آزمایش PH ادرار
آیا تاکنون با مشکلات سوزش ادرار یا درد در کلیههای خود مواجه بودهاید؟ آیا احساس میکنید که رنگ ادرار شما تیرهتر از حالت معمول است؟ این مشکلات میتواند ناشی از اختلال در عملکرد کلیه یا عفونت در مجاری ادراری شما باشد. در چنین شرایطی پزشک آزمایش PH ادرار را برای شما تجویز میکند. این آزمایش میتواند به تشخیص بیماریهای متعددی کمک کند؛ اما نتایج غیرطبیعی آن لزوما به معنای بیمار بودن شما نیست. در این مقاله قصد داریم در مورد این آزمایش و نحوه تفسیر آن به طور مفصل صحبت کنیم.
آزمایش PH ادرار چیست؟
ادرار انسان شامل مواد زائدی است که کلیهها از خون جدا میکنند. بیشتر حجم ادرار را آب تشکیل میدهد و علاوه بر آن، نمک و سایر مواد زائد نیز در آن وجود دارند. مقدار مواد موجود در ادرار میتواند بر میزان اسیدی بودن آن تاثیر بگذارد. برای پاسخ به سوال" PH طبیعی ادرار چقدر است؟" میتوان گفت PH شاخصی است که به کمک آن میتوان میزان اسیدی بودن هر مایعی را اندازهگیری کرد. عدد PH میتواند از صفر تا ۱۴ باشد که هرچه به صفر نزدیک باشد به معنای اسیدی بودن و هرچه به ۱۴ نزدیک باشد به معنای قلیایی بودن است.
آزمایش PH ادرار به معنای اندازهگیری میزان اسیدی یا قلیایی بودن ادرار بیمار است. پزشکان غالبا زمانی که فرد علائمی از بیماری کلیوی یا مشکلات ادراری داشته باشد، انجام این آزمایش در کنار آزمایشات کلیه را تجویز میکنند.
وبسایت معتبر Healthline در ارتباط با اهمیت انجام آزمایش PH ادرار اینگونه بیان میکند:
به طور خلاصه، تنظیم pH ادرار نشانگر سلامت کلی شما است و سرنخ های مهمی را در مورد آنچه در بدن شما می گذرد به پزشک می دهد. اگر pH ادرار شما اسیدی یا قلیایی باشد، میتوانید رژیم غذایی خود را برای کاهش احتمال سنگهای کلیه دردناک تنظیم کنید.
چرا آزمایش pH ادرار تجویز میشود؟
بسیاری از افراد در صورت بالا رفتن PH ادرار معمولا این سوالات را مطرح میکنند.
بالا بودن PH ادرار نشانه چیست؟
ادرار قلیایی نشانه چیست؟
بهتر است بدانید که عوامل زیادی میتواند بر میزان اسیدی بودن یا قلیایی بودن ادرار تاثیر بگذارد. بنابراین فقط برای تشخیص یک بیماری خاص، آزمایش PH تجویز نمیشود. به عنوان مثال، pH بالا ادرار میتواند نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) یا نوع دیگری از عفونت کلیوی باشد.
پزشک ممکن است از علائم بیماری در کنار نتیجه تست pH ادرار برای تشخیص بیماری استفاده کند. همچنین ممکن است پزشک تست pH ادرار را برای بررسی اثربخشی درمان سنگ کلیه تجویز کند.
داروهای کربنیک انیدراز، مانند استازولامید (Diamox) باعث قلیاییتر شدن ادرار میشوند، بنابراین ممکن است پزشک با فواصل روزانه یا هفتگی چند آزمایش ادرار تجویز کند تا تغییرات PH ادرار را بررسی کند.
برای انجام خدمات آزمایش در منزل، میتوانید بر روی بنر زیر کلیک کنید.
محدوده نرمال pH ادرار چقدر است؟
برای پاسخ به سوال PH در ادرار باید چند باشد؟ میتوان گفت PH طبیعی یا نرمال ادرار برای اغلب انسانها بین ۶ تا ۷.۵ است، اما اگر در محدوده ۴.۵ تا ۸ نیز باشد دلیلی برای نگرانی نیست. به طور کلی میتوان گفت که بهترین PH ادرار در محدوده PH خنثی یا ۷ قرار میگیرد.
با این حال میتوان گفت که امکان دارد آزمایشگاههای مختلف، محدوده متفاوتی برای pH ادرار طبیعی داشته باشند. پزشک شما با توجه به نتایج آزمایش ادرار، در مورد مشکلات احتمالی با شما صحبت خواهد کرد.
تفسیر آزمایش pH ادرار
بالا بودن میزان PH ادرار میتواند به دلایل زیر باشد:
- کلیهها اسید را به خوبی دفع نمیکنند (اسیدوز توبولار کلیه)
- نارسایی کلیه
- پمپاژ معده (مکش معده برای خارج کردن مایعات از معده)
- عفونت مجاری ادراری
- استفراغ
پایین بودن pH ادرار نیز ممکن است به دلایل زیر باشد:
- کتواسیدوز دیابتی (نوعی عارضه که در اثر کمبود شدید انسولین ایجاد میشود و مقدار زیادی کتون آزاد میکند)
- اسهال
- اسید زیاد در مایعات بدن
- گرسنگی و افت قند خون
اگر قصد تفسیر آزمایش خون دارید، کافی است بر روی بنر زیر کلیک کنید!
علت تغییر pH ادرار چیست؟
یکی از عواملی که بر تنظیم PH ادرار تاثیر زیادی دارد، غذایی است که شما مصرف میکنید. پزشک معمولا قبل از تفسیر نتیجه آزمایش pH ادرار از شما در مورد غذاهایی که در چند روز گذشته خوردهاید سوال میکند.
برای مثال: غذاهایی که حاوی پروتئین حیوانی و غلات باشند، باعث اسیدی شدن ادرار شما میشود. در حالی که رژیم غذایی حاوی میوهها و سبزیجات قلیایی باعث قلیایی شدن ادرار شما میشود. اما در صورتی که نتایج آزمایش شما خارج از محدوده نرمال باشد، میتواند نشانه بعضی بیماریها باشد. غذاهایی که باعث اسیدی شدن ادرار شما میشوند میتواند شامل موارد زیر باشد:
- حبوبات
- گوشت و لبنیات
- نوشابه گازدار
- تخم مرغ
غذاهایی که باعث قلیایی شدن ادرار شما میشوند عبارتند از:
- آجیل
- میوه
- سبزیجات
پزشک، PH ادرار بیمار را با توجه به دلیل انجام آزمایش تفسیر میکند. در صورتی که PH ادرار خارج از محدوده طبیعی باشد میتواند نشانه عفونت یا مشکل در عملکرد کلیه شما باشد که در اینصورت آزمایشهای عفونت ادراری نیز تجویز خواهد شد.
شرایط انجام آزمایش pH ادرار
به طور معمول آزمایش pH ادرار به آمادگی خاصی نیاز ندارد. با این حال، اگر آزمایش ادرار علاوه بر pH شامل آزمایشهای دیگری نیز باشد، ممکن است پزشک از فرد بخواهد که ناشتا باشد.
همچنین ممکن است پزشک در مورد داروها یا مکملهایی که فرد مصرف میکند سوال کند، زیرا همانطور که گفته شد، بعضی از داروها میتوانند در نتیجه آزمایش اختلال ایجاد کنند.
آزمایش pH ادرار چگونه انجام میشود؟
پزشک از شما میخواهد که ظرف نمونه را با حدود ۶۰ میلیلیتر از ادرار خود پر کنید. ممکن است پزشک چند نمونه ادرار ۲۴ ساعته بخواهد که در این حالت شما چندین بار در طول روز ادرار خود را جمع آوری میکنید. نمونه ادرار شما از چند جهت مورد بررسی قرار میگیرد:
بررسی ظاهری: در این مرحله رنگ ادرار، وجود خون در ادرار و کف آلود بودن آن مورد بررسی قرار میگیرد.
بررسی میزان اسیدی بودن: در این مرحله، کاغذی به نام «کاغذ تورنسل» در نمونه ادرار شما قرار داده میشود و با توجه به تغییر رنگ آن، میزان اسیدی یا قلیایی بودن ادرار شما مشخص میشود. البته مواد دیگری مانند گلوکز، گلبولهای سفید، بیلی روبین یا پروتئین ممکن است باعث تغییر رنگ کاذب شوند.
بررسی میکروسکوپی: یک تکنسین آزمایشگاه مقدار کمی ادرار را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا ذراتی مانند گلبولهای قرمز، کریستالها یا گلبولهای سفید را در ادرار بررسی کند.
آزمایش pH ادرار عوارض جانبی ایجاد نمیکند. نمونه ادرار در هر زمانی از روز قابل استفاده است؛ اگرچه ممکن است پزشک اولین ادرار صبحگاهی یا نمونه ادرار میان روز را تجویز کند. برای نمونه ۲۴ ساعته، امکان دارد که پزشک دستورالعملهای بیشتری مانند تخلیه کامل مثانه در ابتدای روز را توصیه کند.
هومکا و انجام آزمایش pH ادرار در منزل
برای انجام آزمایش PH ادرار یا سایر خدمات آزمایشگاهی، میتوانید به راحتی خدمات آزمایشگاهی را در منزل انجام دهید. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین آزمایشگاهها در استان تهران و سایر شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه میدهد.
برای انجام خدمات آزمایش در منزل و تفسیر آزمایش خون، با تماس با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱، به راحتی میتوانید تا درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. همچنین با کلیک بر روی بنر زیر، این امکان برای شما فراهم است تا درخواست آزمایش در منزل خود را ثبت کنید. پس از مدت زمان کوتاهی، همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگیهای لازم صورت خواهد گرفت. همچنین بهتر است بدانید که جواب آزمایش شما نیز در کوتاهترین زمان در اختیارتان قرار خواهد گرفت.