‌طورکلی این کیست‌ها با روش‌هایی همچون کوتریزاسیون، کرایوتراپی، کورتاژ داخل ضایعه و پیوند استخوان تحت درمان قرار می‌گیرد.
به گفته‌ی nhs بعد از درمان معمولا چندماه طول می‌کشد تا استخوان بهبود یابد. ممکن است پزشک به شما توصیه کند برای مدتی از فعالیت‌های ورزشی که می‌توانند باعث آسیب به استخوان شوند، اجتناب کنید. همچنین ممکن است به مدت چندسال به صورت منظم از استخوان عکس‌برداری کنید تا روند بهبود آن را بررسی کنید.
اگر بعد از درمان دچار توده، درد و یا تورم شدید حتما به پزشک مراجعه کنید. این شرایط نشان‌دهنده‌ی عود و یا عفونت کیست است.در دوسال اول پس از درمان احتمال بازگشت کیست‌های استخوانی وجود دارد
درمان کیست‌های استخوانی در کودکان
اغلب کیست‌های استخوانی در کودکان خودبه‌خود برطرف می‌شوند و نیاز به درمان خاصی ندارند. در پاره‌ای از موارد که کودک دچار علائم و اثرات شدید کیست می‌شود، پزشک از روش‌های جراحی و کنترل‌کننده جهت درمان ضایعه استفاده می‌کند. کیست‌های آنوریسمال در کودکان در مقایسه با سایر کیست‌های استخوانی شانس بیشتری برای تبدیل‌شدن به یک مورد جدی دارند.
برای درمان کیست‌های استخوانی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای تشخیص کیست استخوان لازم است شما به متخصص ارتوپدی یا جراح مفاصل و استخوان مراجعه کنید. البته چون کیست‌های استخوانی بیشتر در کودکان و نوجوانان شایع هستند، معمولاً به‌صورت اتفاقی تشخیص داده می‌شوند. اغلب کیست‌های استخوانی کودکان در اسکن‌های تصویری که بنا بر شرایط پزشکی دیگر انجام می‌گیرند، ملاحظه می‌شوند.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
