ریزش مو و تنبلی تخمدان + آیا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باعث ریزش مو می‌شود؟

ریزش مو یکی از شایع‌ترین مشکلات پوست و مو است، که هم زنان و هم مردان در سنین متفاوت درگیر آن می‌شوند. ریزش موی طبیعی که از آن با عنوان ریزش موی ارثی نیز یاد می‌شود، به‌طورکلی از سنین ۳۰ سالگی در مردان و زنان شروع می‌شود. اما این ریزش مو بیشتر در مردان شیوع دارد. بانوان ممکن است به دلایل متعدد بیشتر با زمینه هورمونی دچار ریزش مو شوند. یکی از انواع ریزش مو، ریزش موی ناشی از تنبلی تخمدان است.

برخی بر این باورند که ریزش مو نمی‌تواند ارتباطی با تنبلی تخمدان در بانوان داشته باشد، که این باوری اشتباه است. متخصصین می‌گویند بروز تنبلی تخمدان می‌تواند با علائم و عوارض متعدد همراه باشد، که ریزش مو یکی از آن‌ها به شمار می‌رود. در این مقاله از هومکا به موضوع ریزش مو و تنبلی تخمدان، درمان آن و چگونگی رویش مجدد مو بعد از درمان تنبلی تخمدان می‌پردازیم.

ریزش موی ناشی از تنبلی تخمدان

ریزش موی زنان به دلایل مختلفی به‌وجود می‌آید. تغذیه، سبک زندگی، ابتلا به بیماری‌های خاص، کم‌کاری تیروئید و پرکاری تیروئید، شیمی‌درمانی و یائسگی ازجمله علل بروز ریزش مو در زنان به شمار می‌روند. اما تنبلی تخمدان نیز می‌تواند در شروع ریزش مو و شدت یافتن آن نقش داشته باشد. تنبلی تخمدان را عموماً زنان با عوارضی همچون افزایش وزن در ذهن تصور می‌کنند، اما خوب است بدانید که تنبلی تخمدان جز وزن بر سلامت و رشد موهای شما نیز اثرگذار خواهد بود. در حقیقت تنبلی تخمدان می‌تواند باعث ریزش مو و در نهایت منجر به طاسی شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چه ارتباطی با ریزش مو دارد؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک، تنبلی تخمدان یا PCOS یک نوع اختلال هورمونی شایع در بین زنان در سنین باروری است. جالب است بدانید که آمار ابتلا بانوان به این سندروم هر ساله در حال افزایش است. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان ممکن است دوره‌های قاعدگی طولانی‌مدت یا قاعدگی سبک داشته باشند.

گاهی در این گروه از بانوان سطح هورمون مردانه یعنی آندروژن به میزان قابل‌توجهی افزایش پیدا می‌کند. زمانی که فرد مبتلا به تنبلی تخمدان می‌شود، تخمدان‌ها ممکن است مجموعه‌های کوچک متعددی از مایعات (فولیکول‌ها) را ایجاد کنند و نتوانند به‌طور منظم تخمک‌ها را آزاد کنند.

علائم و نشانه‌های تنبلی تخمدان چیست؟

علائم و نشانه‌های تنبلی تخمدان شامل دوره‌های قاعدگی نامنظم یا بدون قاعدگی، قاعدگی‌های سنگین، رشد موهای زائد روی بدن و صورت، آکنه، درد لگن، مشکل در باردارشدن، ضخیم شدن بخش‌هایی از پوست، تیره‌تر یا مخملی شدن بخشی از پوست و همچنین ریزش مو می‌شود. همچنین با انجام تست ریزش مو می‌توان به صورت دقیق‌تری از دلیل ریزش مو آگاهی پیدا کرد.

چرا تنبلی تخمدان باعث ریزش مو می‌شود؟

ریزش موی ناشی از تنبلی تخمدان به دلیل افزایش هورمون مردانه معروف به آندروژن در بدن رخ می‌دهد. این آندروژن‌های اضافی باعث نازک شدن مو در پوست سر می‌شوند. سطح پایینی از هورمون‌های مردانه همچون تستوسترون و آندروستندیون به‌طور طبیعی در تخمدان‌ها، غدد فوق کلیوی و سلول‌های چربی بدن زنان تولید می‌شوند.

این هورمون‌ها با تحریک رشد موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل نقش کلیدی در بلوغ زنان دارند. همچنین این هورمون‌ها در شدت و دفعات خونریزی قاعدگی تأثیرگذارند و بعدها به استروژن تبدیل می‌شوند. سطح آندروژن در زنان بسیار کمتر از مردان است، بنابراین زمانی که تخمدان‌ها مبتلا به سندرم تنبلی تخمدان می‌شوند، مقدار زیادی کیست تولید می‌کنند، فولیکول‌های مو مسدود می‌شوند و درنتیجه چیزی به نام آلوپسی آندروژنیک یا AGA بروز می‌کند.

موهای آسیب‌دیده ازنظر قطر نازک‌تر، با طول کمتر و رنگ روشن‌تر دیده می‌شوند، تا زمانی که نهایتاً دیگر تولید نشوند و رشد نکنند. به این ریزش مو با الگوی زنانه یا FPHL گفته می‌شود. نازک شدن و ریزش مو از قسمت تاج سر شروع می‌شود و سپس به‌تدریج گسترش می‌یابد، به‌طوری‌که بیشتر قسمت بالای سر را درگیر می‌کند و پوست سر نمایان می‌شود. بدترین مرحله این نوع ریزش مو می‌تواند طاسی کامل سر باشد. به‌خصوص زنانی که در حال نزدیک شدن به دوره یائسگی هستند، اگر مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک باشند بیشتر در معرض خطر طاسی کامل سر قرار دارند.

مقصر اصلی ریزش مو کدام هورمون است؟

مقصر اصلی در این نوع ریزش مو هورمون DHT است که به گیرنده‌های فولیکول‌های پوست سر متصل می‌شود و این فولیکول‌ها را کوچک می‌کند و درنهایت زنده ماندن موهای سالم را غیرممکن می‌کند. این عارضه زمانی شدت پیدا می‌کند که تنبلی تخمدان سبب عدم تخمک‌گذاری شود و سطح پروژسترون کاهش پیدا کند. درواقع پروژسترون‌ها با اتصال به همان گیرنده‌ها از بروز ریزش مو جلوگیری می‌کنند. در ادامه با نحوه جلوگیری از ریزش مو مرتبط با تنبلی تخمدان آشنا خواهید شد.

درمان ریزش مو و تنبلی تخمدان

خوشبختانه ریزش مو و تنبلی تخمدان قابل‌درمان است و مانند طاسی مردانه دائمی نیست. درصورتی‌که شما به‌موقع اقدام به درمان کنید می‌توانید در یک دوره درمانی منظم ریزش مو را متوقف کنید. به‌مرورزمان با پیگیری روند درمان تراکم موها افزایش پیدا می‌کند و طاسی و نازکی‌ موها برطرف می‌شود. برای درمان ریزش مو مرتبط با تنبلی تخمدان پزشک متخصص ممکن است روش‌های درمانی متفاوتی را پیشنهاد کند.

درمان ریزش موی ناشی از کیست تخمدان

همان‌طور که اشاره کردیم در درمان ریزش مو ناشی از کیست تخمدان پزشکان از روش‌های درمانی مختلفی استفاده می‌کنند. با توجه به شدت ریزش مو و شدت تنبلی تخمدان ممکن است روند درمان تغییر داده شود. ازجمله روش‌های درمان تنبلی تخمدان و ریزش مو ناشی از آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• OCP با فلوتامید
• OCP در ترکیب با مهارکننده آلفا ردوکتاز
• Diane-۳۵ حاوی سیپروترون استات و اتینیل استرادیول
• داروهای ضدبارداری خوراکی در ترکیب با اسپیرونولاکتون
• درمان دارویی چندگانه
• ماینوکسیدیل

با وجود اینکه درمانی‌های پزشکی یادشده در کنترل ریزش مو آندروژنیک مؤثر هستند، اما FDA استفاده مکرر از آن‌ها برای درمان ریزش مو زنان مبتلا به تنبلی تخمدان را چندان توصیه نمی‌کند. توصیه می‌شود اگر مبتلا به ریزش مو ناشی از تنبلی تخمدان هستید، حتماً تحت نظر پزشک اقدام به درمان ریزش مو کنید. متخصصان غدد می‌توانند با کنترل هورمون‌ها و ریزش مو همزمان به رفع این مشکل کمک کنند.

به گفته وب‌‎سایت healthline برخی دیگر از روش‌های طبیعی و خانگی درمان ریزش موی ناشی از تنبلی تخمدان عبارت‌اند از:

• مصرف مکمل‌های زینک
• کاهش وزن؛ با کاهش وزن می‌توان سطح آندروژن را کاهش داد
• مصرف مکمل‌های بیوتین

رویش مجدد مو بعد از درمان تنبلی تخمدان

اگر از سندروم تخمدان پلی کیستیک رنج می‌برید، این را به خاطر بسپارید که سندروم تنبلی تخمدان می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر بگذارد، به‌خصوص زمانی که علائم قابل‌مشاهده‌ای مانند ریزش مو ایجاد  کند. ریزش مو به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک تا زمانی ادامه دارد که آندروژن‌ها فولیکول‌های مو را مسدود کنند و DHT به گیرنده‌های فولیکول مو متصل شود.

درمان ریزش موی ناشی از تنبلی تخمدان و رویش مجدد موها چند هفته طول می‌کشد. در این روند درمانی چند هفته زمان می‌برد تا آندروژن‌های اضافی و DHT از بین برود و سطح استروژن و پروژسترون افزایش یابد. این درمان تا زمانی که بدن بتواند به‌اندازه کافی هورمون‌های زنانه تولید کند و از افزایش سطح هورمون‌های مردانه جلوگیری کند باید ادامه یابد.

ویژگی‌های ریزش مو ناشی از تنبلی تخمدان

عدم تعادل هورمونی و تنبلی تخمدان می‌تواند منجر به آلوپسی آندروژنیک یا طاسی با الگوی مردانه شود که می‌تواند ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• موها عمدتاً در نواحی جلویی و جداری پوست سر می‌ریزند (ریزش موی جلوی سر)
• موهای ناحیه جداشده بسیار نازک‌تر می‌شوند
• خط مو در بالای شقیقه‌ها شروع به عقب‌نشینی می‌کند

برای رفع مشکل، ابتدا باید سطح هورمون را متعادل کنید. متخصصان زنان و غدد می‌توانند این کار را با مجموعه‌ای از تحقیقات پیچیده انجام دهند و توصیه‌هایی برای درمان هورمونی ارائه دهند. یک تریکولوژیست می‌تواند درمانی برای بازگرداندن فولیکول‌های مو تجویز کند. عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند باعث  ریزش مو شود:

• فرار گرفتن در معرض دمای شدید
• عفونت‌ها و بیماری‌های مزمن
• مصرف داروهای خاص
• کم‌خونی یا کمبود آهن
• کمبود ویتامین‌ها و عناصر کمیاب فشار

علائم خاص سندرم تخمدان پلی کیستیک در ریزش مو

گاهی تنبلی تخمدان خود را با اثر بر رویش و ریزش مو نشان می‌دهد. زنانی که دچار سندرم تنبلی تخمدان می‌شوند ممکن است در طول روز موی بیشتری از دست بدهند. این افراد اگر دقت کنند روی هر لباس، بستر خواب و حتی مبلمان خانه‌شان پر از مو است. این افراد صبح‌های نیز شاهد وجود توده‌ای مو روی بالش هستند. همچنین در حمام موی این افراد به‌صورت توده‌ای بیرون می‌آید.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.