افسردگی در زنان چه علائمی دارد؟
زنان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر در مقابل بیماری‌های سلامت روان هستند. خوب است بدانید زنان حدود دو برابر مردان مبتلا به افسردگی و عوارض ناشی از آن می‌شوند. افسردگی یک اختلال روان بسیار شایع است و حتی کودکان نیز گاهی آن را تجربه می‌کنند، اما زنان به دلیل تغییرات فیزیکی و هورمونی و موقعیت‌های خاصی که در زندگی تجربه می‌کنند بیشتر در معرض آسیب‌پذیر هستند.
عوامل متعددی ممکن است خطر ابتلا به افسردگی را در زنان افزایش دهند. خیلی از این علل ممکن است در ارتباط با سلامت جسم باشند. این موارد مستقیماً سبب بروز افسردگی در زنان نمی‌شوند اما زمینه بروز افسردگی را تشدید می‌کنند. در این مقاله از هومکا قصد داریم در ارتباط با افسردگی در زنان اطلاعات بیشتر در اختیارتان قرار دهیم.
افسردگی در زنان
زنان تقریباً دو برابر مردان در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. افسردگی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما زنان بیش از دیگر گروه‌ها استعداد ابتلا به افسردگی و انواع خفیف و شدید آن را دارند. برخی از تغییرات خلقی و احساسات افسردگی همزمان با ایجاد نوسانات طبیعی هورمونی رخ می‌دهند. اما تغییرات هورمونی به‌تنهایی سبب بروز و تشدید افسردگی نمی‌شوند.
دیگر عوامل بیولوژیکی، صفات ارثی و شرایط و تجربیات زندگی شخصی با افزایش خطر ابتلا به افسردگی در زنان مرتبط هستند. در اینجا به مواردی که سبب تشدید فاکتورهای زمینه‌ساز افسردگی در زنان می‌شوند، اشاره خواهیم کرد.
علائم افسردگی در زنان
دیگر شرایطی که با افسردگی رخ می‌دهد می‌تواند در زنان متفاوت باشد. زنان مبتلا به افسردگی اغلب دارای شرایط سلامت روان دیگری نیز هستند که نیاز به درمان دارند، برخی از علائم افسردگی در زنان به شرح زیر است.
اضطراب شدید
معمولاً زنان افسرده دائماً درگیر اضطراب و پریشان‌حالی هستند و نمی‌توانند این احساس را کنترل و سرکوب نمایند.
اختلالات اشتها
بروز اختلال در اشتها یکی از شایع‌ترین علائم افسردگی در زنان شناخته می‌شود. ارتباط قوی بین افسردگی در زنان و اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی و پرخوری عصبی وجود دارد.
سوءاستفاده از مواد مخدر و الکل
در حالت معمول زنان سعی می‌کنند سلامت جسم و روان خود را حفظ کنند، اما زنان مستعد افسردگی تمایل زیادی به مصرف مواد مخدر و الکل دارند. برخی از زنان مبتلا به افسردگی کاملاً وابسته به این مواد مضر هستند. خوب است بدانید که سوءمصرف مواد مخدر و الکل ضمن اینکه علامت روشنی از افسردگی است، می‌تواند منجر به تشدید شرایط بیماری شود و درمان را دشوار کند.
علائم افسردگی در زنان متأهل
حتی افسردگی شدید را نیز متخصصین در بیشتر موارد می‌توانند درمان کنند و شما نباید تصور کنید که افسردگی غیرقابل درمان است. اگر علائم و نشانه‌های افسردگی را دارید به پزشک مراجعه کنید و درمان خودسرانه را کنار بگذارید. برخی از شایع‌ترین علائم افسردگی در زنان متأهل به شرح زیر است:
- احساس پوچی مداوم
- ناراحتی همراه با تمایل به گوشه‌گیری
- احساس گناه و بی‌ارزش بودن
- بدبین بودن نسبت به تمام مسائل
- تشدید افکار خودکشی
- اقدام به خودکشی
- افزایش و کاهش وزن
- تحریک‌پذیری، بی‌تفاوتی و بدون دلیل گریه کردن
- کاهش سطح میل جنسی یا از دادن کامل میل جنسی
- احساس خستگی و کند شدن عملکرد فیزیکی
- کاهش سطح تمرکز و فراموش کردن چیزها
- بیش از حدود نرمال خوابیدن
چه شرایطی خطر ابتلا افسردگی در زنان را افزایش می‌دهد؟ به گفته وب‌سایت webmd علاوه بر عوامل بیولوژیکی شرایط زیر هم شانس ابتلا زنان به افسردگی را افزایش می‌دهند:
- سابقه خانوادگی اختلالاتی مثل افسردگی
- داشتن سابقه افسردگی بارداری
- از دست دادن پدر و مادر در کودکی
- نداشتن حمایت اجتماعی
- استرس روانی و اجتماعی مثل از دست دادن شغل،ا طلاق و…
- آزار و اذیت جنسی و فیزیکی در کودکی
- مصرف داروهای خاص
علل افسردگی در زنان
بلوغ
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ ممکن است خطر ابتلا به افسردگی را در برخی از دختران افزایش دهد. با وجود این، نوسانات خلقی موقت مربوط به نوسانات هورمونی در دوران بلوغ طبیعی است. این تغییرات به‌تنهایی نمی‌توانند عامل بروز و تشدید افسردگی باشند. بلوغ اغلب با تجارب دیگری همراه که می‌تواند در افسردگی نقش داشته باشد، مانند:
- مسائل جنسی و هویتی در حال ظهور
- درگیری با والدین
- افزایش فشار برای دستیابی به موفقیت در مدرسه، ورزش یا دیگر زمینه‌های زندگی
بعد از بلوغ، سطح افسردگی در زنان افزایش پیدا می‌کند و از آمار مبتلایان مرد نیز پیشی می‌گیرد. ازآنجایی‌که دختران معمولاً پیش از پسران به بلوغ می‌رسند، احتمال ابتلا به افسردگی در سنین پایین‌تر در آن‌ها بیشتر است. شواهد نشان می‌دهند که این شکاف جنسیتی افسردگی ممکن است در طول عمر نیز ادامه پیدا کند.
اختلالات پیش از قاعدگی
در بیشتر بانوان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی، علائمی مانند نفخ شکم، حساس شدن سینه‌ها، سردرد، اضطراب و تحریک‌پذیری کوتاه‌مدت هستند. اما تعداد کمی از زنان علائم شدید و ناتوان‌کننده‌ای دارند که تحصیل، روابط، شغل و دیگر زمینه‌های زندگی آن‌ها را مختل می‌کند. در آن مرحله، سندرم PMS ممکن است از مرز اختلال نارسایی پیش‌قاعدگی عبور کند. این نوعی افسردگی است که معمولاً نیاز به درمان دارد.
تعامل دقیق بین افسردگی و سندرم پیش از قاعدگی چندان روشن نیست. این احتمال وجود دارد که تغییرات دوره‌ای در سطح استروژن، پروژسترون و دیگر هورمون‌ها می‌تواند عملکرد مواد شیمیایی مغز همچون سروتونین را که خلق‌وخو را کنترل می‌کند، مختل کند. به نظر می‌رسد ویژگی‌های ارثی، تجربیات زندگی و دیگر عوامل در این اتفاق نقش دارند.
بارداری
تغییرات هورمونی چشمگیر در دوران بارداری رخ می‌دهد و این می‌تواند بر خلق‌وخو تأثیر بگذارد. دیگر مسائل نیز ممکن است خطر ابتلا به افسردگی را در دوران بارداری یا در طول تلاش برای باردارشدن افزایش دهند، مانند:
- بروز اختلال در رابطه
- تغییر سبک زندگی یا کار و دیگر عوامل استرس‌زای زندگی
- عدم حمایت اجتماعی
- دوره‌های قبلی افسردگی، افسردگی پس از زایمان یا PMDD
- حاملگی ناخواسته
- سقط‌جنین
- ناباروری
- قطع مصرف داروهای ضدافسردگی
افسردگی پس از زایمان
خیلی از زنانی که به تازگی مادر شده‌اند، غمگین، عصبانی و تحریک‌پذیر می‌شوند و بلافاصله پس از زایمان دچار افسردگی و علائم همچون گریه مداوم می‌شوند. این احساسات که گاهی اوقات به نام بی‌بی بلوز نامیده می‌شود طبیعی هستند و معمولاً در عرض یک یا دو هفته کاهش پیدا می‌کنند. اما احساسات افسردگی جدی‌تر و طولانی‌مدت ممکن است نشان‌دهنده افسردگی پس از زایمان باشد، به‌خصوص اگر علائم و نشانه‌ها شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات در عملکرد روزانه
- ناتوانی در مراقبت از کودک
- افکار آسیب رساندن به کودک
- افکار خودکشی
- مشکل در خوابیدن، حتی زمانی که کودک شما خواب است
- اضطراب یا احساس بی‌حسی
- عزت نفس پایین یا احساس اینکه مادر بدی هستید
- گریه کردن بیشتر ازحد معمول
افسردگی پس از زایمان یک وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به درمان فوری دارد. در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از زنان رخ می‌دهد و تصور می‌شود که با:
- حمایت اجتماعی ضعیف
- مشکلات شیردهی
- عوارض یا نیازهای خاص نوزاد
- عوارض بارداری و زایمان
- مسئولیت مراقبت از نوزاد
- استعداد ابتلا به اختلالات خلقی و اضطرابی
- نوسانات شدید هورمونی که بر خلق‌وخو تأثیر می‌گذارد
از دیگر علل ابتلای زنان به افسردگی می‌توان به یائسگی و دوره پیش از یائسگی، شرایط زندگی و فرهنگ و … اشاره نمود.
درمان افسردگی شدید در زنان
شناخت افسردگی و جستجوی درمان آن آن‌گونه که به نظر می‌رسد راحت نیست. اگرچه افسردگی ممکن است طاقت‌فرسا به نظر برسد، اما درمان مؤثری وجود دارد که بانوان بتوانند از چنگ این احساسات ناخوشایند و مخرب رها شوند. مراجعه به پزشک متخصص سلامت روان، صحبت با پزشک و پیروی از تجویزات و توصیه‌های او می‌تواند به درمان افسردگی ختم شود.
درمان افسردگی در زنان با توجه به اینکه فاکتورهای تشدید بیماری در آن‌ها بیشتر است، نیاز به صرف زمان و شکیبایی بیشتری دارد. پزشک ممکن است با توجه به شرایط و سطح بیماری از روش‌های مختلف همچون رفتاردرمانی، دارودرمانی و ترکیبی از این دو روش استفاده کند. حتی اگر شما یا بیمار شما مبتلا به افسردگی شدید است ناامید نشوید، چراکه درمان اختلالات روانی نیاز به صبر و پیگیری منظم دارند.
نشانه‌های افسردگی در زنان
- احساس غم مداوم، گناه یا ناامیدی نسبت به مسائل کوچک و بزرگ
- ترک فعالیت‌هایی که در گذشته به آن علاقه‌مند بودید و یا امتناع از انجام فعالیت‌های روزمره
- احساس درد بدون دلیل در بدن، خستگی مفرط و دیگر علائم فیزیکی که هیچ توضیحی برایش پیدا نمی‌کنید
- عدم توانایی در به خاطر سپردن چیزها و کاهش سطح تمرکز
- ایجاد تغییر در سطح اشتها، کاهش اشتها و کاهش وزن یا افزایش اشتها و افزایش وزن
- احساس پوچ بودن زندگی و پرورش افکار خودکشی و مردن در ذهن
علائم جسمی افسردگی در زنان
خوب است بدانید که بروز افسردگی در زنان همراه با علائم و عوارض جسمانی نیز هست. بیشتر بانوان درگیر به افسردگی علائم زیر را تجربه می‌کنند:
- ابتلا به سردردهای بدون دلیل
- احساس درد در معده و ناحیه شکم
- بروز اختلال در دفع و به‌طورکلی کاهش عملکرد دستگاه گوارش
- احساس خستگی و کاهش سطح انرژی
- کم شدن توان تحمل درد
- احساس درد در عضلات و کمر
- کاهش دید و بروز دیگر اختلالات بینایی
درمان افسردگی در زنان خانه‌دار
افسردگی در زنان خانه‌دار بسیار شایع است و یکی از علل آن بی‌هدف بودن زنان در خانه است. با وجود اینکه زنان در منزل وظایف مهمی برای انجام دادن دارند، اما به‌مرورزمان دچار احساس پوچی، سرخوردگی و بی‌ارزشی می‌شوند. مبتلایان به این سندرم می‌توانند با استفاده از جلسات مشاوره رفتاردرمانی و برخی از تکنیک‌ها علائم افسردگی زنان خانه‌دار را کنترل و برطرف نمایند.
سعی کنید زمان بیشتری را به خود اختصاص دهید و برای پیشرفت شخصی خود تلاش کنید. هدف‌گذاری کنید و برای رسیدن به اهداف خود جدیت به خرج دهید. سعی کنید وارد روابط اجتماعی بزرگ‌تر و مفیدتر شوید. برای رهایی از افسردگی و علائم آن از کسی که دوست دارید کمک بگیرید و اگر چنین شخصی را ندارید از روانشناس متخصص در این زمینه راهنمایی بگیرید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام ممنون از مطالب خوبتون
من مادر یک دختر ۱۶ ساله هستم و احساس میکنم دخترم دچار افسردگی شده. خیلی بی انگیزه و گوشه گیره و اصلا با ادما ارتبازطی نداره باید چیکار کنم منو راهنمایی کنید
سلام به شما
خیلی ممنون از لطفتون
باید با روانشناس مشورت بشه.
در صورت نیاز روانشناس شما رو به روانپزشک ارجاع میده تا در مورد علائم دخترتون و مصرف دارو مشورت بشه
خسته نباشید ممنون از مطالبی که میذارین
ممنون از شما صدف عزیز