آزمایش G6PD
فاویسم مشکلی است که در بهار و تابستان افراد بیشتری را به خود درگیر میکند. اگر فاکتور G6PD در فردی از حد نرمال بیشتر باشد، یعنی کمبود آنزیم G6PD دارند و دچار اختلال همولیز( تخریب سلولهای خونی) هستند. این اختلال زمانی بروز میکند که افراد به مصرف داروهای خاص یا مواد غذایی که عامل اکسیدکننده هستند حساسیت نشان میدهند. اگر نسخه آزمایش دارید و وقت کافی برای رفتن به آزمایشگاه را ندارید، کلیک کنید!
آزمایش G6PD چیست؟
آزمایش G6PD همان تست حساسیت به باقالی (فاویسم) است. G6PD آنزیم مسیر سوخت و ساز گلوکز است. اگر این آنزیم به اندازه کافی در خون وجود نداشته باشد، هموگلوبین رسوب میکند و غشای گلبول قرمز تغییر خواهد کرد. با بروز این تغییر در غشای خونی و رسوب هموگلوبین بیماری همولیز بوجود میآید. بهتر است بدانید که هموگلوبین در آزمایش خون با نماد Hgb نمایش داده میشود.
همولیز در افراد درجات متفاوتی دارد. البته این بیماری وابسته به جنسیت است و همراه با کروموزوم X جابجا و منتقل میشود. به همین علت این بیماری بیشتر در مردان مشاهده میشود. ممکن است بپرسید چرا مردان بیشتر در معرض ابتلا به فاویسم قرار دارند؟
- مردان فقط یک کروموزوم X دارند و آن را از مادر دریافت میکنند. اگر کروموزوم X منتقل شده به جنس مذکر معیوب باشد، فرد دچار بیماری همولیز میشود.
- زنان کمتر دچار این حالت میشوند زیرا دو کروموزوم X دارند. بنابراین درصورتی که کروموزوم معیوب را از مادر دریافت کنند، تنها ناقل هستند و بیماری در آنها دیده نمیشود.
- بیماری فاویسم بوسیله مادر ناقل به فرزند مذکر منتقل خواهد شد. در دنیا حدودا ۱۵ درصد افراد مبتلا به فاویسم هستند.
شرایط انجام آزمایش G6PD
برای انجام آزمایش G6PD به نکات زیر دقت کنید:
- برای انجام این تست نیازی به ناشتایی ندارید و درضمن محدودیت مراقبتی برای انجام آن اعلام نشده است.
- پیش از انجام این تست ورزش نکنید.
- در زمان انتقال خون این تست نیز انجام میشود.
فاویسم چگونه بروز و پیشرفت میکند؟
درصورتی که آنزیم G6PD به میزان کافی در بدن وجود نداشته باشد، سطح NADPH کم شده و گلبولهای قرمز در مقابل مواد اکسید کننده ضعیف میشوند. در این هنگام اگر فرد دارو یا مواد غذایی مانند باقالی که اکسید کننده است را مصرف کند، هموگلوبین موجود در خون اکسید میشود. اگر هموگلوبین اکسید شود در جدار گلبولهای قرمز خون (RBC) رسوب میکند.
پس از مصرف مواد غذایی و دارویی اکسید کننده در روزهای اول تا چهارم همولیز رخ میدهد. جز باقالا داروهایی مانند داروی آسپرین و فناستین ( نوعی داروی ضد التهاب) هم از جمله موارد اکسید کننده هموگلوبین بشمار میروند. درصورتی که فرد مبتلا به فاویسم باشد و عفونت یا اسیدوز(بیش از حد اسیدی شدن مایعات بدن) هم در بدن بوجود بیاید پیشرفت این بیماری سرعتی بیشتر پیدا خواهد کرد.
در رابطه با آزمایش G6PD و اینکه در چه مواقعی پزشک آن را تجویز میکند سایت Health Line اینگونه نوشته است:
G6PD به عملکرد طبیعی گلبولهای قرمز کمک میکند. کمبود G6PD ممکن است باعث شود RBC در فرآیندی به نام همولیز در معرض تجزیه قرار گیرد.
کمبود G6PD یک اختلال ارثی است. این بیماری بیشتر در مردان آفریقایی، آسیایی یا نژادی مدیترانهای دیده میشود. آزمایش G6PD اغلب برای تعیین علل کم خونی همولیتیک استفاده میشود.
آزمایش G6PD یک آزمایش ساده است که نیاز به نمونه خون دارد.
فاویسم به چند دسته تقسیم میشود؟
- کلاس ۱: در این حالت فرد از کمبود شدید آنزیم رنج میبرد و دچار آنمی (کم خونی) مزمن نیز هست.
- کلاس ۲: بیمار دچار کمبود شدید آنزیم G6PD و همولیز متناوب است.
- کلاس ۳: سطح کمبود آنزیم خفیف است و در صورت مصرف مواد اکسید کننده بیماری تشدید میشود.
- کلاس ۴: کمبود آنزیم چندان قابل توجه نیست و عوارضی به دنبال ندارد.
- کلاس ۵: در این حالت افزایش آنزیم وجود دارد اما عوارض و علائمی در فرد دیده نمیشود.
دیگر نیازی نیست تا برای انجام آزمایش به آزمایشگاه بروید. برای انجام آزمایش در منزل کلیک کنید!
تفسیر آزمایش G6PD
درصورتی که آزمایش نشان دهنده افزایش G6PD باشد موارد زیر مطرح میشود:
- فرد مبتلا به پرکاری تیروئید است.
- بیمار مبتلا و ناقل هپاتیت است.
- فرد از ترومبوسیتوپنی پورپورا ( نوعی اختلال در انعقاد خون) رنج میبرد.
- درگیری به آنمی مگالوبلاستیک درمان نشده. این بیماری نوعی کم خونی بوده که به دلیل کمبود اسید فولیک یا ویتامین B12 رخ میدهد.
در صورتی که آزمایش نشان دهنده کاهش سطح نرمال G6PD باشد موارد زیر مطرح میشود:
- بروز بیماری همولیتیک غیر ایمونولوژیک در نوزادان.
- آنمی همولیتیک ناشی از مصرف داروها یا باقالا.
مقادیر نرمال آزمایش G6PD
- میزان سطح نرمال در این آزمایش در بزرگسالان بین ۵/۵ تا ۵/۲۰ واحد در گرم هموگلوبین است.
- محدوده نرمال این آنزیم برای نوزادان بین ۱۵/۱۰ تا ۷۱/۱۴ واحد در گرم هموگلوبین قرار دارد.
در برخی از آزمایشگاههای نتیجه این آزمایش به صورت طبیعی یا کافی( Sufficient ) و غیرطبیعی یا ناکافی (Insufficient) ارائه میشود. اگر نتیجه آزمایش خود را دریافت کردهاید و میزان G6PD یا هر فاکتور دیگری در بازه نرمال قرار ندارد، برای تفسیر آزمایش کلیک کنید!
تست های مرتبط با آزمایش G6PD
معمولا همراه با تست G6PD، آزمایش CBC نیز انجام میگیرد. آزمایش CBC خود شامل دیگر فاکتورهای موثر در عملکرد خون است و در نتیجه و تشخیص بیماری فاویسم موثر است. تستCBC همان آزمایش شمارش کامل گلبولهای خونی است. از این آزمایش جهت تشخیص بیماریهای شایع خونی مانند آنمی و کم خونی، انواع سرطان و کنترل روند درمان بیماری استفاده میشود.
برای ثبت درخواست آزمایش در منزل بر روی بنر زیر کلیک کنید.
بیماریهای تاثیرگذار در نتیجه آزمایش G6PD
درصورتی که در نتیجه آزمایش سطح بحرانی G6PD اعلام شده باشد فرد مبتلا به فاویسم یا همولیز ( تخریب گلبولهای قرمز خون) است.در خیلی از موارد سطح بحرانی این آزمایش ناشی از مصرف داروهای اکسید کننده مانند نیتروفورانتویین (نوعی آنتی بیوتیک) و آسپرین است. این امکان وجود دارد که فاویسم ریشه در مصرف غذاهای حساسیت زا مانند باقالی نداشته باشد.
جهت ثبت درخواست آزمایش G6PD در منزل بر روی دکمه تماس زیر کلیک کنید.
علائمی که به شما میگویند سطح G6PD نرمال نیست.
در صورتی که سطح فاکتور آزمایش G6PD نرمال نباشد فرد در معرض بیماری همولیز یا فاویسم قرار دارد. این بیماریها میتوانند منجر به بروز علائم زیر شوند:
- مشاهده زردی به جای سفیدی چشم.
- افزایش ضربان قلب بدون فعالیت یا شوک قبلی.
- کاهش تمرکز و هوشیاری فرد.
- مشاهده لکههای تیره یا تیرگی کامل رنگ ادرار.
- احساس خستگی و ضعف عمومی بدن بدون فعالیت بدنی سنگین.
- بروز تب.
- احساس تنگی نفس.
- احساس سرگیجه.
تا به حال تفسیر آزمایش خود را آنلاین انجام دادهاید؟ تنها کافی است کلیک کنید!
آزمایش خون در منزل را با هومکا انجام دهید.
هومکا از جمله مراکز معتبر برای ارائه خدمات درمانی، مراقبتی و آزمایشگاهی در منزل است. این مجموعه برای ارائه خدمات خود با آزمایشگاههای معتبر و متخصصان کارآزموده همکاری دارد. با هومکا از نمونهگیری تا ارائه نتیجه آزمایش در خانه خواهید ماند.
برای برخورداری از خدمت آزمایش در منزل هومکا همین حالا بر روی بنر زیر کلیک کنید و سفارش خود را ثبت نمایید. حالا کمی صبر کنید تا متخصصان ما با شما تماس بگیرند. در طی این تماس جزییات کاملی از چگونگی ارائه خدمت به شما داده خواهد شد. هر سوالی دارید، در همین مرحله از کارشناسان هومکا بپرسید. اگر موافق باشید، درخواست به صورت نهایی ثبت نهایی خواهد شد و متخصص هومکا به منزل یا محل مورد نظر شما، اعزام میشود.