سردرد گردنی چیست؟ + علائم
سردردهای سرویکوژنیک (سردرد های گردنی) یکی از انواع سردردها هستند معمولاً علائمی مشابه با سردردهای میگرنی دارند ازاین‌رو، تمایز این نوع سردردها از سردرد میگرنی تا حدی دشوار است. تفاوت بنیادی این دو سردرد این است که نوع میگرنی ریشه در مغز دارد درحالی‌که سردردهای سرویکوژنیک منشأ آن ستون فقرات گردن است.
جدا از سردردهای میگرنی و گردنی برخی سردردها ناشی از اختلالات بینایی، خستگی و تروما هستند. هر یک از این اختلالات را می‌توان با علائمی مشخصی که دارند تشخیص داد اما سردردهایی که ناشی از مشکلات گردنی هستند به علت وجود فاکتورهای مختلفی مثل تحت‌فشار گرفتن عصب‌های گردنی، نقص ستون فقرات و گرفتگی عضلانی فهمیدن آن دشوارتر است.
علائم سردرد گردنی یا سرویکوژنیک چیست؟
علاوه بر دردهای ضربان دار سایر علائم سردرد گردنی شامل موارد زیر است:
- دردهایی که در یک طرف سر و یا صورت احساس می‌شود
- خشکی گردن
- درد اطراف چشم‌ها
- درد هنگام عطسه و سرفه
- دردهایی که در یک حالت خاص گردن بروز کرده و یا با حرکت آن شدیدتر می‌شود
در برخی موارد علائم میگرنی همچون حساسیت به نور، حساسیت به صدا و تاری دید نیز بروز می‌کند.
دلیل ایجاد سردرد گردنی چیست؟
ازآنجاکه سردردهای سرویکوژنیک از اختلالات گردنی منشأ می‌گیرند عواملی مثل آرتروز گردن، پارگی و بیرون‌زدگی دیسک گردن و صدمه شلاقی گردن (Whiplash injury) تأثیر بسزایی در بروز این سردردها دارند. افتادن و یا مصدومیت‌های ورزشی نیز از عوامل زمینه‌ساز این سردردها محسوب می‌شوند. علاوه بر این، وضعیت نامطلوب ارگونومی بدن در هنگام نشستن و یا ایستادن از عوامل ایجادکننده دردهای گردنی هستند.
چنین مشکلاتی در مشاغلی مثل آرایشگری، فرش‌بافی، رانندگی و یا کارمندانی که ساعت‌ها پشت میز هستند رخ می‌دهد. در این افراد به‌تدریج سر و گردن روبه‌جلو قرارگرفته و انحراف و خمیدگی گردنی پدید می‌آید. ارتفاع نامناسب بالش در هنگام خواب از دیگر دلایل آزار دیسک‌های گردنی و فشار به اعصاب است. تحت‌فشار قرار گرفتن اعصاب این ناحیه منجر به سردرد گردنی می‌شود.
سردردهای گردنی چگونه درمان می‌شوند؟
چندین راهکار برای کاهش و کنترل این دردها وجود دارد اما مهم‌ترین مرحله تشخیص درست سردرد است. پزشک با معاینه فیزیکی ناحیه سر و گردن منشأ درد را جستجو کرده و در صورت تشخیص سردرد گردنی درمان آن به شرح زیر خواهد بود:
داروهای تسکین‌دهنده درد
- آسپیرین یا ایبوپروفن
- استامینوفن
- داروهای شل کننده عضلات و رفع گرفتگی عضلانی
- دارو برطرف‌کننده اسپاسم عضلانی
- داروهای کورتونی
فیزیوتراپی در منزل برای درمان سردردهای گردنی
در برخی افراد تقویت شدن عضلات گردنی و بهبود مفاصل آن مستلزم سپری کردن چندین جلسه فیزیوتراپی است. جلسات فیزیوتراپی باعث می‌شود که فشار وارد بر عصب‌های گردن کاهش‌یافته و به‌تدریج سردرد گردنی درمان شوند. علاوه بر فیزیوتراپی روش‌های مکمل دیگری نیز بسته به نیاز بیمار تجویز می‌شوند که می‌توان به مراقبت‌های کایروپراکتیک، روش‌های درمان شناختی، روش طب سوزنی و ماساژ درمانی اشاره کرد. سایر روش‌های تسکین عبارت‌اند از:
- اجتناب از فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد می‌شوند
- قرار دادن حوله گرم و یا کمپرس سرد (با توجه به نوع آسیب گردنی) به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چندین بار طی شبانه‌روز
- استفاده از گردن بند طبی برای ممانعت از خم شدن گردن روبه‌جلو
- تنظیم حالت بدن در هنگام نشستن و ایستادن
در صورت نیاز به فیزیوتراپی می‌توانید از خدمت فیزیوتراپی در منزل هومکا استفاده کنید.
به گفته وب‌سایت healthline اگر سردردهای سرویکوژنیک درمان نشوند می‌توانند شدید و ناتوان‌کننده باشند. درصورتی‌که سردردی دارید که با مصرف مسکن‌ها بهتر نمی‌شود حتما به پزشک مراجعه کنید. می‌توان به کمک درمان‌های خانگی، دارویی و یا درصورت نیاز جراحی درد را تسکین داد.
جراحی ستون فقرات گردن
در موارد معدودی برای درمان سردردهای سرویکوژنیک و با منشأ گردنی نیاز است جهت کاهش فشار بر اعصاب گردن، ستون فقرات تحت عمل جراحی قرار بگیرد. گاهی برای آرام کردن درد بیمار و همچنین تشخیص بهتر دردهای گردنی از روش تزریق آستروئید به بافت پیرامون عصب‌های گردنی استفاده می‌شود. اگر پس از تزریق ماده بی‌حسی و یا کورتونی سردرد متوقف گردد نشان‌دهنده این است که دردها منشأ گردنی دارند. برخی اوقات نیز از روش‌های تصویربرداری مثل MRI و سی‌تی‌اسکن برای تشخیص آسیب‌ها استفاده می‌شود.
پیشگیری از سردردهای گردنی
برخی سردردهای گردنی به‌طور کامل قابل‌پیشگیری نیستند مثل سردردهای ناشی آرتروز گردن وابسته به سن که به‌تدریج و در طی سالیان شکل می‌گیرد. اما بسیاری دیگر از سردردها با رعایت کردن شیوه صحیح نشستن و ایستادن و رعایت ارگونومی مناسب در زمان پشت میز نشستن قابل‌پیشگیری هستند. استفاده از بالش‌های با ارتفاع مناسب نیز از راهکارهای مناسب برای سلامت بهتر ستون فقرات گردن است. مراقبت از سر و گردن در هنگام ورزش از مراقبت‌های ضروری برای پیشگیری از ابتلا به سردرد گردنی است.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
سلام این سردردا ممکنه علامت ارتروز گردن باشه؟
سلام سپیده عزیز
بله. آرتروز گردن می‌تونه به صورت درد گردن با انتشار به سر بروز کنه.
من گاهی اوقات قسمتایی از پایین گردنم و نزدیک شونم درد میگیره
ایناهم علتش میگرنه؟
سر دردهای میگرنی می‌تونه همراه با درد و گرفتگی گردن هم باشه.