امپاگلیفلوزین (گلوریپا) برای چیست؟ + عوارض گلوریپا
قرص گلوریپا برای درمان دیابت تجویز می‌شود و نام دیگر آن قرص امپاگلیفلوزین است. آیا می‌دانید این دارو چگونه باعث کاهش قند خون می‌شود؟ آیا می‌دانید بهترین زمان مصرف امپاگلیفلوزین چه زمانی است؟ مصرف گلوریپا و لاغری با هم ارتباطی دارند؟ در ادامه این مقاله از مجله سلامت هومکا با ما همراه باشید تا جواب سوالات خود را بیابید. همچنین اگر قصد انجام آزمایش در منزل را دارید، کلیک کنید.
گلوریپا برای چیست؟
قرص گلوریپا با نام ژنریک امپاگلیفلوزین، یکی دیگر از داروهایی است که در درمان دیابت نوع دو تجویز می‌شود. گلوریپا با مهار آنزیم گلوکز – سدیم ترانسپورتاز ۲ در کلیه‌ها، بازجذب گلوکز را کاهش می‌دهد. به‌این‌ترتیب در اثر مصرف امپاگلیفلوزین، میزان قند خون افراد کاهش می‌یابد. توجه کنید که پس از مصرف گلوریپا، دفع ادراری گلوکز در افراد افزایش می‌یابد و کاملاً طبیعی است.
اثر امپاگلیفلوزین بر قلب
گلوریپا علاوه بر کنترل دیابت، در درمان انواع نارسایی قلبی نیز موثر است. امپاگلیفلوزین با کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی به‌خصوص در افراد دیابتی، ریسک مرگ‌ومیر ناشی از آن‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین امپاگلیفلوزین در کنترل فشارخون در افراد دیابتی موثر است.
چه کسانی نمی‌توانند گلوریپا مصرف کنند؟
امپاگلیفلوزین فقط برای بزرگسالان بالای ۱۸ سال تجویز می‌شود. مصرف این دارو در افراد بالای ۸۵ سال توصیه نمی‌شود. گلوریپا تنها برای درمان دیابت نوع ۲ مناسب بوده و در درمان دیابت نوع ۱ تجویز نمی‌شود. اگر شرایط زیر را دارید، قبل از مصرف دارو پزشک خود را در جریان بگذارید:
- در گذشته نسبت به امپاگلیفلوزین یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته‌اید
- درجه حرارت بدنتان بالا است (تب دارید)
- سابقه دفع قند (گلوکز) و کتون (ماده‌ای که از تجزیه چربی‌ها در بدن تولید می‌شود) از ادرار دارید. برای دانستن این مورد، باید آزمایش ادرار بدهید
- سابقه ابتلا به کتواسیدوز دیابتی دارید
- دیالیز می‌کنید
- بیماری شدید کلیوی یا کبدی دارید
- سابقه بیماری قلبی و عروقی دارید
- اغلب مواقع به عفونت دستگاه ادراری (UTIs) مبتلا می‌شود
- قرار است جراحی کنید
- باردار هستید یا می‌خواهید برای بارداری اقدام کنید
- کودک شیرخواره دارید
امپاگلیفلوزین در بارداری
همان‌طور که گفتیم، یکی از موارد منع مصرف قرص گلوریپا در زنان بارداری است. اطلاعات و آمارهای دقیقی از تأثیر این دارو بر جنین وجود ندارد. بااین‌حال پزشکان توصیه می‌کنند زنان باردار به‌خصوص در سه‌ماهه دوم و سوم حاملگی از مصرف گلوریپا خودداری کنند.
فرق گلوریپا با متفورمین
متفورمین یکی دیگر از داروهایی است که برای درمان دیابت نوع دو تجویز می‌شود. آیا تفاوت گلوریپا با متفورمین را می‌دانید؟ هر دو دارو در نهایت منجر به کاهش قند خون در افراد دیابتی می‌شوند و تفاوت آن‌ها در مکانیسم اثرشان است. متفورمین مقاومت به انسولین را در دیابت نوع دو کاهش می‌دهد، یعنی به بدن این امکان را می‌دهد از انسولین موجود بیشترین استفاده را ببرد. این در حالی است که امپاگلیفلوزین، تأثیری بر هورمون انسولین ندارد. امپاگلیفلوزین بازجذب کلیوی گلوکز را کاهش داده و به‌این‌ترتیب، قند خون را کم می‌کند. همچنین متفورمین برخلاف گلوریپا، در کودکان بالای ده سال تجویز می‌شود.
ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین
امپاگلیفلوزین را می‌توان با دیگر داروهای دیابت ترکیب کرد. یکی از داروهایی که برای کنترل دیابت تجویز می‌شود، سینوریپا است که از ترکیب امپلگلیفلوزین و متفورمین تولید می‌شود. در بخش بعدی راجع به تفاوت گلوریپا و سینوریپا بیشتر توضیح می‌دهیم.
تفاوت گلوریپا با سینوریپا چیست؟
برای درمان دیابت از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. افراد مختلف بسته به نوع دیابت خود و صلاحدید پزشک از داروهای مختلفی استفاده می‌کنند. سنوریپا یکی دیگر از داروهایی است که در درمان دیابت تجویز می‌شود. سینوریپا یک داروی ترکیبی بوده و شامل دو نوع داروی دیابت مختلف یعنی متفورمین و امپاگلیفلوزین است. سینوریپا در مقایسه با گلوریپا دارای مزایا و ویژگی‌های زیر است:
- برای درمان دیابت نوع دو تجویز می‌شود
- تجویز و مصرف سینوریپا همانند گلوریپا در افراد بزرگسال زیر ۱۸ سال ممنوع است
- همانند گلوریپا در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی نیز تجویز می‌شود
- سینوریپا از افت شدید قند خون جلوگیری می‌کنند
- مصرف آن منجر به کاهش وزن و لاغری می‌شود
- از پیشرفت بیماری‌های کلیوی جلوگیری می‌کند
- در کاهش فشار خون مفید است
مکانیسم اثر سینوریپا به این صورت است که:
- متفورمین مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهد
- امپاگلیفلوزین بازجذب گلوکز در کلیه را مهار می‌کند
به‌این‌ترتیب قند خون کاهش در افراد مبتلا به دیابت نوع دو کاهش می‌یابد.
ترکیب امپاگلیفلوزین و لیناگلیپتین
گلوریپا همچنین با داروی لیناگلیپتین ترکیب می‌شود. گلورنتا دارویی است که برای درمان دیابت نوع دو از ترکیب دو داروی لیناگلیپتین و امپاگلیفلوزین تولید می‌شود. مکانیسم اثر این دارو به صورت زیر است:
- مهار آنزیم گلوگز – سدیم ترانسپورتاز ۲ و کاهش بازجذب گلوکز در کلیه‌ها توسط امپاگلیفلوزین
- مهار آنزیم دی‌پپتیدیل پپتیداز ۴، افزایش تولید انسولین و کاهش تولید گلوکاگون در کبد توسط لیناگلیپتین
به‌این‌ترتیب میزان هورمون انسولین در مبتلایان به دیابت نوع دو افزایش یافته و قند خون آن‌ها تنظیم می‌شود.
گلوریپا و انسولین
گلوریپا را می‌توان با سایر داروهای دیابت نظیر انسولین استفاده کرد. اگر در کنار گلوریپا از دیگر داروهای دیابت مثل انسولین نیز استفاده می‌کنید، حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید. همچنین در این شرایط، احتمال افت شدید قند خون در شما وجود دارد؛ بنابراین بهتر است همراه خود یک خوراکی شیرین داشته باشید و در صورت بروز علائم افت قند خون، آن را مصرف کنید.
بهترین زمان مصرف گلوریپا
بهترین زمان برای مصرف قرص امپاگلیفلوزین، صبح با معده خالی یا به همراه وعده صبحانه است. اگر در کنار امپاگلیفلوزین، قرص‌های دیگری برای کنترل دیابت مصرف می‌کنید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. برای اثربخشی بهتر این دارو، بهتر است در کنار آن به طور منظم ورزش کنید. همچنین رعایت رژیم غذایی سالم با قند کم را در کنار مصرف این دارو، اثربخشی آن را بیشتر خواهد کرد.
روش مصرف گلوریپا؛ گلوریپا ۲۵ را چگونه مصرف کنم؟
قرص گلوریپا در دوزهای ۱۰ و ۲۵ میلی‌گرم تجویز می‌شود. پزشک ممکن است درمان شما را با دوز ۱۰ میلی‌گرم امپاگلیفلوزین شروع کند. پزشکان معمولاً آن گلوریپا را به‌صورت تک دوز در هرروز تجویز می‌کنند. به همراه صبحانه یا به‌صورت ناشتا آن را مصرف کنید.
به گفته‌ی nhs اگر یک دوز قرص امپاگلیفلوزین را فراموش کردید، دوز بعدی را برای جبران دو برابر نکنید. درصورتی‌که بیش از یک دوز دارو را فراموش کردید، به پزشک خود مراجعه کنید.
علاوه بر این گلوریپا با برخی داروها ممکن است تداخل ایجاد کند؛ بنابراین هنگام استفاده از خدمات اورژانس پزشکی یا خدمات دندانپزشکی، با پزشک یا دندانپزشک در مورد مصرف گلوریپا مشورت کنید.
در مورد مصرف این قرص به نکات زیر نیز توجه کنید:
- بهتر است یک زمان مشخص از روز را برای مصرف قرص تعیین کنید
- قرص را با یک نوشیدنی، ترجیحاً آب، میل کنید
- از جویدن قرص اکیداً خودداری کنید
- قبل از مصرف قرص، تاریخ انقضا و راهنمای همراه آن را چک کنید
- قرص را در جایی خشک و خنک، دور از دسترس کودکان قرار دهید
- اگر بعد از مصرف قرص تغییری غیرعادی را مشاهده کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید
عوارض جانبی گلوریپا
امپاگلیفلوزین مانند همه داروها می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند، البته همه افراد دچار عوارض آن نمی‌شوند. در اغلب موارد با عادت کردن بدن به دارو، عوارض جانبی آن بهبود می‌یابند. برخی عوارض جانبی گلوریپا رایج‌تر هستند، اما برخی شیوع بسیار کمی دارند.
عوارض جانبی شایع امپاگلیفلوزین
این عوارض جانبی شایع در بیش از ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفر رخ می‌دهند. عوارض جانبی شایع معمولاً خفیف و کوتاه‌مدت هستند. عوارض جانبی شایع امپاگلیفلوزین عبارت‌اند از:
- برفک دهان
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار کردن بیش‌ازحد معمول
- بثورات پوستی خفیف یا خارش پوست
عوارض جانبی جدی
بروز عوارض جانبی جدی امپاگلیفلوزین بسیار نادر بوده و در کمتر از ۱ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر رخ می‌دهد. عوارض جانبی جدی این دارو عبارت‌اند از:
کتواسیدوز دیابتی
اگر احساس ناراحتی و بیماری، احساس تشنگی شدید، گیجی یا خستگی غیرعادی و درد معده دارید. اگر نفس شما بوی میوه می‌دهد و عمیق و سریع نفس می‌کشید، به احتمال زیاد به کتواسیدوز دیابتی مبتلا شده‌اید.
کم آبی شدید بدن
کم آبی شدید بدن ناشی از مصرف امپاگلیفلوزین با علائم زیر همراه است:
- احساس تشنگی و عطش زیاد
- ادرار زرد تیره که بوی تندی دارد
- احساس سرگیجه، سبکی سر و احساس خستگی
- خشکی دهان، لب‌ها و چشم‌ها
- دفع ادرار کمتر از ۴ بار در روز
کاهش شدید قند خون
اگر امپاگلیفلوزین را با سایر داروهای دیابت، ازجمله انسولین یا سولفونیل اوره‌ها مانند گلیکلازید مصرف کنید، گاهی اوقات قند خون شما بسیار پایین می‌آید. به این حالت هیپوگلیسمی یا «هیپو» می‌گویند. همیشه یک کربوهیدرات سریع‌الاثر مانند آب‌میوه یا مقداری شیرینی همراه خود داشته باشید تا در صورت کاهش سطح قند خونتان آن را مصرف کنید. شیرین‌کننده‌های مصنوعی به افزایش قند خون در این حالت کمکی نمی‌کنند. علاوه بر این گاهی به خوردن کربوهیدرات نشاسته‌ای مانند ساندویچ یا بیسکویت نیاز دارید تا قند خون خود را برای مدت طولانی‌تری حفظ کنید.
اگر مصرف قند در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کمکی نکرد یا علائم افت قند خون عود کرد، با پزشک و اورژانس پزشکی تماس بگیرید. مطمئن شوید که دوستان و خانواده‌تان در مورد ابتلا به دیابت شما و علائم سطح قند خون پایین می‌دانند و در صورت بروز هیپو، آن را تشخیص می‌دهند.
عفونت شدید دستگاه ادراری (UTI)
عفونت دستگاه ادراری، یک عفونت معمول به‌خصوص در زنان است. اگر عفونت دستگاه ادراری درمان نشود، می‌تواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد. علائم عفونت شدید دستگاه ادراری (UTI) ناشی از مصرف گلوریپا عبارت‌اند از:
- درجه حرارت بالای بدن
- احساس سرما و لرز
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- درد در پشت یا پهلو
- دفع خون در ادرار
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر، ممکن است مصرف امپاگلیفلوزین با یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) همراه باشد. این عارضه با علائم زیر همراه است:
- کهیر، خارش و قرمزی پوست
- گرگرفتگی
- مشکلات تنفسی مثل ناتوانی در نفس کشیدن، افزایش تعداد تنفس در دقیقه، سرفه و خس‌خس سینه
- سنگینی و درد قفسه سینه
- حالت تهوع و استفراغ
- تپش قلب
- سرگیجه و کاهش سطح هوشیاری
کنترل عوارض جانبی شایع امپاگلیفلوزین
برای کنترل عوارض جانبی شایع گلوریپا به‌صورت زیر عمل کنید:
- برفک دهان: برای کنترل و مقابله با این حالت، می‌توانید از داروهای ضد قارچی استفاده کنید. برای دریافت این داروها حتماً با پزشک خود مشورت کنید
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن: درد و سوزش هنگام دفع ادرار، نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) است. برای مقابله با علائم عفونت ادراری، می‌توانید از درمان‌های دارویی با تجویز پزشک استفاده کنید. همچنین مصرف مایعات فراوان به دفع باکتری‌ها و بهترشدن علائم کمک می‌کند
- تکرر ادرار: تکرر ادرار بعد از مصرف گلوریپا نشانه خوبی بوده و نشان می‌دهد که دارو برای شما کارساز بوده است. تکرر ادرار در اثر مصرف این قرص، به دلیل افزایش دفع گلوکز از ادرار است. برای کنترل این عارضه و جلوگیری از کم‌آبی، آب زیاد و دیگر مایعات بدون قند مصرف کنید
- بثورات پوستی خفیف یا خارش پوست: مصرف آنتی‌هیستامین به کنترل این عارضه کمک می‌کند. اگر علائم شما بدتر شد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید
امپاگلیفلوزین در نارسایی کلیه
گلوریپا با مهار آنزیم‌های منتقل‌کننده گلوکز – سدیم در کلیه‌ها منجر به کاهش میزان گلوکز در خون و افزایش دفع کلیوی آن می‌شود. در بیماران کلیوی، مصرف داروهای مهارکننده کانال گلوکز – سدیم، می‌تواند منجر به افزایش غلظت خون شود. این امر می‌تواند ریسک بروز خطرات آسیب حاد کلیوی را افزایش دهد که عبارت‌اند از:
- هیپوولمی (کاهش حجم خون)
- نارسایی مزمن کلیوی
- نارسایی مزمن قلب
به‌این‌ترتیب امپاگلیفلوزین نباید در بیماران مبتلا به آخرین مرحله بیماری کلیوی (ESRD) یا در بیماران دیالیزی تجویز و مصرف شود. اگر سابقه بیماری کلیوی دارید، پیش از مصرف گلوریپا حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
امپاگلیفلوزین و کبد چرب
یافته‌های دانشمندان حاکی از آن است که مصرف امپاگلیفلوزین اثرات مفید و قابل‌توجهی در درمان کبد چرب دارد. مصرف این دارو می‌تواند به کاهش وزن بدن، کاهش چربی‌های کبدی و بهبود فیبروز کبد کمک کند. بااین‌حال توجه داشته باشید که هدف اصلی از تجویز این قرص، درمان و کنترل قند خون بالا است و تنها با نسخه پزشک باید آن را مصرف کنید. امپاگلیفلوزین باعث بدترشدن علائم کبد چرب نمی‌شود و افراد مبتلا به این بیماری، می‌توانند برای کنترل دیابت خود از آن استفاده کنند.
گلوریپا و لاغری؛ آیا مصرف قرص امپاگلیفلوزین در لاغری تأثیر دارد؟
یکی از سوالات متعددی که درباره قرص گلوریپا وجود دارد، تأثیر آن در کاهش وزن است. یافته‌ها نشان داده که دوزهای مختلف گلوریپا منجر به کاهش وزن افراد مبتلا به دیابت نوع دو شده است. البته توجه داشته باشید که گلوریپا مورد تائید FDA برای کاهش وزن در افراد غیر دیابتی نیست. به‌این‌ترتیب نمی‌توان از گلوریپا تنها برای کاهش وزن استفاده کرد.
آزمایشات بعد از مصرف دوره‌ای قرص امپاگلیفلوزین
پزشک برای بررسی اثربخشی قرص امپاگلیفلوزین در کاهش قند خون آزمایش‌های زیر را درخواست می‌کند:
- آزمایش قند خون سه ماهه یا تست HbA1c
- آزمایش قند خون ناشتا
- تست قند خون تصادفی
- آزمایش قند خون دوساعته یا ۲Hpp
- تست تحمل گلوکز خوراکی یا GTT
- آزمایش ادرار (برای بررسی دفع گلوکز و کتون از ادرار)
- آزمایش کلسترول، آزمایش HDL، آزمایش LDL و تست تری گلیسیرید
اگر پزشک به عوارض جانبی امپاگلیفلوزین مشکوک باشد، احتمالاً آزمایش‌های دیگری مثل آزمایش‌های کبدی یا کلیوی را نیز درخواست می‌کند.
سخن پایانی از هومکا
قرص امپاگلیفلوزین، نسل جدیدی از داروهای کنترل دیابت است که در این مقاله راجع به آن توضیح دادیم. شما می‌توانید برای انجام آزمایش‌های دوره‌ای بعد از مصرف گلوریپا از خدمات آزمایش قند خون در منزل هومکا استفاده کنید. برای ثبت درخواست آزمایش در منزل کلیک کنید.
توجه داشته باشید که این مطلب، جایگزین نظرات و توصیه‌های تخصصی پزشکان نیست و هرگز از این مطلب به‌عنوان جایگزین توصیه پزشکان استفاده نکنید.
