آزمایش قند خون تصادفی

اگر علائمی مانند تاری دید، سرگیجه، ادرار مکرر و خستگی مفرط دارید، احتمال بالا رفتن قند خون در شما وجود دارد. از این رو، یکی از راه‌های تشخیص و کنترل فوری قند خون بالا، انجام آزمایش قند خون تصادفی یا RBS است. این آزمایش معمولا برای افرادی که نیاز به انسولین فوری دارند و کسانی که به دیابت نوع ۱ مبتلا هستند، تجویز می‌شود. اگر قصد دارید تا در ارتباط با علائم دیابت و آزمایش قند خون تصادفی اطلاعات کاملی را دریافت کنید، ادامه مطالب را از دست ندهید.

تست تصادفی قند خون (RBS) چیست؟

آزمایش تصادفی گلوکز، سطح قند خون افراد را در زمان‌های تصادفی اندازه‌گیری می‌کند. در بسیاری از آزمایش‌های خون مرتبط با دیابت لازم است افراد ناشتا باشند یا اینکه در فواصل مشخصی آزمایش را انجام دهند. اما انجام این آزمایش به این شکل نیست. سنجش تصادفی قند خون برای افرادی توصیه می‌شود که نیاز به تشخیص سریع دارند، مانند افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ که در مواقعی لازم است فورا انسولین دریافت کنند. تست RBS همچنین برای نظارت بر درمان دیابت شیرین در طول درمان و بعد از درمان دیابت انجام می‌شود. سطح ۲۰۰ mg/dl  یا بالاتر نشانه ابتلا به دیابت است.

برای درخواست خدمات آزمایش در منزل، می‌توانید بر روی بنر زیر کلیک کنید!

دلایل تجویز آزمایش قند خون تصادفی

هدف اصلی انجام آزمایش قند خون تصادفی، بررسی میزان تغییرات قند خون در طول روز است. میزان قند خون تصادفی ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر در این آزمایش، نشانه واضحی از وجود دیابت است. پس از تشخیص دیابت، انجام آزمایش قند خون تصادفی به نظارت در روند درمان بیماری در شرایط مختلف کمک می‌کند. اگر فردی سابقه ابتلا به دیابت نداشته باشد، در صورتی که از علائم زیر شکایت داشته باشد، پزشک می‌تواند آزمایش RBS را تجویز کند.

• کاهش وزن ناخواسته
• کم آبی و خشکی دهان
• آهسته ترمیم زخم
• تاری دید
• تکرر ادرار

تفسیر آزمایش قند خون تصادفی

آزمایش تصادفی قند خون یک ابزار مفید برای پیگیری سطح گلوکز خون در طول روز است. میزان گلوکز بین زمان‌های قبل از غذا و بعد از غذا متفاوت است. این آزمایش اغلب در یک یا دو ساعت پس از صرف غذا انجام می‌شود و در یک فرد سالم مقدار طبیعی RBS ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر است. محدوده طبیعی RBS قبل از خوردن غذا باید بین ۸۰ میلی گرم در دسی لیتر و ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد.

دقت کنید اگر سطح قند خون در بدن کسی از ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر تا ۱۹۹ میلی گرم در دسی لیتر گزارش شود، نشان دهنده این است که فرد در مرحله پیش دیابت است و ممکن است در صورت عدم درمان در آینده به دیابت نوع ۲ مبتلا شود و فردی که سطح قند خون ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر و بالاتر دارد به احتمال قوی به دیابت مبتلا شده است.

برای انجام خدمات تفسیر آزمایش خون در منزل بر روی بنر زیر کلیک کنید!

چه زمانی آزمایش قند خون تصادفی ضرورت دارد؟

اگر فردی علائم دیابت را نشان دهد، به احتمال زیاد اولین اقدام پزشک تجویز آزمایش قند خون تصادفی است. علائم غالب دیابت در افراد شامل موارد زیر است:

• تکرر ادرار
• احساس شدید تشنگی
• با وجود غذا خوردن هنوز احساس گرسنگی می‌کنید
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• خستگی یا ضعف مفرط
• تاری دید
• بهبود آهسته آثاز زخم و کبودی

ابتلا به دیابت نوع ۲ اغلب به مرور زمان و به صورت کند ایجاد می‌شود؛ بنابراین ممکن است تشخیص علائم اولیه دشوار باشد. افراد مبتلا به دیابت در اغلب موارد احساس گزگز یا بی حسی در دست‌ها یا پاها را تجربه می‌کنند که به آن نوروپاتی دیابتی می‌گویند. در صورتی که فرد مبتلا نوروپاتی قند خون خود را کنترل نکند، احتمال ابتلا به دیابت بسیار محتمل است.

نکات مهم پیش از آزمایش قند خون تصادفی

آزمایش قند خون تصادفی جایگزین انجام سایر آزمایش‌های قند خون شما نیست! شما باید طبق توصیه پزشک، چکاپ‌ قند خون را نیز انجام دهید. آزمایش قند خون ناشتا معمولاً هنگام بیدار شدن از خواب و قبل از مصرف غذا انجام می‌شود. آزمایش بعد از غذا، سطح گلوکز خون را حدودا دو ساعت پس از شروع غذا خوردن اندازه‌گیری می‌کند. زمان‌های مختلف انجام آزمایش، نتایج متفاوتی را به همراه خواهند داشت؛ زیرا متابولیسم گلوکز در طول روز تحت تاثیر موارد مختلفی مانند فاکتورهای زیر قرار می‌گیرد:

• میزان متابولیسم تیروئید
• استرس
• نوع داروهایی مصرفی
• میزان فعالیت‌های فیزیکی

برای بسیاری از افراد، انجام آزمایش تصادفی قند خون ضرورت دارد. این آزمایش به افراد و پزشکان کمک می‌کند تا کنترل بیشتری روی تنظیم سطح قند خون داشته باشند و در مورد انتخاب نوع درمان بهتر تصمیم بگیرند. انجام منظم آزمایش بهترین راه برای اطلاع از تاثیر نوع رژیم غذایی، سبک زندگی، داروهای مصرفی و روند درمان بر سطح قند خون فرد بیمار است.

به طور کلی آزمایشات قند خون به چند دسته تقسیم می‌شوند: آزمایشات ناشتا، تصادفی (غیر ناشتا) و بعد از مصرف غذا. آزمایشات ناشتا بیشتر از انواع دیگر آزمایش‌های قند خون، برای تشخیص دیابت استفاده می‌شود. فارغ از اینکه کدام نوع آزمایش را انجام می‌دهید لازم است که قبل از انجام آزمایش به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید مثل: داروهای درمانی، ویتامین‌ها و مکمل‌های گیاهی اطلاع دهید. برخی از داروها می‌توانند بر سطح گلوکز خون شما تأثیر بگذارند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف یک داروی خاص را موقتا متوقف کنید یا قبل از انجام آزمایش دوز آن را تغییر دهید. داروهایی که می‌توانند بر سطح گلوکز خون شما تأثیر بگذارند عبارتند از:

• کورتیکواستروئیدها
• دیورتیک‌ها
• قرص‌های ضد بارداری
• انواع هورمون درمانی
• آسپرین (بوفرین)
• داروهای قند
• لیتیوم
• اپی نفرین (آدرنالین)
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
• مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
• فنی توئین
• داروهای سولفونیل اوره

لازم است که بدانید استرس شدید نیز می‌تواند باعث افزایش موقت گلوکز خون شما شود. اگر اخیراً یکی از موارد زیر را تجربه کردید، لازم است به پزشک خود اطلاع دهید:

• عمل جراحي
• ضربه
• سکته
• حمله قلبی

شرایط و نحوه انجام آزمایش قند خون تصادفی

قبل از انجام آزمایش قند خون تصادفی نیازی به آمادگی خاصی نیست. فقط لازم است از قبل به پزشک در خصوص داروهای مصرفی و شرایط معمول روانی خود اطلاع دهید. برای مثال اگر امتحانی در پیش دارید با یادداشت نوع شرایط خاص خود، سطح قند خون خود را قبل از و بعد از امتحان خود ثبت کنید.

تست‌های مرتبط با آزمایش قند خون تصادفی

قند خون بالا معمولاً با دیابت مرتبط است، اما به غیر از دیابت دلایل دیگری نیز برای بالارفتن قند خون وجود دارد که شامل: پرکاری غده تیروئید، التهاب پانکراس، سرطان پانکراس و ابتلا به چندین سرطان نادر است. به همین دلیل، تنها انجام آزمایش RBS برای تأیید تشخیص دیابت کافی نیست. بنابراین بهترین توصیه این است که همراه با این آزمایش، آزمایش‌های تخصصی‌تری مانند موارد زیر را انجام دهید.

• قند خون ناشتا (FBS)
• آزمایش قند خون دو ساعته (2hpp)
• تست هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C)
• آزمایش چالش گلوکز (GCT) 
• تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT)

هومکا و انجام آزمایش قند خون تصادفی در منزل

اگر قصد انجام آزمایش قند خون تصادفی یا سایر خدمات آزمایشگاهی را دارید، به راحتی می‌توانید آزمایشگاه را به منزل بیاورید. مجموعه هومکا با همکاری مدرن‌ترین و مجهزترین آزمایشگاه‌ها در استان تهران و سایر شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه می‌دهد.

برای انجام خدمات آزمایش در منزل، می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا با کلیک بر روی بنر زیر، درخواست آزمایش خود را ثبت نمایید. در این حالت، در سریعترین زمان آزمایش مورد نظر شما انجام خواهد شد و پاسخ آزمایش نیز در اختیارتان قرار خواهد گرفت.