آزمایش RBC

آیا علائمی مانند ضربان نامنظم، رنگ پریدگی پوست، تنگی نفس و خستگی مداوم دارید؟  بهتر است انجام آزمایش RBC را جدی بگیرید. این آزمایش در واقع میزان گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند و می‌تواند انواع بیماری‌های کلیوی، فیبروز ریوی و کم خونی را  به راحتی در بدن شما مشخص کند. اگر قصد دارید تا اطلاعات کاملی در ارتباط با آزمایش RBC بدست بیاورید، ادامه مطالب را از دست ندهید. برای انجام آزمایش خود در منزل می‌توانید بر روی بنر زیر کلیک کنید.

RBC در آزمایش خون چیست؟

منظور از RBC در آزمایش خون، گلبول‌های قرمز موجود در خون است. آزمایش RBC با هدف تعیین و شناخت سطح پایین یا سطح بالای گلبول‌های قرمز انجام می‌گیرد. هموگلوبین موجود در RBC اکسیژن مورد نیاز بافت‌های بدن را تامین می‌کند. هموگلوبین برای زنده ماندن بافت و ارگان‌های بدن عاملی حیاتی به‌شمار می‌رود، در واقع تعداد گلبول‌های قرمز و مهم‌تر از آن، میزان هموگلوبین، ظرفیت اکسیژن‌رسانی خون به مجموعه بافت‌های بدن را تعیین می‌کند. حال ممکن است این پرسش برای شما پیش بیاید که منظور از HGB در آزمایش خون چیست؟ این تست در واقع میزان هموگلوبین را مورد بررسی قرار می‌دهد.

چنانچه فرد علائمی نظیر سردرد، ضربان نامنظم، رنگ پریدگی پوست، نفس تنگی و خستگی مزمن داشته باشد مشکوک به RBC پایین و یا اکسیژن خون پایین است. اگر فرد علائمی نظیر خستگی، درد مفاصل، خارش پوست کف پا و دست و اختلال در خواب داشته باشد مشکوک به سطح RBC بالا (به بیان دقیق‌تر هموگلوبین بالا) است و در هر دو مورد متخصص انجام آزمایش CBC را ضروری می‌داند. بهتر است بیان شود که آزمایش CBC نیز یکی از کلی‌ترین آزمایشات خون محسوب می‌شود که برای تشخیص بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان خون تجویز می‌شود. همچنین بسیاری از متخصصان انجام آزمایش چکاپ کامل را بصورت سالانه ضروری می‌دانند. اگر نسخه آزمایش دارید و وقت کافی برای رفتن به آزمایشگاه را ندارید، کلیک کنید!

چرا آزمایش خون RBC تجویز می‌شود؟  

RBC بخشی از آزمایش شمارش کامل خون یا CBC محسوب می‌شود. آزمایش کامل خون را با حرف اختصاری CBC یا Complete Blood Count می‌شناسیم. در آزمایش سی بی سی لازم است تمام اجزایی که در خون وجود دارند مورد اندازه‌گیری قرار بگیرند، که بخشی از آن نیز به RBC یا گلبول‌های قرمز خون اختصاص داده می‌شود.
در آزمایش CBC علاوه‌بر شمارش گلبول‌های قرمز موارد زیر نیز در تست‌های مجزا مورد بررسی قرار می‌گیرند:

• هموگلوبین
• هماتوکریت: این تست نسبت حجم گلبول‌های قرمز خون به کل حجم خون در بدن را نشان می‌دهد. در واقع تست هماتوکریت تکمیل کننده  تست RBC می‌باشد.
• شمارش پلاکت خون: عامل انعقاد خون و ترمیم کننده زخم‌ها
• شمارش گلبول‌های سفید خون: بیانگر عملکرد سیستم ایمنی بدن

در مواردی که متخصص علائم مشکوک به عدم سطح نرمال گلبول‌های قرمز یا کاهش و افزایش آن‌ها را در بیمار مشاهده کند، انجام تست RBC را توصیه می‌کند. اگر آزمایش RBC و یا هر آزمایش دیگری برای شما تجویز شده است، برای انجام آزمایش خود در منزل کلیک کنید! نشانه‌هایی که لزوم انجام تست RBC (به طور کامل‌تر CBC) را بیشتر می‌کنند شامل:

•  نامنظم شدن تنفس
• بی‌قراری بیمار بدون علت زمینه‌ای مشهود
•  افزایش تحریک پذیری بیمار
•  پوست فرد به آبی متمایل شده است.
• فرد تمرکز کافی ندارد و در اصطلاح گیج است.

شرایط انجام آزمایش RBC

در این آزمایش نمونه‌گیر با استفاده از سرنگ از رگ شما نمونه خون دریافت می‌کند. ممکن است هنگام ورود و خروج سوزن کمی احساس سوزش کنید. این آزمایش به شرایط و آمادگی خاصی نیاز ندارد. اما چون اغلب همراه با فاکتور‌های دیگری تجویز می‌شود، باید نیاز به ناشتایی در سایر فاکتور‌ها نیز بررسی شود.

تفسیر آزمایش خون RBC

سطح RBC ممکن است در اثر مصرف داروهایی بخصوص، تغذیه یا عواملی دیگر در زمان تست دچار تغییر شود.

• حدود نرمال تست RBC برای مردان بالغ: سطح نرمال برای مردان بالغ بین ۴.۳۵ تا ۵.۶۵ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر می‌باشد.
• حدود نرمال تست RBC در زنان: مابین ۳.۹۲ تا ۵.۱۳ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر. توجه کنید که این سطح مربوط به بانوانی است که علائم بارداری ندارند و یا دوره بارداری را پشت سر نمی‌گذارند.

بالا بودن RBC در آزمایش خون نشانه چیست؟

اولین سوالی که ممکن است بعد از دیدن نتیجه آزمایش RBC به ذهن شما برسد این است که آیا بالا بودن گلبول قرمز خطرناک است؟ در پاسخ به این سوال می‌توان گفت: بالا بودن RBC در آزمایش خون در بسیاری از موارد ناشی از موقعیت‌ها و شرایط ناپایداری هستند که برای فرد به‌وجود می‌آیند. برخی از آن‌ها به شرح زیر است:

• اگر از ارتفاعات پایین به ارتفاعات بالا بروید حدود چند روز یا چند هفته تعداد گلبول‌های قرمز بیشتر خواهد بود، چراکه ارتفاعات از سطح اکسیژن کمتری برخوردارند
• اگر داروهایی مثل متیل دوپا، جنتامایسین مصرف می‌کنید ممکن است سطح RBC در آزمایش بیش از حد نرمال نشان داده شود. جنتامایسین آنتی‌بیوتیک موثر در رفع عفونت خون است و متیل دوپا نیز جهت درمان فشارخون تجویز می‌شود، توجه کنید که درصورت مصرف داروهایی از این قبیل پیش از تست باید به متخصص اطلاع دهید
• فیبروز ریوی: در برخی از موارد بالا بودن RBC به بروز آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب و فیبروز ریوی بازمی‌گردد. این بیماری‌ سبب افت اکسیژن خون می‌شود.
•  سرطان کلیه یا بیماری کلیوی: در مواردی افزایش گلبول‌های قرمز نشانه‌ای از این است که فرد دچار بیماری کلیوی یا علائم سرطان کلیه است

البته بالا بودن RBC در آزمایش خون می‌تواند ناشی از موارد دیگری همچون کم‌آبی بدن، بروز بیماری مغز استخوان که ژنتیکی است، بیماری قلبی و مصرف دخانیات باشد. اگر میزان RBC در آزمایش شما بالاست و می‌خواهید تفسیر آن را بدانید، کلیک کنید!

همچنین سایت معتبر Mayo Clinic در خصوص RBC بالا می‌گوید:

تعداد بالای گلبول‌های قرمز خون نشان‌دهنده افزایش سلول‌های حامل اکسیژن در جریان خون است. گلبول‌های قرمز خون، اکسیژن را از ریه‌ها به بافت‌های بدن منتقل می‌کنند. میزان طبیعی تعداد گلبول قرمز در بزرگسالان ۴.۳۵ تا ۵.۶۵  میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر (میلی لیتر) برای مردان و ۳.۹۲ تا ۵.۱۳ میلیون گلبول قرمز در هر میلی لیتر خون برای زنان در نظر گرفته می‌شود. در کودکان نیز  تعداد گلبول قرمز با توجه به سن و جنسیت تغییر می‌کند.

برای ورود به صفحه ثبت درخواست انواع خدمات آزمایشی در منزل بر روی آیکون زیر کلیک کنید.

علائم بالا بودن RBC در آزمایش خون چیست؟

علائم بالا بودن مقدار RBC در خون عبارت است از:

• سردرد
• سرگیجه
• مشکلات بینایی

اگر آزمایش RBC و یا هر آزمایش دیگری داده‌اید و به دنبال تفسیر آن توسط پزشک به صورت آنلاین هستید، کلیک کنید!

پایین بودن RBC در آزمایش خون نشانه چیست؟

نتایج آزمایش خون شما نشان‌دهنده طبیعی یا غیرطبیعی بودن مقادیر گلبول‌های قرمز است. اگر مقدار RBC پایین‌تر از حد نرمال باشد، احتمالا شما به یکی از مشکلات زیر مبتلا هستید.

• کم‌خونی
• لوسمی
• سوء تغذیه
•  نارسایی مغز استخوان
• خون‌ریزی داخلی یا خارجی
• فقر آهن
• اختلالات تیروئید
• عوارض برخی داروها مانند داروهای شیمی‌درمانی و کلرامفنیکل
• مولتیپل میلوما یا سرطان مغز استخوان
• نارسایی کلیه
• بارداری

 کمبود گلبول قرمز در خون می‌تواند علائم و عوارض مختلفی را ایجاد کند. 

علائم پایین بودن RBC در آزمایش خون چیست؟

اگر مقدار RBC در خون شما کم باشد، ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید:

• ضعف و خستگی
• تپش و افزایش ضربان قلب
• رنگ‌پریدگی پوست

RBC در آزمایش ادرار چیست؟

مثبت شدن RBC در آزمایش ادرار به معنی وجود خون یا گلبول‌های قرمز خون (RBC) در ادرار است. به‌طور معمول خون در ادرار با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود، به‌ویژه اگر مقدار آن کم باشد. اما وقتی ادرار زیر میکروسکوپ بررسی شود حتی مقادیر اندک گلبول قرمز نیز قابل شناسایی خواهد بود. البته در مواردی که مقدر RBC در ادرار زیاد باشد ادرار به رنگ صورتی، قرمز یا به رنگ چای است که می‌توان بدون میکروسکوپ تشخیص داد.

دلایل بررسی RBC در آزمایش ادرار چیست؟

وجود خون در ادرار می‌تواند با علائمی همراه باشد که پزشک را مجاب به تجویز آزمایش RBC ادرار کند. گاهی بروز علائم بیماری‌های کلیه و یا مشکلات سیستم ادراری درد، تورم یا تب از دلایل تجویز آزمایش RBC ادرار است. سایر علائمی که ممکن است با مثبت شدن RBC در ادرار همراه باشد به صورت زیر است:

• ادراری که صورتی، قرمز یا به رنگ چای است
• نیاز فوری و مکرر به تخلیه ادرار
• درد یا سوزش در هنگام ادرار
• درد معده یا کمردرد
• ورم در ساق پا یا مچ پا

چندین دلیل بالقوه برای وجود RBC در ادرار وجود دارد، از جمله:

• عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs)
• عفونت کلیه یا مثانه
• سنگ کلیه
• ورزش سنگین و فعالیت بدنی زیاد
• عارضه رابدومیولیز (Rhabdomyolysis) که به دلیل آسیب دیدگی عضله و نشت ترکیبات عضلانی به خون رخ می‌دهد
• رابطه جنسی که باعث تحریک بافت سیستم تناسلی و ادراری شود
• بعضی از بیماری‌های مزمن نیز می‌توانند منجر به ورود RBC به ادرار شوند، که شامل:
• کم خونی سلول داسی‌شکل
• هموفیلی
• بیماری کلیه پلی کیستیک
• سرطان مثانه یا کلیه
• پروستات متورم و ملتهب

اگر فردی متوجه خون در ادرار خود شد، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند.

شرایط انجام آزمایش RBC ادرار

برای انجام آزمایش RBC ادرار یک نمونه تصادفی ادرار از فرد دریافت می‌شود. تصادفی به این معنی که نمونه ممکن است در هر روز و ساعتی در آزمایشگاه یا در خانه جمع‌آوری گردد و نیازی به ناشتا بودن و یا آمادگی خاصی برای انجام آزمایش نیست.

در صورت نیاز، پزشک ممکن است از شما بخواهد که ادرار خود را طی ۲۴ ساعت در ظروف مخصوصی در خانه جمع‌آوری کنید و آن را به آزمایشگاه تحویل دهید. نمونه ادرار باید تمیز  بوده و از ورود میکروب‌های آلت تناسلی یا واژن به ادرار جلوگیری شود. بدین منظور، ممکن است در آزمایشگاه یک کیت تمیز کننده حاوی محلول پاک‌کننده و دستمال‌های استریل به شما داده شود.

تفسیر RBC در آزمایش ادرار چیست؟

احتمالا پس از انجام این آزمایش، اولین سوالی که برای شما پیش می‌آید این است که RBC در آزمایش ادرار باید چند باشد؟ در پاسخ به این سوال می‌توان گفت: گلبول‌های قرمز معمولاً در ادرار وجود ندارند، اما ممکن است به دلیل قاعدگی یا فعالیت سنگین فیزیکی مقدار کمی RBC در ادرار دیده شود. چنین حالتی دلیلی برای نگرانی نیست. بنابراین، مقدار بسیار کمی RBC ممکن است در یک نمونه ادرار طبیعی وجود داشته باشد. اما اگر تعداد RBCها بیشتر باشند که به صورت یک مثبت +، دو مثبت ++  و سه مثبت +++ در جواب آزمایش نشان داده می‌شود می‌تواند نشانه یکی از مشکلات زیر باشد:

• مشکلات کلیه مانند سنگ کلیه
• بیماری‌های دستگاه ادراری مانند: عفونت ادراری
• مشکلات پروستات
• سرطان مثانه یا کلیه
• اگر آزمایش ادرار بیانگر وجود RBC در ادرار باشد، پزشک احتمالاً آزمایش‌های تکمیلی دیگری را به منظور پی بردن به علت زمینه‌ای تجویز خواهد کرد از جمله:
•  آزمایش خون CBC
• سونوگرافی برای بررسی کلیه‌ها و مجاری ادراری
•  سی تی اسکن یا ام آر آی
• بیوپسی یا نمونه‌برداری از کلیه‌ها
• سیستوسکوپی (Cystoscopy) به منظور بررسی دستگاه ادراری

علائم بالا بودن RBCدر آزمایش ادرار

هماچوری یا خون در ادرار (RBC) در صورت زیاد بودن با نشانه‌هایی مثل ادرار صورتی، قرمز رنگ یا چای مانند خود را نشان می‌دهد. اگر خون کم به ادرار نشت کند معمولا درد و سوزش در زمان تخلیه ادرار رخ نمی‌دهد اما اگر خون زیاد باشد و به حالت لخته به ادرار ورود کند، ممکن است ادرار با درد همراه باشد. از دیگر علائمی که ممکن است همراه با خون در ادرار بروز کند موارد زیر را می‌توان نام برد:

• تکرر ادرار و یا نیاز فوری به تخلیه ادرار
• ناراحتی معده یا درد پشت
• ورم در پا به‌ویژه مچ پا

علائم ذکر شده ممکن است با بیماری‌های کلیه یا بیماری‌های زمینه‌ای در ارتباط باشد.

علت بالا بودن RBC در آزمایش ادرار

اگرچه دیدن خون در ادرار می‌تواند ترسناک باشد اما غالبا تهدیدی جدی برای زندگی و سلامتی محسوب نمی‌شود. با این حال، بررسی علت هماچوری (hematuria) بسیار مهم است تا از عوارض مرتبط با آن پیشگیری شود.

اگر مقدار RBC در ادرار پایین باشد، معمولا خطر جدی نیست و می‌تواند ناشی از قاعدگی، فعالیت سنگین و یا رابطه جنسی باشد. به طور کلی زمانی که بیان می‌شود فاکتور RBC بالا است، یعنی تعداد گلبول‌های قرمز در بدن افزایش یافته است. حال ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که آیا بالا بودن گلبول قرمز خطرناک است؟ بهتر است بدانید که مقدار خون بالا در ادرار (هماچوری) ممکن است به یکی از دلایل زیر باشد:

• عفونت مثانه که معمولاً با سوزش و درد در هنگام ادرار مشخص می‌شود.
• عفونت کلیه
• سنگ کلیه، که معمولاً با درد یک طرفه پشت یا پهلو ظاهر می‌شود.
• ورزش شدید یا آسیب دیدن کلیه بر اثر تروما (مثلا افتادن از دوچرخه و یا مصدومیت در حین مسابقه)
• متورم شدن پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات)
• سرطان مثانه، پروستات یا کلیه که بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد.

برای داشتن مقدار طبیعی RBC در خون چه کنیم؟

اساسی‌ترین کار برای داشتن مقدار طبیعی گلبول‌های قرمز در خون تغییر سبک زندگی است. تغذیه سالم، عدم استعمال دخانیات، ورزش منظم، نوشیدن آب و مصرف نکردن خودسرانه دارو از جمله اقداماتی است که باید توجه ویژه‌ای به آن‌ها داشته باشید.

نقش تغذیه در افزایش RBC در خون

مصرف غذاهای حاوی مواد مغذی باعث افزایش سطح RBC در خون می‌شود. این مواد مغذی عبارت‌اند از:

• آهن؛ گوشت گاو و گوسفند، جگر، سبزیجات برگ‌دار سبز مانند اسفناج، میوه خشک مانند کشمش، حبوبات و زرده تخم‌مرغ سرشار از آهن است.
• فولیک اسید؛ در بسیاری از مواد مانند نان و غلات غنی‌شده، سبزیجات برگ‌دار تیره مانند اسفناج و کلم موجود است.
• ویتامین B12؛ گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ و لبنیات مثل شیر و پنیر از منابع غنی ویتامین B12 هستند.
• ویتامین A؛ هویج، سیب‌زمینی شیرین، فلفل قرمز و میوه‌هایی مانند هندوانه و گریپ‌فروت سرشار از ویتامین A هستند.
• ویتامین C؛ مرکبات، گوجه‌فرنگی، بروکلی و سیب‌زمینی از منابع شاخص ویتامین C هستند.

داروهای مرتبط با بالا بودن RBC در آزمایش ادرار

علاوه بر بیماری‌ها و شرایطی که باعث بالا رفتن گلبول‌های قرمز در ادرار می‌شوند مصرف بعضی از داروها نیز موجب نشت RBC به ادرار می‌شود. از این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• آنتی بیوتیک‌ها
• آسپیرین
• رقیق کننده‌های خون

آزمایش خون RBC در منزل

برای انجام آزمایش RBC و سایر خدمات آزمایشگاهی، به راحتی می‌توانید تا بدون صرف زمان اضافی برای خارج شدن از منزل، آزمایشگاه را به منزل بیاورید. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین و مدرن‌ترین آزمایشگاه‌ها در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت و تبریز همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه می‌دهد.

اگر قصد انجام خدمات نمونه گیری در منزل یا تفسیر آزمایش خون را دارید، می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا با کلیک بر روی بنر زیر، درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. در اینصورت همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگی‌های لازم جهت انجام آزمایش صورت می‌گیرد. همچنین، جواب آزمایش نیز در کوتاه‌ترین زمان به دستتان خواهد رسید.