آزمایش غربالگری سه ماهه سوم

طی سه ماهه آخر بارداری پزشکان آزمایشات تشخیصی مختلفی را برای ارزیابی سلامت مادر و جنین تجویز می‌کنند. تمامی این تست‌ها ایمن بوده و عارضه‌ای در پی ندارند. در این آزمایشات ضربان قلب جنین، وضعیت جنین در رحم، اختلالات مادرزادی، عفونت‌های باکتریایی و ... بررسی خواهند شد. اگر قصد دارید تا از میزان ریسک بارداری خود و سلامت جنین اطمینان حاصل کنید، در ارتباط با انجام بهترین زمان غربالگری سوم، حتما با پزشک خود مشورت کنید. اگر قصد دارید تا با آزمایشات غربالگری سه ماهه سوم آشنا شوید، ادامه مطالب را از دست ندهید. دیگر نیازی نیست تا برای انجام آزمایش به آزمایشگاه بروید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!

آزمایش غربالگری سوم بارداری چیست؟

با شروع سه ماهه سوم، پزشک یا مامای شما برنامه ویزیت‌های دوران بارداری شما را از ماهانه به هر دو هفته یکبار تغییر می‌دهد. این برنامه به وضعیت سلامتی شما، رشد و تکامل جنین نیز بستگی دارد.

جنین در این دوره از نظر وزن و اندازه به رشد خود ادامه می‌دهد و سیستم‌های بدن بالغ می‌شوند. در این مدت ممکن است احساس ناراحتی بیشتری داشته باشید، زیرا افزایش وزن خواهید داشت و شروع به انقباض‌های کاذب زایمان می‌کنید.

در هفته‌های آخر بارداری (تقریبا از هفته سی و هشتم)، ممکن است معاینه لگنی برای تعیین گشاد شدن دهانه رحم انجام شود. پزشک شما در مورد هرگونه انقباض سوال کرده و در مورد زایمان و آزمایش‌های مورد نیاز در این دوره صحبت می‌کند.

پزشک در این دوره با تجویز آزمایش‌های خاصی وضعیت رشد و تکامل کودک و همچنین سلامت شما را و آمادگی بدنی شما برای زایمان بررسی می‌کند. این اندازه‌گیری‌ها می‌تواند شامل موارد عمومی مثل فشار خون و وزن مادر تا موارد تخصصی‌تر مثل بررسی عفونت‌ها یا ضربان قلب جنین باشد که در ادامه به معرفی و شرح کامل آن‌ها می‌پردازیم.

بهترین زمان انجام آزمایش غربالگری سوم بارداری

به طور کلی انتظار می‌رود که جنین در هفته‌های ۳۸ تا ۴۰ متولد شود. بنابراین این آزمایش‌ها باید پیش از آنکه که جنین به مرحله تولد رسیده باشد کاملا انجام گرفته باشد. سه ماهه سوم از هفته ۲۷ آغاز می‌شود و تا هنگام تولد نوزاد ادامه دارد.

در این مدت به خصوص بعد از هفته ۳۰، پزشک از شما می‌خواهد که هر دو هفته برای چکاپ مراجعه کنید و از هفته ۳۶ این مراجعه به هر هفته تغییر می‌کند. بعضی بررسی‌ها مثل بررسی ضربان قلب جنین از همان هفته ۲۸ یا زودتر از آن (از هفته ۲۰) نیز قابل انجام است. آزمایش‌هایی که نیاز به نمونه‌گیری از واژن و مقعد دارند در هفته ۳۵ تا ۳۷ قابل انجام هستند. به طور کلی ترجیح داده می‌شود اغلب آزمایش‌های خون و ادرار نیز پیش از این زمان انجام شود. در این بازه باید به طور مرتب با پزشک در ارتباط باشید و زمان‌های دقیق برای انجام هر آزمایش را از او دریافت کنید.

وبسایت معتبر What To Expect در ارتباط با زمان دقیق غربالگری سوم اینگونه بیان می‌کند:

غربالگری سه ماهه سوم از هفته ۲۷ بارداری شروع می شود و تا زمان زایمان ادامه می یابد که ممکن است در هفته ۴۰ بارداری باشد. به عبارت دیگر، سه ماهه سوم شما از حدود هفته ۲۸ تا هفته ۴۰ یا ماه های ۷ تا ۹ بارداری طول می کشد. در کل، سه ماهه سوم حدود ۱۳ هفته طول می‌کشد که در این زمان می‌توان زیر نظر پزشک، غربالگری سوم بارداری را انجام داد.

چکاپ‌های روتین سه ماهه سوم شامل چه مواردی است؟‌

در ویزیت‌های روتین سه ماه سوم، اندازه گیری وزن و فشار خون به طور معمول صورت می‌گیرد. همچنین یک آزمایش ادرار برای چک کردن عفونت، وجود پروتئین و یا گلوکز در ادرار انجام می‌شود. وجود پروتئین در ادرار در سه ماهه سوم می‌تواند بیانگر اختلال پره اکلامپسی یا فشار خون بارداری باشد که معمولا در سه ماهه سوم شیوع بالایی دارد. وجود گلوکز در ادرار نشانگر دیابت بارداری است و در صورت مثبت بودن، آزمایش قند خون ناشتا و یا تست تحمل گلوکز جهت ارزیابی‌های بیشتر درخواست می‌شود. همچنین در هر بار ویزیت، پزشک دور شکم را اندازه می‌گیرد تا میزان رشد جنین در سه ماهه سوم ارزیابی شود. در این معاینات به طور معمول علائم کم خونی و فقر برخی ویتامین‌ها نیز بررسی می‌شود تا از آسیب احتمالی به جنین پیشگیری گردد.

تست استرپتوکوک‌های گروه B (GBS) چیست و چرا انجام می‌شود؟

این آزمایش غربالگری در هفته‌های ۳۵ تا ۳۷ بارداری به منظور پیشگیری از ابتلای نوزاد به عفونت‌های باکتریایی در زمان زایمان انجام می‌شود. استرپتوکوک‌های گروه B گروهی از باکتری‌های دیپلوکوک مثبت هستند که قادرند در دستگاه تناسلی زنان تکثیر و کلونیزه شوند. شیوع این باکتری‌ها در زنان باردار حدود ۳۰ درصد است و عامل مهمی در سپسیس نوزادان در هنگام تولد محسوب می‌شوند.

اگرچه این باکتری‌ها در شرایط نرمال و طبیعی بیماری زا نیستند اما در برخی شرایط همچون ضعیف شدن سیستم ایمنی، خونریزی ها و ضعف عمومی بدن به یک میکروب فرصت طلب و مهاجم تبدیل شده و سبب بیماری های جدی مثل سپسیس، عفونت جفت در بارداری و عفونت‌های دستگاه ادراری می‌شوند. همچنین در هنگام تولد، انتقال این باکتری‌ها از کانال تناسلی به نوزاد سبب بروز سپسیس نوزادان، مننژیت و پنومونی (ذات‌الریه) می‌شود که تهدیدی جدی برای سلامت آنان است. به همین منظور قبل از زایمان یک تست GBS از زنان باردار گرفته می‌شود تا آلودگی آنها به این باکتری‌ها چک شود.

روش انجام تست GBS چگونه است؟ 

روش انجام این تست بدین صورت است که با یک سواب (یک ابزار پزشکی مانند چوب بستنی) یک نمونه از داخل واژن و یک نمونه از مقعد گرفته می‌شود تا در آزمایشگاه به منظور بررسی آلودگی‌های استرپتوکوکی کشت داده شود. در صورت آلوده بودن خانم باردار به استرپتوکوک، آنتی بیوتیک‌های لازم توسط پزشک تجویز می‌شود.

برای ثبت درخواست آزمایش در منزل می‌توانید بر روی بنر زیر کلیک کنید!

پایش الکترونیکی قلب جنین چه چیزی را مشخص می‌کند؟ 

این غربالگری برای بررسی سلامت قلب و وضعیت عمومی جنین انجام شده و می‌تواند در هر زمانی پس از هفته ۲۰ بارداری درخواست شود.

سایت Urmc.Rochester در مورد پایش الکترونیکی قلب جنین این چنین نوشته است: 

پایش ضربان قلب جنین  برای ارزیابی سلامت جنین انجام می‌شود. برای این منظور  از  ضربان و ریتم ضربان قلب جنین استفاده می‌شود.

در اواخر بارداری و زایمان، پزشک برای نظارت بر ضربان قلب جنین و سایر عملکردها، این آزمایش  را تجویز کند. میانگین ضربان قلب جنین بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه قرار دارد.  این مقدار  می‌تواند بین ۵ تا ۲۵ ضربه در دقیقه نیز متغیر باشد. ضربان قلب جنین می‌تواند با واکنش جنین به شرایط داخل رحم دچار نوسان شود. این آزمایش نشان می‌دهد که آیا جنین به اندازه کافی اکسیژن دریافت می‌کند یا خیر؟ 

تست غیر استرسی (NST) چگونه انجام می شود؟ 

در این تست یک گیرنده به شکم مادر وصل می‌شود تا ضربان قلب جنین حین حرکت مادر ارزیابی گردد. علت اینکه تست غیر استرسی نام دارد به این دلیل است که طی آزمایش NST، جنین در معرض هیچ گونه فشار و استرسی قرار نمی‌گیرد. در بارداری‌های پر ریسک مانند بارداری چند قلویی و یا ابتلای خانم باردار به دیابت و فشار خون بالا، این تست با تشخیص پزشک به صورت هفتگی یا ماهانه در سه ماهه سوم بارداری انجام می‌شود. زمان انجام تست NST معمولا از هفته ۲۸ به بعد است اما بیشتر پزشکان آن را در هفته سی و دوم بارداری توصیه می‌کنند. این آزمایش حدود ۲۰ دقیقه به طول می‌انجامد و طی آن چکاپ کاملی از وضعیت قلب و عروق جنین حاصل می‌شود. اگر قصد انجام آزمایش دارید و وقت کافی برای رفتن به آزمایشگاه را ندارید، کلیک کنید!

چرا تست استرس انقباضی (CST) در سه ماهه سوم بارداری تجویز می شود؟ 

این تست نیز همانند تست NST برای ارزیابی ضربان و سلامت قلب و عروق جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد با این تفاوت که در CST ضربان قلب جنین در واکنش به تزریق اکسی توسین (پیتوسین) به رحم و یا تحریک نوک پستان ارزیابی می‌شود. با تزریق پیتوسین، رحم دچار انقباض شده و این مکانیسم سرعت جریان خون در جفت را کاهش می‌دهد. در صورت عملکرد مناسب جفت، ضربان قلب جنین ثابت و پایدار باقی می‌ماند و تحت تاثیر انقباض قرار نمی‌گیرد اما اگر جفت به درستی عمل نکند و کارایی لازم را نداشته باشد ضربان قلب جنین به طور موقت تحت تاثیر انقباض قرار گرفته و کاهش می‌یابد. این تست نسبت به سایر آزمایش‌های غربالگری سه ماهه سوم رایج نیست و تنها در بارداری‌های پر ریسک و در مواردی که جنین به محرک‌ها پاسخ طبیعی ندهد انجام می‌شود.

اهمیت تست آنتی بادی Rh در سه ماهه سوم بارداری چیست؟ 

 فاکتور Rh یک پروتئین بر سطح گلبول‌های قرمز خون است که برخی افراد دارای آن و برخی دیگر فاقد این پروتئین در خون هستند. کسی که این فاکتور را در خون خود داشته باشد Rh مثبت و در غیر اینصورت Rh منفی است. در دوران بارداری اگر مادر Rh منفی باشد اما جنین او مثبت باشد احتمال تولید آنتی بادی بر ضد سلول‌های خونی جنین وجود دارد و این شرایط برای جنین خطرناک خواهد بود. از این‌رو، با انجام تست Rh مادرانی که در معرض فرایند حساسیت Rh باشند شناسایی شده و اقدامات لازم برای پیشگیری از هر گونه واکنش احتمالی انجام می‌شود. معمولا در چنبن شرایطی یک دوز آنتی بادی Rh با نام روگام به خانم باردار تزریق می‌شود تا مانع از تولید ایمونوگلوبولین‌های مادری بر ضد جنین شود. این فرایند از بروز آنمی (کم خونی) همولیتیک در جنین ناشی از واکنش‌های خونی جلوگیری می‌کند.

برای تفسیر آزمایش، می‌توانید بر روی بنر زیر کلیک کنید!

چه زمانی آمپول روگام تزریق می‌شود؟

• در هفته ۲۸ حاملگی برای خانم‌های بارداری که در معرض حساسیت Rh هستند.
• طی ۷۲ ساعت پس از زایمان در صورتی که نوزاد Rh مثبت باشد.
• پس از سقط جنین چه به صورت خود به خودی و یا انتخابی
• پس از انجام تست آمنیوسنتز و یا نمونه برداری از پرزهای جنین

آزمایش هموگلوبین در غربالگری سه ماهه سوم بارداری چیست؟ 

در معاینات سه ماهه سوم بارداری اگر پزشک به کم خونی خانم باردار مشکوک باشد به منظور بررسی‌های بیشتر، Hb در آزمایش خون مورد بررسی قرار می‌گیرد. بسیاری از خانم‌های باردار در چنین دوره‌ای نوع خفیفی از کم خونی را تجربه می‌کنند که باعث احساس خستگی و ضعف عمومی بدن می‌شود اما در مواردی که این کم خونی شدید است و پیامد آن می‌تواند کاهش اکسیژن رسانی به جنین و متعاقبا به خطر افتادن سلامت و رشد طبیعی او باشد. در چنین شرایطی عامل اصلی کاهش اکسیژن رسانی و کم خونی ناشی از کمبود هموگلوبین در خون مادر است که با آزمایش CBC و چکاپ خونی قابل تشخیص است.

آزمایش STD در سه ماهه سوم بارداری چیست و چه کاربردی دارد؟ 

در این آزمایش بیماری‌های منتقله از راه جنسی مورد بررسی قرار می‌گیرند تا از انتقال چنین عفونت‌هایی از خانم باردار به نوزاد حین زایمان پیشگیری شود. علاوه بر این، عفونت‌های STD قادرند در طول بارداری نیز به جنین انتقال پیدا کنند. در صورت وجود هرگونه عفونت‌ STD در خانم باردار، پزشک با تجویز آنتی بیوتیک و یا داروهای ضد ویروسی خطر انتقال بیماری به جنین و یا نوزاد در زمان زایمان را به کمترین میزان ممکن می‌رساند. آزمایشات مقاربتی شامل موارد زیر هستند:

• آزمایش ایدز
• تست هپاتیت ویروسی
• آزمایش کلامیدیا
• آزمایش سوزاک
• آزمایش سیفیلیس
• آزمایش HPV

اهمیت تست پروفایل بیوفیزیکال (BPP) در سه ماهه سوم بارداری

تست پروفایل بیوفیزیکال (BPP) ،یکی از آزمایش‌های غربالگری سه ماهه سوم بارداری است که در آن وضعیت رشد جنین مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در بیوفیزیکال پروفایل از نتایج تست غیر استرسی یا NST و سونوگرافی جهت ارزیابی قلب، سلامت تنفسی، حرکات عضلانی و سطح مایع آمنیوتیک استفاده می‌شود. در پایان آزمایش، بر اساس شاخص‌های تعریف شده نمره سلامت جنین تعیین می‌شود. این تست فاقد عارضه است و در سه ماهه سوم جهت بررسی سطح سلامت جنین به ویژه برای اطمینان از اینکه آیا اکسیژن کافی دریافت می‌کند یا خیر اهمیت بالایی دارد.

بهترین زمان انجام سونوگرافی سه ماهه سوم

سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری معمولا از هفته ۳۰ به بعد انجام شده و بر اساس آن سلامت عمومی جنین، وضعیت جفت و تعیین نوع زایمان ارزیابی می‌شود.

بررسی رشد جنین: از اهداف کلیدی انجام سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری بررسی میزان رشد و نمو جنین در رحم است. در برخی شرایط ممکن است اندازه جنین نسبت به سن حاملگی طبیعی نباشد از این رو متخصص زنان این آزمایش را درخواست می‌کند. اگر سونوگرافی‌های سه ماهه اول و دوم بیانگر سلامت جنین باشند و سایر آزمایش‌ها نیز مشکل خاصی را نشان ندهند معمولا لزومی به انجام این سونوگرافی نیست.

بررسی موقعیت جفت: اگر در سونوگرافی سه ماهه دوم جفت پایین‌تر از حد معمول خود قرار داشته باشد در غربالگری‌های سه ماهه سوم برای بررسی مجدد جفت، در هفته‌های ۳۲ تا ۳۴ سونوگرافی انجام می‌شود. بنابر تشخیص پزشک ممکن است سونوگرافی واژینال نیز برای بررسی موقعیت جفت نسبت به دهانه رحم درخواست گردد.

بررسی نحوه قرار گیری جنین در رحم: یکی از اهداف سونوگرافی سه ماهه سوم این است که آیا خانم باردار شرایط زایمان طبیعی را دارد یا نه. در شرایط نرمال برای انجام یک زایمان طبیعی بایستی چرخش صحیح جنین از هفته ۲۰ تا ۲۸ اتفاق بیافتد. در صورت بروز مشکل در فرایند چرخش و استقرار نامناسب جنین، عمل سزارین به جای عمل طبیعی انجام می‌شود.

بررسی سلامت عمومی جنین: گاهی در سه ماهه سوم پزشک متخصص تشخیص می‌دهد که حرکات جنین و واکنش‌ او نسبت به محرک‌ها نرمال نیست. از این‌رو آزمایش سونوگرافی برای بررسی فرایند تنفسی، توان عضلانی و حجم مایع آمنیوتیک درخواست می‌شود.

هزینه آزمایش غربالگری سوم بارداری

آزمایش‌های این دوره می‌تواند شامل آزمایش‌های متعددی باشد و هزینه انجام آن نیز بستگی به تعداد آزمایش‌هایی دارد که پزشک شما تجویز می‌کند اما به طور کلی هزینه‌ و زمانی که بابت رفت و آمد به آزمایشگاه صرف می‌کنید، تفاوت چندانی با خدمات آزمایش در منزل ندارد. برای انجام آزمایش غربالگری سوم می‌توانید درخواست آزمایش خود را در قسمت پایین صفحه ثبت نمایید تا راهنمایی‌های لازم جهت انجام آزمایشات غربالگری سوم توسط متخصصان هومکا به شما ارائه شود و قیمت آزمایش خون با در نظر گرفتن بیمه پایه و تکمیلی برای شما اعمال شود.

آزمایشات غربالگری سوم بارداری را در منزل انجام دهید!

بهتر است بدانید که برای انجام آزمایشات غربالگری سوم بارداری، نیازی نیست تا حتما به آزمایشگاه بروید. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین و مدرن‌ترین آزمایشگاه‌ها در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز، قزوین و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه می‌دهد.

اگر قصد انجام خدمات آزمایش در منزل یا تفسیر آزمایش خون را دارید، می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا با کلیک بر روی بنر زیر، درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. در اینصورت همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگی‌های لازم جهت انجام آزمایش صورت می‌گیرد.