همه چیز در ارتباط با ترشحات واژن + علت ترشح زیاد واژن

ترشحات واژن در حالت کلی، یک پدیده طبیعی در اندام تناسلی زنان است که علاوه بر حفظ سلامت واژن، نقش مهمی در فرآیند باروری و حفظ تعادل محیط داخلی واژن ایفا می‌کند. اما این ترشحات گاهی به دلیل تغییرات هورمونی، عفونت و بهداشت شخصی نامناسب از حالت طبیعی خارج می‌شوند و می‌توانند در برخی موارد  نگران‌کننده باشند. در جامعه‌ای مانند ایران که به طور معمول، حرف زدن از مسائل مربوط به بهداشت جنسی زنان تابو تلقی می‌شود، آگاهی از دلایل و نحوه درمان ترشحات واژن ضروری است. فهم دقیق این مسئله، می‌تواند به تشخیص به موقع این مشکلات و انتخاب سبک زندگی صحیح زنان کمک کند؛ به همین دلیل، در این مقاله به معرفی علت ترشح واژن، دلیل بو و رنگ بد ترشحات و نحوه درمان انواع غیرطبیعی آن می‌پردازیم.

ترشحات واژن چیست؟

ترشحات واژن مایعاتی هستند که از غدد موجود در واژن و گردن رحم تولید می‌شوند. این ترشحات بسته به زمان چرخه پریود، تعادل هورمونی و عوامل دیگری مانند سن و سلامت کلی بدن تغییر می‌کنند. ترشح واژن به طور طبیعی، می‌تواند به حفظ pH واژن، مرطوب نگه‌داشتن بافت‌ها و جلوگیری از بروز عفونت کمک کند.

ترشحات طبیعی واژن معمولا بی‌رنگ و بی‌بو هستند و در زمان‌های خاصی از چرخه پریود، می‌توانند شفاف و کشسان (شبیه به سفیده تخم‌مرغ) یا غلیظ‌تر و رنگی‌تر شوند. اگر ترشحات واژن دارای بوی غیرطبیعی، رنگ عجیب یا همراه با علائمی مانند خارش یا سوزش باشند، ممکن است نشانه عفونت یا شرایط نامساعد دیگری باشد؛ به همین علت، در این صورت بهتر است با پزشک مشورت کنید.

دلایل ترشح واژن

ترشح واژن ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از دلایل عمده آن عبارتند از:

• چرخه پریود: میزان هورمون‌های زنان در طول چرخه ماهانه تغییر می‌کنند و این تغییرات می‌تواند منجر به تغییر در حجم و نوع ترشحات شوند.
• بارداری: در دوران بارداری، تولید هورمون‌ها افزایش می‌یابد و می‌تواند منجر به افزایش ترشحات شود.
• تحریک جنسی: هنگام تحریک جنسی، غدد موجود در واژن و گردن رحم تحریک شده و ترشحات خود را افزایش می‌دهند تا اصطکاک کاهش یابد.
• عفونت: بعضی عفونت‌های باکتریایی، قارچی و ویروسی می‌توانند منجر به عفونت ترشح واژن و ظهور ترشحات غیرطبیعی شوند.
• اختلالات هورمونی: تغییر در میزان هورمون‌ها می‌تواند بر روی ترشحات تاثیر بگذارند. تغییر هورمون‌ها می‌تواند ناشی از شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا عوارض یائسگی باشد. آزمایش هورمونی زنان به راحتی تمامی اختلالات هورمونی شما را نشان خواهد داد.
• اثر بعضی داروها: بعضی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند تعادل باکتری‌های مفید واژن را تغییر دهند و باعث ترشحات غیرطبیعی شوند.
• سوء‌تغذیه یا استرس: عواملی محیطی مانند تغذیه نامناسب و استرس نیز می‌توانند بر حجم، رنگ و بوی ترشح واژن تاثیرگذار باشند.

وبسایت clevelandclinic در ارتباط با ترشحات روزانه واژن اینگونه بیان می‌کند:

طبیعی است که هر روز مقداری ترشح داشته باشید. شما نمی توانید از آن جلوگیری کنید زیرا این روش برای تمیز و سالم نگه داشتن واژن انجام می‌شود.

آشنایی با انواع ترشحات واژن

ترشحات واژن می‌توانند از نظر غلظت، رنگ و بو تفاوت‌های قابل توجهی با هم داشته باشند. انواع ترشح واژن عبارتند از:

۱- ترشحات طبیعی و معمولی

این ترشحات معمولا شفاف یا بی‌رنگ بوده و در اغلب موارد نیز بدون بو یا با بوی بسیار ملایمی هستند. ترشحات در حالت طبیعی و سالم، به حفظ تعادل pH واژن و مرطوب نگه داشتن آن کمک می‌کنند.

۲- ترشحات تخمک‌گذاری

معمولا رنگ شفافی دارند و حالتی کشسان مانند سفیده تخم مرغ از خود نشان می دهند. غالبا بودی خاصی ندارند. در میانه چرخه ماهانه پریود (زمان تخمک‌گذاری) افزایش می‌یابند. کار این ترشحات این است که به باروری راحت‌تر کمک می‌کنند.

۳- ترشحات قبل از پریود

رنگ سفید یا کمی کرم دارند و معمولا بدون بو هستند. معمولا در هفته‌های قبل از پریود، این ترشحات افزایش می‌یابد.

۴- ترشحات عفونت قارچی

علت ترشح واژن پنیری معمولا همین عامل است و رنگی سفید و غلیظ دارد. این ترشحات بوی نامطبوعی داشته و با خارش، سوزش و التهاب همراه است.

۵- ترشحات عفونت باکتریایی

عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث ترشحاتی با بوی ماهی شوند. رنگ این ترشحات معمولا خاکستری یا سفید و حجم آن‌ها به ویژه پس از رابطه جنسی زیاد می‌شود.

۶- ترشحات عفونت‌های مقاربتی

علت رنگ سبز ترشح واژن می‌تواند عفونت‌های مقاربتی باشد. این عفونت‌ها می‌توانند باعث رنگ زرد یا قهوه‌ای ترشحات نیز بشوند و معمولا بوی ناخوشایندی دارند. عفونت‌هایی مانند کلامیدیا یا گونوکوک از رایج‌ترین عفونت های مقاربتی هستند که باعث افزایش ترشخات می‌گردند و می‌توانند با علائم دیگری مانند درد و سوزش همراه باشند.

علت ترشح زیاد واژن دختر چیست؟

دختران جوان نیز ممکن است در مواردی با ترشحات زیاد واژن روبرو شوند که در بعضی موارد طبیعی و در موارد کمی هم نگران‌کننده هستند برخی از علل شایع ترشحات زیاد واژن در دختران عبارتند از:

• تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون‌ها به ویژه در زمان سال‌های آغاز نوجوانی که تغییرات هورمونی زیادتر است۷ می‌تواند منجر به افزایش ترشحات واژن شود. در آزمایش چکاپ کامل زنان تغییرات هورمونی و سایر مشکلات زنان قابل تشخیص است.
• استرس و اضطراب: استرس ناشی از دروس مدرسه و… می‌تواند بر روی هورمون‌ها و عملکرد غدد بدن تاثیر بگذارد و موجب افزایش ترشح واژن شود.
• عفونت: عفونت‌های قارچی، باکتریایی و ویروسی می‌توانند باعث عفونت ترشح واژن و بوی بد آن در دختران شوند.
• بهداشت شخصی نامناسب: عدم رعایت بهداشت واژن و ناحیه تناسلی می‌تواند منجر به رشد باکتری‌ها و افزایش ترشحات غیرطبیعی شود.
• تاثیر داروها: مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و برخی داروهای دیگر نیز می‌توانند تعادل واژن را تغییر داده و به افزایش ترشحات منجر گردد.

چه مقدار از ترشح واژن طبیعی است؟

مقدار طبیعی ترشح واژن می‌تواند به عوامل مختلفی مانند دوره پریود، سن، تعادل هورمونی و سلامت شخصی هر فرد بستگی داشته باشد. به طور کلی، مقدار این ترشحات بین ۱ تا ۴ میلی‌لیتر در روز است؛ با این حال، در برخی از ایام مانند زمان استرس، این میزان می‌تواند به طور موقت افزایش یابد.

در طول دوره عادت ماهانه، ترشحات واژن ممکن است از نظر مقدار و غلظت تغییر کنند. به عنوان مثال، در زمان تخمک‌گذاری (حدود ۲ هفته پس از شروع پریود) ترشحات ممکن است شفاف و کشسان باشند و بعد از آن، غلیظ‌تر یا کمتر شوند. پیش از پریود نیز ممکن است ترشح واژن آبکی را تجربه نمایید.

در صورتی که ترشحات واژن با علائمی مانند سوزش، خارش، تغییر رنگ (زرد، سبز، یا قهوه‌ای) یا بوی ناخوشایند همراه باشند، می‌تواند نشانه عفونت یا مشکل دیگری باشد و در این صورت به باید به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت، ترشحات طبیعی تلقی شده و برای سلامت واژن ضروری است.

دلایل بروز ترشحات غیر طبیعی واژن

ترشحات واژن می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد که در بالا به طور مفصل به آن پرداختیم. در صورتی که علت ترشحات، یکی از موارد زیر باشد به عنوان ترشحات غیر طبیعی واژن شناخته می‌شود:

• عفونت‌های قارچی
• عفونت‌های باکتریایی
• عفونت‌های مقاربتی
• التهاب و عفونت‌های دیگر مانند سرویسیت (التهاب گردن رحم) یا پلوئیت (التهاب لگن)
• عدم رعایت بهداشت
• بیماری‌های مزمن

علت بوی بدن ترشحات واژن

بوی نامطبوع ترش واژن معمولا می‌تواند به چند عامل متفاوت ارتباط داشته باشد. برخی از این عوامل عبارت است از:

• عفونت‌های باکتریایی: این عفونت‌ها معمولا ترشح واژن با بوی ماهی همراه هستند.
• عفونت‌های قارچی: بوی آن‌ها معمولا قوی نیست؛ اما ممکن است در برخی موارد بوی گندیدگی داشته باشند.
• عفونت‌های مقاربتی: گاهی می‌تواند باعث ترشح واژن با بوی سرکه شوند. شما می‌توانید برای اطمینان از بیماری‌های مقاربتی، آزمایش بیماری های مقاربتی را در منزل با هومکا انجام دهید.
• استغاده زیاد از محصولات بهداشتی: استفاده زیاد از صابون‌ها، اسپری‌ها یا سایر محصولات بهداشتی به دلیل تغییر در pH واژن و تحریک بافت‌های آن می‌تواند منجر به بوی نامطبوع شوند.

تشخیص ترشح غیر طبیعی واژن

تشخیص ترشح غیر طبیعی واژن به ارزیابی دقیق پزشکی نیاز دارد. معومولا برای تشخیص علت ترشحات غیرطبیعی واژن از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

• سابقه پزشکی: پزشک در قدم اول از شما می‌خواهد که سابقه مشکلات خود مانند هرگونه عفونت قبلی، علائم دیگر و تغییرات در چرخه پریود را بیان کنید.
• معاینه فیزیکی: در قدم بعد برای مشاهده وضعیت بافت‌ها و ترشحات معاینه واژن انجام می‌شود. پزشک ممکن است از ابزار مخصوصی به نام اسپکولوم استفاده کند تا وضعیت دیواره‌های واژن و گردن رحم را بررسی نماید.
• آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند به بررسی تعادلی هورمونی و شناسایی بسیاری از عفونت‌ها کمک کند.
• نمونه برداری و آزمایش ادرار: نمونه‌برداری از ترشحات واژن برای تست‌هایی مانند آزمایش کلامیدیا، عفونت‌های قارچی و… استفاده می‌شود. کشت ادرار نیز می‌تواند برای تشخیص عفونت‌های مقاربتی مفید باشد.
• آزمایش pH واژن: تعیین pH واژن می‌تواند به شناسایی عفونت‌ها کمک کند، زیرا pH طبیعی واژن معمولا حدود ۳.۸ تا ۴.۵ است.

درمان ترشحات واژن چگونه انجام می‌شود؟

نحوه درمان ترشحات واژن به علت و نوع عفونت بستگی دارد. در مواردی که ترشح وازن عامل باکتریایی داشته باشد، معمولا با آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند مترونیدازول یا کلندامایسین درمان می‌شود. همچنین در مواردی عفونت قارچی از داروهای ضدقارچ استفاده می‌شود این داروها می‌توانند به صورت داروهای خوراکی (مانند فلوکونازول یا Fluconazole) یا کرم‌ها و شیاف‌های موضعی تجویز شوند. در عفونت‌های مقاربتی نیز بسته به نوع عفونت، ممکن است به آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آزیتروماستین (azithromycin) یا دوکسی‌سایکلین (Doxycycline) نیاز باشد.

در مواردی که ترشحات غیر طبیعی به دلیل اختلالات هورمونی مانند یائسگی به وجود می‌آید، پزشک ممکن است درمان هورمونی یا کرم‌های مرطوب‌کننده واژن را تجویز کند. توجه به بهداشت شخصی، استفاده از لباس‌های راحت و با گردش هوای مناسب، پرهیز از استفاده بیش از حد محصولات بهداشتی در ناحیه واژن و… می‌تواند به کاهش ترشحات کمک کند.

جمع بندی

ترشح واژن یک پدیده طبیعی و ضروری است که نشان‌دهنده سلامتی دستگاه تناسلی زنان و عملکرد مناسب سیستم هورمونی بدن آن‌ها است. آگاهی از ویژگی‌ها و تغییرات این ترشحات به زنان کمک می‌کند تا به دقت وضعیت سلامتی خود را کنترل کنند و از عوارض احتمالی ناشی از تغییرات غیر طبیعی ترشحات آگاه شوند. شناخت عوامل مختلفی مانند عفونت‌ها و تغییرات هورمونی که ممکن است بر میزان و رنگ و بوی ترشحات تاثیر بگذارد؛ می‌تواند به پیشگیری و درمان موثر مشکلات مرتبط کمک کند.

بهترین راه برای تشخیص این مشکلات، مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات پزشکی است. در صورتی که پزشک شما برای تشخیص علت ترشح واژن انجام هرگونه آزمایشی اعم از آزمایش خون، آزمایش ادرار، نمونه‌برداری، آزمایش pH واژن و… را تجویز کرده است، کافی است با هومکا تماس بگیرید و از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. این خدمات زحمت رفت‌وآمد به آزمایشگاه را از دوش شما برمی‌دارد و امکان استفاده از بیمه درمانی را نیز فراهم می‌کند. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول

۱- ترشح طبیعی واژن چه رنگی است؟

ترشح طبیعی واژن معمولا بی‌رنگ یا شیری‌ر‌نگ و دارای غلظت کم و یکنواخت است. حجم این ترشحات ممکن است در طول دوره عادت ماهانه تغییر کنند، اما نباید بوی نامطبوع پیدا کرده یا تغییر ناگهانی در رنگ یا غلظت داشته باشند.

۲- چیکار کنیم ترشح واژن نداشته باشیم؟

برای کاهش ترشحات غیر طبیعی، توصیه می‌شود به رعایت بهداشت شخصی، استفاده از لباس‌های آزاد و با  تهویه مناسب، حفظ تعادل در رژیم غذایی و… دقت داشته باشید.

۳- چه دارویی برای ترشح واژن خوب است؟

داروی مناسب به علت ترشحات بستگی دارد. در موارد عفونی، پزشک داروهای آنتی‌بیوتیک‌ها یا ضدقارچ را تجویز می‌کند؛ اما قبل از مصرف هر دارویی، باید با پزشک مشورت شود تا علت دقیق و درمان مناسب مشخص گردد.

۴- آیا ترشح واژن نشانه حاملگی است؟

خیر، عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث تغییر در ترشحات واژن شوند و تنها یکی از دلایل احتمالی آن بارداری است؛ این ترشحات، به تنهایی نمی‌توانند نشانه بارداری باشند.

۵- علت ترشح واژن زرد رنگ چیست؟

رایج ترین دلیل رنگ زرد ترشحات، انواع عفونت به ویژه عفونت تریکومونیازیس است که نوعی بیماری مقاربتی محسوب می‌شود؛ البته در موارد بسیاری، رنگ زرد می‌تواند به علت ترکیب شدن خون پریود با ترشحات طبیعی واژن ایجاد گردد.

توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.