آزمایش MCV
گلبولهای قرمز کوچک و بزرگ!
اگر همواره با رنگ پریدگی پوست، خستگی، سرگیجه یا تپش قلب مواجه هستید، احتمالا پزشک آزمایش MCV را برای شما تجویز خواهد کرد. این آزمایش، درواقع گلبولهای قرمز را در خون اندازهگیری میکند. با انجام آزمایش MCV، تشخیص بیماریهایی مانند فقر آهن و تالاسمی به سرعت انجام خواهد شد. اگر قصد دارید تا اطلاعات کاملی در ارتباط با آزمایش MCV به دست بیاورید، ادامه مطالب را از دست ندهید. اگر قصد انجام آزمایش خون را دارید برای ثبت درخواست بر روی بنر زیر کلیک کنید.
آزمایش MCV چیست؟
آزمایش MCV یکی از انواع آزمایشهای خون است که بهمنظور اندازهگیری گلبولهای قرمز خون انجام میشود. واژهی MCV درواقع مخفف کلمهی Mean Corpuscular Volume است و میانگین غلظت hemoglobin گلبولی خون افراد را نشان میدهد. پایین یا بالا بودن این گلبولها ممکن است بیماریهای خطرناکی را ایجاد کند؛ به همین علت بهتر است در فواصل زمانی مختلف، این آزمایش انجام شود.
MCV در آزمایش خون چیست؟
MCV در آزمایش خون به معنای میانگین حجم کورپوسکولار در خون است. کورپوسکول یکی از انواع سلولهایی است که به صورت آزاد در خون وجود دارد و هیچگونه محل اتصالی ندارند. آنها به سه دسته عمده یعنی گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز و پلاکتها تقسیم میشوند. در MCV اختصاصا شمارش متوسط حجم گلبولهای قرمز خون مد نظر است.
این فاکتور جزو آزمایش CBC نیز به شمار میرود و معمولا با انجام چکاپ کامل مردان و زنان، امکان بررسی این فاکتورها نیز در خون شما وجود دارد.
آزمایش MCV برای چیست؟
هدف از انجام آزمایش MCV بررسی میزان گلبولهای قرمز خون است که تغییر در میزان آنها میتواند باعث ایجاد بیماریهای خونی شود. هموگلوبین درواقع یکی از پروتئینهایی است که سرشار از آهن بوده و کمبود این پروتئین نشان میدهد فرد مبتلا به کمخونی است. این پروتئین مسئول گردش اکسیژن کافی در بدن و رنگ قرمز خون است که اگر میزان آن کاهش یابد، علائم کمخونی، خستگی و علائم مشابه بروز پیدا میکنند. آزمایش MCV به دلایل مختلف تجویز میشود؛ مواردی همچون:
- داشتن علائمی مانند خستگی، کمخونی، سبکی سر و رنگپریدگی پوست
- بررسی و تشخیص انواع کمخونی
- بررسی ناهنجاریهای خونی مانند تعداد غیرطبیعی پلاکتها و گلبولهای سفید
- بهعنوان یک آزمایش معمول جهت آزمایش چکاپ کامل
- بررسی میزان MCV خون برای تشخیص، پیشگیری یا درمان بیماریهای مرتبط
مقادیر نرمال و بحرانی در آزمایش MCV
سطح نرمال MCV در گروههای سنی متفاوت است و در گروه کودکان تا نوزادان نیز به دو دسته طبقه بندی میشود:
- سطح نرمال MCV در بزرگسالان بین ۸۰ تا ۹۶ FL (فمتولیتر) است.
- مقدار نرمال MCV در کودکان بین ۸۰ تا ۹۵ FL است
- سطح نرمال MCV در نوزادان پیش از یکسالگی مابین ۹۶ تا ۱۰۸ FL است
سایت معتبر Medline Plus نیز در رابطه با MCV در آزمایش خون میگوید:
آزمایش خون MCV اندازه متوسط گلبولهای قرمز خون را بررسی میکند. سلولهای قرمز، خون اکسیژن را از ریهها به هر سلولی در بدن منتقل میکنند. سلولها برای رشد، تولید مثل و سالم ماندن به اکسیژن نیاز دارند. وقتی گلبولهای قرمز خون خیلی کوچک یا بزرگ هستند، میتواند نشانهای از یک اختلال خونی مانند کم خونی، کمبود ویتامین و یا بیماری دیگری باشند.
اگر میخواهید همین حالا از تفسیر آزمایش خود باخبر شوید، کلیک کنید!
شرایط انجام آزمایش MCV
انجام آزمایش MCV بهتنهایی، به آمادگی یا شرایط خاصی همچون ناشتا بودن نیاز ندارد. البته ممکن است که پزشک برایتان آزمایشهای دیگری در کنار آزمایش MCV تجویز کند و به شما بگوید که بهصورت ناشتا برای آزمایش حاضر شوید. انجام این آزمایش برای شما مشکلی ایجاد نمیکند و میتوانید پس از انجام آن، محل را ترک کنید. البته بهتر است چند دقیقه استراحت کنید تا دچار سرگیجه نشوید. این آزمایش همانند سایر آزمایشهای خون صورت میگیرد و درواقع یک ارزیابی سلامت رایج است و نحوهی انجام آن تفاوتی با آزمایشهای دیگر ندارد.
اگر نسخه دارید و میخواهید آزمایش خود را در منزل انجام دهید، کلیک کنید!
تفسیر آزمایش MCV
با تفسیر آزمایش MCV پزشک میتواند بیماریهایی مانند تالاسمی و فقرآهن را تشخیص دهد. در طی این آزمایش دو فاکتور DF و MI مورد بررسی قرار میگیرند.در صورتی که فاکتور DF مثبت باشد، فرد از کمبود یا فقر آهن رنج میبرد. اگر DF منفی باشد، بیمار دچار تالاسمی است. منظور از فاکتورهای DF و MI فرمولهای آزمایشگاهی هستند که با توجه به آنها میتوان فقر آهن از تالاسمی تشخیص داد.
مسئلهی دیگری که در تفسیر آزمایش MCV مورد توجه قرار میگیرد، سن بیمار است، چون سطح MCV از کودکی تا بزرگسالی مرتبا در حال تغییر است. هرچه از سنین نوزادی به سمت بزرگسالی نزدیک میشویم، MCV موجود در خون کمتر خواهد شد. برای مثال، MCV نرمال در کودکان ۶ تا ۸ ساله مابین ۸۰ تا ۸۵ است حال آنکه این مقدار در ماههای نخست تولد مابین ۱۰۰ تا ۱۲۰ فمتولیتر است.
علت بالا بودن MCV در آزمایش خون
در آزمایش برخی از افراد میزان MCV بیشتر از مقدار معمول یعنی بالای ۱۰۰ است. در این وضعیت، گلبولهای قرمز خون از حد طبیعی خود، بزرگتر هستند که ماکروسیتیک نامیده میشود. از دلایلی که باعث بالا بودن MCV میشود، میتوان عوامل زیر را ذکر کرد:
- رژیمهای گیاهی و گیاهخواری ممکن است MCV را افزایش دهند؛ زیرا دارندگان این رژیمها اغلب مبتلا به کمبود ویتامین B۱۲ هستند. این ویتامین در منابع حیوانی وجود دارد و این افراد میتوانند تحت نظر پزشک از غذاها یا مکملهایی استفاده کنند که حاوی ویتامین B۱۲ است
- افراد مبتلا به بیماری کرون در آزمایش سطح بالایی از MCV را نشان میدهند
- مصرف بیشازحد الکل و نوشیدنیهایی که حاوی الکل هستند، میتواند منجر به افزایش اندازه حجم متوسط گلبولهای قرمز
- گاستریت خود ایمنی وضعیتی است که در آن ویتامین B۱۲ نمیتواند از طریق روده وارد جریان خون شود و عملکرد معده را نیز دچار اختلال میکند. پزشکان برای برطرف کردن علائم، تزریق ویتامین B۱۲ یا تزریق آهن را تجویز میکنند
- کرم نواری
- داروهای درمان سرطان
- شیمیدرمانی
علائم افزایش MCV در آزمایش خون
در آزمایش MCV برخی از افراد، ممکن است میزان گلبولهای قرمز بیشتر از حد نرمال تشخیص داده شود. این موضوع میتواند دلیل علائم زیر باشد:
- بیمیل شدن و ازدستدادن اشتها
- خونریزی غیرطبیعی در زمان قاعدگی
- ضربان قلب نامنظم و تپش قلب
- تنگی نفس خفیف در زمان خواب یا انجام فعالیت
- ایجاد زخم در دهان و زبان قرمز و متورم
- سبکی سر یا سرگیجه
- درد در قسمت قفسهی سینه
برای تفسیر آزمایش خود توسط پزشکان هومکا کلیک کنید!
علت پایین بودن MCV در آزمایش خون
در آزمایش MCV بعضی از افراد ممکن است میزان MCV پایینتر از حد نرمال یعنی کمتر از ۸۰ باشد. این نوع کمخونی اصولاً میکروسیتیک نامیده میشود که در آن گلبولهای قرمز کوچکتر از حد معمول هستند. دلایل زیر باعث بروز این مسئله میشوند:
- بیماری تالاسمی یکی از دلایلی است که میتواند باعث کوچکترشدن گلبولهای قرمز شود
- در دوران بارداری، مادر برای حمایت از جنین به دریافت آهن بیشتری نیاز دارد و ممکن است آهن زیادی از دست بدهد. به همین علت در برخی موارد، مصرف مواد دارای آهن در دوران بارداری تجویز میشود
- ازدستدادن میزان زیاد خون در مواردی همچون مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل آسپرین، سرطان روده، قاعدگی سنگین، خونریزیهای غیرطبیعی و بیشازحد نرمال
- جراحی کاهش وزن، عفونت هلیکوباکترپیلوری، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو که باعث کاهش جذب آهن میشوند
- رژیمهای غذایی
علائم کاهش MCV در آزمایش خون
در بررسی آزمایش MCV ممکن است میزان گلبولهای قرمز کمتر از حد معمول باشد که این موضوع علائمی را به همراه خواهد داشت. از علائم کاهش سطح MCV در خون میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی و سرگیجهی مداوم
- رنگپریدگی در نواحی پوست
- احساس تحریکپذیری
- گزگز و بیحسی در پا و دستها
- مشکلات تمرکز و سردرد
- شکستگی آسان و سریع ناخنها
برای انجام آزمایش MCV در منزل کلیک کنید.
درمان MCV پایین در آزمایش خون
درمان کمخونی و کوچکتر بودن گلبولهای قرمز با روشهای متفاوتی امکانپذیر است. در ابتدا پزشک با بررسی وضعیت و علائم احتمالی بیمار، آزمایش MCV و در برخی موارد، آزمایشهای مرتبط را تجویز میکند. در صورت پایین بودن سطح MCV در خون، مرحلهی درمان شروع میشود که در برخی موارد ممکن است در بیمارستان صورت گیرد. بهطورکلی درمان این بیماری با داروها، تزریقات، تغییرات رژیم غذایی و مکملها انجام میشود. اگر شما مبتلا به کمخونی و فقر آهن شدید باشید، پزشک برای بازیابی سطح گلبولهای قرمز، hemoglobin و آهن، تزریق خون و آهن را تجویز میکند.
بهطورکلی زنان در طول روز به ۱۴٫۸ میلیگرم آهن نیاز دارند و این مقدار در مردان ۸٫۷ میلیگرم است. البته خانمها پس از دورهی یائسگی میتوانند مقدار آهن مصرفی را به ۸٫۷ کاهش دهند. داروی پروتئین اریتروپویتین انسانی که شکل مصنوعی آن است، باعث افزایش تولید گلبولهای قرمز میشود. این دارو بهجای انتقال خون مورداستفاده قرار میگیرد و سطح هموگلوبین را افزایش میدهد.
تستهای مرتبط با آزمایش MCV
- آزمایش MCHC
MCHC در آزمایش خون بیانگر غلظت هموگلوبین در حجم مشخصی از سلولهای قرمز است.
- آزمایش RBC (شمارش گلبول قرمز)
از RBC در آزمایش خون برای تشخیص انواع بیماریهای خونی مثل خونریزی و کم خونی، تب روماتیسمی، لوپوس، لنفوم هوچکین (نوعی سرطان که سیستم لنفاوی را دیگر میکند)، هموگلوبیتوپاتی (در این بیماری هموگلوبین ساختار طبیعی خود را از دست میدهد) و میلوپرولیفراتیو استفاده میکنند.
- آزمایش Hb یا Hgb
Hgb در آزمایش خون سطح هموگلوبین خون را اندازهگیری میکند. این فاکتور در تشخیص بیماریهای خونی مثل فقر آهن و تالاسمی، لوپوس، لوسمی یا سرطان و لنفوم هوچکین مورد استفاده قرار میگیرد.
- آزمایش HCT
موضوع این آزمایش اندازهگیری سطح هماتوکریت خون است. HCT در آزمایش خون در تشخیص آنمی، لوسمی، بیماری کلیوی و بسیاری از دیگر بیماریها به متخصص کمک خواهد کرد.
- آزمایش MCH
این تست میانگین هموگلوبین کورپوسکولار را در گلبول قرمز مورد بررسی قرار میدهد. MCH در آزمایش خون در تشخیص انواع کم خونی و ... کاربرد دارد و همواره همراه با آزمایش MCHC و MCV انجام میگیرد.
- آزمایش RDW
با استفاده از این آزمایش میتوان تفاوت بین بزرگترین و کوچکترین گلبول قرمز را مورد ارزیابی قرار داد. درصورتی که نتیجه RDW در آزمایش خون افزایشی باشد نشان میدهد که بیشتر گلبولهای قرمز کوچکتر یا بزرگتر از حدود نرمال هستند. این تست برای تشخیص بیماری خونی ارثی، بیماری کبدی، بیماری قلبی، سرطان و دیابت مورد استفاده قرار میگیرد.
آزمایش حجم متوسط گلبولهای قرمز در کودکان
آزمایش MCV برای کودکان نیز تجویز میشود؛ زیرا احتمال دارد بنا به دلایل گوناگون دچار کمخونی و فقر آهن باشند. کودکان در دورهی رشد نیاز شدیدی به آهن دارند و ممکن است به علت ازدستدادن خون، مصرف کم آهن در مواد غذایی و سایر موارد با کمبود آهن مواجه شوند. میزان MCV در کودکان برحسب سن و جنس متغیر است و با آزمایش MCV مقدار آن بررسی میگردد. میزان MCV نرمال بر اساس مقادیر زیر است:
- نوزادان: ۹۵ تا ۱۲۱ fl
- سن ۶ ماه تا ۲ سال: ۷۰ تا ۸۶ fl
- ردهی سنی ۱۲ تا ۱۸ سال: برای پسران بین ۷۸ تا ۹۸ و برای دختران بین ۷۸ تا ۱۰۲
- سن بالای ۱۸ سال: ۷۸ تا ۹۸ fl
آزمایش MCV در بارداری
اگر در زمان بارداری علائم کمخونی یا سایر علائم مرتبط را داشته باشید، پزشک برای شما آزمایش MCV تجویز میکند. در این دوران، بدن مادر نیاز به جذب آهن بسیار زیادی دارد تا بتواند آن را به جنین منتقل کند. اگر در این دوران مادر دچار کمبود آهن یا کمخونی باشد، پزشک این آزمایش را تجویز کرده و پسازآن مصرف مکملها، مواد غذایی دارای آهن و مواد مغذی را توصیه میکند.
نکات مهم دربارهی آزمایش حجم متوسط گلبولهای قرمز
- اگر احساس سرگیجه، خستگی و سرمای مداوم میکنید، ممکن است با مشکل کمخونی مواجه باشید. بهتر است به پزشک مراجعه کرده و دربارهی علائم خود با او مشورت کنید
- برخی از بیماریها و اختلالات خونی همچون تالاسمی و بیماری کرون ارثی هستند؛ پس دربارهی سوابق پزشکی خانوادهی خود با پزشک صحبت کنید
- اگر باردار هستید و علائم کمخونی دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید و در صورت نیاز آزمایش MCV و سایر آزمایشهای مرتبط را انجام دهید؛ زیرا ممکن است شما دچار کمخونی و فقر آهن باشید که این موضوع باعث میشود جنین رشد کافی نداشته باشد
- انجام آزمایش MCV کمک میکند تا مراحل پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری سریعتر و در مراحل ابتدایی صورت گیرد
عوامل تاثیرگذار بر نتیجه آزمایش MCV
گاهی اوقات برخی بیماریها یا دلایل سبب میشوند که نتیجه آزمایش MCV دستخوش تغییرات شود. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چربی خون بالا
- بیمار داروهایی خاص مانند فنی توئین (نوعی داروی ضد صرع)
- گلبولهای قرمز و گلبولهای قرمز نارس از مغز استخوان وارد جریان خون شدهاند (در حالیکه بیمار مبتلا به سرطان خون باشد)
- سیکل ماهانه در زنان
- قند خون بالا
- تالاسمی
- مصرف الکل
- کمبود فولیک اسید
- کمبود ویتامین B12
- کم کاری تیروئید
- کم خونی سیدروبلاستیک
- بیماریهای کبدی
- آنمی آپلاستیک
چطور میتوان با هومکا آزمایش MCV را در منزل انجام داد؟
اگر قصد انجام آزمایش MCV یا سایر خدمات آزمایشگاهی را دارید، نیازی نیست تا حتما به آزمایشگاه بروید. مجموعه هومکا با همکاری مجهزترین آزمایشگاهها در استان تهران، کرج، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز، یزد، قزمین، شیراز، آمل و مشهد، همواره بهترین خدمات آزمایش در منزل را زیر نظر بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه میدهد.
برای انجام خدمات نمونه گیری در منزل یا تفسیر آزمایش خون، میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا با کلیک بر روی بنر زیر، درخواست آزمایش خود را ثبت کنید. در اینصورت، همکاران ما با شما تماس خواهند گرفت و هماهنگیهای لازم جهت انجام آزمایش صورت میگیرد. بهتر است بدانید که جواب آزمایش شما نیز با بررسی بهترین متخصصان، در کوتاهترین زمان به دستتان خواهد رسید.